Tag: Βιβλιοπαρουσίαση

1898, Αλεξάνδρεια της Belle Époque και της βρετανικής Κατοχής. Πόλη της ευμάρειας και της αφθονίας, πόλη της ανθηρής ελληνικής παροικίας στην ακμή του αλεξανδρινού Ελληνισμού, αλλά και της ασυδοσίας των ευπόρων και του ξεπεσμού της. Πόλη των εστέτ και των μποέμ, αλλά και πόλη των Μπαρμπερίνων και των αραπομαχαλάδων, με τα λερά σοκάκια και τα δυσώνυμα χαμαιτυπεία, εκεί όπου κατέληγαν συνήθως οι καλογυαλισμένες άμαξες των εύπορων Αλεξανδρινών, οι ίδιες άμαξες που τους είχαν μεταφέρει λίγες ώρες πριν σε βεγγέρες, στις λαμπερές επαύλεις Ρωμιών και ξένων. Πόλη της εγγλέζικης παροικίας, του «απόλυτου κυρίαρχου της χώρας», πόλη των μεγαλοαστών Λεβαντίνων, Εβραίων, Ιταλών και Γάλλων αλλά και της χεδιβικής αυλής, μα πάνω απ’ όλα πόλη «Ρωμαίικη». Με τα ρωμαίικα μπακάλικα, φρουτάδικα, ζαχαροπλαστεία, καφενέδες, μαγέρικα, πανδοχεία και επιχειρήσεις, με τις λέσχες και τα καφωδεία που φούντωναν καθημερινά οι συζητήσεις για τις τιμές του μπαμπακιού στην Μπόρσα, όπου περιουσίες κερδίζονταν και χάνονταν αυθημερόν.

Στην πόλη αυτή η ιστορία της Φωτεινής, της Άννας και της Φρόσως, που συνέθεταν μέρος από το πλούσιο μωσαϊκό χαρακτήρων του Αχγιάτ Ανχάρ (ζωές ποτάμια), συνεχίζεται. Συνεχίζεται μέσα στην Ιστορία που με τη βαριά σκιά της, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως το 1921 (εποχή εξεγέρσεων των Αιγυπτίων κατά της βρετανικής Κατοχής), κυριαρχεί καταλυτικά στις ζωές των ηρώων, συχνά χωρίς οι ίδιοι να το αντιλαμβάνονται: Οι απόγονοι της Φωτεινής, ο Φάνος, ο Άγγελος, η Σαπφώ και η Ελπινίκη ζουν την Ιστορία ως προσωπική, οικογενειακή ιστορία. Το αποτέλεσμα: Ένα μυθιστόρημα-ποταμός, ένας ύμνος στην κοσμοπολίτικη Αλεξάνδρεια, που πρωταγωνιστεί αδιάλειπτα καθώς περιβάλλει με τα αρώματα, τις εικόνες, τις διαφορετικές κουλτούρες, τη δράση των ηρώων.

…Ήδη από την αρχή το ταξίδι ήταν μονότονο κι η ανυπομονησία του εκ των υστέρων φαινόταν υπερβολική. Οι μικροί ενθουσιασμοί ενός επαρχιώτη που κουρντίζει τον εαυτό του. Που ετοιμάζεται για το θαύμα ενώ μέσα του πλήττει…

Τι μένει από τη νύχτα, όταν ο Αλεξανδρινός ποιητής, Καβάφης, νεαρός ακόμη παλεύει με τη λέξη. Η λέξη που γίνεται εμμονή, το ποίημα που αμφισβητείται, η ζωή που γεννά τον πόθο και εκείνος με τη σειρά του προκαλεί, αμέτρητες φαντασιώσεις.

Τι μένει από τη νύχτα, όταν η πόλη του Παρισιού τον αγκαλιάζει την εποχή της ακμής της ενώ μια άλλη, αυτή της Αλεξάνδρειάς του, τον τραβά πίσω υπενθυμίζοντάς του μόνιμα την οικογενειακή καταστροφή;

Τι μένει από τη νύχτα, όταν ο συγκρατημένος άνθρωπος με εμμονή στη λέξη και διάθεση ρήξης με το λυρικό αναζητώντας μέσα από την αληθινή, αυθεντική ζωή να προσεγγίσει την ποίηση.

«‘Η πόλις θα σ’ ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους. Και σταις γειτονιές ταις ίδιαις θα γυρνάς»

σελ. 35

Η Έρση Σωτηροπούλου, με λιτό, προκλητικό τρόπο, απογυμνωμένο από άσκοπα επίθετα και με κοφτές ενεργειακές προτάσεις, καταθέτει ένα από τα πιο σπουδαία μυθιστορήματα με βάση του την ποιητική σύλληψη.

Ο μυθιστορηματικός, νεαρός ποιητής, Κωνσταντίνος, στα χέρια της ωριμάζει και γίνεται ο Καβάφης που ζει την εποχή του 1897 στην πόλη του Παρισιού. Ο ποιητής, με τη νεαρή φωνή κινείται και ζει μέσα στα καφέ, ανάμεσα σε παρακμιακά στέκια και χώρους που σύχναζαν μεγάλοι ποιητές. Παράλληλα με τις εμμονές του ξεπηδούν και τα πάθη που ξεχειλίζουν, αλλά δεν αποκαλύπτονται σε τρίτους.

Η Έρση Σωτηροπούλου, αναμετρήθηκε με έναν υπαρκτό ήρωα παραδίνοντάς τον με επιτυχία στους αναγνώστες της, δίχως στιγμή να φοβηθεί ή να συγκαλύψει ότι τον έπνιγε ή το απωθούσε.

Το βιβλίο της δε μένει στη μια ανάγνωση, αντίθετα καλεί τον αναγνώστη να επιστρέψει για μια δεύτερη και τρίτη διεισδυτική ματιά, για να βρει τι ήταν αυτή η πόλη ή καλύτερα ποια πόλη, ποια λέξη, ποια πληγή, ποιο πάθος που τον κάνει ξεχωριστό, σπουδαίο.

…Ο αγκώνας του νεαρού τραβήχτηκε. Κι αμέσως η μπούκλα χόρεψε από ψηλά σαν να έπαιζε μαζί του. Το χέρι του άνοιξε κι έκλεισε. Για λίγο χάιδεψε με τον αντίχειρα τις ρώγες των δαχτύλων  του. Η κίνηση σταμάτησε, τα δάχτυλα έμειναν συσπασμένα. Τέλος. Έπρεπε να ηρεμήσει. Το στόμα του ήταν στεγνό, τα χείλη του κολλούσαν. Φτάνει, είπε μέσα του. Κι η ίδια θεσπέσια μυρωδιά ήλθε πάλι προς το μέρος του να τον τραβήξει και εισέπνευσε βαθιά με τα μάτια μισόκλειστα θέλοντας να τα κρατήσει όλα και να γευτεί με το στόμα του που τώρα ένιωθε υγρό, βουρκωμένο από σάλια, να τα κλείσει μέσα του και να τα εισπνεύσει ξανά και ξανά, να τα ρουφήξει όλα, το γάλα, το φρέσκο σιτάρι, τα δροσερά κοτσάνια που μόλις είχε κόψει…

σελ. 134-135

Τι μένει από τη νύχτα; Σίγουρα το ό,τι πρόκειται για μια ξεχωριστή, δύσκολη, ανατρεπτική, ποιητική υψηλή συγγραφική κατάθεση από την Έρση Σωτηροπούλου.

(www.thinkfree.gr)

Τι νόημα έχει ένα ακόμη βιβλίο για τον Καβάφη; Με αυτό το ερώτημα στον πρόλογο του βιβλίου των 119 σελίδων, με τίτλο «Η μέθοδος του Κ. Π. Καβάφη», ξεκινάει ο Γιώργος Βαρθαλίτης τη συνάθροιση των κειμένων του για τον αιώνιο Αλεξανδρινό.

Πρόκειται για διεισδυτικά σημειώματα που δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά, αλλά και νέα αδημοσίευτα που συμπεριλήφθηκαν στην έκδοση του Οίκου «Gutenberg».

Ο μελετητής, γεννημένος το 1972 στην Κόρινθο, με σπουδές φιλολογίας στην Αθήνα και τη Χαϊδελβέργη, ποιητής και δοκιμιογράφος, απαντά ότι προσπάθησε να φωτίσει το έργο του Καβάφη, συσχετίζοντάς το με τη λογοτεχνία της εποχής του. Εξηγεί ότι επιχειρεί να αφουγκραστεί τη μυστική συνομιλία των λογοτεχνημάτων που έχουν γεννηθεί σε μια κοινή ατμόσφαιρα και κυρίως ερευνώντας ορισμένους κορυφαίους Έλληνες και ξένους συγγραφείς όπως είναι οι Γκουστάβ Φλωμπέρ και Άγγελος Σικελιανός.

Τα κείμενα αφορούν τον Καβάφη και τη νέα ιστοριογραφία, την ηθοποιία και την ιστορική του φαντασία, τις τρεις εποχές της Αλεξάνδρειας, τη θεωρία περί κάλλους, τον συμβολισμό, τις συγκλήσεις και τις αποκλίσεις με τον συγκαιρινό του συγγραφέα αρχαιοπρεπών συγγραμμάτων Δημήτριο Βερναρδάκη, την νεκρομαντεία και την τέχνη της ειρωνείας. Και βέβαια, τα πολυσχολιασμένα θέματα του ελληνικού οράματος και τους αρχαίους μύθους.

Το βιβλίο, τοποθετώντας τον Καβάφη στο πλαίσιο της εποχής του και ανιχνεύοντας τις υπαρκτές ή «εκλεκτικές» του συγγένειες με συγκαιρινούς του συγγραφείς, σαν τον Anatole France, τον Pater ή τον Αντρέγιεφ, προσπαθεί να σκιαγραφήσει την ποιητική και πνευματική μέθοδο του Αλεξανδρινού και να αναδείξει την ιδιοπροσωπία του, ιδίως στο ζήτημα της ποιητικής αναπαράστασης και αναδημιουργίας του ιστορικού παρελθόντος.

Προχωρώντας πέρα από τα όρια μιας απλής συγκριτικής έρευνας, τα κείμενα που το απαρτίζουν, ιδωμένα μαζί, επιχειρούν να συγκροτήσουν μια ενιαία ερμηνευτική πρόταση.

(www.naftemporiki.gr)

Πριν από ένα μήνα περίπου με μεγάλη χαρά κρατήσαμε στα χέρια μας τη νέα ποιητική συλλογή του Αλεξανδρινού Νίκου Παυλίδη, η οποία φέρει τον τίτλο «Τ’ Αλεξανδρινά». Με μία ιδιόχειρη αφιέρωση του συγγραφέα προς κάθε μέλος της συντακτικής ομάδας του «Αλεξανδρινού Ταχυδρόμου» ο κ. Παυλίδης μας τίμησε με το νέο του πόνημα και μας θύμισε για μία ακόμα φορά το δημιουργικό πνεύμα που χαρακτηρίζει τους Αλεξανδρινούς και τους Αιγυπτιώτες εν γένει και το νόστο που αισθάνονται για την πατρίδα τους.

Όπως ο ίδιος αναφέρει στον πρόλογο της νέας του συλλογής: «Στο ποιητικό αυτό πόνημα αναβιώνονται παιδικές μνήμες από τη γενέτειρα Αλεξάνδρεια μεταφέροντας προσωπικές στιγμές στα λίγα φύλλα αυτού του βιβλίου. Επιπλέον, επιχειρείται η ποιητική σκιαγράφηση ιστορικών διαδρομών τόσο της Αρχαίας Αλεξάνδρειας, όσο και του σύγχρονου αραβικού κόσμου, καθώς και των αθάνατων μορφών του μεταγενέστερου πνεύματος του Αλεξανδρινού Ελληνισμού. Και όλα αυτά…γιατί όσο τα χρόνια σου περνούν κι όσο στα μαλλιά σου πέφτει χιόνι, ένα ανεξήγητο αόρατο τράβηγμα από αιθέριο χέρι σε τραβά όλο και πιο πίσω. Τόσο πίσω…μέχρι που να σε παραδώσει στις αφιλόξενες ανερμήνευτες ρίζες μιας χαμένης πατρίαδας. Ομολογώ ότι η συλλογή τούτη δεν γράφτηκε για να πλουτίσει ξένα ράφια, αλλά γράφτηκε για να μαζώξει αναμνήσεις που δίπλα μου θα ήθελα να τις κρατώ ολομερής να τις θωρώ…όπου τύχει κι αν βρεθώ».

Ευχόμαστε «το ταξίδι» της νεάς αυτής ποιητικής συλλογής του κου Παυλίδη στη γενέτειρα Αλεξάνδρεια να είναι ευεργετικό τόσο για τον ίδιο όσο και για τους απανταχού Αλεξανδρινούς.

Λίγα λόγια για το συγγραφέα

Ο Νίκος Παυλίδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι Καθηγητής και Διευθυντής της Ογκολογικής Κλινικής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Αυτή είναι η τρίτη ποιητική του συλλογή. Η πρώτη εκδόθηκε το 2014 με τίτλο «Κοιτάζοντας τα κοχύλια» και η δεύτερη το 2015 με τίτλο «Τα ολιγόλογα».

Μυθοπλασία και πραγματικότητα συνυφαίνονται στον αργαλειό της Αλεξάνδρειας, στα τελευταία χρόνια της ακμής της, στα τέλη της δεκαετίας του ’40 και στις αρχές της δεκαετίας του ’50. Μια νεαρή Ελληνοκύπρια νοσηλεύτρια αγνοεί προκλητικά τις εξουσιαστικές δομές της κοινωνίας και σπάει τα δεσμά των κοινωνικών προκαταλήψεων που ήθελαν τη γυναίκα καλή μητέρα και νοικοκυρά. Στα είκοσι δύο της χρόνια απαρνιέται την οικογενειακή θαλπωρή και ταξιδεύει στο άγνωστο: στη λαμπερή Αλεξάνδρεια. Κόντρα στους νόμους της αραβικής συντηρητικής κοινωνίας, καταφέρνει μέσα σε λίγα χρόνια να γίνει διευθύνουσα του νοσοκομείου όπου στεγάζεται η βασιλική κλινική. Με διαβατήριο την εμπιστοσύνη της βασιλικής οικογένειας, μπαινοβγαίνει στο Παλάτι και ¬γίνεται αυτόπτης μάρτυρας γεγονότων που δεν τα έχει καταγράψει η Ιστορία. Παράλληλα, ένας παράφορος έρωτας με Έλληνα επιχειρηματία της Αλεξάνδρειας θα στιγματίσει για πάντα τη ζωή της, που εξελίχτηκε σε τέσσερις ηπείρους, ακολουθώντας τροχιά παραμυθιού. Ένα μυθιστόρημα εποχής που γοητεύει και σε ταξιδεύει στη στρατόσφαιρα του χρόνου. Ένα ονειρικό οδοιπορικό μιας αξιοζήλευτης καριέρας που θα ήθελε να κάνει κάθε σύγχρονη γυναίκα.

Το Νοέμβριο κυκλοφόρησε από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης το πρώτο βιβλίο του Άγγελου Νταλαχάνη με τίτλο «Ακυβέρνητη Παροικία». Ο συγγραφέας του βιβλίου, αν και ο ίδιος δεν είναι Αιγυπτιώτης, καταπιάνεται με το συγκεκριμένο θέμα, επηρεασμένος από την επαφή του με Αιγυπτιώτες που ζουν στην Ελλάδα, αλλά και ασχολούμενος με την ιστορία της Μέσης Ανατολής. Όπως ο ίδιος αναφέρει στην εισαγωγή του βιβλίου του: «Δεν είμαι Αιγυπτιώτης. Έμαθα για την ελληνική παρουσία στη σύγχρονη Αίγυπτο στα σχολικά μου χρόνια και σταδιακά αφομοίωσα την επικρατούσα συμβατική αντίληψη, που μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: οι Αιγυπτιώτες ζούσαν στην Αλεξάνδρεια, ήταν εύποροι και κοσμοπολίτες, γνώριζαν πολλές ξένες γλώσσες και ήρθαν στην Ελλάδα όταν τους έδιωξε ο Νάσερ… Ήταν, όμως, η πρώτη μου επίσκεψη στην Αίγυπτο το 2008 αυτή που άλλαξε ριζικά την άποψη μου…»

Η αποχώρηση των Ελλήνων από την Αίγυπτο συχνά συμπυκνώνεται στον καβαφικό αποχαιρετισμό της Αλεξάνδρειας, ενδύεται με λυρισμό και νοσταλγία για τα «χαμένα μεγαλεία» και συνδέεται με την πολιτική του Νάσερ. Η αποχώρηση, ωστόσο, των Αιγυπτιωτών υπήρξε ένα πολύπλοκο ιστορικό φαινόμενο που εξελίχθηκε σε βάθος δεκαετιών. Η Ακυβέρνητη παροικία αναδεικνύει αυτή την πολυπλοκότητα.

«Στη μελέτη αυτή δεν καταπιάνομαι με όσους Έλληνες παραμένουν στην Αίγυπτο ούτε με τους Αιγυπτιώτες μετά την άφιξη τους στην Ελλάδα ή σε άλλους ανά τον κόσμο προορισμούς. Με ενδιαφέρει ιδιαιτέρως η πορεία της παροικίας από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 έως και την έξοδο των Ελλήνων στις αρχές τις δεκαετίας του 1960». Το βιβλίο έχει ως αφετηρία το 1937, τη χρονιά δηλαδή που καταργήθηκαν τα αποικιακού τύπου προνόμια που απολάμβαναν οι ξένοι στην Αίγυπτο, και παρακολουθεί την πορεία της ελληνικής παροικίας προς την έξοδο, η οποία κορυφώθηκε το 1962, εντάσσοντάς την στο πλαίσιο των τοπικών και διεθνών εξελί¬ξεων. Εξετάζει τις πολιτικές που υιοθετήθηκαν για τη μακροχρόνια παραμονή των Ελλήνων στην Αίγυπτο, αναλύει τις αντιδράσεις τους στον ταχύ οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό μετασχηματισμό της Αιγύπτου και διερευνά τις στρατηγικές που αναπτύχθηκαν για τη μετανάστευση ή τον επαναπατρισμό τους.

Η ιστορική μελέτη δείχνει ότι στη διάρκεια αυτής της περιόδου η ελληνική παροικία στην Αίγυπτο βρέθηκε σε σύγχυση και χωρίς καθαρό προσανατολισμό μπροστά στις νέες προκλήσεις. Βρέθηκε, με άλλα λόγια, ακυβέρνητη σ’ ένα ρευστό περιβάλλον.

O εκδοτικός οίκος Λιβάνη κυκλοφόρησε το βιβλίο της Ελένης Φωτίου «Ο λύχνος της Ανατολής».

Ο Πέτρος Κομνηνός, γιος ενός από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους Έλληνες της Αιγύπτου, μεγαλώνει σε μια από τις πιο φτωχές συνοικίες της Αλεξάνδρειας.

Ένας θάνατος και μια επικείμενη δολοφονία αναγκάζει την οικογένεια του Ανέστη Δανέζη να φύγει από τη Χίο και να μεταναστεύσει στην Αίγυπτο.

Η ζωή της Αγγελικής, κόρης του Ανέστη Δανέζη, διασταυρώνεται με αυτή του Πέτρου Κομνηνού κάτω από ιδιόμορφες συνθήκες. Ο Πέτρος, ένας από τους σημαντικότερους γιατρούς της Μέσης Ανατολής, δίνει μια μάχη χωρίς όρους και όρια ενάντια σε αντικρουόμενες αντιλήψεις και μοιρολατρίες, μεταφέροντας ισχυρά μηνύματα πώς να ευτυχούν οι άνθρωποι ανεξάρτητα από κρίσεις, φτώχεια, επαναστάσεις, διωγμούς και ανυπέρβλητα εμπόδια.

Ένα οδοιπορικό στην πανέμορφη Αλεξάνδρεια, στον ελληνισμό δύο αιώνων. Μια γλυκιά γεύση ελληνικής Ανατολής, μια πικρή γεύση ανατολίτικης Ελλάδας.

Δύο λαοί που, παρ’ όλες τις τεράστιες διαφορές τους, συμβιώνουν αρμονικά μέχρι το μεγάλο διωγμό των Ελλήνων από την Αίγυπτο.

Μια ιστορία με αληθινά γεγονότα, που μοιάζει με παραμύθι, σαν αυτά που διηγούνταν οι παραμυθολόγοι στα φτωχικά ακροατήρια της Ανατολής.

Οι παραμυθολόγοι τριγυρνούσαν στις συνοικίες της αραβικής Αλεξάνδρειας και διασκέδαζαν τη φτώχεια των ανθρώπων.

Οι μακριές μαύρες μελάγιες τις κάλυπταν ολόκληρες.

Το μόνο που ξεχώριζε ήταν τα μάτια τους. Σαν αναμμένα κάρβουνα, έλαμπαν από έξαρση καθώς διηγούνταν παραμύθια ανακατεμένα με αληθινές ιστορίες.

Η αφήγηση ήταν τόσο δυνατή και ζωντανή, που διέγειρε έντονα τη φαντασία και τα συναισθήματα.

Μερικοί αναγνώριζαν μες στα παραμύθια κομμάτια της δικής τους ζωής .

Οι παραμυθολόγοι έμοιαζαν να διαβάζουν την ψυχή τους.

Αφηγούνταν την ίδια τη ζωή.

Την έπαιρναν στα χέρια τους, την έκοβαν κομμάτια, της έδιναν αρχή και τέλος και την έκαναν παραμύθι. Παραμύθι; Ή η ατέρμονη αληθινή ανθρώπινη ιστορία;

Η Ελένη Φωτίου γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Ο πατέρας της υπήρξε από τους μεγαλύτερους γιατρούς της Αλεξάνδρειας. Σπούδασε τοπογράφος και μιλάει τρεις γλώσσες. Εκπαιδεύτηκε στις δημόσιες σχέσεις και στην επικοινωνία. Εργάστηκε στην Ολυμπιακή Αεροπορία ως ιπτάμενη συνοδός. Ασχολείται με τη στιχουργική και τη ζωγραφική, ειδικά την αγιογραφία. Περνάει τα καλοκαίρια της στα Κύθηρα, στο μαγευτικό κόλπο του Αυλαίμωνα.

Ασχολείται με την τουριστική βιομηχανία, ενώ πάντα συνεχίζει να γράφει.

Έχει δύο παιδιά.