Κατηγορία: ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Την 30η Ιανουαρίου ε.ε. η ΑΘΜ ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ.Θεόδωρος Β’ χοροστάτησε κατά την Θεία Λειτουργία που τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίας Αικατερίνης Αλεξανδρείας προς εκκλησιασμό των μαθητών των ελληνικών εκπαιδευτηρίων, επί τη εορτή των Αγίων Τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο θεολόγος κ.Αλέξανδρος Γαλανόπουλος, ενώ ακολούθως ο Μακαριώτατος ωμίλησε προς τους μαθητές, εστιάζοντας την προσοχή τους στην ανάγκη ενχρονισμού στο σήμερα της διδασκαλίας των τριών μεγάλων οικουμενικών διδασκάλων, προκειμένου ο άνθρωπος της εποχής μας να ενδυναμωθεί στην προσπάθειά του να αναγνωρίσει στο πρόσωπο του συνανθρώπου το κατ΄ εικόνα Θεού και να επουλώσει τις πληγές που ανοίγουν η φτώχεια και η αδικία. Μαζί με το αντίδωρο ο Μακαριώτατος προσέφερε στους μαθητές εικόνα της Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας, ενώ, μετά το πέρας της Ευχαριστιακής Συνάξεως, μετέβη στο Αβερώφειο Γυμνάσιο-Λύκειο, όπου είχε την ευκαιρία να συνωμιλήσει με τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, να ενημερωθεί από αυτούς για την εξέλιξη του εκπαιδευτικού έργου και με την σειρά του να τους ενημερώσει για τις εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες του Πατριαρχείου στην Αφρική και για το προσεχές ταξίδι του στη Μοζαμβίκη, όπου και θα εορτάσει τα ονομαστήριά του.

Την 17^η Φεβρουαρίου, ημέρα κατά την οποία η Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη του ενδόξου μεγαλομάρτυρος Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος, η ΑΘΜ, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ.Θεόδωρος Β΄, άγει τα ονομαστήριά του, λαβών το όνομα Θεόδωρος κατά την χειροτονία του εις Πρεσβύτερον την 23^η Απριλίου 1978 από τον μακαριστό Μητροπολίτη Λάμπης και Σφακίων κυρό Θεόδωρο Τζεδάκη στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αποστόλου Παύλου Σπηλίου Ρεθύμνου Κρήτης.

Κύρια πηγή πληροφοριών για τον βίο του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος αποτελεί το εγκώμιο και το μαρτύριο του Αγίου που συνέγραψε ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. Καταγόταν από την Αμάσεια του Ελενοπόντου στη Μαύρη Θάλασσα και έζησε κατά τους χρόνους των αυτοκρατόρων Μαξιμιανού (286 – 305 μ.Χ.) και Γαλερίου (305 – 311 μ.Χ.). Ονομάζεται Τήρων, διότι κατετάγη στην κοόρτη των Τηρώνων, δηλαδή στην κοόρτη των νεοσυλλέκτων της ρωμαϊκής λεγεώνας, διοικουμένη από τον πραιπόζιτο Βρίγκα και στρατοπεδευομένη στα Ευχάϊτα, στα ανατολικά σύνορα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.

Διαβληθείς στον πραιπόζιτο ως Χριστιανός, κλήθηκε σε εξέταση. Την εποχή εκείνη είχε αρχίσει να εφαρμόζεται το διάταγμα του Διοκλητιανού περί αναγκαστικών θυσιών στους θεούς, με σκοπό να αποκαλύπτονται οι Χριστιανοί. Ο Θεόδωρος όμως ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό χωρίς δισταγμό. Ο Βρίγκας δεν θέλησε να προχωρήσει στην σύλληψη και τιμωρία του Θεοδώρου, αλλά τον άφησε να σκεφτεί και να του απαντήσει λίγο αργότερα. Πίστευε ότι ο Θεόδωρος θα άλλαζε και θα θυσίαζε στα είδωλα. Ο Μεγαλομάρτυς όχι μόνο παρέμεινε αδιάσειστος στην πίστη του, αλλά έκαψε και το ναό της μητέρας των θεών Ρέας, όπου φυλασσόταν το ξύλινο είδωλό της προκειμένου να καταδείξει το μάταιο της λατρείας άψυχων αντικειμένων. Αμέσως τότε συνελήφθη, βασανίστηκε και ρίχτηκε σε πυρακτωμένη κάμινο, όπου και τελειώθηκε μαρτυρικά.

Κέντρο τιμής του μάρτυρα αναδείχθηκαν τα Ευχάϊτα, όπου κτίσθηκε περικαλλής Ιερός Ναός προς φύλαξη του τιμίου του λειψάνου. Από τα Ευχάϊτα εξαπλώθηκε η τιμή του Μεγαλομάρτυρος σε όλη τη Χριστιανοσύνη. Στην Κωνσταντινούπολη κτίσθηκαν πολλοί Ιεροί Ναοί προς τιμήν του. Ο σπουδαιότερος ήταν εκείνος στην περιοχή Σφωρακίου, όπου τελείτο η Σύναξη του Μεγαλομάρτυρος το Σάββατο της Α’ Εβδομάδος των Νηστειών σε ανάμνηση του διά κολλύβων θαύματος.

Συγκεκριμένα, όταν ανέβηκε στον θρόνο ο Ιουλιανός (361-363 μ.Χ.) θέλησε να επαναφέρει την ειδωλολατρική θρησκεία. Γνωρίζοντας το τυπικό των χριστιανών για τη νηστεία και θέλοντας να τους ταλαιπωρήσει, κάλεσε τον Έπαρχο της Κωνσταντινούπολης και του είπε να αποσύρει από την πόλη τα τρόφιμα που ήταν νηστίσιμα, υποχρεώνοντας τους χριστιανούς είτε να μη νηστεύσουν, είτε να μείνουν νηστικοί. Έτσι και έγινε. Τότε, σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, εμφανίστηκε μπροστά στον Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως Ευδόξιο (360-370μ.Χ.) ο Θεόδωρος ο Τήρων και του είπε: «Σύναξε το ποίμνιο του Χριστού και δώσε εντολή κανένας Χριστιανός να μην αγοράσει τίποτα από όσα πωλούνται, διότι όσα πωλούνται στην αγορά είναι μιασμένα, αφού με εντολή του βασιλιά έχουν μιανθεί από αίμα ειδωλόθυτων ζώων, και αναπλήρωσε τις ελλείψεις αυτών, χορηγώντας κόλλυβα». Έτσι όλη την εβδομάδα, διά της παρέμβασης του Αγίου, ο ορθόδοξος λαός διαφυλάχθηκε αμόλυντος από τα μιασμένα ειδωλόθυτα, τα οποία επρόκειτο από άγνοια να φάει, καλύπτοντας τις επισιτιστικές του ανάγκες με το βρασμένο σιτάρι των κολλύβων.

Από τότε μέχρι και σήμερα το θαύμα αυτό εορτάζεται το πρώτο Σάββατο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, το λεγόμενο Ψυχοσάββατο. Οι Χριστιανοί κάνουν κόλλυβα και τα πηγαίνουν στους ναούς χάριν των κεκοιμημένων. Την ημέραν αυτή γίνεται επίσκεψη και στα κοιμητήρια, όπου προσφέρονται κόλλυβα από τις οικογένειες των κεκοιμημένων. Μάλιστα σε πολλά μέρη γίνεται από την Εκκλησία δίσκος με κόλλυβα για εκείνους που πέθαναν χωρίς κληρονόμους και δεν έχουν κάποιον να τους μνημονεύσει, καθώς και για εκείνους που σκοτώθηκαν στον πόλεμο ή χάθηκαν μακριά στην ξενιτιά.

Στην αγιογραφία, ο Άγιος Θεόδωρος ο Τήρων εμφανίζεται σε τεσσάρων ειδών μορφές. Είτε μόνος με στρατιωτική στολή, είτε αντιμετωπίζοντας ένα φίδι-δράκο και μαζί με τον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη όρθιοι ή πάνω σε άλογα. Πάντα φέρει στρατιωτική στολή.

Αρχιμ.Απόστολος Τριφύλλης

Διευθυντής Ιδιαιτέρου Γραφείου ΑΘΜ

Την 15η Δεκεμβρίου ε.έ., η ΑΘΜ ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ.Θεόδωρος Β΄ συμμετείχε στις πανηγυρικές εκδηλώσεις για την συμπλήρωση ογδόντα ετών δράσεως και προσφοράς του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων, οι οποίες οργανώθηκαν στο εν Αθήναις Ευγενίδειο Ίδρυμα. Λαβών τον λόγο, ο Μακαριώτατος ανέφερε χαρακτηριστικά:

«Η πίστη και η προσήλωση σ΄ έναν κόσμο ζωντανών και περασμένων ανθρώπων· στα έργα τους, στις φωνές τους, στο ρυθμό τους, στη δροσιά τους. Αυτός ο κόσμος, όλος μαζί, μου έδωσε το συναίσθημα πως δεν είναι μια αδέσποτη μονάδα, ένα άχερο στ΄ αλώνι. Μου έδωσε τη δύναμη να κρατηθώ ανάμεσα στους χαλασμούς που ήταν της μοίρας μου να ιδώ. Κι ακόμη, μ΄ έκανε να νιώσω, πως ο άνθρωπος έχει ρίζες, κι όταν τις κόψουν, πονεί.» (Γ.Σεφέρης, Δοκιμές)

Η αποστολή, το έργο και η προσφορά του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων τα τελευταία ογδόντα χρόνια δεν θα μπορούσαν να συνοψιστούν με καλύτερο δυνατό τρόπο παρά μέσω των λόγων αυτών του Γιώργου Σεφέρη.

Ο Έλληνας, από την αυγή κιόλας της ιστορίας του, αποδύθηκε σε μια ιδιότυπη γεωγραφική εξάπλωση με τη δημιουργία εγκαταστάσεων σε διάφορες θέσεις του εκάστοτε γνωστού κόσμου. Η εξάπλωση αυτή ασκούσε σημαντική επιρροή στην οικονομία, την κοινωνία και την πολιτιστική εξέλιξη των περιοχών εγκατάστασης. Όλα τα στοιχεία που καθορίζουν τον ελληνικό πολιτισμό και τον ελληνικό τρόπο ζωής μεταφέρονταν από τους Έλληνες στις νέες τους πατρίδες. Με αυτόν τον τρόπο οι νέες πατρίδες εξελίχθηκαν σε χώρους πειραματισμού για τον Ελληνισμό. Μετουσιώθηκαν σε πεδίο γόνιμων επαφών και πολιτιστικών ζυμώσεων με τους γηγενείς πληθυσμούς, κατά τις οποίες οι Έλληνες έδωσαν και πήραν πολλά στοιχεία.

Σ’ αυτή τη μακρά παράδοση δημιουργίας ελληνικών κοινοτήτων μακριά από το εθνικό κέντρο, η Αίγυπτος όχι μόνο κατέχει εξέχουσα θέση, αλλά δημιούργησε μια εντελώς ξεχωριστή ομάδα ανθρώπων. Μια ομάδα που ο περιγραφικός της χαρακτηρισμός, Αιγυπτιώτες Έλληνες, ενέχει αξεδιάλυτα δύο πατρίδες, δημιουργώντας μια ιδιότυπη διπλή υπηκοότητα. Άνθρωποι που διακρίθηκαν στην επιχειρηματικότητα, στο εμπόριο, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό. Άνθρωποι που συναγωνίστηκαν στην δημιουργία έργων πρόνοιας και φιλανθρωπίας. Άνθρωποι που ευρηματικά εκμεταλλεύτηκαν τις ευκαιρίες του χρόνου και του τόπου και στωικά υπέμειναν της μοίρας τα γυρίσματα, όταν οι συνθήκες άλλαξαν δραματικά.

Ωστόσο, ακόμα και όταν πήραν τον δρόμο της επιστροφής στη Μητέρα Πατρίδα ή όταν αναζήτησαν νέες φωλιές εγκατάστασης στη Διασπορά, οι Αιγυπτιώτες Έλληνες δεν λησμόνησαν. Δεν λησμόνησαν τη γη του Νείλου, την παρακαταθήκη των προπατόρων τους, τους συγγενείς και τους φίλους που έμειναν πίσω. Αυτούς που έμειναν πίσω φρυκτωροί της άσβεστης φλόγας του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στη γη της Αιγύπτου. Αυτούς που έμειναν πίσω φορείς ελπίδας ενδόμυχης ότι η αναγέννηση θα ακολουθήσει νομοτελειακά την κάμψη.

Φύλακας της ιδιαίτερης αυτής ταυτότητας, ο Σύνδεσμος Αιγυπτιωτών Ελλήνων είναι η αλυσίδα που συνδέει τις γενεές των Αιγυπτιωτών μεταξύ τους όπου γης. Ενισχύει το αίσθημα της συλλογικότητάς τους. Ενισχύει την αυτογνωσία τους. Παρέχει πείρα και έμπνευση για νέες δημιουργίες. Στέκεται οικονομικά και ηθικά στο πλευρό των αδύναμων μελών του. Υποστηρίζει δράσεις και πρωτοβουλίες που ιχνηλατούν και πραγματεύονται κάθε πτυχή του ιστορικού φαινομένου που ονομάζεται Ελληνισμός εν Αιγύπτω ως παρελθόν, παρόν και μέλλον.

Για όλους αυτούς τους λόγους σήμερα τιμούμε και εκ μέσης καρδίας ευχαριστούμε τον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων για τα 80 χρόνια δράσεως και προσφοράς του. Ευχόμαστε να συνεχίσει να αποτελεί το θησαυροφυλάκιο που κλείνει μέσα του και φυλάγει στον αιώνα το ήθος το αιγυπτιώτικο που έκανε την έρημο να ανθίσει. Ευχόμαστε να συμβάλλει και αυτός από το δικό του μετερίζι στην επαλήθευση των λόγων του ποιητή που τόσο ανάγκη έχουμε στις μέρες μας:

«Ακατάλυτη και τρομερή δύναμη Ελλάδα! Χωρίς το δικό σου πνεύμα, τίποτα δεν γίνεται στον κόσμο. Όλα τα γονιμοποιείς. Για μια στιγμή φαίνεται πως πεθαίνεις, κι άξαφνα παρουσιάζεσαι πάλι ολοζώντανη και δροσερή εκεί που δε σε περίμενε κανείς!» (G. Leopardi)

Την 31η Δεκεμβρίου, η Α.Θ.Μ. ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β’ εδέχθη στο Ιδιαίτερο Πατριαρχικό Γραφείο, κατά το έθος, τον Σεβ.Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως κ.Γαβριήλ, Πατριαρχικό Επίτροπο Αλεξανδρείας, και τους λοιπούς Κληρικούς της Πατριαρχικής Αυλής και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αλεξανδρείας, οι οποίοι έψαλαν τα κάλαντα και υπέβαλαν εόρτιες ευχές. Ακολούθως άκουσε τα κάλαντα και εδέχθη ευχές για το νέο σωτήριο έτος 2014 από τους αφρικανούς σπουδαστές της Πατριαρχικής Σχολής Αλεξανδρείας “Άγιος Αθανάσιος”, ως και το προσωπικὀ του Πατριαρχείου. Προς όλους η Α.Θ.Μ. προσέφερε δώρα και ευλογίες.

Το απόγευμα της ιδίας ημέρας ο Μακαριώτατος χοροστάτησε  κατά τον Μ.Εσπερινό στο Ιερό Πατριαρχικό Παρεκκλήσιο των Αγίων Θεοδώρων, μετά το πέρας του οποίου στην Αίθουσα του Θρόνου παρουσίασε τα πεπραγμένα του παριππεύσαντος έτους 2013 και εξέφρασε ευγνώμονες ευχαριστίες για την επιδεικνυομένη συμπαράσταση προς την Αιγυπτιακή και την Ελληνική Κυβέρνηση, ως και προς την Ελληνική και την Αραβόφωνη Ορθόδοξη Κοινότητα Αλεξανδρείας. Κατακλείων ευλόγησε την Αγιοβασιλόπιτα του Πατριαρχείου.

Την 1η Ιανουαρίου 2013 η Α.Θ.Μ. χοροστάτησε κατά την Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αλεξανδρείας και προεξήρχε της Δοξολογίας επί τη ενάρξει του νέου έτους, πλαισιούμενος από τον Σεβ.Μητροπολίτη Λεοντοπόλεως κ.Γαβριήλ και τον ιερό κλήρο. Το μεσημέρι της Πρωτοχρονιάς η ΑΘΜ επεσκέφθη τους περιθαλπομένους γέροντες του Γηροκομείου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, όπου προσέφερε δώρα και ευλογίες.