Ετικέτα: Αρχαιολογία

Ένα καλοδιατηρημένο πλοίο 18 μέτρων και ηλικίας 4.500 ετών, ανακαλύφθηκε στη νεκρόπολη των πυραμίδων του Αμπουσίρ, κοντά στο Κάιρο, ανακοίνωσαν τη Δευτέρα Τσέχοι αρχαιολόγοι.

Το πλοίο είχε θαφτεί πάνω σε μια πέτρινη βάση, δίπλα σε έναν μασταμπά, δηλαδή έναν πυραμιδοειδή τάφο από αυτούς που προορίζονταν για τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους της αρχαίας Αιγύπτου. Πιθανότατα ανήκε στον ιδιοκτήτη του τάφου που φαίνεται ότι ήταν “μια προσωπικότητα πολύ υψηλού κύρους”, ανέφερε ο Τσέχος αρχαιολόγος Μίροσλαβ Μπάρτα, ο επικεφαλής της αποστολής, σε ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου.

Το Αμπουσίρ απέχει περίπου 20 χιλιόμετρα νοτίως του Καΐρου και είναι ένας αρχαιολογικός χώρος γνωστός κυρίως για τις πυραμίδες του, οι οποίες πάντως είναι πολύ μικρότερες από εκείνες της Γκίζας, στα προάστια της αιγυπτιακής πρωτεύουσας.

Ο μασταμπάς δεν βρισκόταν ακριβώς δίπλα σε κάποιον από τους βασιλικούς τάφους και για αυτό πιστεύεται ότι ο ιδιοκτήτης του “πιθανότατα δεν ήταν μέλος της βασιλικής οικογένειας”, συνεχίζει η ανακοίνωση. Η ανακάλυψη ωστόσο είναι αξιοσημείωτη καθώς “θα συμβάλλει να καταλάβουν καλύτερα” οι επιστήμονες την τέχνη της ναυπήγησης στην αρχαία Αίγυπτο και “τη σημασία των πλοίων στις ταφικές τελετές”. “Εκεί όπου υπάρχει ένα πλοίο θα μπορούσαν να υπάρχουν και πολλά άλλα” τόνισε ο Μπάρτα, που σκοπεύει να συνεχίσει τις ανασκαφές στο Αμπουσίρ.

 “Μολονότι το πλοίο απέχει περίπου 12 μέτρα από τον μασταμπά (…) ο προσανατολισμός του, το μέγεθός του και τα κεραμικά που βρέθηκαν στο εσωτερικό του δείχνουν ότι υπάρχει κάποια προφανής σχέση ανάμεσα στον τάφο και το πλοίο”, συνεχίζει η ανακοίνωση του υπουργείου. Και τα δύο ευρήματα χρονολογούνται από το τέλος της 3ης ή τις αρχές της 4ης δυναστείας, δηλαδή γύρω στα 2550 π.Χ., αναφέρει το δημοσίευμα του Αθηναϊκού Πρακτορείου.

“Οι ξύλινες σανίδες ενώνονταν μεταξύ τους με ξύλινους πείρους, οι οποίοι διακρίνονται μέχρι και σήμερα στην αρχική θέση τους. Η άμμος της ερήμου που το κάλυψε βοήθησε να διατηρηθούν τα φυτικά υλικά του” και μάλιστα “ορισμένα από τα σχοινιά που συγκρατούσαν τον σκελετό του πλοίου παραμένουν ακόμη στη θέση τους”, διευκρινίζεται στην ανακοίνωση του υπουργείου.

(www.imerisia.gr)

Η θεά του έρωτα, η μινωική Αστάρτη, είναι το πρόσωπο-κλειδί που «ξεκλειδώνει» το μυστήριο του Δίσκου της Φαιστού, σύμφωνα με τον γλωσσολόγο – αρχαιολόγο και συντονιστή του προγράμματος Erasmus και του ΤΕΙ Κρήτης, Γκάρεθ Όουενς.

Μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, αποκαλύπτει ότι ύστερα από νεότερα δεδομένα στην έρευνά του, η θεωρία του έχει αλλάξει, κατά τι, σε σχέση με την άποψη που είχε διατυπώσει πριν από έναν περίπου χρόνο και στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος δεν βρίσκεται πια η “έγκυος μητέρα”, όπως είχε αρχικά εκτιμήσει, αλλά η “έγκυος θεότητα” που παίρνει μορφή στο πρόσωπο της Αστάρτης, της θεότητας του έρωτα.

“Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι μιλάμε για θρησκευτικό κείμενο. Αυτό προκύπτει από τη σύγκριση που γίνεται με άλλες θρησκευτικές λέξεις, από άλλες επιγραφές από τα ιερά βουνά της Κρήτης και από άλλα κείμενα. Έχουμε λέξεις που είναι ακριβώς οι ίδιες” λέει και προσθέτει: “έχω την υποψία ότι ο Δίσκος της Φαιστού είναι ύμνος προ την Αστάρτη, τη θεότητα του έρωτα. Τέτοιες λέξεις όπως αυτές που αναφέρονται στο δίσκο, βρέθηκαν και με μινωικά τάματα και όπως συμβαίνει και με τα σημερινά τάματα, ο κόσμος κάνει μια προσευχή όταν δυσκολεύεται είτε για θέματα υγείας, είτε για προσωπικά προβλήματα. Ο άνθρωπος δεν αλλάζει τελικά”. Εκτιμά, άλλωστε, ότι η μία πλευρά του Δίσκου της Φαιστού είναι αφιερωμένη στην έγκυο θεότητα και η άλλη στη Μινωική Αστάρτη.

Για τη σημασία του προσώπου αυτού, επισημαίνει ότι η Μινωική Αστάρτη είναι η θεά του έρωτα, του πολέμου και του βουνού και η προέλευσή της εντοπίζεται στην ανατολή. “Από την αρχαία Μεσοποταμία, που βρίσκεται στη σημερινή Τουρκία, η Αστάρτη πήγε στην Κύπρο και έγινε Αφροδίτη” τονίζει. Αναφορικά με τους συμβολισμούς με τους οποίους συνδέεται, σημειώνει ότι “η Αστάρτη έχει σχέση με τη μητέρα, που είναι κέντρο του σύμπαντος, γιατί χωρίς αυτή δεν υπάρχουμε, γιατί η μητέρα είναι δημιουργία. Έχει επίσης σχέση με το φως, καθώς δεν είναι τυχαίες διαχρονικές αναφορές στο φως, το Πάσχα, τη λαμπρή, τη φανερωμένη, ακόμη και το Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη. Ακόμη και η λέξη Φαιστός έχει σχέση με το φως. Κατά την άποψή μου, η πρώτη λέξη στο Δίσκο της Φαιστού σημαίνει φωτεινή θεότητα. Kαι ο πάπυρος του Δερβενίου, τον οποίο είδα πρόσφατα στο αρχαιολογικό μουσείο της Θεσσαλονίκης μιλά για το φως, τη μητέρα και τη σημασία της ζωής”.

Ολοκληρώθηκε η ανάγνωση του Δίσκου της Φαιστού σε ποσοστό 90%

Σχετικά με το επίπεδο της έρευνας πάνω στο Δίσκο της Φαιστού, ο Γκάρεθ Όουενς γνωστοποιεί ότι σε συνεργασία με τον καθηγητή της Οξφόρδης Τζον Κόλμαν, (John Coleman), έχει ολοκληρωθεί η ανάγνωσή του σε ποσοστό 90%. “Χάρη στον Μάικλ Βέντρις, (Michael Ventris), ο οποίος έκανε την αποκρυπτογράφηση της γραμμικής Β, του συστήματος γραφής και βρήκε πίσω από εκεί ελληνικά από τη μυκηναϊκή εποχή, μπορούμε να πάμε πιο πίσω, στη Μινωική Κρήτη και να διαβάζουμε τις Μινωικές επιγραφές” τονίζει και διευκρινίζει ότι ανάγνωση δεν σημαίνει αυτονόητα κατανόηση, αλλά φωνητική εκφορά του λόγου με τις φωνητικές αξίες που προέκυψαν από τις αποκρυπτογραφήσεις που έκανε ο Μάικλ Βέντρις.

“Το πρόβλημα πλέον είναι η κατανόηση. Η έρευνα έχει πάει σε άλλο επίπεδο, παραμένει, ωστόσο, μια πρόκληση καθώς ο Δίσκος της Φαιστού είναι η καλύτερη Μινωική επιγραφή που έχει βρεθεί και πάνω της έχει 61 λέξεις, τη στιγμή που η αμέσως μετά καλύτερα σωσμένη επιγραφή έχει μόλις οκτώ λέξεις” λέει και προσθέτει: “πρόκειται για το αίνιγμα της Μινωικής Κρήτης, όμως πιστεύω ότι δεν είναι τόσο αίνιγμα. Το διαβάζουμε, το πλησιάζουμε και τώρα που ολοκληρώσαμε την ανάγνωσή του κατά 90% – γιατί θα ήταν αλαζονικό να πούμε ότι ολοκληρώσαμε την ανάγνωση κατά 100% – προσπαθούμε να πούμε τι σημαίνει”.

Ο κ. Όουενς θα μιλήσει, σήμερα, στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Καστοριάς, ενώ αναφέρεται με ενθουσιασμό για τη συνεργασία του με το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας.

Σε αυτό το μήκος κύματος, η Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καστοριάς Ανδρομάχη Σκρέκα, υπογραμμίζει τη σημασία της ανακάλυψης της γραφής από την περίοδο αυτή στην οποία ανήκει ο Δίσκος της Φαιστού και επισημαίνει ότι υπάρχουν αντίστοιχα δείγματα της νεολιθικής περιόδου από την περιοχή της Καστοριάς, με ιδιαίτερα σημαντική την ξύλινη πινακίδα με χαράγματα που βρέθηκε στον νεολιθικό οικισμό του Δισπηλιού και για την οποία ο κ. Όουενς έδειξε ενδιαφέρον.

“Πάνω στην επιφάνειά της υπάρχουν χαραγμένες με αιχμηρό αντικείμενο 9 σειρές με περίεργες γραμμές, κάθετες και οριζόντιες, μεταξύ των οποίων ο αείμνηστος καθηγητής Γεώργιος Χουρμουζιάδης αναγνώρισε κάποιες που θυμίζουν το Δ το Э και το Λ. Σύμφωνα με τον ίδιο, πρόκειται για σήματα που αποκαλύπτουν μια κοινωνική διάσταση της νεολιθικής κοινωνίας του Δισπηλιού” αναφέρει η κ. Σκρέκα στο ΑΠΕ – ΜΠΕ και σχολιάζει ότι η πινακίδα αυτή παραμένει μυστήριο.

Από τις αναφορές του ελληνοβρετανού γλωσσολόγου δεν λείπει και η Ελλάδα, καθώς τονίζει ότι το δυνατό της χαρτί είναι ο πολιτισμός και ο άνθρωπος. “Η κρίση δεν είναι μόνο αρνητική. Εκεί φαίνεται ποιος είναι πραγματικά ο φίλος. Και η Ελλάδα μπορεί να πάει πολύ μπροστά αν υπάρχει συνεργασία” τονίζει.

(Πηγή:  http://www.iefimerida.gr/)

Στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ, πραγματοποιήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου εκδήλωση με τίτλο «Ερευνώντας τον τύμβο Καστά Αμφίπολης: 2012-2014» η οποία διοργανώθηκε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τον Σύλλογο Αποφοίτων του ΑΠΘ. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε η ανασκαφική έρευνα στον Τύμβο Καστά Αμφίπολης, κατά το χρονικό διάστημα 2012 μέχρι και 2014, καθώς επίσης και η γεωφυσική και γεωλογική έρευνα στον τύμβο.

Η σημαντικότερη ανακοίνωση της βραδιάς ήταν όμως η αποκάλυψη του ενοίκου του ταφικού μνημείου Αμφίπολη η οποίος απασχόλησε την Ελλάδα και όλο τον πλανήτη για πάνω από ένα χρόνο. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσαν ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής στην Αμφίπολη, Μιχάλης Λεφαντζής και η επικεφαλής της ανασκαφής κα Περιστέρη, ο Μέγας Αλέξανδρος είχε παραγγείλει την κατασκευή του μνημείου στον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη προς τιμήν του αδελφικού του φίλου Ηφαιστίωνα. Το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης είναι παραγγελία και χρηματοδοτημένο από τον Μέγα Αλέξανδρο προς τιμή του αγαπημένου φίλου του Ηφαιστίωνα, είναι σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Δεινοκράτη ή Στησικράτη και υλοποιήθηκε ως έργο στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ από τον Αντίγονο το μονόφθαλμο.   Οι ευμεγέθεις επιγραφές (περί τα 25 εκατοστά σε ύψος) με την “υπογραφή” ΑΝΤ (“υπογραφή” που συναντάται σε όλους τους Αντιγονίδες (και εδώ αποδίδεται στον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο (323-318 π.Χ) φέρουν χαραγμένη τη λέξη “ΠΑΡΕΛΑΒΟΝ” και στο τέλος το σύμπλεγμα γραμμάτων που σχηματίζει τo όνομα “Ηφαιστίωνος” (Δηλαδή: Εγώ ο Αντίγονος, παρέλαβα οικοδομικό υλικό για την ανέγερση μνημείου προς τιμή του Ηφαιστίωνος).

Την παρουσίαση των νέων ευρημάτων ανέλαβε ο κ. Λεφαντζής που παρουσίασε εκτός από τις επιγραφές και σχέδια από το σύνολο της κατασκευής (του ταφικού μνημείου). “Το μυστικό της κατασκευής του μνημείου της Αμφίπολης βρίσκεται στην κορυφή του μνημείου. Εκεί τοποθετήθηκε ο ξύλινος στύλος ώστε να χαραχθεί ο κύκλος του κτίσματος αλλά και να ‘στηριχθεί’ σ’ αυτόν ο περίφημος μαρμάρινος Λέοντας”.   Στην ομιλία της νωρίτερα η κ. Περιστέρη παρουσίασε αναλυτικά τα μέχρι σήμερα ευρήματα (στη διάρκεια της διετίας της ανασκαφής) επέμεινε κατηγορηματικά στην αρχική της άποψη ότι πρόκειται για μνημείο του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα. Προς επίρρωση της άποψης της παρουσίασε σειρά ανάλογων ευρημάτων (ψηφιδωτά, αγάλματα , σφίγγες κ.α ) από άλλους αρχαιολογικούς χώρους της Μακεδονίας αλλά και της νότιας Ελλάδας – της ίδιας περιόδου (του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα, τα οποία παρουσιάζουν κοινά στοιχεία τεχνικής και αισθητικής με τα ευρήματα της Αμφίπολης.   Ενδιαφέρον έχει δε η ανάγνωση (και επανασχεδιασμός της από τον κ. Λεφαντζή) της γραπτής ζωφόρου που εντοπίστηκε στο εσωτερικό του ταφικού μνημείου και στην οποία απεικονίζεται μεταξύ άλλων μορφή ανδρός ο οποίος εμφανίζεται έφιππος με τον οπλισμό του και σε άλλα σημεία ξαπλωμένος σε ανάκλιντρο σε σύναξη νεκρών συνοδευόμενος από τον Ύπνο και τον Θάνατο.

Πηγή: (www.lifo.gr)

Εντός των επόμενων μηνών ξεκινούν οι έρευνες στον τάφο του Τουταγχαμών. Σαρώσεις υψηλής ανάλυσης υποδηλώνουν ότι ο τάφος του φαραώ Τουταγχαμών περιλαμβάνει διόδους προς δύο «κρυφές» αίθουσες, στη μία από τις οποίες ο Βρετανός αρχαιολόγος Νίκολας Ριβς πιστεύει ότι είναι θαμμένη η βασίλισσα Νεφερτίτη.

Αν αποδειχτεί ότι κάποια από αυτές τις αίθουσες είναι η τελευταία κατοικία της διασημότερης βασίλισσας της αρχαίας Αιγύπτου, τότε θα πρόκειται για τη σημαντικότερη αρχαιολογική ανακάλυψη εδώ και πολλά χρόνια. Ίσως επίσης να ρίξει λίγο φως σε μια περίοδο που, παρά το παγκόσμιο ενδιαφέρον και τις έρευνες που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίας, παραμένει τυλιγμένη σε μια αχλύ μυστηρίου.

Η Νεφερτίτη, η προτομή της οποίας, ηλικίας 3.300 ετών, φιλοξενείται σήμερα σε ένα μουσείο του Βερολίνου, πέθανε τον 14ο αιώνα π.Χ.

Ο Ριβς ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο Κάιρο ότι πιστεύει πως το μαυσωλείο του Τουταγχαμών αρχικά προοριζόταν για τη Νεφερτίτη. Οι αιγυπτιολόγοι θεωρούν ότι η βασίλισσα ήταν μητριά του έφηβου φαραώ και ότι συνεχίζει εδώ και 3.000 χρόνια τον αιώνιο ύπνο της, κρυμμένη πίσω από έναν τοίχο.

«Αν αληθεύει, τότε είμαστε αντιμέτωποι με μια ανακάλυψη που θα επισκιάσει την ανακάλυψη του ίδιου του Τουταγχαμών», είπε ο υπουργός Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, Μαχμούντ αλ Νταμάτι, μιλώντας στους δημοσιογράφους. «Θα ήταν η σημαντικότερη ανακάλυψη του 21ου αιώνα», πρόσθεσε.

(Πηγή: www.amna.gr)