Οι «ενθυμίσεις» είναι μια στήλη που ευελπιστεί, μέσα από τις ανώνυμες αφηγήσεις Ελλήνων Αλεξανδρινών να ζωντανέψει μνήμες του παρελθόντος και να μεταφέρει την ατμόσφαιρα μιας εποχής που έχει πλέον περάσει.
Για το πρώτο τεύχος ωστόσο, επιλέξαμε να παραθέσουμε την επώνυμη μαρτυρία ενός αγαπημένου Έλληνα Αλεξανδρινού που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή, αλλά έμεινε μέχρι τέλους ένας ρομαντικός νοσταλγός του παρελθόντος. Συναντήσαμε τον αρχιτέκτονα κ. Παναγιώτη Λυσαίο πριν από μερικούς μήνες στην Αλεξάνδρεια και μέσα σε ένα κλίμα χαράς και συγκίνησης μας αφηγήθηκε τη δική του ιστορία. Όταν ήμουν μικρός και επέστρεφα στην Αίγυπτο μετά τις καλοκαιρινές μου διακοπές είχα πάντα την αίσθηση σαν να έκλεινε πίσω μου μια καγκελόπορτα που με απομόνωνε από τον έξω κόσμο και έχανα την επαφή με την Ευρώπη και την Ελλάδα και αυτό δεν μου άρεσε. Η Αλεξάνδρεια όμως πάντα με γοήτευε, κυρίως τα κτίρια της. Για εμάς τους Αλεξανδρινούς κάθε γωνιά της πόλης έχει και μια ιστορία να διηγηθεί. Στην Ελλάδα πολλές φορές αφαιρούμαι και επιστρέφω έντονα στους δρόμους της Αλεξάνδρειας. Μια μεταβίβαση του εγώ μου στην πόλη, ενώ το σώμα μου είναι στην Ελλάδα. Όταν όμως γυρίζω εδώ συμβαίνει κάτι περίεργο. Δημιουργείται ένα χάσμα και ξεχνώ ότι έχω φύγει και έχω δημιουργήσει οικογένεια. Και επιστρέφω πάλι στην παιδική μου ηλικία. Τα χρόνια που μεσολάβησαν είναι σαν να χάνονται, τα ξεχνάω, και ενώνεται το παρελθόν με το παρόν. Σαν να υπάρχει ένα bypass . Σαν να μην έφυγα ποτέ. Αυτό που μου έχει μείνει χαραγμένο στη μνήμη είναι η εικόνα της παραλιακής οδού, της Κορνίς. Τα καλά θυμάσαι όταν φεύγεις. Την πόλη όμως δεν την ξέρουμε καλά εμείς οι Έλληνες Αλεξανδρινοί. Πολλοί από εμάς καθημερινά κάναμε την ίδια διαδρομή και δεν ξεφεύγαμε, σε σημείο που αν μπορούσαμε να δούμε τα χνάρια των παπουτσιών μας, θα είχαν χαραχθεί αυτοί οι δρόμοι. Σπίτι, όμιλος, ένωση, σπίτι. Αυτό το τρίγωνο κάθε μέρα το καλοκαίρι, ενώ το χειμώνα, σπίτι, σχολείο, σπίτι, σινεμά, αστέρια, σπίτι. Λίγοι από εμάς έχουμε πάει στο επταστάδιο ή στις κατακόμβες. Τώρα βλέπω την πόλη διαφορετικά. Τότε όμως ήταν χαραγμένα τα βήματά μας. Η αλήθεια είναι ότι εγώ θεωρούσα πάντα τον εαυτό μου πολίτη της γης, όχι κάτοικο χώρας. Δυστυχώς ένα πράγμα που κουβαλάμε εμείς οι Αλεξανδρινοί είναι ότι έχουμε δύο πατρίδες, αλλά και στις δύο είμαστε ξένοι ως προς τους τρίτους. Στην Αίγυπτο ήμουν «ο Έλληνας αρχιτέκτονας» ενώ στην Ελλάδα, «ο Αιγύπτιος ήρθε». Όχι υποτιμητικά. Επίσης είμαστε πολύ ρομαντικοί Έλληνες, επειδή μας λείπει η πατρίδα μας, ένα μέρος που να μπορούμε να ενταχθούμε. Όσο ζούσα εδώ ήθελα να πάω στην Ελλάδα, μόλις όμως έκανα οικογένεια και παιδιά τότε δεν μου έλειπε η Αίγυπτος. Τώρα όμως που επέστρεψα για δουλεία δεν μου λείπει η Ελλάδα, αλλά η οικογένειά μου. Επίσης συγγένεια νιώθω περισσότερο με τους Έλληνες αιγυπτιώτες, όχι με τους Ελλαδίτες. Ποτέ δεν κατάφερα να αποκτήσω Ελληνικό κύκλο, ίσως γιατί ήμουν πάντα πολύ δεμένος με τους Αιγυπτιώτες. Στην Ελλάδα βλέπεις δεν υπάρχει η ένωση. Η ένωση είναι φοβερός συνδετικός κρίκος.
Ετικέτα: Αλεξάνδρεια
-
Ενθυμίσεις
-
Κωνσταντίνος Καβάφης
Στην αρχή της σχετικής στήλης αναγράφονται τα ακόλουθα: Στη στήλη “Η Αλεξάνδρεια του χτες” θα ανθολογούνται ποιήματα που γράφτηκαν στην Αίγυπτο από ποιητές της παροικίας και της Ελλάδος κατά τον χρόνο διαμονής τους εκεί, σύντομα διηγήματα, χρονογραφήματα, ειδήσεις, δημοσιογραφικά ρεπορτάζ για την κοινωνική και καθημερινή ζωή των αλεξανδρινών, τα οποία δημοσιεύτηκαν στις αιγυπτιώτικες εφημερίδες, στα φιλολογικά και ποικίλης ύλης περιοδικά ή σε αυτοτελείς εκδόσεις περασμένων χρόνων. Κατά καιρούς, πάλι, θα παρουσιάζονται σε αδρές γραμμές το έργο και ο βίος προσωπικοτήτων της πολιτιστικής και διανοητικής ζωής για να δοθεί η δυνατότητα στους σημερινούς αναγνώστες να γνωριστούν με πρόσωπα και ιδεολογικά κινήματα που συνέβαλαν στη δημιουργία της αιγυπτιώτικης πολιτισμικής φυσιογνωμίας
-
Απονομή Πιστοποιητικών Ελληνομάθειας
Την Πέμπτη 22 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η τελετή απονομής πιστοποιητικών ελληνομάθειας για το 2012 στο χώρο του Παραρτήματος, την οποία παρακολούθησε πολυπληθές ακροατήριο. Η εκδήλωση περιλάμβανε στο δεύτερο μέρος την παρουσίαση των εμπειριών των υπότροφων σπουδαστών από την παρακολούθηση των θερινών προγραμμάτων γλώσσας στα πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Κύπρου και του ΙΜΧΑ. Εφέτος συμμετείχαν επτά σπουδαστές στα θερινά προγράμματα. Με σαφή, ρέοντα αφηγηματικό λόγο στην ελληνική γλώσσα και με καθαρή προφορά που συνοδευόταν από την προβολή, σε μεγάλη οθόνη, πλούσιου και αντιπροσωπευτικού οπτικού υλικού, φωτογραφίες τις οποίες οι ίδιοι τράβηξαν κατά τη μηνιαία διαμονή τους στην Ελλάδα και την Κύπρο, οι υπότροφοι ενθουσίασαν τους παρισταμένους. Για την άψογη διοργάνωση συνεργάστηκαν με τους σπουδαστές οι διδάσκοντες Αθανάσιος Κουτουπάς και Σερίφ ελ Ζαγιάτ.
Ο διευθυντής του Παραρτήματος Μανώλης Μαραγκούλης στην εναρκτήρια ομιλία του, ανάμεσα σε άλλα, επισήμανε ότι το Παράρτημα Αλεξάνδρειας αξιοποιεί ανελλιπώς από την ίδρυσή του την «πλούσια κληρονομιά του αλεξανδρινού ελληνισμού, αναλαμβάνοντας να διαδώσει την ελληνική γλώσσα και τον μακραίωνο πολιτισμό μας στην αλεξανδρινή νεολαία, όπως και στους επιγόνους μεικτών οικογενειών». Συνεχίζοντας ανέφερε: «Εμφορούμενοι από την γνωστή ρήση του Ισοκράτη «Έλληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας ή τους κοινής φύσεως μετέχοντας», εργαζόμαστε επίμονα και συστηματικά στο πεδίο της εξωστρέφειας». Ακολούθως ευχαρίστησε θερμά τη Χριστιανική Αδελφότητα Ανδρών Θεσσαλονίκης για τη χορηγία δύο υποτροφιών στο πρόγραμμα του ΙΜΧΑ και τον ιδιοκτήτη του εστιατόριου Santa Lucia κο Γιάννη Σιόκα για την ευγενική προσφορά των εδεσμάτων στους παρευρισκόμενους της εκδήλωσης.
Τα πιστοποιητικά ελληνομάθειας στους επιτυχόντες έδωσαν ο πανοσιολογιότατος αρχιμανδρίτης Απόστολος, εκπροσωπώντας το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, ο Γενικός Πρόξενος Χρήστος Καποδίστριας, ο νομικός σύμβουλος Αλάα Μουστάφα, ο εκπρόσωπος του κόμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων αλεξανδρινός Εδμόνδος Κασιμάτης, ο διευθυντής του Αβερώφειου Γυμνασίου-Λυκείου Αλέξανδρος Γαλανόπουλος, η πρώην διευθύντρια του παραπάνω εκπαιδευτηρίου Ελένη Δαλκίτση και η πρώην διευθύντρια του Πρατσίκειου Δημοτικού Σχολείου Ευαγγελία Σαράτση.
Στους χαιρετισμούς τους ο εκπρόσωπος του Πατριαρχείου τόνισε ότι η διάδοση της ελληνομάθειας στους Αιγύπτιους εμπεριέχει και προάγει την αποδοχή της πολιτισμικής διαφορετικότητας, ενώ ο Γενικός Πρόξενος συνεχάρη τους σπουδαστές και επαίνεσε με ένθερμα λόγια το εθνικό έργο που επιτελεί το Παράρτημα στον τομέα της ελληνικής γλώσσας κατορθώνοντας να ξεπεράσει τις ποικίλες αντιξοότητες και τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα, όσο και στην Αίγυπτο τα τελευταία χρόνια. Ο κος Κασιμάτης, φανερά συγκινημένος, ανέφερε ότι με ιδιαίτερη ικανοποίηση διαπιστώνει να πραγματοποιείται η προσδοκία που τον διακατείχε από τα παιδικά του χρόνια να διδάσκονται οι Αιγύπτιοι την ελληνική γλώσσα, κάτι που απουσίαζε σε παλιότερες εποχές, ενώ τότε λειτουργούσε μόνο το γαλλικό πολιτιστικό κέντρο διαδίδοντας, βέβαια, την γαλλική γλώσσα.
Χαρακτηριστικό στιγμιότυπο της επιτυχίας της εκδήλωσης ήταν το γεγονός ότι μετά το πέρας της το ακροατήριο, αφού γεύτηκε τα εδέσματα της δεξίωσης, παρέμεινε πολλή ώρα στο χώρο συνομιλώντας και εκφράζοντας τις θερμές ευχαριστίες τους στους συντελεστές της. -
Ταξιδεύοντας στο Τότε και το Τώρα…μια εντυπωσιακή έκθεση φωτογραφίας
Με μεγάλη επιτυχία και με την παρουσία πολυπληθούς παροικιακού και αιγυπτιακού κοινού πραγματοποιήθηκαν στις 12 Νοεμβρίου τα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας «Ταξιδεύοντας στο τότε και το τώρα…» που επιμελήθηκε, μετά από πολύμηνη συστηματική έρευνα, η ιστορικός Ειρήνη Χρυσοχέρη. Η έκθεση οργανώθηκε με τη στήριξη της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας και φιλοξενήθηκε στο χώρο του Γενικού Προξενείου της Ελλάδος, του οποίου τελεί υπό την αιγίδα.
Στον χαιρετισμό του ο εκπρόσωπος τους Ελληνικού Προξενείου κ. Νικόλαος Νάννης επισήμανε ότι «πρόκειται για μια έκθεση που σκοπό έχει να θυμίσει στους παλαιότερους και να γνωρίσει στους νεότερους στιγμές ανθρώπινες -περισσότερο ή λιγότερο σημαντικές-, που όλες όμως έχουν μια ιδιαίτερη αξία η οποία έγκειται στο ότι απεικονίζουν τη ζωή του Ελληνισμού σ’ αυτή την πόλη». Καταλήγοντας είπε ότι «αξίζουν θερμά συγχαρητήρια τόσο στην επιμελήτρια της έκθεσης για το έργο της, όσο και στην Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας για την αμέριστη στήριξη που παρείχε από την αρχή σε αυτή τη προσπάθεια».
Ο πρόεδρος της κοινότητας κ. Γιάννης Σιόκας, ακολούθως, τόνισε ότι «τέτοιες δημιουργικές προσπάθειες που αντιμάχονται τη λήθη του παρελθόντος πάντα θα αγκαλιάζονται από την Ελληνική Κοινότητα» και προσέθεσε ότι «ποιός δεν θα μπορούσε να αναδείξει καλύτερα τις μνήμες της καθημερινής ζωής των Ελλήνων της πόλης μας, παρά ένας από εμάς, όπως η αγαπημένη μας Ειρήνη, γέννημα και θρέμμα της Αλεξανδρινής παροικίας».
Τέλος η κα Ειρήνη Χρυσοχέρη, παίρνοντας το λόγο ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Κοινότητας κο. Γιάννη Σιόκα για τη στήριξη που της παρείχε καθώς και τον Γενικό πρόξενο κ. Χρήστο Καποδίστρια για την ευγενική παραχώρηση του χώρου και ανέφερε, ανάμεσα σε άλλα, τα παρακάτω: «Η έκθεση αποτυπώνει φωτογραφικά, στιγμιότυπα από την καθημερινή ζωή των Ελλήνων της Αλεξάνδρειας καλύπτοντας χρονολογικά μια περίοδο από την ακμή του Ελληνισμού μέχρι σήμερα. Ο μεγαλύτερος όγκος των φωτογραφιών που παρουσιάζεται, προέρχεται από ιδιωτικές συλλογές Ελλήνων που κατοικούν σήμερα στην πόλη και εκτίθεται για πρώτη φορά στο κοινό. Η έκθεση συνοδεύεται από πλούσιο ηχητικό και οπτικό αρχειακό υλικό, καθώς και από πειραματικές δουλειές που προέκυψαν με τη συμμετοχή των νεότερων μελών της Ελληνικής παροικίας, των μαθητών του Αβερωφείου Λυκείου». Η επιμελήτρια ευχαρίστησε δημόσια τους παροίκους που συνεργάστηκαν μαζί της και με προθυμία της προσέφεραν πλούσιο υλικό από τις προσωπικές συλλογές τους.
Στη συνέχεια η ίδια ξενάγησε στους χώρους της έκθεσης τους επισήμους, ενώ οι παρευρισκόμενοι εκφράστηκαν με ενθουσιασμό και μεγάλη συγκίνηση για την εξαιρετική και μοναδική αυτή απεικόνιση της Αλεξάνδρειας των Ελλήνων. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τέλους Μαρτίου 2013.Στις 8 Δεκεμβρίου και στα πλαίσια της παραπάνω έκθεσης πραγματοποιήθηκε και η προβολή του ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου «Αίγυπτος, η άλλη πατρίδα». Πρόκειται για μια ταινία που σκοπό έχει να αναδείξει την μακραίωνη παρουσία των Ελλήνων στην Αίγυπτο από την αρχαιότητα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 60 όταν η Ελληνική παροικία άρχισε να συρρικνώνεται. Το ντοκιμαντέρ ξετυλίγεται με άξονα τις προσωπικές ιστορίες τεσσάρων Αλεξανδρινών που επιστρέφουν στην Αίγυπτο μετά από πολύχρονη απουσία με σκοπό να επισκεφθούν τον τόπο καταγωγή τους, το πατρικό τους σπίτι ή τις οικογενειακές τους επιχειρήσεις. Την προβολή της ταινίας, που πραγματοποιήθηκε στην κεντρική αίθουσα του Γενικού Προξενείου, παρακολούθησαν σε κλίμα έντονης συγκίνησης πολλοί Έλληνες Αλεξανδρινοί μεταξύ των οποίων και ένα πολυπληθές κοινό Αιγυπτίων και ξένων. Ο Γενικός πρόξενος κ. Χρήστος Καποδίστριας στην εναρκτήρια του ομιλία ευχαρίστησε την επιμελήτρια της έκθεσης κ. Χρυσοχέρη που συμμετείχε και στην πραγματοποίηση της ταινίας ως ιστορικός- ερευνήτρια και τόνισε ότι η προβολή του ντοκιμαντέρ είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για τους Έλληνες και τους Αιγύπτιους να διαπιστώσουν τις στενές σχέσεις φιλίας που τους συνδέουν από αρχαιοτάτων χρόνων. Στην συνέχεια, το λόγο πήρε η κ. Χρυσοχέρη, η οποία αφού αναφέρθηκε στη διαδικασία πραγματοποίησης της ταινίας ευχαρίστησε τους παρευρισκόμενους που την τίμησαν με την παρουσία τους και στις δύο εκδηλώσεις. Στη συνέχεια το κοινό επισκέφθηκε για μια ακόμα φορά τον χώρο της έκθεσης θαυμάζοντας και επαινώντας την αρτιότητά της.