Category: ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ε.Κ.Α.

Μια ωραία ελληνική παροιμία, ενδεχομένως με άλλες λέξεις να τη συναντούμε και στις παραδόσεις άλλων λαών, είναι η εξής: «Εκεί που είσαι ήμουνα κι εδώ που είμαι θάρθεις.»

Κατά κύριο λόγο αναφέρεται στα γηρατειά! Την Τρίτη Ηλικία που αποτελεί δώρο της Ζωής να την γεύεται κάποιος, γιατί αν αναλογισθούμε ότι οι ευχές όλων την ημέρα των γενεθλίων μας είναι «να τα εκατοστήσεις» θα ήταν παράλογο όταν μακροημερεύουμε να αισθανόμαστε ολομόναχοι και απαξιωμένοι.

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, από την ίδρυσή της μέχρι και σήμερα είχε την τύχη να «εκπαιδευτεί» στην ευεργεσία, τον εθελοντισμό, την προσφορά και την αλληλεγγύη. Αυτό δίδαξαν οι Μεγάλοι Ευεργέτες της, αυτό διδάσκουν γενιές και γενιές Αλεξανδρινών Αιγυπτιωτών στα παιδιά τους.  

Επόμενο είναι ο Οίκος Ευγηρίας «ΜΑΝΝΑ» να αποτελεί ένα πρότυπο ίδρυμα προσφοράς και εξυπηρέτησης των αναγκών των ηλικιωμένων και αδύναμων συμπαροίκων, αξιοζήλευτο σε όλη την Αίγυπτο.

Γιατί αυτό το Γηροκομείο επανδρωμένο με ιατρό, νοσηλευτικό προσωπικό, και  με παροχή διατροφής και πλήρους ιατροφαρμακευτικής περιθάλψεως, διαθέτει όλα τα κομφόρ, σε σημείο να παραπέμπει σε ξενοδοχειακή μονάδα.

Όσο όμως κι αν οι υπηρεσίες που παρέχει η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας είναι υπέρ το δέον εξαιρετικές, οι τρόφιμοι πάντα θα αναζητούν τη συντροφιά, την παρέα και την ψυχαγωγία που μπορεί να προσφέρει η ομαδική συνύπαρξη.

Το Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου 2023 το απόγευμα,  μετά από επιθυμία του αλεξανδρινού μουσικού Μανώλη Χναράκη, που δραστηριοποιείται επί χρόνια στην Αθήνα με εξαιρετική επιτυχία καθώς έχει συνεργαστεί με τα σπουδαιότερα ονόματα του μουσικού χώρου, πραγματοποιήθηκε μουσικό απόγευμα προς τιμή και ευχαρίστηση των τροφίμων του ΜΑΝΝΑ, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Κοινότητας.

Από ημέρες ο καταξιωμένος πιανίστας στην αίθουσα της Φιλαρμονικής, προσπαθούσε να ετοιμάσει ένα πρόγραμμα που θα έφερνε κέφι στους τροφίμους και θα απομάκρυνε το μυαλό τους απ΄ την μονοτονία της μοναξιάς.

Μαζί  του ο Χρήστος Αθανασόπουλος στην κιθάρα και στο τραγούδι, ο Νικόλας Χαραλαμπάκης στα κρουστά και ο Κωνσταντίνος Ρήγας στο τραγούδι, προετοιμάστηκαν για το καλύτερο. Και πραγματικά ενθουσίασαν συγκίνησαν και ικανοποίησαν πλήρως τους τροφίμους και τους τυχερούς που παρευρέθησαν στο μουσικό απόγευμα. Η ατμόσφαιρα ωραία και θερμή λειτούργησε καταλυτικά στον ψυχισμό των ηλικιωμένων και όχι μόνο, μετά από τόσα χρόνια ψυχαγωγικής έλλειψης, ένεκα της πανδημίας.

Συνέβαλαν όμως όλοι οι παρευρισκόμενοι, όπως οι φίλοι του ΜΑΝΝΑ και οι εκπαιδευτικοί που όχι μόνο χόρεψαν παραδοσιακούς χορούς αλλά και 60’s ελληνικά. Τα πειράγματα και οι παραγγελίες, ομόρφυναν την ομήγυρη, προσδίδοντας επιπλέον το «χρώμα» της επικοινωνίας που οδηγεί στην ευχάριστη συντροφικότητα και την πνευματική ανάταση, μακριά από τα άγχη και τις σκοτούρες της καθημερινότητας.

Με τραγούδι, χορό, παλαμάκια, σιγονταρίσματα και «αποδεκτούς αστεϊσμούς» το κέφι έφθασε στα ύψη.

Χρόνια οι σεβάσμιοι ηλικιωμένοι που διαβιούν στον Οίκο Ευγηρίας της ΕΚΑ, είχαν να απολαύσουν τέτοιες όμορφες στιγμές.

Ο Πρόεδρος κ. Ανδρέας Βαφειάδης μαζί με τον Γενικό Γραμματέα κ. Νικόλαο Κατσιμπρή συμμετείχαν στην όλη εκδήλωση  απολύτως ικανοποιημένοι, γεγονός που αποδεικνύεται και από τα λόγια του εμπνευστή του μουσικού απογεύματος, κ. Μανώλη Χναράκη: «Ο Πρόεδρος και ο Γραμματέας, ήρθαν πρώτοι κι έφυγαν τελευταίοι».

Αρχικώς ο κ. Βαφειάδης ευχαρίστησε τον κ. Μανώλη Χναράκη για την πρωτοβουλία του καθώς και όλους τους συνεργάτες του και αναφέρθηκε επ΄ ολίγον στην μεγάλη σημασία που έχει για την Ελληνική Παροικία η υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας. Ένα εγχείρημα που όπως είπε θα προσδώσει αίγλη και άλλη δυναμική μέσω της ίδρυσης πανεπιστημιακής μονάδας. Συνεχάρη άπαντες για την συμμετοχή τους στην πραγματοποίηση της μουσικής εκδήλωσης και τόνισε την αξία τέτοιων πρωτοβουλιών.

Ο εμπνευστής και δημιουργός κ. Μανώλης Χναράκης βαθιά συγκινημένος που η πρωτοβουλία του υποστηρίχθηκε από την Ελληνική Κοινότητα, είχε μόνο καλά λόγια να πει για όλους. Όσοι τον γνωρίζουν, ξέρουν την ευαισθησία του χαρακτήρα του και την δοτική πλευρά του αυτού του. Γι αυτό και φρόντισε να μην ξεχάσει κανέναν απ αυτούς που στάθηκαν δίπλα του.

Αρχικώς ευχαρίστησε  σύμπασα την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, ιδιαίτερα τον Πρόεδρο κ. Ανδρέα Βαφειάδη, τον Γενικό Γραμματέα κ. Νικόλα Κατσιμπρή, τον διευθυντή κ. Γιώργο Μπούλο, την διευθύντρια του ΜΑΝΝΑ κα. Κική Νιάρου, τους κυρίους Γιώργο Μανδραγό και Πέτρο Λούτση καθώς και τις κυρίες Ελένη Άστωρ και Βούλα Δαμιανίδου.

Και βέβαια απεύθυνε θερμές ευχαριστίες προς τους συνεργάτες του – με τους οποίους η μουσική μπάντα έδεσε εξαιρετικά, θαρρείς και προετοιμαζόντουσαν μήνες γι αυτό το σκοπό – κυρίους Χρήστο Αθανασόπουλο, Νικόλα Χαραλαμπάκη και Κωνσταντίνο Ρήγα.

Ένα μουσικό απόγευμα, μια κατάθεση ψυχής στους συμπάροικους της τρίτης ηλικίας, ένα δυνατό τεκμήριο Αγάπης, Αλληλεγγύης, Ενσυναίσθησης και μοναδικής ψυχαγωγίας, το δώρο σου Μανώλη Χναράκη, καθώς και των συνεργατών σου, προς τους τροφίμους του «ΜΑΝΝΑ».

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας σας συγχαίρει και εύχεται στο μέλλον να επαναληφθεί το μουσικό απόγευμα των πλήκτρων, των χορδών και των τραγουδιών της χαράς που δημιουργούν οι  νότες της προσφοράς και της συνύπαρξης των ανθρώπων!

***

Φωτογραφίες τράβηξαν παρευρισκόμενοι

Πριν την επίτευξη ενός στόχου, το σημαντικότερο βήμα είναι εκείνο, της εκκίνησης. Η πρώτη απόφαση να προχωρήσεις! Η αρχική πρόθεση να υλοποιήσεις δια της πράξεως την νοερή σου επιθυμία. Τότε με αργά και μεθοδικά πατήματα στο έδαφος και όχι στον αιθέρα, δύνασαι εν καιρώ να πραγματώσεις το όραμά σου.

Για την ποθούμενη στόχευση της Ελληνική Κοινότητας Αλεξανδρείας, να επιτύχει τον επιδιωκόμενο από χρόνια σκοπό της, δηλαδή, να αποκτήσει πανεπιστημιακή απόχρωση το εκπαιδευτικό της μέλλον, η ώρα είχε φθάσει. Την Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2023 στην Αίθουσα των Μεγάλων Ευεργετών, τα όνειρα παρέδιδαν τα σκήπτρα τους στον ρεαλισμό και την πραγματικότητα. Εν τέλει εκείνο που ομορφαίνει τη ζωή, είναι η δράση και η αυτοβεβαίωση ότι ο άνθρωπος μέσα από τη συλλογικότητα μπορεί να καταφέρει το αδύνατο.

Ώρα 06:00 μ.μ. ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β΄, συνοδευόμενος από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυκράτιδος κ. Παντελεήμονα, Αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου και τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη και Σχολάρχη της Πατριαρχικής Σχολής κ. Ισαάκ, εισέρχεται στην επίσημη αίθουσα. Ο  Βουλευτής και πρώην Υφυπουργός Παιδείας του Ελληνικού Κοινοβουλίου κος Άγγελος Συρίγος  κάθεται δίπλα του στο τραπέζι των συσκέψεων, ενώ την  άλλη πλευρά καταλαμβάνει ο Έλληνας Πρέσβυς στην Αίγυπτο κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου. Οι τρεις τους, προεξάρχοντος του Μακαριωτάτου  συμπληρώνουν την θρησκευτική και πολιτειακή αρχή εντός της ιστορικής αιθούσης με τα πορτρέτα των σπουδαίων προσωπικοτήτων να κοσμούν τους τοίχους. Μαζί τους και η Πρόεδρος της Κυπριακής Αδελφότητας Αλεξανδρείας κα. Μαρία Φορμόζη εκπροσωπώντας την ιστορική Κυπριακή Κοινότητα, προσδίδει  τον επιπλέον τόνο της κοσμοπολίτικης πάλαι ποτέ αλεξανδρινής παροικίας των Κυπρίων αδελφών μας.

Ο Πρύτανης κ. Χρήστος Μπούρας με τον Αντιπρύτανη κ. Διονύσιο Μαντζαβίνο, συμπληρώνουν την Πανεπιστημιακή Αρχή απέναντί τους, θαρρείς και τα βλέμματα της μιας πλευράς εκπέμπουν μηνύματα αισιοδοξίας προς την άλλη, πως τούτο το εγχείρημα σε λίγο πρόκειται να λάβει σάρκα και οστά.

Το πανεπιστημιακό τιμ συμπληρώνει η καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης κα. Ειρήνη Βιλτανιώτη, η οποία κάθεται μαζί με την ευγενέστατη και διακριτική κόρη του Υπουργού, κα. Φωτεινή Συρίγου.  Παραδίπλα η διευθύντρια του Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας, κα. Σταυρούλα Σπανούδη, παρέα με την αρχαιολόγο, διευθύντρια του Ινστιτούτου Αλεξανδρινής Ιστορίας κα. Πέπυ Παπακώστα και έχοντας στο μέσον τον κοσμοπολίτη αλεξανδρινό και πρώην Διευθυντή του Ιδρύματος Πολιτισμού κ. Βασίλειο Φιλιππάτο, ανέμεναν το προανάκρουσμα της εκδήλωσης.

Η διευθύντρια του Αβερώφειου κα. Αφροδίτη Πεβερέτου, μαζί με τη διευθύντρια του Νηπιαγωγείου κα Λένα Βοστάνη, παρούσες εκ μέρους του εκπαιδευτηρίων της  Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας,  μαζί με την πρώην διευθύντρια του Αβερώφειου κα. Πασχαλίνα Αγαπιάδου παραδίπλα και την εκπαιδευτικό του Τοσιτσαίου – Πρατσίκειου  κα Βούλα Δαμιανίδου, τιμούν την επίσημη σύναξη με την παρουσία τους.

Οικοδεσπότες η Κοινοτική Επιτροπή. Ο Πρόεδρος κ. Ανδρέας Βαφειάδης, ο Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής, ο Αναπληρωτής Γραμματέας κ. Δημήτρης Κάβουρας, ο Αντιπρόεδρος κ. Νικόλαος Κόπελος  και οι Κοινοτικοί Εκπρόσωποι κ. Ιωάννης Σιόκας -πρώην Πρόεδρος και κ.  Εμμανουήλ Τατάκης,  είναι οι άνθρωποι μαζί με τους υπόλοιπους κοινοτικούς – που λόγω επαγγελματικών ασχολιών βρίσκονται εκτός Ελλάδος – αποφάσισαν να αλλάξουν ρότα μέσα στο διάβα του ανελέητου χρόνου με αποκλειστική κατεύθυνση προς το ευοίωνο μέλλον.  Όπως πάντα παρών και ο διευθυντής της ΕΚΑ κ. Γεώργιος Μπούλος, ο οποίος τα είχε φροντίσει όλα στην εντέλεια.

Και η εκδήλωση αρχίζει με τον κ. Δημήτριο Κάβουρα να καλωσορίζει άπαντες και να συμπεριλαμβάνει στην ομιλία του αναφορές περί της ιστορίας της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας. Μεταξύ άλλων τονίζει τα εξής: «Η Ελληνική Κοινότητα πήρε τη μορφή επίσημης οργάνωσης με την ιδρυτική συνέλευση της 25ης Απριλίου 1843 στο μοναστήρι του Αγίου Σάββα και σήμερα είναι η παλαιότερη εγγεγραμμένη φιλανθρωπική οργάνωση στην Αίγυπτο, που εξακολουθεί να λειτουργεί. Με δωρεές του Μ. Τοσίτσα και των ιδρυτών της, η Κοινότητα αποκτά σε σύντομο χρονικό διάστημα όλους τους θεσμούς, που έκρινε απαραίτητους για την εξυπηρέτηση των αναγκών και τη διατήρηση του εθνικού και θρησκευτικού ηθικού των μελών της.

Οι πλούσιοι Έλληνες της Αιγύπτου βρέθηκαν στο επίκεντρο της ευεργεσίας κατά τον 19ο αιώνα, τόσο στην Αίγυπτο όσο και στην Ελλάδα, δωρητές ήταν οι Γεώργιος Αβέρωφ, Μιχαήλ Τοσίτσας, Νικόλαος Στουρνάρης, Εμμανουήλ Μπενάκης, Ιωάννης Χωρέμης, Μικές Σαλβάγκος, Οικογένεια Λαγουδάκη, Νικόλαος Καζούλης, αδελφοί Σπερτσοπούλου, οικογένεια Κότσικα και πολλοί άλλοι.

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξάνδρειας, στα 180 της χρόνια της φέτος, εξακολουθεί να διατηρεί ενεργό το αρχικό στόχο ύπαρξής της: ένας φιλανθρωπικός και εκπαιδευτικός οργανισμός που προωθεί την πολιτιστική συνύπαρξη και συνεργασία μεταξύ της αγαπημένης μας Αιγύπτου και Ελλάδας».

Ακολούθησε η ομιλία του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ανδρέα Βαφειάδη, ο οποίος μέσα από μια ιστορική αναδρομή αλλά και εξιστόρηση των σύγχρονων αναγκών, μεταξύ άλλων ανέφερε: «Η πορεία των Ελλήνων της Αλεξάνδρειας, κατέχει περίοπτη θέση στις  δέλτους της ιστορίας, οι δε αναρίθμητες διηγήσεις περί της Παροικίας των Αιγυπτιωτών, ενέπνευσαν, συγγραφείς, καλλιτέχνες, σκηνοθέτες και πάσης άλλης μορφής καλλιτεχνών,  των οποίων τα έργα επέδρασσαν πολιτισμικά σε όλες τις εποχές που ακολούθησαν, από την εγκατάστασή τους στη φιλόξενη χώρα του Νείλου.

Η βάση όμως, για την Πρόοδο, την κοινωνική και οικονομική εξέλιξη των Ελλήνων της Αιγύπτου και δη της Αλεξάνδρειας, αποτέλεσαν τα Σχολεία της. Ήταν εκείνα που διαμόρφωσαν ελληνική συνείδηση στους νέους, ήταν εκείνα που δεν επέτρεψαν στον Αιγυπτιώτη πληθυσμό να εκπέσει στον αναλφαβητισμό, απεναντίας συνέδραμαν στην εγγράμματη ποιοτική του συγκρότηση και την επιστημονική του κατάρτιση. Είναι όλα αυτά τα Σχολεία που εισερχόμενος κάποιος εντός του Ελληνικού Τετραγώνου θα τα δει να στέκουν ακόμα και σήμερα, ως οι ακοίμητοι φρουροί των ελαχίστων εναπομεινάντων μαθητών της Ελληνικής Κοινότητας. Είναι το Νηπιαγωγείο, το Τοσιτσαίο – Πρατσίκειο Δημοτικό, το Αβερώφειο Γυμνάσιο – Λύκειο, είμαστε όλοι εμείς που μορφωθήκαμε στα θρανία τους, διδαχθήκαμε την ιστορία του Ελληνισμού και σήμερα εξακολουθούμε να διατηρούμε τη γλώσσα μας, υπενθυμίζοντας  προς πάσα κατεύθυνση ότι υπάρχουμε και προασπίζουμε τις αξίες μας, τα ήθη μας, τα έθιμά μας και τα ιδανικά που ενστάλαξαν επάνω στο μυαλό και την ψυχή μας οι προγονοί μας.

Με αυτό το αίσθημα της ιερής  ευγνωμοσύνης αλλά και το βάρος της ευθύνης που με διακατέχει, αισθάνομαι σήμερα ιδιαίτερα ευτυχής που ως Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, με την αμέριστη στήριξη όλης της Κοινοτικής Επιτροπής,  θα θέσω την υπογραφή μου στο Μνημόνιο Συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Πατρών. Ένα Μνημόνιο που πιστεύω ότι θα συμβάλει ιδιαίτερα στον τομέα των συνεργασιών της Κοινότητάς μας, προσδίδοντας ιδιαίτερη αίγλη μέσω της πανεπιστημιακής εκπαιδευτικής αναβάθμισης».

Σειρά είχε ο Αντιπρύτανης κ. Διονύσιος Μαντζαβίνος, ο οποίος με λόγο μεστό και συμπυκνωμένο σε λίγες προτάσεις, αναφέρθηκε στην ιστορική συνάντηση και στο Μνημόνιο Συνεργασίας. ενώ δήλωσε την βαθειά του συγκίνηση καθώς παρατηρούσε από την πρώτη ώρα της επίσκεψής του στο ιστορικό τετράγωνο τα σπουδαία κτήρια και τις αίθουσες να αποτελούν ολοζώντανα στοιχεία, μιας άλλης εποχής του ελληνισμού.

Τον λόγο στη συνέχεια πήρε ο Πρύτανης κ. Χρήστος Μπούρας,του οποίου η συμβολή όπως και του κ. Μαντζαβίνου ήταν μεγάλη και ουσιαστική. Αναφέρθηκε στους στόχους του Πανεπιστημίου Πατρών, στην εξωστρέφεια που προσπαθούν να ωθήσουν τα πράγματα και τις εξελίξεις και ζήτησε τη βοήθεια της Ελληνικής Κοινότητας όπως και όλων των συντελεστών, για να υλοποιηθεί αυτό το όραμα, καθώς από μόνο του το Πανεπιστήμιο δεν μπορεί να τα καταφέρει χωρίς την αρωγή των ανθρώπων της Κοινότητας. Ευχαρίστησε άπαντες και έδωσε τον απαραίτητο τόνο της αισιοδοξίας που απαιτεί το εγχείρημα αυτό, έτσι ώστε να υλοποιηθεί με όλες τις απαραίτητες και αναγκαίες προϋποθέσεις που θα εγγυώνται τη σωστή λειτουργία του.

Ένα ελληνικό Πανεπιστήμιο στην Αίγυπτο δεν είναι μια υπόθεση που ανοίγει και κλείνει σε μια μέρα, αλλά απαιτείται χρόνος κοινή προσπάθεια και προοπτική, ήταν το απόσταγμα της ομιλίας του.

Ο Πρέσβυς της Ελλάδος στην Αίγυπτο κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου ως πολιτειακή αρχή έδωσε το στίγμα της μεγάλης συνεισφοράς που θα δώσει το μελλοντικό Πανεπιστήμιο στην αλεξανδρινή παροικία  και σε όλη την Αίγυπτο. Ευχαρίστησε άπαντες και κυρίως του συντελεστές για την πρωτοβουλία τους και δήλωσε την αμέριστη συμπαράσταση της Πρεσβείας όπου και όποτε αυτή απαιτηθεί.

Ο Πρώην Υφυπουργός Παιδείας κύριος Άγγελος Συρίγος, ιδιαίτερος γνώστης των θεμάτων εκπαίδευσης και εκπρόσωπος του Προέδρου της Βουλής, ανέφερε συγκινημένος πώς το όλο εγχείρημα το αγκάλιασε η Βουλή των Ελλήνων και αυτό από μόνο του προσδίδει ιδιαίτερη δυναμική στην προσπάθεια των συντελεστών που είναι η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας και το Πανεπιστήμιο Πατρών. Εξήρε την πρωτοβουλία των δύο πλευρών και τόνισε πως η Πολιτεία θα στηρίξει το εγχείρημα αυτό, που θα δώσει φτερά στην εκπαίδευση της Ομογένειας των Ελλήνων και θα αναβαθμίσει ολόκληρη την Παροικία.

Στο τέλος ο Μακαριώτατος προσκληθείς στο βήμα να ευλογήσει το Μνημόνιο Συνεργασίας, μίλησε με λόγια απλά και από καρδιάς, αναφέρθηκε στο ιεραποστολικό του έργο στη χειμαζόμενη Αφρική, τόνισε με ιδιαίτερη έμφαση τα σχολεία που έχει ανοίξει το Πατριαρχείο, γεγονός που αποδεικνύει την σημαντικότητα του ιεραποστολισμού και με την πατρική του φωνή ευλόγησε τους παρευρισκόμενους και κατ΄ επέκτασιν την ποθούμενη συνεργασία. Προέτρεψε όλους να τραγουδήσουν μαζί τον Εθνικό Ύμνο και με την ομιλία και παρουσία του συγκίνησε το ακροατήριο.

Ενδιάμεσα των ομιλιών η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας αντάλλαξε αναμνηστικά δώρα με τους επίσημους προσκεκλημένους, και προσεφέρθησαν αναμνηστικές πλακέτες στον κ. Συρίγο και τον Πρύτανη κ. Χρήστο Μπούρα.

Με το πέρας της εκδήλωσης οι συντελεστές της Συνεργασίας, προεξάρχοντος του Μακαριωράτου που ευλόγησε το Μνημόνιο, παραχώρησαν συνέντευξη σε τηλεοπτικό κανάλι των Αθηνών και η όμορφη βραδιά έκλεισε με δείπνο που παρέθεσε η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας στον Ναυτικό Όμιλο, στο ρστωράν White and Blue, όπου εκεί με συζήτηση και ευχάριστη διάθεση, δόθηκε για άλλη μια φορά η υπόσχεση ότι το όνειρο αυτό που άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά, δεν θα παραπεμφθεί στις καλένδες, αλλά θα υλοποιηθεί, όπως αξίζει και πρέπει στην ιστορική Αλεξανδρινή Παροικία των Ελλήνων!

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας είχε το πρωί της Παρασκευής την τιμητική της. Εν όψει του Μνημονίου Συνεργασίας που πρόκειται να υπογραφεί μεταξύ του Πανεπιστημίου Πατρών και της Ελληνικής Κοινότητας, οι  επίσημοι εκπρόσωποι επισκέφθηκαν το ελληνικό τετράγωνο, για να γνωρίσουν καλύτερα τον ιστορικό χώρο περί του οποίου θα ανοίξει η ατζέντα της πανεπιστημιακής επένδυσης στον τομέα της εκπαίδευσης.

Προεξάρχοντος του βουλευτή Α΄ Αθηνών και Πρώην Υφυπουργού Παιδείας κ. Άγγελου Συρίγου, του Πρυτάνεως του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Χρήστου  Μπούρα,  του Αντιπρυτάνεως κ. Διονύσιου Μαντζαβίνου, της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κρήτης κας. Ειρήνης Βιλτανιώτη, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Ανδρέας Βαφειάδης, από κοινού με την Κοινοτική Επιτροπή ξενάγησαν τους επίσημους προσκεκλημένους σε όλους τους χώρους του Ελληνικού Τετραγώνου.

Στη συνέχεια υπήρξε η εθιμοτυπική συνάντηση και ανταλλαγή απόψεων  στα Γραφεία της Κοινότητας, όπου εκεί συζητήθηκαν τα θέματα τα οποία θα αποτελέσουν τον πυρήνα των μελλοντικών συζητήσεων και διερευνήσεων, μέχρι να επέλθει το τελικό και οριστικό αποτέλεσμα των διεργασιών.

Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με γεύμα που παρέθεσε η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας στο Εντευκτήριο της Κοινότητας,

Το απόγευμα στις 06.00  μ.μ. πρόκειται να υπογραφεί το Μνημόνιο Συνεργασίας.

Τυχεροί όσοι παρακολούθησαν τη διάλεξη της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κρήτης κυρίας Τζελίνας Χαρλαύτη, στον αύλειο χώρο των Ξενώνων της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας. Με τίτλο της ομιλίας της «BUSINESS NETWORKS OF THE GREEK DIASPORA IN THE EASTERN MEDITERRANEAN», η δεινή ομιλήτρια ανέπτυξε το θέμα της με επιχειρήματα, άρτια γνώση και επιστημονική τεκμηρίωση.

Αρχικώς το λόγο πήρε ο Αναπληρωτής Γραμματέας της Ελληνικής Κοινότητας, κ. Δημήτριος Κάβουρας, ο οποίος με περισσή ευγένεια ως οικοδεσπότης και συνδιοργανωτής, αναφέρθηκε στο ισχυρό εκτόπισμα που είχε η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, καθώς οι εδώ Έλληνες, αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό κεφάλαιο, το οποίο για πολλούς είναι μάλλον άγνωστο, στη σύγχρονη Αίγυπτο. Η Ελληνική Κοινότητα ήταν από τις μεγαλύτερες ξένες κοινότητες σε μια πολυπολιτισμική και πολυεθνική Αίγυπτο. Μεταξύ άλλων ο κ. Κάβουρας τόνισε: «Tην αξιοσημείωτη γεωγραφική διασπορά των Ελλήνων σε όλη την Αίγυπτο, με Έλληνες εμπόρους, αρτοποιούς ή παντοπώλες παρόντες στα πιο απομακρυσμένα μέρη των αιγυπτιακών επαρχιών».

Ειδική μνεία έκανε για την Αλεξάνδρεια που όπως είπε σε μια αποστροφή του λόγου του «Η μεγαλύτερη συγκέντρωση Ελλήνων ήταν στην Αλεξάνδρεια. Οι πλουσιότεροι διέμεναν στο Quartier Grec, ενώ πολλοί Έλληνες της μεσαίας τάξης ζούσαν στο προάστιο Ibrahimiya που φιλοξενούσε χιλιάδες Έλληνες της μεσαίας και κατώτερης τάξης. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι και ιδιαίτερα οι Έλληνες έφτασαν στην Αλεξάνδρεια τον 18ο αιώνα και η μετανάστευση εντάθηκε τον 19ο, επί βασιλείας του Μοχάμεντ Άλι, που ήταν ο μεταρρυθμιστής της σύγχρονης Αιγύπτου. Επιπλέον, η Αλεξάνδρεια ως λιμάνι και κύριος κόμβος της χώρας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο διάσημα λιμάνια της Μεσογείου. Οι Έλληνες διέπρεψαν σε αμέτρητους οικονομικούς τομείς, όπως η καλλιέργεια, η εφεύρεση των σημαντικότερων ποικιλιών, η παραγωγή, η μεταποίηση και το εμπόριο βαμβακιού, καπνού και σιτηρών, η βιομηχανία ποτών, ο χρηματοοικονομικός τομέας, καθώς και μια πληθώρα οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων».

Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε και στο εξής γεγονός: «Επειδή ο ελληνικός πληθυσμός της Αλεξάνδρειας αυξανόταν, υπήρχε αυξημένη ανάγκη για τη δημιουργία μιας οργάνωσης για την υποστήριξη των λιγότερο ευνοημένων. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων της Αλεξάνδρειας ανήκε στη μεσαία, κατώτερη μεσαία και εργατική τάξη.
Κατά συνέπεια, πριν η Ελληνική Κοινότητα Αλεξάνδρειας συγκροτηθεί σε οργάνωση, οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας, που ιδρύθηκαν με πρωτοβουλία ορισμένων πρωτοπόρων, μεταξύ των οποίων και ο Μιχαήλ Τοσίτσας, αποφάσισαν να χτίσουν ένα νοσοκομείο, ένα σχολείο και μια μεγάλη εκκλησία. Τα δύο αυτά ιδρύματα και η εκκλησία θεωρούνται η πρώτη οργανωμένη δράση της κοινότητας.

Οι πλούσιοι Έλληνες της Αιγύπτου βρέθηκαν στο επίκεντρο της ευεργεσίας κατά τον 19ο αιώνα, τόσο στην Αίγυπτο όσο και στην Ελλάδα. Δωρητές ήταν οι Γεώργιος Αβέρωφ, Μιχαήλ Τοσίτσας, Νικόλαος Στουρνάρης, Εμμανουήλ Μπενάκης, Ιωάννης Χωρέμης, Μίκης Σαλβάγκος, Οικογένεια Λαγουδάκη, Νικόλαος Καζούλλης, Σαρσυλιανός, αδελφοί Σπερτσοπούλου, οικογένεια Κότσικα και πολλοί άλλοι.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξάνδρειας, στα 180 χρόνια της φέτος, εξακολουθεί να διατηρεί ενεργό το αρχικό πεδίο ύπαρξής της: έναν φιλανθρωπικό και εκπαιδευτικό οργανισμό που προωθεί την πολιτιστική κατανόηση και συνεργασία μεταξύ της αγαπημένης μας Αιγύπτου και Ελλάδας».
Ακολούθως γνώρισε στο κοινό την αξιότιμη καθηγήτρια κυρία Τζελίνα Χαρλαύτη, αναφερόμενος στο βιογραφικό της: «Είναι Διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Έρευνας και Τεχνολογίας-Ελλάς (ΙΤΕ) από το 2017 και μέλος της Academia Europaea από το 2022. Έχει αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές της σπουδές στα Πανεπιστήμια του Cambridge (M.Phil.) και της Oxford (D.Phil.).

Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή της σταδιοδρομία στο Πανεπιστήμιο Πειραιά (1990-2002), συνέχισε στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο (2003-2018) και σήμερα είναι Καθηγήτρια Ναυτικής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Διετέλεσε Πρόεδρος του International Maritime Economic History Association (2004-2008). Ήταν Επισκέπτρια Συνεργάτης στο All Souls College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και Alfred D. Chandler, Jr., International Visiting Scholar στο Business History Program, Harvard Business School. Έχει δημοσιεύσει 31 βιβλία σε αγγλικούς, καναδικούς και ελληνικούς εκδοτικούς οίκους και πάνω από 70 άρθρα σε επιμελημένους τόμους και διεθνή περιοδικά με κριτές. Τα τελευταία της βιβλία είναι το Creating Global Shipping: Aristotle Onassis, the Vagliano Brothers and the Business of Shipping, c.1820-1970, Cambridge, Cambridge University Press, 2019 και Onassis Business History, 1924-1975, Leiden, Brill, 2023.

Στο τέλος ευχήθηκε καλή επιτυχία στη διάλεξη και προσκάλεσε την ομιλήτρια στο βήμα.
Η καθηγήτρια κα. Χαρλαύτη πραγματοποίησε μια εξαιρετική ομιλία, την οποία άπαντες παρακολούθησαν με ξεχωριστό ενδιαφέρον. Αναφέρθηκε στην οικονομική, κοινωνική και επιχειρηματική δράση των Ελλήνων της Διασποράς στη Μεσόγειο. Επίσης ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η επιστημονική αναφορά της στην σπουδαία εξάπλωση της ελληνικής ναυτοσύνης στη Μαύρη Θάλασσα, στη Βρετανία και αναντίρρητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένα γεγονός που προσέδωσε επιπλέον κύρος και γόητρο στην κυριαρχία των Ελλήνων, οι οποίοι θεμελίωσαν την επιχειρηματικότητα με την ικανότητά τους να επικρατήσουν, σφραγίζοντας με την δράση τους ολόκληρες εποχές και δημιουργώντας όνομα σπουδαίο στα μεγάλα λιμάνια της Μεσογειακής λεκάνης.

Τόνισε με έμφαση το αποτέλεσμα όλης αυτής της εξαίρετης ναυτοσύνης, που έφερε στο προσκήνιο τους μετέπειτα μεγάλους επιχειρηματίες της θάλασσας, όπως ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο οποίος κατέστη διάσημος σε όλο τον κόσμο με την εφοπλιστική του δύναμη.
Ήταν μια ομιλία η οποία προσέφερε πολλά όσον αφορά στη γνώση των Ελλήνων της Διασποράς, των οποίων η παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο και όχι μόνο, έθεσε όλες τις βάσεις για την εξέλιξη του επιχειρηματικού, κοινωνικού και γενικότερα πολιτισμικού Ελληνισμού.
Στο τέλος η κυρία Χαρλαύτη, δέχθηκε ερωτήσεις απ το κοινό στις οποίες απάντησε με ευκρίνεια, επιστημοσύνη και απόλυτη τεκμηρίωση.

Παρευρέθησαν εκ μέρους της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, εκτός του Αναπληρωτή Γραμματέα κου. Δημήτρη Κάβουρα, που ήταν και συνδιοργανωτής, ο Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής, ο Διευθυντής κ. Γεώργιος Μπούλος. Επίσης με την παρουσία τους τίμησαν την εκδήλωση: η καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης κα κα. Ειρήνη Βιλτανιώτη, η Διευθύντρια του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού Αλεξανδρείας κα. Σταυρούλα Σπανούδη, η αρχαιολόγος κα. Πέπη Παπακώστα, και άλλοι.

Με την ολοκλήρωση της διάλεης ακολούθησε κέρασμα, με χυμούς και καλούδια που παρέθεσε η ΕΚΑ.

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, ευχαριστεί την κυρία Χαρλαύτη για την εξαιρετική διάλεξή της και της εύχεται καλή επιτυχία στο σημαντικό επιστημονικό της έργο.

“BUSINESS NETWORKS OF THE GREEK DIASPORA IN THE EASTERN MEDITERRANEAN”.

Την Κυριακή 17^η Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 7:30 μ.μ. έμπροσθεν των Ξενώνων της ΕΚΑ, θα πραγματοποιηθεί ομιλία της κας. Τζελίνας Χαρλαύτη στην αγγλική γλώσσα, με τον τίτλο “BUSINESS NETWORKS OF THE GREEK DIASPORA IN THE EASTERN MEDITERRANEAN”.

Η κα. Χαρλαύτη είναι Καθηγήτρια Ναυτιλιακής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ελληνικού Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (https://www.ims.forth.gr/el), το οποίο εδρεύει στην Κρήτη (Ρέθυμνο) και συνεργάζεται με την Βιβλιοθήκη Αλεξάνδρειας. H κα. Χαρλαύτη διευθύνει το ερευνητικό πρόγραμμα «Ιστορία Επιχειρήσεων Ωνάση» (2017-2024).

Η ομιλία είναι ανοικτή σε όλους!  

***

Βιογραφικό της ομιλήτριας

Διευθύντρια ΙΜΣ/ΙΤΕ, Καθηγήτρια Ναυτιλιακής Ιστορίας

Κέντρο Ναυτιλιακής Ιστορίας

H Τζελίνα Χαρλαύτη είναι Διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας στην Κρήτη από το 2017 και μέλος της Academia Europaea από το 2022. Αποφοίτησε από το  Πανεπιστήμιο Αθηνών και ολοκλήρωσε  τις μεταπτυχιακές της σπουδές
στα πανεπιστήμια του Καίμπριτζ (M.Phil.) και της Οξφόρδης (D.Phil.). Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή καριέρα στο Πανεπιστήμιο Πειραιά (1990-2003), συνέχισε στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο (2003-2019) και από το 2019 είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Διετέλεσε Visiting Fellow στο All Souls College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και Alfred D. Chandler, Jr., International Visiting Scholar στο Business History Program του Harvard Business School.

Έχει δημοσιεύσει 31 βιβλία σε αγγλικούς, καναδικούς και ελληνικούς εκδοτικούς οίκους και πάνω από  70 άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά και ρωσικά. Τα τελευταία της βιβλία είναι τα:  Creating Global Shipping: Aristotle Onassis, the Vagliano Brothers and the Business of Shipping, c.1820-1970, Cambridge, Cambridge University Press, 2019 και Ιστορία των Επιχειρήσεων Ωνάση, 1924-1975, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2023.

Οι εποχές στροβιλίζονται μέσα στον αέναο χρόνο με ταχύτητα συμπαντική. Κάθε Ιούνιο οι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς, ετοιμάζονται να εκδράμουν για να απολαύσουν το καλοκαίρι, αλλά ούτε που συνειδητοποιούν για πότε επανέρχονται στις τάξεις και τα θρανία τους. Και η μαθητική ζωή συνεχίζεται με νέα όνειρα, καινούργιες  προσδοκίες, διαφορετικά μαθήματα και  αυξημένες τις απαιτήσεις.

Την Δευτέρα 11^η Σεπτεμβρίου 2023, με τον καθιερωμένο Αγιασμό, τα Σχολεία ανοίγουν και η ραστώνη του θέρους αντικαθίσταται απ΄ την φθινοπωρινή εγρήγορση, τη μελέτη και τις εκπαιδευτικές διδαχές. Τα παιδιά με αυξημένη κατά ένα έτος την ηλικία τους και την μαθητική τους θητεία, ευελπιστούν να έχουν μια καλή χρονιά, δίχως ασθένειες, επιδημίες και άλλα απρόβλεπτα συμβάντα.

Τα Σχολεία της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας θα υποδεχθούν τους μαθητές, νέους και παλαιούς – κάποιοι έχουν πλέον αποφοιτήσει – γι αυτό και φρόντισαν μέσω των υπευθύνων Εφόρων της ΕΚΑ, να υπάρχουν όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις, ώστε να  λειτουργήσουν κι εφέτος απρόσκοπτα με κύριο στόχο και σκοπό την μόρφωση και καλλιέργεια των μαθητών.

Η ίδρυση της Ελληνικής Κοινότητας πραγματώθηκε το έτος 1843 και φέτος η χρονιά είναι εορταστική καθώς κλείνουν 180 χρόνια από την θεμελίωσή της, ως το στήριγμα της Παροικίας των Αιγυπτιωτών.

Η προοπτική που θέλησαν να δώσουν οι μεγάλοι Ευεργέτες προς την  Ελληνική Ομογένεια της Αλεξάνδρειας, την πάλαι ποτέ ένδοξη εποχή, ήταν να αποκτήσουν αίγλη, κύρος και ποιοτική λειτουργία τα Σχολεία της. Τίποτε όμως δεν ξεκίνησε άνευ κόπων και θυσιών. Και αναντίρρητα τίποτε δεν χαρίστηκε, αλλά δημιουργήθηκαν τα πάντα εκ βάθρων.

Αυτή την ιστορία, την παράδοση και το ανώτατο μορφωτικό επίπεδο που παρείχαν τα Σχολεία της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, επιβάλλεται ως αδήριτη εκπαιδευτική ανάγκη, να την διδάξουμε στους νεότερους και να την υπενθυμίσουμε στους παλαιότερους, ως ελάχιστο φόρο τιμής, της ιερής κληρονομιάς των προγόνων μας.

Ας θυμηθούμε λοιπόν πως φθάσαμε στο σημείο, σήμερα να υπερηφανευόμαστε για την διαχρονική παρακαταθήκη που μας άφησαν οι Μεγάλοι Ευεργέτες, οι Δωρητές και οι Αιγυπτιώτες που όρισαν στη ζωή τους να έχουν δυο πατρίδες, με την ίδια αγάπη: Την Ελλάδα και την Αίγυπτο.

Το πρώτο κοινό σχολείο, που ονομαζόταν «Σχολείο των Γραικών» λειτούργησε πριν η ελληνική παροικία οργανωθεί σε κοινότητα. Μετά την οργάνωση της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας το 1843, στην πόλη λειτουργούσαν δυο κοινοτικά σχολεία, το αλληλοδιδακτικό και το ελληνικό, τα οποία στεγάζονταν επί της οδού Φράνκας. Το 1854 τα κοινοτικά σχολεία μεταφέρθηκαν στην Τοσιτσαία σχολή, που ανεγέρθηκε με έξοδα του Μιχαήλ Τοσίτσα για να στεγάσει το Δημοτικό σχολείο αρρένων, το Παρθεναγωγείο, τις πρώτες γυμνασιακές τάξεις, Εμπορική σχολή και νυχτερινές σχολές ξένων γλωσσών.

Το 1890 λειτούργησε τετρατάξιο Γυμνάσιο αναγνωρισμένο από την ελληνική κυβέρνηση σαν ίσο με τα γυμνάσια της πατρίδας και πήρε το όνομα Αβερώφειο Γυμνάσιο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας προς τιμήν του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, ο οποίος προσέφερε μεγάλα ποσά για την οργάνωση της κοινοτικής εκπαίδευσης. Το 1909 μετεστεγάζεται στη Ζερβουδάκειο σχολή στο Σάτμπυ, η οποία χτίστηκε με δαπάνη 15.000 αιγυπτιακών λιρών του Γεωργίου Ζερβουδάκη. Το 1912-1913 το σχολείο έγινε πεντατάξιο με την προσθήκη της έβδομης τάξης του δημοτικού, η οποία έγινε πρώτη γυμνασιακή. Το σχολικό έτος 1916-1917 απέκτησε το μεγάλο γήπεδο, ενώ η ίδρυση γυμναστηρίου κατέστησε δυνατή την καθιέρωση το 1920 των σχολικών αγώνων. Τον ίδιο χρόνο ο Νικόλαος Σαλβάγος θεσμοθέτησε τις υποτροφίες σπουδών σε ανώτατες και ανώτερες σχολές για τους απόρους αποφοίτους του Αβερωφείου.

Το 1929 το Αβερώφειο γίνεται εξατάξιο, το 1946  χωρίζεται μετά την τρίτη τάξη σε Κλασσικό Τμήμα και Τμήμα Θετικό Επιστημών και το 1948 καθιερώνεται ο θεσμός των πανελληνίων εξετάσεων που διεξάγονται στην Αίγυπτο για να βοηθήσει τους αποφοίτους των ελληνικών γυμνασίων της Αιγύπτου να εισαχθούν και να συνεχίσουν τις σπουδές τους στα αιγυπτιακά πανεπιστήμια. Το 1960 γίνεται μικτό και το 1976 μετονομάζεται σε Αβερώφειο Γυμνάσιο – Λύκειο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας.

Το 1990 βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στην ελληνική παιδεία.

Το Αβερώφειο διαθέτει χημείο, αυτοτελές θέατρο (Αίθουσα Ιουλίας Σαλβάγου), μουσείο φυσικής ιστορίας και σπουδαία βιβλιοθήκη. Κατά την πολυετή πορεία του αναδείχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα και αρτιότερα γυμνάσια του Ελληνισμού της διασποράς, όπου πήραν τις βάσεις πολλοί επιστήμονες, πνευματικοί άνθρωποι και προσωπικότητες της τέχνης.

Να θυμηθούμε κάποιος διακεκριμένους αποφοίτους τιμώντας κατ΄  αυτό τον τρόπο το ρόλο που έπαιξαν τα Ελληνικά Σχολεία στη ζωή των Αλεξανδρινών Παροίκων και της εν γένει Ελληνικής Διασποράς: Ντέμης Ρούσσος διεθνής τραγουδιστής, Δάκης ερμηνευτής, Άλκηστις Πρωτοψάλτη τραγουδίστρια, Μάνος Λοΐζος συνθέτης, Χάρης Παπαμάργαρης, καθηγητής, Υπουργός Εργασίας και Πρόεδρος Υπαλλήλων Τραπέζης Ελλάδος, Ιωάννης Χατζηφώτης ερευνητής, συγγραφέας, ιστοριοδίφης, κριτικός της λογοτεχνίας,  Ευθύμιος Σουλογιάννης, καθηγητής Αιγυπτιακών Πανεπιστημίων, Γιώργος Οικονομίδης καθηγητής πρόεδρος του «Άστυ Αιγυπτιωτών» και χιλιάδες άλλοι απόφοιτοι που διακρίθηκαν ανά τον κόσμο, στις επιστήμες, στα γράμματα και τις τέχνες. 

 Οι απόφοιτοι του Αβερώφειου, δεν έπαψαν ποτέ να συναντούνται, όποτε αυτό ήταν εφικτό, να εγγράφονται σε συλλόγους «Αβερωφιτών» και να νοιάζονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το παρόν και το μέλλον των Σχολείων της Ελληνικής Κοινότητας.

Αυτή την παράδοση των διακεκριμένων αποφοίτων των Ελληνικών Σχολείων, επιδιώκει να διατηρήσει η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, μέσα από τις συνεργασίες της με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, έτσι ώστε το μέλλον να φαντάζει ευοίωνο και όχι σκοτεινό.

Ομόρφυνε ο χώρος έμπροσθεν των Ξενώνων της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, από την πολυχρωμία, τόσο την ενδυματολογική, όσο και  την πνευματική, των παρευρισκόμενων Ελλήνων, Αιγυπτιωτών και Αιγυπτίων. Η συνήθης βραδινή εκκωφαντική σιωπή, παρέδωσε τα σκήπτρα της, στην συνύπαρξη, την επικοινωνία, την πληροφορία και κυρίως στην Ποίηση, των αισθήσεων και του νου. Μια ώσμωση, ενδυναμωμένη απ΄ την ποιοτική «σκευή» των θεατών -ακροατών, που παρακολούθησαν με ιδιαίτερο σεβασμό και ενδιαφέρον την πολιτισμική εκδήλωση του «Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών».

Έχει αποδειχθεί περιτράνως πώς για να αντικατασταθεί η «μιζέρια» που έχει ενσωματωθεί στο υπαρξιακό εμβαδόν του σύγχρονου Ανθρώπου, ο Πολιτισμός παίζει καταλυτικό ρόλο.

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, έχοντας πλήρη επίγνωση της παραπάνω θέσης, υπερασπίζεται κάθε πολιτιστική και κοινωνική δραστηριότητα, προβάλλοντας τα Γράμματα, τις Τέχνες, τις Επιστήμες και οιαδήποτε μορφή εξελίσσει την Πρόοδο μέσω της διαμόρφωσης συνείδησης και της καλλιέργειας του πνεύματος.

Αυτός ήταν και ο λόγος, που προσεκάλεσε τον «Κύκλο Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών»,  τον μοναδικό στον κόσμο Λογοτεχνικό Σύλλογο που αποτελείται αποκλειστικά από μέλη, δικαστές και νομικούς. Ως αιτία και αφορμή, υπήρξε το πρόσφατο έργο «Τρίτος Κύκλος Αρδεύσεων», του καβαφιστή ποιητή – δοκιμιογράφου, Προέδρου Εφετών και Γραμματέα του ανωτέρω σωματείου, Δημήτρη Ορφανίδη. Μια ποιητική συλλογή που συγγράφηκε με πρωτότυπη γραφή, και αποτελεί τρόπον τινά  σύμπλευση με την καβαφική πέννα, άνευ μιμήσεως ή ποιητικού σφετερισμού. Απεναντίας, τόσο από πλευράς ρυθμού, νοημάτων και ιδιαίτερης θεματολογίας, μας υπενθυμίζει την αυτονομημένη και εμπνευσμένη ποιητική  τεχνοτροπία του ποιητή.

Την εκδήλωση άνοιξε ο Διευθυντής της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Γεώργιος Μπούλος, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε τα εξής: «Σας καλωσορίζω εκ μέρους της Κοινοτικής Επιτροπής, στο ιστορικό Τετράγωνο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας.

Απόψε υποδεχόμαστε τα Μέλη του «Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών»  και αυτό για την Κοινότητά μας αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και χαρά!

Ο λόγος που διοργανώθηκε εκ μέρους μας αυτή η πνευματική βραδιά, είναι για να ακούσουμε τη διάλεξη του Προέδρου Εφετών και παράλληλα λογοτέχνη κυρίου  Δημήτριου Ορφανίδη.

Θα αρχίσει η αποψινή μας εκδήλωση με τον χαιρετισμό του Πανοσιολογιότατου Σχολάρχη της Πατριαρχικής Σχολής κ. Ισαάκ, που ως εκπρόσωπος του Πατριάρχη Αλεξανδρείας θα μεταφέρει το μήνυμά του. Θα ακολουθήσει ο χαιρετισμός του Κοινοτικού Επιτρόπου κ.  Βασίλειου Ζουέ και θα ολοκληρωθούν οι χαιρετισμοί με τον λόγο της Προέδρου Εφετών και συνάμα Προέδρου του «Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών»  κα.  Σοφία Λιγνού η οποία στη συνέχεια θα αναλάβει τον συντονισμό και την όλη παρουσίαση».

Ο Πανοσιολογιότατος και Σχολάρχης της Πατριαρχικής Σχολής κ. Ισαάκ, ανέβηκε στο βήμα και αρχικώς μετέφερε τις ευχές του Μακαριωτάτου αναφέροντας την αγάπη του Πατριάρχη για το ιεραποστολικό έργο που συντελείται από την πλευρά του Πατριαρχείου μας στην Αφρική. Ο Πατέρας Ισαάκ, ευχήθηκε με τη σειρά του στον «Κύκλο Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών», να έχει πάντα υγεία, συνεχή δράση, να στηρίζει όπως πράττει άλλωστε την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό, ενώ συνεχάρη από καρδίας την Πρόεδρό του και Πρόεδρο Εφετών κα. Σοφία Λιγνού καθώς και τον τιμώμενο ποιητή και Πρόεδρο Εφετών με την ιδιότητα του Γενικού Γραμματέα του Σωματείου, κ. Δημήτριο Ορφανίδη.

Έδωσε συγχαρητήρια, απευθυνόμενος στον Κοινοτικό Επίτροπο κ. Βασίλειο Ζουέ, καθώς και στον Διευθυντή κ. Γεώργιο Μπούλο, για την ανάληψη μιας τόσο ωραίας πρωτοβουλίας από πλευράς Ελληνικής Κοινότητας, που ενδυναμώνει τον πολιτισμό και αναδεικνύει άγνωστες πτυχές του αλεξανδρινού ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη.

Ευχήθηκε η Δύναμη του Θεού, να έχει καλά άπαντες, και με αρωγό την Πίστη μας να συνεχίσουμε τον αγώνα για την διατήρηση της γλώσσας μας, των αξιών και των ιδανικών του Ελληνισμού και κυρίως της Ορθοδοξίας μας. Καταχειροκροτήθηκε από το ακροατήριο για την ταπεινότητα που τον διακρίνει και το ήθος που αποπνέει.

Ακολούθησε ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Βασίλειος Ζουές, ο οποίος μετέφερε τους χαιρετισμούς του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ανδρέα Βαφειάδη, που απουσίαζε εκτός Αλεξάνδρειας για εεπαγγελματικούς λόγους, καθώς και όλης της Κοινοτικής Επιτροπής της ΕΚΑ, και στη συνέχεια ανεφέρθη στην τιμή και τη χαρά να φιλοξενεί η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, μία τόσο σημαντική εκδήλωση. Απευθυνόμενος ως  συνάδελφος νομικός προς τους δικαστές που παρευρίσκοντο στο χώρο, τους ευχαρίστησε για την παρουσία τους, το έργο τους και την αγάπη τους για την Αλεξάνδρεια και τον Ελληνισμό. Έκλεισε τον χαιρετισμό του με το ιστορικό ποίημά του Καβάφη «Θερμοπύλες».

Στη συνέχεια την σκυτάλη ανέλαβε η Πρόεδρος του «Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών»,  και Πρόεδρος Εφετών, κα. Σοφία Λιγνού, η οποία ευχαρίστησε την Ελληνική Κοινότητα για την φιλοξενία και την διοργάνωση της βραδιάς, ανεφέρθη στο έργο και τον ρόλο που διαδραματίζει το λογοτεχνικό σωματείο τους και υποσχέθηκε ότι θα στηρίξει όχι δια λόγου, αλλά δια δια έργων, την προσπάθεια των Κοινοτικών Επιτρόπων για να διατηρηθεί το πνεύμα του Ελληνισμού στην Αλεξάνδρεια. Και αυτή η βοήθεια μπορεί να είναι ηθική και υλική, γιατί οι πιστοί Αιγυπτιώτες αγωνίζονται μόνοι τους να διατηρήσουν γλώσσα, ήθη, αξίες και παραδόσεις.

Αναλαμβάνοντας τον συντονισμό της βραδιάς η Πρόεδρος κα Σοφία Λιγνού κάλεσε τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση να διαβάσουν από ένα ποίημα του Καβάφη. Είχαμε λοιπόν την εξής σειρά: Ποίημα Καβάφη ” Στα 200 πχ” Από τον φοιτητή Νομικής Παναγιώτη Διαμαντή. Ποίημα Ορφανίδη από την ποιητική του συλλογή ” Τρίτος Κύκλος αρδεύσεων ” με τίτλο  “L Experience Eternelle” Εφόρου του ΚΕΛΔ Βασίλη Παπακώστα Ειρηνοδίκη επί τιμή. Ποίημα Δ. Ορφανίδη “Εγνω ” Από την Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών Ειρήνη Χρυσογιάννη.  Ποίημα Καβάφη ” Απ ταις εννιά” Από τον εφέτη Αθηνών Δημήτρη Κοντόπουλο. Ποίημα Δ. Ορφανίδη “Δαισίου 28,123 πΧ’ από το Δικηγόρο Αθηνών, Σταύρο Νικηφοράκη. Ποίημα Καβάφη  “Ας φρόντιζαν”  από την Αγγελική Λιόνα, Δικηγόρο Αθηνών.  Ποίημα Δ. Ορφανίδη “Ανδρείος και Άμωμος” από την Πρόεδρο Εφετών Αργυρώ Κανελλοπούλου. Ποίημα Καβάφη “Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον” από την Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θηβών Σωτηρία Μανάρα.

Όλοι τους με φωνή υποβλητική, ταυτιζόμενοι με την γαλήνη του χώρου, μας ταξίδεψαν στην εποχή του αλεξανδρινού ποιητή, με τη δεινή γραφή και το ελεύθερο πνεύμα.

Ενδιάμεσα των ποιημάτων πραγματοποιήθηκε ομιλία του συγγραφέα – δημοσιογράφου Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, επικεντρωμένη στην ποιητική συλλογή του τιμώμενου ποιητή και Προέδρου Εφετών Δημήτρη Ορφανίδη. Ο ανωτέρω ομιλητής μεταξύ άλλων ανέφερε τα κάτωθι: «Κατ αρχήν και κατ΄ αρχάς, ο Δημήτρης Ορφανίδης, δεν αποτελεί μια συνήθη λογοτεχνική περίπτωση με τις γνωστές αγκυλώσεις… όσον αφορά στην εσώτερη έκφραση και την φοβία έναντι των προσωπικών βιωμάτων.

Ουδόλως αλλάζει ονοματεπώνυμο, διεύθυνση και αριθμό! Η ποιητική και συγγραφική του σφραγίδα, εμπεριέχει στο αποτύπωμά της, όλο το ιδεολογικό, ηθικό, αξιακό και πνευματικό περίβλημα, τού Είναι του, δίχως παραλλαγές, επίφαση και επιδερμικές αναφορές.

Ο ποιητής μας βουτά βαθιά την πένα του στο μελανοδοχείο των Θεών και των Δαιμόνων, με κύριο στόχο, σκοπό και πρόθεση να αποκωδικοποιήσει πρωτίστως τον ίδιο του τον εαυτό.

Προβάλει, καθόλου εντέχνως, αλλά απολύτως καθαρά και ευδιάκριτα την βιωμένη αλληλέγγυα κοινωνική και συλλογική του εμπειρία.

Ο κάθε άνθρωπος μεταφέρει στην οικία του το άρωμα τη δουλειάς του. Ο ελαιοχρωματιστής του χρώματος, ο τυπογράφος του μελανιού, ο γεωργός του χώματος και ο αγρότης των κηπευτικών.

Αναρωτήθηκα κάποτε στη ζωή μου: Άραγε, ο δικαστής ποιο άρωμα να κουβαλά στο δισάκι του καθώς εισέρχεται στο σπίτι του;

Της δικαιοσύνης… είναι η απάντηση που έδωσα τότε. Αυτήν δίνω και σήμερα».

Έκλεισε την ομιλία του ως εξής: «Δανείζομαι μια φράση από έναν  κλασικό ποιητή, ο οποίος σε ότι με αφορά, χάραξε τη ζωή μου και προς τούτο αναφέρω το όνομά του και το έργο του. Είναι ο Γκαίτε  στο αριστούργημά του “Ο Φάουστ”. Αναφέρει λοιπόν: “Στο τέλος είσαι ότι είσαι”.

Ο Δημήτρης Ορφανίδης απ΄ την αρχή της επιστημονικής και λογοτεχνικής του πορείας, έχει δείξει ποιος είναι. Τον ευχαριστούμε θερμά γι αυτό»

 Ακολούθησε η διάλεξη του τιμώμενου, με την οποία ο ομιλητής σαγήνευσε το ακροατήριο! Ο ίδιος έχοντας εντρυφήσει σε βάθος στον «καβαφισμό» μας ενημέρωσε για γεγονότα, καταστάσεις, συμβολισμούς και ιδιαιτερότητες της γραφής του αλεξανδρινού ποιητή. Μια διάλεξη που άφησε γερά τη σφραγίδα της στην Αλεξάνδρεια, επιστημονικού επιπέδου και ιδιαίτερης εμβάθυνσης στο έργο του Καβάφη. Σε μια αποστροφή του λόγου του ανέφερε τα παρακάτω σημαντικά στοιχεία: «Υποστηρίζοντας ότι – όσο κι αν φαίνεται παράδοξο και αδιανόητο-ἡ ποίηση του Καβάφη και του Ελύτη συμπίπτουν ως προς την βαθύτερη ουσία τους που δεν είναι άλλη από μία φωτεινή και αξιοπρεπή στάση ζωής. Ο Καβάφης απεχθάνεται τόσο τον φυσικό, όσο και τον αφύσικο καθημερινό θάνατο εντός της μικρόψυχης κοινωνίας, ακριβώς όπως και ο Ελύτης• τούτο φαίνεται – μεταξύ άλλων – και στο “Όσο μπορείς”, την αναγνωρισμένη εκδοχή του “Πρόσθεσις”.
Τον θάνατο, ως φυσικό φαινόμενο, τόσο ο Ελύτης, όσο και ο Καβάφης, δεν τον “«καλοπιάνουν”, αρνούμενοι να συμπεριφερθούν αγενώς στον εαυτό τους, δεν τον φοβούνται, ούτε τον αγνοούν, παρά αντιμετωπίζουν το φάσμα του με αξιοπρέπεια.
Ο Καβάφης αρνείται τα γλοιώδη χειροφιλήματα σε ένα από τα υποβλητικότερα ποιήματα της παγκόσμιας ποίησης: Πώς, όμως, ζει ο άνθρωπος ανθρώπινα; Όπως περιγράφει ο Καβάφης. Ταξιδεύει, σπουδάζει, ερωτεύεται, καλλιεργεί πνεύμα και σώμα, απαλλαγμένος από ενοχές που ο ίδιος και “ρεαλιστές” “Λαιστρυγόνες”, “Κύκλωπες” και “Τιμωροί Θεοί” του φορτώνουν. Η πείρα, επομένως, που έχει αποκομίσει ο άνθρωπος στην μεγάλη ηλικία, δεν είναι η αποδοχή του ζόφου. Δεν είναι η απώλεια του φωτός, αλλά το κέρδος του. Απευθυνόμενος ο Καβάφης στον γέροντα ταξιδιώτη, του ξεκαθαρίζει: Στην περίπτωση που νομίσεις, ότι η Ιθάκη σε γέλασε, δεν είναι έτσι, γιατί η πείρα σου, η ευτυχής, δηλαδή, ζωή, ήδη σού έμαθε τί είναι στην πραγματικότητα η Ιθάκη: Η ώθηση για την απόκτηση της πείρας με την ανατροπή της ψυχολογίας του φόβου».

Η δυνατή διάλεξη του Δημήτρη Ορφανίδη εμπλούτισε τις γνώσεις όλων όσοι παρέστησαν στην τιμητική προς αυτόν εκδήλωση, που διοργάνωσε η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας.

Στο τέλος της εκδήλωσης η Πρόεδρος του «Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών», προσέφερε αναμνηστικά δώρα και βιβλία υπογεγραμμένα από τον ποιητή, στον Κοινοτικό Επίτροπο κ. Βασίλειο Ζουέ, στον Διευθυντή κ. Γεώργιο Μπούλο και στον αρχισυντάκτη του εντύπου «Αλεξανδρινός Ταχυδρόμος».

Από την πλευρά της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, ο κ. Ζουές, προσέφερε αναμνηστική πλακέτα με απεικόνιση των συμβόλων, της αλεξανδρινής κοινότητας των Αιγυπτιωτών Ελλήνων, γεγονός που έδωσε ιδιαίτερη χαρά και συγκίνησε τον τιμώμενο κ Δημήτρη Ορφανίδη.

Η εκδήλωση όμως εμπεριείχε και μια έκπληξη από πλευράς του «Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών». Κάποιες καλλίφωνες κυρίες σηκώθηκαν απ΄τα καθίσματά τους και μας ανέβασαν στα ουράνια «δωρίζοντάς μας» το γνωστό τραγούδι που δοξάζει τον αλέξανδρινό ουρανό γραμμένο από τον Άρη Δαβαράκη:

Ο αλεξανδρινός ο καθαρός ο ουρανός
στον έρωτα είναι σαν διαμάντι ανθεκτικός
κι όπως καθρεφτίζεται στη θάλασσα ζεστός
λες γιασαλάμ να κι ένας άξιος μισθός

Καταχειροκροτήθηκαν γι αυτή την δυνατή καλλικέλαδη παρέμβαση και τα βουρκωμένα μάτια ρούφηξαν αυτή την εικόνα ως την πλέον συγκινητική  της  βραδιάς.

Λίγο πριν κλείσουν τα φώτα της πολιτισμικής βραδιάς, δικαστικοί, εκπαιδευτικοί και φίλοι που παρευρέθησαν στην παρουσίαση, άπαντες συνομίλησαν εγκαρδίως στο μπουφέ με τα καλούδια και τους χυμούς που προσέφερε η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, ευχόμενοι προς όλους τους φίλους, πλέον, δικαστικούς λογοτέχνες, να ξαναβρεθούν στο μέλλον σε κάποια αντίστοιχη εκδήλωση του «Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών» στην Αλεξάνδρεια.

***********

Το πρωί της επόμενης ημέρας η παρέα των δικαστικών επισκεπτών, ξεναγήθηκε στο ιστορικό νεκροταφείο της Ελληνικής Κοινότητας από τον ιστοριοδίφη κ. Κωνσταντίνο Βρουλιωτάκη όπου εκεί προσκύνησαν στον τάφο του Καβάφη και των άλλων αείμνηστων σπουδαίων αλεξανδρινών!

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας εύχεται στους Έλληνες ταξιδιώτες δικαστικούς, καλή συνέχεια και καλό αντάμωμα!