Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης τους στη Νέα Υόρκη στις 29 Σεπτεμβρίου,, οι Υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου προχώρησαν σε κοινή ανακοίνωση Τύπου, στην οποία περιγράφονται τα βασικά σημεία συζήτησης. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η συνάντηση των τριών Υπουργών, τείνει να αποκτήσει θεσμικό πλέον χαρακτήρα, μιας και αυτή η Τρίτη κατά σειρά συνάντηση τα τελευταία τρία χρόνια (πραγματοποιείται μία συνάντηση κατά έτος). Αναλυτικά η κοινή ανακοίνωση αναφέρει:
«Ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Ιωάννης Κασουλίδης, ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ. Νίκος Κοτζιάς και ο Υπουργός Εξωτερικών της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, κ. Sameh Shoukry, είχαν σήμερα, 29 Σεπτεμβρίου 2015, τριμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιείται για τρίτη συνεχή χρονιά.
Οι Υπουργοί επιβεβαίωσαν την αμοιβαία προσήλωση των τριών κυβερνήσεων στον υφιστάμενο μηχανισμό τριμερούς διαβούλευσης και στη διαρκή εταιρική σχέση και συνεργασία, στην υπηρεσία της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας της Ανατολικής Μεσογείου, όπως προβλέπεται στις Κοινές Διακηρύξεις μετά τις Τριμερείς Συνόδους Κορυφής Υψηλού Επιπέδου του Καΐρου, στις 8 Νοεμβρίου 2014 και της Λευκωσίας, στις 29 Απριλίου 2015. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Υπουργοί επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να εργαστούν σταθερά υπέρ της ενίσχυσης της τριμερούς διαβούλευσής τους σε όλα τα επίπεδα.
Οι Υπουργοί προέβησαν σε μια επισκόπηση των σχέσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αιγύπτου, σημειώνοντας τον αμοιβαία επωφελή χαρακτήρα αυτής της εταιρικής σχέσης. Χαιρέτισαν τη βούληση της Αιγύπτου να αναπτύξει στενότερη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε διάφορους πολιτικούς και οικονομικούς τομείς. Συμφώνησαν ότι είναι ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναγνωρίσει την πραγματική κατάσταση στην Αίγυπτο, να στηρίξει την τελευταία σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο αλλά και στον αγώνα της κατά της τρομοκρατίας, καθώς και να προωθήσει περαιτέρω ανταλλαγές στους τομείς του εμπορίου, της διαχείρισης κρίσεων και των πολιτικών διαβουλεύσεων επί περιφερειακών ζητημάτων, αναγνωρίζοντας τον κεντρικό ρόλο της Αιγύπτου για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή.
Εξέτασαν τις εξελίξεις στον τομέα της καταπολέμησης της διεθνούς τρομοκρατίας μέσω της συντονισμένης, συνολικής και συλλογικής δράσης της διεθνούς κοινότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, επαναδιατύπωσαν τη δέσμευσή τους υπέρ της συλλογικής προσπάθειας για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους και άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων και υπογράμμισαν την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις στην προσπάθεια να τερματιστεί η ροή ξένων μαχητών και η παροχή οικονομικής και στρατιωτικής στήριξης σε τρομοκρατικές οργανώσεις.
Συμφώνησαν ότι είναι επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστεί η προσφυγική κρίση και οι αυξημένες μεταναστευτικές ροές, που είναι αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης αναταραχής στην περιοχή μας. Υπογράμμισαν περαιτέρω την ανάγκη μιας oλιστικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών του προβλήματος και ειδικότερα για την επίλυση των συγκρούσεων. Οι τρεις χώρες εξέφρασαν τη δέσμευσή τους να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να αντιμετωπιστεί – κατά προτεραιότητα – η ανθρωπιστική πτυχή της κρίσης, αποτρέποντας περαιτέρω απώλειες ανθρώπινων ζωών στη θάλασσα σε συνεργασία με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης, με σκοπό την καταπολέμηση της δράσης των διακινητών. Εξέφρασαν την ετοιμότητά τους να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών πτυχών της συνεχιζόμενης προσφυγικής κρίσης σε συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες χώρες.
Όσον αφορά τη Συρία, εξέφρασαν τη στήριξή τους στις προσπάθειες του Ειδικού Απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών, Stefan de Mistura, υπέρ της αναβίωσης της πολιτικής διαδικασίας. Τόνισαν, επίσης, την ανάγκη να συνεχιστεί η στήριξη στις χώρες της περιοχής για να αντιμετωπισθούν οι δευτερογενείς επιπτώσεις της κρίσης, καθώς και να επεκταθεί η στήριξή τους στις προσπάθειες της Αιγύπτου να διευκολύνει την επίτευξη συναίνεσης μεταξύ των συριακών κομμάτων της αντιπολίτευσης, με σκοπό την προώθηση πολιτικής λύσης στη συριακή κρίση σύμφωνα με το Ανακοινωθέν της Γενεύης.
Αναφορικά με τη Λιβύη, οι Υπουργοί Εξωτερικών εξέφρασαν τη στήριξή τους στις προσπάθειες του Ειδικού Εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Bernardino León, του εκλεγμένου κοινοβουλίου, καθώς και της κυβέρνησης που ορίστηκε από αυτό έως τον οριστικό σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Εξέφρασαν τη σοβαρή τους ανησυχία σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στη Λιβύη και απηύθυναν εκ νέου έκκληση για την εφαρμογή μιας στρατηγικής κατά της τρομοκρατίας παράλληλα με τη διεξαγωγή του πολιτικού διαλόγου, τη διαδικασία εθνικής συμφιλίωσης και την εφαρμογή των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Εξέφρασαν την ισχυρή τους στήριξη στη νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης και στη διαφύλαξη της ενότητας και της εδαφικής της ακεραιότητας. Οι προσπάθειες που καταβάλλονται υπό την αιγίδα των ΗΕ με τη σύμπραξη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου αποτελούν το μοναδικό ενδεδειγμένο μέσο σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Είναι επιτακτική η ανάγκη καταπολέμησης των εξτρεμιστικών και τρομοκρατικών οργανώσεων, διασφάλισης της προστασίας των αμάχων και παροχής ελεύθερης πρόσβασης για την ανθρωπιστική βοήθεια προς τον άμαχο πληθυσμό.
Αναφορικά με το Ιράκ, οι Υπουργοί Εξωτερικών επιβεβαίωσαν τη στήριξή τους στις προσπάθειες που καταβάλλει η Κυβέρνηση του Ιράκ για την επίτευξη σταθερότητας και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και εξέφρασαν την πλήρη στήριξή τους στην επιδίωξη της κυβέρνησης και του λαού του Ιράκ για πολιτική συνοχή, ηρεμία και ειρήνη.
Χαιρέτισαν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ιράν και των κρατών της ομάδας E3/EU+3 στη Βιέννη, την 14η Ιουλίου 2015, σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μετά από δύο και πλέον χρόνια εντατικών διαπραγματεύσεων, γεγονός που αποτελεί σημαντική εξέλιξη, ενώ υπογράμμισαν και την ανάγκη πιστής και πλήρους εφαρμογής της εν λόγω συμφωνίας. Εξέφρασαν την ελπίδα ότι η συμφωνία θα αποτελέσει ένα βήμα προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας Ζώνης χωρίς πυρηνικά όπλα στη Μέση Ανατολή.
Προέβησαν σε έκκληση για την επίτευξη μιας δίκαιης, συνολικής και μόνιμης ειρηνευτικής λύσης στη Μέση Ανατολή βάσει των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και για την εγκαθίδρυση ενός κυρίαρχου, βιώσιμου και με εδαφική συνέχεια Παλαιστινιακού Κράτους στα κατεχόμενα από τις 4 Ιουνίου 1967 εδάφη, με την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσά του, το οποίο θα συμβιώνει σε συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας με όλες τις γειτονικές χώρες, σύμφωνα με τις θέσεις και τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Αραβικού Συνδέσμου. Μια τέτοια λύση παραμένει η μόνη εγγύηση για να αποφευχθεί η επανάληψη θανάτων αθώων αμάχων, καταστροφών και κλιμάκωσης της έντασης. Εξέφρασαν τη στήριξή τους για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων προς την επίτευξη συνολικής διευθέτησης του ζητήματος βάσει της λύσης των δύο κρατών και χαιρέτισαν τη βούληση του Διεθνούς Κουαρτέτου να συνεργαστεί πιο στενά με αραβικές χώρες που διαδραματίζουν κομβικό ρόλο. Σε αυτό το πλαίσιο, έκαναν έκκληση για τον άμεσο τερματισμό της κλιμάκωσης στο τέμενος Al-Aqsa και παρότρυναν τη διεθνή κοινότητα να αναλάβει τις ευθύνες της όσον αφορά την προστασία των ιερών τόπων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.
Εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να ενισχύσουν τη συνεργασία τους προκειμένου η ανακάλυψη σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο για την περιφερειακή συνεργασία και ευημερία. Υπογράμμισαν ότι αυτή η συνεργασία εδράζεται στον αμοιβαίο σεβασμό καλά εδραιωμένων αρχών του Διεθνούς Δικαίου και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS). Υπογράμμισαν, ειδικότερα, τη σημασία της πρόσφατης ανακάλυψης του κοιτάσματος φυσικού αερίου “Zohr” στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Αιγύπτου. Συμφώνησαν να προβούν αμέσως σε διαπραγματεύσεις επί των εκκρεμών ζητημάτων σχετικά με την οριοθέτηση των παρακείμενων θαλάσσιων ζωνών τους.
Επιβεβαίωσαν τη σταθερή στήριξή τους στις διεξαγόμενες διαπραγματεύσεις για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος που θα επανενώσει τη νήσο σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Μια τέτοια λύση δεν θα είναι μόνο προς όφελος του κυπριακού λαού στο σύνολό του, αλλά θα συμβάλει επίσης σημαντικά στη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή.
Εξέφρασαν την ανησυχία τους σχετικά με τις καταστροφές και τις επιθέσεις κατά της πολιτιστικής κληρονομιάς των χωρών της Μέσης Ανατολής και την οργανωμένη λεηλασία και παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών, που έχει δραματικές επιπτώσεις στην ανεκτίμητη ιστορική κληρονομιά της περιοχής. Μοιράστηκαν τις εμπειρίες από τις δικές τους χώρες σχετικά με αυτό το ανησυχητικό φαινόμενο και υπογράμμισαν τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν να εργάζονται για την αντιμετώπιση των καταστροφών, των λεηλασιών και της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών. Συμφώνησαν ότι είναι ανάγκη να υπάρξει ένα ισχυρό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που θα επιβάλλει καθολικούς περιορισμούς στο εμπόριο και στη μεταφορά αντικειμένων τέχνης που προέρχονται από όλες τις εμπόλεμες ζώνες, με την υποχρέωση απόδειξης της νομιμότητας της εμπορίας να βαρύνει τους εμπόρους, τους οίκους δημοπρασιών και τους αγοραστές και όχι το κράτος προέλευσης.
Οι τρεις χώρες μας, πεπεισμένες για τον στρατηγικό χαρακτήρα αυτής της τριμερούς συνεργασίας, θα συνεχίσουν να εργάζονται στενά προκειμένου να απελευθερώσουν το πλήρες δυναμικό της συνεργασίας τους, προς όφελος των λαών τους και της ευρύτερης περιοχής.»
(Πηγή: Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών)
Με πρωτοβουλία του Υπουργού Εξωτερικών, κ. Νίκου Κοτζιά, διοργανώνεται στην Αθήνα, από 18 έως 20 Οκτωβρίου 2015, Διεθνής Διάσκεψη με θέμα «Θρησκευτικός και Πολιτιστικός Πλουραλισμός και Ειρηνική Συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή».
