Η ταινία μικρού μήκους για τον Μεγάλο Ευεργέτη Σαλβάγο, γυρίστηκε με τις περισσότερες σκηνές να διαδραματίζονται στο Ιστορικό Τετράγωνο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας.
Το σενάριο είναι βασισμένο στον Μεγάλο Ευεργέτη του Ελληνισμού της Αλεξάνδρειας, Μιχαήλ Σαλβάγο ενώ στην ταινία συμμετέχουν ιστοριοδίφες και γνώστες του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού, όπως ο πρώην Γενικός Γραμματέας και Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας κ. Μιχάλης Αρσλανίδης και ο συγγραφέας κ. Γιώργος Κυπραίος.
Το έργο έχουν στηρίξει επίσης, με τη φωνή τους σε σπικάζ, τα δύο αδέλφια, Γιώργος και Ευγενία Μανδραγού.
Η ταινία θα προβληθεί στα πλαίσια του Φεστιβάλ, η δε Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, εύχεται καλή επιτυχία στους συντελεστές του έργου, που μέσω αυτού τιμάται ο ευεργετισμός του αείμνηστου Μιχαήλ Σαλβάγου.
Ο Μάνος (Εμμανουήλ) Λοΐζος ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες μουσικοσυνθέτες, με σπουδαία προσφορά στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι. Γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1937 στο χωριό Άγιοι Βαβατσινιάς της επαρχίας Λάρνακας και ήταν το μοναδικό παιδί του Ανδρέα Λοΐζου και της Δέσποινας Μανάκη, κόρης γεωπόνου από τη Ρόδο. Η οικογένειά του μετακόμισε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου προς αναζήτηση καλύτερης τύχης, όταν ο Μάνος ήταν επτά ετών. Με τη μουσική ασχολήθηκε από τα μαθητικά του χρόνια. Γράφτηκε σε τοπικό Ωδείο και άρχισε να μαθαίνει βιολί, αλλά κατέληξε στην κιθάρα. Μετά την αποφοίτησή του από το Αβερώφειο Γυμνάσιο της Αλεξάνδρειας το 1955 ήλθε στην Αθήνα και γράφτηκε αρχικά στη Φαρμακευτική Σχολή και στη συνέχεια στην ΑΣΟΕΕ. Στις αρχές του 1960 ήλθε η μεγάλη στροφή στη ζωή του, όταν αποφάσισε να εγκαταλείψει τις σπουδές του και να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική.Για να επιβιώσει κάνει διάφορες δουλειές, από γκαρσόνι σε ταβέρνα μέχρι γραφίστας και διακοσμητής. Το 1962 έρχεται σε επαφή με τον Μίμη Πλέσσα, ο οποίος μεσολαβεί στη «Philips» για την ηχογράφηση του πρώτου του τραγουδιού. Είναι το «Τραγούδι του δρόμου», ελληνική απόδοση του Νίκου Γκάτσου σ’ ένα ποίημα του Λόρκα με ερμηνευτή τον Γιώργο Μούτσιο.Το Απρίλιο του 1962 γίνεται ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος στο Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής (ΣΦΕΜ), με στόχο τη στήριξη του έργου του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και την προβολή νέων δημιουργών. Στις τάξεις του συλλόγου θα βρεθεί πολύ γρήγορα με το Χρήστο Λεοντή, τον Γιάννη Μαρκόπουλο, τον Διονύση Σαββόπουλο, την Μαρία Φαραντούρη, τον Νότη Μαυρουδή, τον Φώντα Λάδη, τον Μάνο Ελευθερίου και πολλούς άλλους. Αναλαμβάνει τη διεύθυνση της χορωδίας του συλλόγου και με αυτή συμμετέχει το καλοκαίρι στις παραστάσεις της μουσικής επιθεώρησης του Μίκη Θεοδωράκη «Όμορφη Πόλη» που ανεβαίνει με μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Παρκ.
Τον Μάρτιο του 1965 παντρεύεται τη Μάρω Λήμνου, τη μετέπειτα συγγραφέα παιδικών βιβλίων, γνωστή ως Μάρω Λοΐζου. Ένα χρόνο αργότερα, τον Αύγουστο του 1966, θα γεννηθεί η κόρη τους Μυρσίνη. Τα επόμενα χρόνια θα είναι αρκετά δημιουργικά για τον συνθέτη. Γράφει τραγούδια και μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας μπήκε πολλές φορές στο στόχαστρο των αρχών για τις αριστερές πολιτικές του πεποιθήσεις. Μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 συνελήφθη και πέρασε 10 μέρες στα κρατητήρια στης Ασφάλειας. Μέσα στο ξέφρενο κλίμα της μεταπολίτευσης συμμετέχει στις μεγάλες λαϊκές συναυλίες της εποχής και στο τέλος του 1974 κυκλοφορεί το δίσκο «Τα Τραγούδια του Δρόμου», με όλα εκείνα τα τραγούδια του που είτε είχαν απαγορευτεί τα προηγούμενα χρόνια, είτε δεν τους είχε επιτραπεί η ηχογράφηση από τη λογοκρισία της επταετίας. Την τριετία 1974 – 1977 υπήρξε ένας από τους βασικούς εκφραστές του πολιτικού τραγουδιού. Το 1978 αναλαμβάνει την προεδρία της Ένωσης Μουσικοσυνθετών Ελλάδας και πρωτοστατεί στη δημιουργία φορέα είσπραξης των πνευματικών δικαιωμάτων. Τον ίδιο χρόνο παντρεύεται σε δεύτερο γάμο την ηθοποιό Δώρα Σιτζάνη.
Στην εικοσαετή μουσική του διαδρομή έγραψε μερικά από τα καλύτερα ελληνικά τραγούδια, συνεργαζόμενος με τους στιχουργούς Γιάννη Νεγρεπόντη, Φώντα Λάδη, Μανώλη Ραούλη, Δημήτρη Χριστοδούλου και Λευτέρη Παπαδόπουλο, με τον οποίο γνωρίστηκε το 1965 και έγιναν αχώριστοι φίλοι. Τα τραγούδια του, γεμάτα λυρισμό και τρυφερότητα, ερμήνευσαν μεγάλα ονόματα του ελληνικού τραγουδιού, όπως ο Γιάννης Καλατζής, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Χάρις Αλεξίου, ο Γιάννης Πουλόπουλος, ο Γιάννης Πάριος, η Μαρία Φαραντούρη, ο Στέλιος Καζαντζίδης και η Δήμητρα Γαλάνη. Στις 8 Ιουνίου του 1982 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και νοσηλεύτηκε για ένα μήνα σε νοσοκομείο. Τον Αύγουστο ταξίδεψε για νοσηλεία στη Μόσχα, όπου στις 7 Σεπτεμβρίου υπέστη δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο Μάνος Λοΐζος έφυγε από τη ζωή δέκα ημέρες αργότερα, στις 17 Σεπτεμβρίου 1982.
Ο Σεπτέμβριος είναι ένας μήνας που στο διάβα του ανελέητου χρόνου, έχει αφήσει πολλές πληγές στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως. Από τους μελετητές θεωρείται πως ανήκει στα πλέον ενδιαφέροντα τριανταήμερα του δωδεκάμηνου, αλλά είναι και ο μήνας των μεγάλων απωλειών και των τραγικών συμβάντων.
Σαν σήμερα έφυγαν απ΄ τη ζωή δυο ιερά τέρατα της τέχνης και των λαϊκών αγώνων. Ο Μάνος Κατράκης, κορυφαίος πρωταγωνιστής και θιασάρχης, γεννήθηκε στις 14 Αυγούστου 1908 στο Καστέλι Κισσάμου της Κρήτης και έφυγε την 2α Σεπτεμβρίου. Ο άλλος ήταν ο μοναδικός μουσουργός Μίκης Θεοδωράκης με την παγκόσμια ακτινοβολία, γεννημένος στη Χίο την 29η Ιουλίου 1925 και αναχώρησε για άλλους πλανήτες την 2α Σεπτεμβρίου 2021. Αμφότεροι χάραξαν τη σύγχρονη Ελλάδα και δημιούργησαν με την τέχνη τους παγκόσμια αριστουργήματα με διεθνή αναγνώριση!
Μια μικρή επιγραμματική αναδρομή τραγικών γεγονότων και απωλειών, μας υπενθυμίζει πως Σεπτέμβριο: δολοφονήθηκε ο Παύλος Μπακογιάννης. Βυθίστηκε το πλοίο «Εξπρές Σαμίνα» στην Πάρο, που πήρε μαζί του 81 ψυχές. Ξύπνησε το ξεχασμένο ρήγμα της Πάρνηθας ύστερα από 214 χρόνια με τα 5,9 Ρίχτερ να σκορπούν τον θάνατο σε 143 κατοίκους, συγχρόνως με χιλιάδες τραυματίες. Ξεσπά πυρκαγιά το 1972 στη Ρόδο στον πρώτο όροφο του “Oscar”, του πιο δημοφιλούς νυχτερινού κέντρου της Ρόδου και μετατρέπεται σε πύρινο τάφο για 32 ανθρώπους. Χάνεται από τα ραντάρ, του Χορτιάτη και συντρίβεται το Σινούκ στα βαθιά νερά της Χαλκιδικής, με απολογισμό την τραγική απώλεια του Πάπα Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής Πέτρου Ζ’ μετά της συνοδείας του, σύνολον 17 νεκροί. Ο σεισμός της Καλαμάτας με 6,2 Ρίχτερ αφήνει 20 νεκρούς και 350 τραυματίες.
Πέφτει σε περιδίνηση το πρωθυπουργικό «Φάλκον» που μεταφέρει στο Βουκουρέστι τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιάννο Κρανιδιώτη προκειμένου να συμμετάσχει στη Διαβαλκανική Διάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών, χάνει απότομα ύψος πέφτοντας από τα 25.000 στα 5.000 πόδια και σκοτώνονται επιτόπου ο Γιάννος Κρανιδιώτης, ο 23χρονος γιος του Νικόλας, οι δημοσιογράφοι Δημήτρης Πανταζόπουλος και Νίνα Ασημακοπούλου, ο αστυνομικός Νίκος Ασημακόπουλος και ο μηχανικός του αεροσκάφους Μιχάλης Παπαδόπουλος, ενώ τραυματίζονται σοβαρά ο διευθυντής του γραφείου του υπουργού Γρηγόρης Παπαδόπουλος και ο εικονολήπτης της ΕΡΤ Παναγιώτης Πούλος, ο οποίος αφήνει την τελευταία του πνοή λίγο καιρό αργότερα.
Το τροχαίο στο Πέταλο του Μαλιακού, μια τραγωδία με επτά μαθητές να ανασύρονται νεκροί από τα συντρίμμια, τρεις να τραυματίζονται σοβαρά και 30 ελαφρά. Ίδιο μήνα και η τραγωδία στην «Πετρόλα» με 15 νεκροί και 24 τραυματίες. Ο μαύρος κατάλογος αναρίθμητος. Όχι, δεν θα αναφερθούμε στα διεθνή γεγονότα των τραγικών απωλειών, γιατί θα πρέπει να συγγράψουμε μαύρα βιβλία πόνου και οιμωγών.
Θα κλείσουμε με λίγα στοιχεία πληροφόρησης περί της «ιστορίας» του μήνα Σεπτέμβρη. Η λέξη Σεπτέμβριος, September στα λατινικά, προέρχεται από το αριθμητικό septem (σέπτεμ = επτά), καθώς ήταν ο έβδομος μήνας του αρχαίου δεκάμηνου ρωμαϊκού ημερολογίου. Αργότερα, με την προσθήκη του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, ο Σεπτέμβριος μετακινήθηκε στην ένατη θέση, χωρίς όμως να αλλάξει η ονομασία του. Η Ρωμαϊκή Σύγκλητος, θέλοντας να κολακέψει τον αυτοκράτορα Τιβέριο (14-37), αποφάσισε να δώσει το όνομά του στον μήνα Σεπτέμβριο. Αυτός σοφά ποιών αρνήθηκε, επειδή υποστήριξε ότι οι συχνές αλλαγές στις ονομασίες των μηνών μόνο σύγχυση προκαλούν.
Ο Σεπτέμβριος έχει διάφορες ονομασίες στο λαϊκό καλεντάρι: Χινόπωρος, επειδή θεωρείται ο πρώτος μήνας του Φθινοπώρου. Ορτυκολόγος, λόγω του περάσματος των ορτυκιών που αποδημούν νότια. Τρυγητής ή Τρυγομηνάς, λόγω του τρύγου, που είναι η κύρια αγροτική απασχόληση το μήνα αυτό. Σποριάρης, επειδή προετοιμάζεται η σπορά των χωραφιών. Σταυρίτης, από τη μεγάλη εορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού την 14η Σεπτεμβρίου.
Όπως και να έχει, ο μήνας που διανύουμε είναι από τους ωραιότερους καθώς αποχαιρετάμε το καλοκαίρι και προετοιμαζόμαστε για το Φθινόπωρο, με τη φύση να μας συντροφεύει με τον πλέον γλυκό τρόπο. Ας τον απολαύσουμε λοιπόν, μνημονεύοντας το παρελθόν, ζώντας το παρόν και ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μέλλον!
Είναι γνωστοί οι γάμοι του Στέλιου Καζαντζίδη με τη Μαρινέλλα και τη Βάσω Κατσαβού, καθώς και ο αρραβώνας του με τη Καίτη Γκρέϋ. Αυτό που είναι σχεδόν άγνωστο είναι ο τρίτος του γάμος το 1976 με την πανέμορφη Αιγυπτιώτισσα Αντωνία Κωνσταντουλάκη.
Διαβάζουμε σχετικά στον αλεξανδρινό ¨Ταχυδρόμο¨: ¨Έγινε γνωστό ότι τέλεσε τους γάμους του στην Αμερική ο Στέλιος Καζαντζίδης. Ο Έλληνας τραγουδιστής που είχε εγκαταλείψει την πατρίδα μας, φαίνεται πως γεύτηκε τα φαρμάκια της ξενιτιάς και γυρίζει στην Ελλάδα. Ο Καζαντζίδης νυμφεύτηκε πριν ένα μήνα μια Ελληνίδα από την Αλεξάνδρεια. Ο Στέλιος Καζαντζίδης ταξιδεύει σε λίγες μέρες με βαπόρι μέχρι το Λονδίνο και από εκεί με το αυτοκίνητο ενός Έλληνα φίλου του από τη Γερμανία γυρίζει στην Αθήνα¨.
Ο φίλος του κλαρινιτζής Τάκης Τζάρας σημειώνει πως γνώρισε την Αντωνία σ΄ ένα μαγαζί δίπλα στο κέντρο ¨Ολύμπικ¨ όπου εργαζόταν ως σερβιτόρα και τονίζει πως την παντρεύτηκε από έρωτα και όχι για να πάρει την πράσινη κάρτα όπως λαθεμένα λεγόταν.
Στο γάμο στο Δημαρχείο του Clearwater της Φλόριντα παρόντες, εκτός τους γονείς της Τόνιας, ήταν καμιά 10αριά άτομα. Ακολούθησε ελληνικό γλέντι με σουβλιστά αρνιά, ενώ το ζευγάρι διέμεινε αρχικά στο σπίτι του Τζάρα και κατόπιν στο Tarpon Spring. Μετά από λίγο καιρό γύρισαν στην Ελλάδα και ύστερα χώρισαν.
Περιέργως, παρότι για τον Στελάρα οι πληροφορίες βρίθουν παντού, για την όμορφη Αιγυπτιώτισσα δεν βρέθηκε κανένα άλλο στοιχείο, παρά την ενδελεχή μας έρευνα.
Ούτως ή άλλως, το γεγονός παραμένει πως ο μέγας Καζαντζίδης, έστω και για λίγο, γεύτηκε από τα χείλη της Τόνιας τη δροσιά του Νείλου και την αύρα της Κορνίς… Και για εκείνη, που πιθανώς μετά τα γνωστά γεγονότα στην Αίγυπτο μετανάστευσε εκ νέου στην Αμερική, ο Στέλιος θα έμεινε μια γλυκιά μελωδική ανάμνηση που θα σιγοψιθυρίζει το ¨Τραγούδα Καμηλιέρη¨…
Ο Δάκης, το χαμογελαστό παιδί της Αλεξάνδρειας, που γεννήθηκε στις 26 Αυγούστου 1943 και έφυγε από τη ζωή στις 29 Μαίου 2022 “ έγραψε” με τη ζωή και τα τραγούδια που ερμήνευσε μια από τις πιο σημαντικές ιστορίες στην ποπ μουσική της χώρας. Από τις πρώτες του εμφανίσεις φορώντας έγχρωμα πουκάμισα με ατέλειωτους γιακάδες, ως τις τελευταίες του σε σκηνές που εμφανιζόταν με τον Monsieur Minimal, έζησε μια ζωή γεμάτη πίστη στο ύφος της μουσικής που ερμήνευσε. Αστέρι του μοντέρνου ήχου από τα γεννοφάσκια του ο τραγουδιστής, που έφτασε στην Ελλάδα από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου (1963), κατάφερε να γνωρίσει επιτυχία σε ένα ηχητικό ύφος που ποτέ δεν θεωρήθηκε γνήσια ελληνικό. Έστω και έτσι η πορεία του στη μουσική κρατήθηκε ενεργή για περισσότερες από πέντε δεκαετίες.
Ο Δάκης ήταν ο αιώνιος έφηβος του ελληνικού τραγουδιού. Τραγούδησε τον έρωτα σε όλες του τις μορφές, σε όλες του τις εκδοχές. Από τις ελληνικές ταινίες της δεκαετίας του 1960 όπου μεγαλούργησε ως ανέμελο ομορφόπαιδο τραγουδώντας στις μεγάλες πίστες, σε ελληνικές ταινίες, κυρίως Μίμη Πλέσσα, μέχρι σήμερα που εμφανίζονταν για το κέφι του σε μικρά ψαγμένα μπαρ της Αθήνας, αυτός ο καλλιτέχνης εξέπεμπε διαχρονικά ένα είδος κοσμοπολιτισμού που ήταν συχνά δυσνόητο στην ελληνική πραγματικότητα.
Ο blogger και digger Βαλάντης Τερζόπουλος (aka Electric Looser) επιστρέφει στη χρυσή εποχή του Δάκη. Η ρετροσπεκτίβα του είναι γεμάτη δημοσιεύματα και εικόνες μιας εποχής που η ελληνική νεολαία έψαχνε το ρυθμό στα πάρτι της και ήθελε να συνδεθεί με τις μητροπόλεις της Ευρώπης τραγουδώντας τη χαρά της αγάπης όπως δεν της συνέβη στο παρελθόν. Πηγή: Fragile
Δεκαπενταύγουστος: Αναρίθμητες είναι οι αναφορές της Παρθένου Μαρίας στις τέχνες, από την ζωγραφική μέχρι την λογοτεχνία η Παναγία έχει υψηλή θέση. Με τη φράση «φορείς τον ήλιο φόρεμα, σκαμνί σου το φεγγάρι, για να ακουμπάς τα πόδια σου και γύρω στα μαλλιά σου στεφάνι δωδεκάστερο», ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, ο Κωστής Παλαμάς, απευθύνεται στην Παναγία, στο έργο του «η φλογέρα του βασιλιά». Ο ζωγράφος Νικόλαος Λύτρας φαντάζεται και απεικονίζει τη Θεοτόκο ένθρονη ενώ ο Νικόλαος Γύζης, ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα, δηλώνει ότι θαυμάζει την «Πλατυτέρα». Το έργο αυτό ζωγραφίζει το 1890 ο Πολυχρόνης Λεμπέσης και σήμερα βρίσκεται στον Άγιο Γεώργιο Καρύτση, στην Αθήνα. Ως «Πάσχα του καλοκαιριού» περιγράφει, άλλωστε, τη γιορτή της Κοίμησης της Θεοτόκου, ο λογοτέχνης και ζωγράφος Φώτης Κόντογλου. «Δίπλα στην ορθόδοξη υμνολογία και αγιογραφία αναπτύσσεται μια συναρπαστική ποίηση, μια γοητευτική πεζογραφία και μια μεγαλειώδης ζωγραφική που με άπειρες παραλλαγές υμνολογεί και δοξάζει την Παναγία» επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο καθηγητής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μιχαήλ Τρίτος.
Οι αναφορές στην πεζογραφία Παρουσιάζοντας σχετικές αναφορές από την πεζογραφία, συμπληρώνει το απόσπασμα του Κωστή Παλαμά με τους στίχους: «και δέρνουν τα πλευρά σου φτερούγια σαν του σταυραετού, με εκείνα για να τρέχεις από του παράδεισου το φως στης κόλασης τη νύχτα». Από την πλευρά του ο Φώτης Κόντογλου σε ένα εμπνευσμένο κείμενό του για την Κοίμηση της Θεοτόκου γράφει: «σήμερα το αγέρι φυσά γλυκύτερα στα κουρασμένα πρόσωπά μας, τα δέντρα σαν να γενήκανε πιο χλωρά, το αυγουστιάτικο κύμα σαν να αρμενίζει δροσερό μέσα στο πέλαγο, και αφρίζει φουσκωμένο από χαρά μεγάλη, το κάθε τι πανηγυρίζει και αγάλλεται. Ω! Τι θάνατος λοιπόν είναι αυτός, του γέμισε την οικουμένη και τις καρδιές μας με τη χαρά της Αθανασίας». Ένας από τους σύγχρονους λογοτέχνες, ο Νίκος Πεντζίκης λέει με νόημα: «γονατίζω στα πόδια, στα πόδια της παντοτεινής του μητέρας, κόρης, Παρθένου. Δέξου τις παρακλήσεις αναξίων σου ικετών, κορυφή δυσανάβατη στους λογισμούς, βάθος δυσθεώρητο στα άτια, καθέδρα βασιλική που βαστάζεις τον βαστάζοντα πάντα. Άστρο που φανερώνει τον ήλιο. Αγρέ που βλασταίνει την ευφορία της συμπόνιας. Τραπέζι στρωμένο με χορταστική αφθονία. Λιβάδι που ξανανθίζει τη δύναμη, αυτή του πασχαλιάτικου αμνού. Λιμάνι όσων κινδυνεύουν, πρεσβεία, μεσιτεία, εξίλασμα του κόσμου, λύτρωση ουρανός όλων των ημερών». Ο πεζογράφος Σπύρος Μελάς σε ένα πανέμορφο κείμενό του το 1949 γράφει, μεταξύ άλλων, «η λατρεία μας σε σένα είναι υφασμένη με αυτή την εθνική μας ύπαρξη. Μας παραστέκεις, μας σκέπεις, μας κραταιώνεις, γιατί πιστεύουμε σωστά. Πιστεύουμε πως δέχτηκες στα αγνά σου σπλάχνα τον Θείο Λόγο για να δώσεις το γήινο σχήμα στο λυτρωτή του κόσμου. Μαρτύρησες και πόνεσες μαζί του για τη σωτηρία μας. Και έζησες στερημένη τη γλυκιά μορφή του κάτω από τη στοργική φροντίδα του Ιωάννη, ως την ημέρα που έγειρες και εκοιμήθηκες τον μακάριο ύπνο της συντελεσμένης αποστολής, για να ανέβεις με τα φτερά των αγγέλων στην αιώνια δόξα του μονογενή σου». Έναν από τους πιο εκφραστικούς ύμνους στη Θεοτόκο έγραψε, τέλος ο Άγιος της λογοτεχνίας μας, όπως αποκαλεί ο Μιχαήλ Τρίτος, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. «Πηγή μου ζωηφόρος που δροσίζει με το βαθύ ποτάμι με τον νόμο σου τόσες ψυχές, δρόσισε και εμένα, την ψυχή μου. Είσαι εσύ η πόλις του Θεού και ακόμη το αγιασμένο σκήνωμα που ευφραίνονται τα ρεύματα κυλώντος ποταμού. Είθε στην καρδιά μου που έχει στραγγιστεί να δώσει ζωή και δύναμη η χάρη σου».
Οι εικόνες της Παναγίας στην νεοελληνική ζωγραφική Μιλώντας για την παρουσία της Παναγίας στην νεοελληνική ζωγραφική ο καθηγητής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης χαρακτηρίζει εντυπωσιακή την Παναγία Μυρτιδιώτισσα του Κωνσταντίνου Παρθένη στο Ναό του Αγίου Αλεξάνδρου Παλαιού Φαλήρου, ένα έργο του 1919. Σημειώνει ότι ανάμεσα στις τοιχογραφίες του μητροπολιτικού ναού Άμφισσας που αγιογράφησε ο Σπύρος Παπαλουκάς το 1927 δεσπόζουν οι αγιογραφίες της Πλατυτέρας και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Εξάλλου, όπως λέει, ο Φώτης Κόντογλου που ταυτίζεται με την παράδοση ζωγράφισε περίπου 10 Πλατυτέρες Παναγίες, εκείνες δηλαδή που η μορφή τους απεικονίζεται στις κόγχες των ιερών ναών, αρχίζοντας το 1935 στο παρεκκλήσι Ζαίμη στο Ρίο Πατρών. Επίσης ζωγράφισε σκηνές από την ζωή της Παναγίας και την Κοίμηση. Πλήθος είναι και οι φορητές εικόνες που ζωγράφισε ο Αστεριάδης Αγήνωρ, ο Σπύρος Βασιλείου, ο Γεώργιος Γουναρόπουλος, ο Νίκος Εγγονόπουλος και άλλοι φημισμένοι ζωγράφοι. Την Πλατυτέρα, άλλωστε, ανέλαβε να ζωγραφίσει ο Γιάννης Καρούσος στον Άγιο Ανδρέα Πατρών και τον Άγιο Παντελεήμονα Αχαρνών. Η Παναγία στη συνείδηση του ελληνισμού «Ο ελληνικός λαός είδε πάντοτε με σεβασμό τη γαλήνια και πονεμένη μορφή της Παναγίας και το υπερύμνητο πρόσωπό της βρίσκεται βαθύτατα ριζωμένο στην εθνική και πνευματική του παράδοση. Η τιμή των Ελλήνων προς τη Θεοτόκο είναι πάντα συνυφασμένη με την εθνική τους ύπαρξη.
Η Υπεραγία Θεοτόκος είναι η Παναγία του Γένους που έγινε ύμνος, δύναμη και ελπίδα, ιστορία και αγώνας στις κρίσιμες ώρες του Ελληνισμού» υπογραμμίζει, ο κ. Τρίτος και δεν παραλείπει να αναφέρει ότι στις 100 εκκλησιές που υπάρχουν στην Ελλάδα οι 80 φέρουν το όνομά της. Ο ίδιος τονίζει ότι στη συνείδηση του ελληνισμού η Παναγία είναι η μάνα της ρωμιοσύνης, η κυρά των αγγέλων, η Παναγία του έθνους και προσθέτει ότι η πιο τρανή απόδειξη του γεγονότος αυτού είναι η αυθόρμητη επίκλησή της στην ώρα του κινδύνου. Στα προσωνύμια που της αποδίδονται συμπεριλαμβάνει τη Μεγαλόχαρη, την Παντάνασσα, την Παρηγορήτρια, τη Λαοδηγήτρια, τη Σώτειρα, τη Θεία Σκέπη, το Αμάραντο Άνθος, τη Γλυκοφιλλούσα, την Ελεούσα, τη Γογργοεπήκοο, τη Δακρυροούσα, τη Ζωοδότρα, την Κοσμοσώτειρα, τη Χρυσοπηγή, τη Γιάτρισσα, την Ψυχοσώτρα, την Κεχαριτωμένη. Τονίζει, τέλος, με νόημα ότι η λίστα αυτή δεν τελειώνει ποτέ.
Απόσπασμα από την Διδακτορική Διατριβή του Αναστασίου Δ. Αναστάσιου με τον τίτλο «Η Ελληνική Παροικία της Αιγύπτου πριν και μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο» σελίδα 173 (Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) την 15η Ιουνίου 2020
Τα κοινοτικά και φιλανθρωπικά συσσίτια
Το αυξανόμενο κόστος της καθημερινής επιβίωσης των οικονομικά ασθενέστερων στρωμάτων της ελληνικής παροικίας ελαφρύνεται με τη διενέργεια συσσιτίων στα κοινοτικά σχολεία και σε κοινόχρηστους χώρους και αίθουσες των διαφόρων φιλανθρωπικών συλλόγων. Στην δε Αλεξάνδρεια τα μαθητικά συσσίτια κατανέμονται σε σύνολο 1300 μαθητών μεταξύ των οποίων 457 στην Τοσιτσαία Σχολή, 130 στη Σαλβάγειο – Παλαιολόγειο, και 50 στο Γυμνάσιο. Στα κοινοτικά συσσίτια του Καΐρου σιτίζονται καθημερινά από το ‘Συσσίτιο του Απόρου 250 άτομα και 500 άτομα στην Αλεξάνδρεια από το ‘Μπενάκειο Συσσίτιο’ ενώ 1500 έως 1600 μερίδες μοιράζονται καθημερινά από το ‘Λαϊκό Συσσίτιο’. Είναι χαρακτηριστική η επίσκεψη του Γενικού Προξένου κ. Βαλτή στα εκπαιδευτήρια του ‘Αισχύλου-Αρίωνα’ στο Παλαιό Τελωνείο όπου διαπιστώνει την τραγική κατάσταση πολλών παιδιών της παροικίας που υποσιτίζονται.
Στο Κάιρο λειτουργεί το ‘Σχολικό Συσσίτιο’ το οποίο εφαρμόζει την αρχή της δωρεάν σίτισης για τους εντελώς άπορους μαθητές ενώ για τους ‘σχετικά απόρους ή περιορισμένων πόρων’ μαθητές διατηρήθηκε η διαβάθμιση της πληρωμής δικαιώματος σίτισης με τιμή παρεχόμενης μερίδας κάτω του κόστους. Από τις αρχές του 1938 λειτούργησε και το ‘Πρωινό Ρόφημα’ για τα περίπου 350 αποκλειστικώς άπορα παιδιά των κοινοτικών σχολείων. Το φαινόμενο της φιλανθρωπίας θα πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις καθώς αυξάνεται δραματικά ο αριθμός των ανέργων παροίκων. Σύμφωνα με πηγές του Πατριαρχείου τα 2/3 της παροικίας υποφέρει εξαιτίας της φτώχειας και της ανεργίας. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγματοποίηση της φιλανθρωπικής δράσης η εξεύρεση πόρων καθώς ο προϋπολογισμός του Πατριαρχείου για το σκοπό αυτό ανέρχεται ετησίως σε 1000 λίρες. Μάλιστα προτείνεται ως λύση όχι η παλιννόστηση αλλά η μετανάστευση στη Νότια Αφρική. Χρέος της ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να είναι η επέκταση των διαπραγματεύσεων με τη συγκεκριμένη χώρα με σκοπό την ετήσια αύξηση του αριθμού των Ελλήνων παροίκων προς τη Νότια Αφρική.
Σε αντιδιαστολή με τον Πατριάρχη, ο Γεώργιος Ρούσσος, κοινοτικός επίτροπος και υπεύθυνος για τα κοινοτικά σχολεία υποστήριξε πώς: ‘η φιλανθρωπία βαραίνει όλη την παροικιακή ζωή. Τίθεμαι αντίθετος στη φιλανθρωπία διότι κατάντησε μία ανάγκη. Η φιλανθρωπία βλάπτει παρά ωφελεί και επιτρέπει πολλές φορές την εκμετάλλευση ενώ δημιουργεί ανέργους. Ασφαλώς θα έβρισκαν εργασία εάν γινόταν μια συστηματική έρευνα των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας και επιδιώκονταν η εκμετάλλευση’ αυτών των παροίκων μέσω ελληνικών κεφαλαίων και ελληνικής διαχείρισης. Εξαιτίας του γεγονότος ότι η βιομηχανική εκμετάλλευση της χώρας έχει γίνει εντατικότερη, ελάχιστοι Έλληνες απασχολούνται σε βιομηχανικές επιχειρήσεις.
Οι περισσότεροι εξακολουθούν να επιδίδονται σε έργα που ανέλαβαν από τις αρχές της μετανάστευσής τους στην Αίγυπτο παρά τον ανταγωνισμό που αντιμετωπίζουν.
Αυτός ο ανταγωνισμός επιφέρει την καταστροφή και έτσι αυξάνεται ο αριθμός εκείνων που προσφεύγουν στη φιλανθρωπία. Δυστυχώς αυτό το φαινόμενο είναι αδύνατο να ενταθεί περισσότερο καθώς τα κέρδη των ελληνικών επιχειρήσεων συνεχώς λιγοστεύουν και όλοι βρίσκονται στην ανάγκη να περιορίσουν τα έξοδά τους. Δηλώνει την απαισιοδοξία του για το μέλλον της παροικίας διότι δεν υπάρχει σαφής και σοβαρή έφεση προς παρακολούθηση της εξέλιξης του τόπου και εκμετάλλευσης των νέων πόρων από πλευράς της παροικίας. Η αποφυγή οποιασδήποτε συνεργασίας με τους ντόπιους στερεί από τους Έλληνες τη δυνατότητα εύρεσης νέων κεφαλαίων που θεωρούνται απαραίτητα για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων. Καταλήγοντας για το ζήτημα της φιλανθρωπίας θεωρεί πώς η όποια προσπάθεια επέκτασής της, παρά τα κηρύγματα, είναι αδύνατη. Η μοναδική λύση είναι η εξεύρεση πόρων εργασίας για τους απόρους.
Για το κρίσιμο ζήτημα της φιλανθρωπίας τοποθετείται και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας κος. Βαλτής ο οποίος υποστηρίζει πώς θα ήταν δυνατή η ελάττωση του αριθμού των απόρων εάν επιτυγχάνονταν η σύσταση μικρού ταμείου που θα μεριμνούσε για την παλιννόστηση κάθε έτος των πλέον απόρων. Όντας κάτοχοι ενός μικρού κεφαλαίου 40-250 λιρών θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια μικρή εργασία στον τόπο τους. Επισημαίνει πώς οι ενέργειες των φιλανθρωπικών σωματείων θα πρέπει να είναι πιο συντονισμένες και συστηματοποιημένες κάτω από την καθοδήγηση μιας μικρής και ολιγομελούς Επιτροπής Συντονισμού υπό την αιγίδα του Γενικού Προξένου.
Σχετικά με το παραπάνω ‘Πρωινό Ρόφημα’ στα κοινοτικά σχολεία της Αλεξάνδρειας η Προσωρινή Επιτροπή υπό την προεδρία της κας Βατιμπέλλα και του κου. Γ. Ρούσσου αποφάσισε όπως ξεκινήσει την διανομή του ροφήματος από την αρχή του προσεχούς μήνα καθώς ο αριθμός των απόρων μαθητών αυξάνεται διαρκώς λόγω των δύσκολων οικονομικών συνθηκών. Χίλιοι και πλέον μαθητές έχουν εγγραφεί για το πρωινό ρόφημα και δεν είναι απίθανο αυτός ο αριθμός να αυξηθεί.
Η γνώση των Αιγυπτιολόγων, των αρχαιολόγων, των γλωσσολόγων, των γεωλόγων και όλων όσων εμπλέκονται σε μια έρευνα στην Αίγυπτο, αντανακλά τη διεπιστημονική προσέγγιση που χρειάζεται, ώστε να αποκτήσει νόημα όλος αυτός ο πλούτος πληροφοριών. Η Αίγυπτος είναι η χώρα με τους ανεκτίμητους θησαυρούς, ολόκληρη ένα υπαίθριο μουσείο, στο δε έδαφός της κρύβονται μυστικά, που όταν η αρχαιολογική σκαπάνη τα φέρνει στο φως της επιφάνειας, προστίθεται μια ακόμη σελίδα ιστορικής γνώσης στη Βίβλο της Επιστήμης.
Για τον αρχαίο αιγυπτιακό πολιτισμό, που τόσο πολύ έχει συνδεθεί με τις μούμιες και την ταρίχευση ο Βασίλης Χρυσικόπουλος, αιγυπτιολόγος, με σπουδές στο Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και στο Πανεπιστήμιο της Λυών, ισχυρίζεται περί αυτού: «Πρόκειται για έναν ιδιαίτερα φωτεινό πολιτισμό. Ο κόσμος βλέπει την ταρίχευση και τρομάζει. Η ταρίχευση όμως δεν είναι κάτι τρομακτικό», και αναφέρει το παράδειγμα του «Βιβλίου των Νεκρών», τη συρραφή των αρχαίων κειμένων που συνόδευαν τον νεκρό με σκοπό να τον προστατεύσουν στον άλλο κόσμο. «Η επιλογή της ονομασίας από τους σύγχρονους επιστήμονες δεν είναι και πολύ πετυχημένη. Η μετάφρασή τους από τα ιερογλυφικά είναι «Ανάδυση στο φως της ημέρας», μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση», συμπληρώνει.
Για τον ”παρεξηγημένο” ιστορικό Ηρόδοτο , που εξαιτίας της περιγραφής του για την Αίγυπτο, κατηγορήθηκε για ψευδολογία, τόσο στην αρχαιότητα όσο και σήμερα εξηγεί. «Είναι ένας μύθος που έχει τελειώσει. Ο Ηρόδοτος είναι ό,τι καλύτερο έχει φτάσει στα χέρια μας. Είναι όχι απλώς ο πατέρας, αλλά ο θεός της ιστορίας. Οι περιγραφές του για τις μεθόδους της ταρίχευσης, είναι η απόλυτη αλήθεια. Από τα γραπτά του καταλαβαίνουμε ότι οι αιγύπτιοι ιερείς προφανώς τον είχαν πάρει από το χέρι και του έδειξαν τον τρόπο που γινόταν η ταρίχευση. Ο Ηρόδοτος είχε τη φήμη του παραμυθά, γιατί δεν μπορούσαμε να τον καταλάβουμε παλιότερα. Σήμερα έχουμε αποκαταστήσει τη φήμη του. Χάρη σ’ αυτόν γνωρίσαμε πολλά από τα υλικά που χρησιμοποιούσαν, τα οποία αργότερα ανακαλύψαμε με τις σύγχρονες αναλύσεις».
Ο Μανώλης Χιώτης (Θεσσαλονίκη, 21 Μαρτίου 1921 – Αθήνα, 21 Μαρτίου 1970) ήταν Έλληνας συνθέτης, από τους σημαντικότερους του λαϊκού τραγουδιού και σπουδαίος δεξιοτέχνης του μπουζουκιού. Επηρέασε το λαϊκό τραγούδι και την ελληνική μουσική γενικότερα, επινοώντας την τετράχορδη παραλλαγή του μπουζουκιού, αλλά και δημιουργώντας το πρώτο “κοσμικό κέντρο”. Διόλου τυχαίο ότι όταν τον γνώρισε ο σπουδαίος Τζίμι Χέντριξ τον αποκάλεσε σπουδαιότερο κιθαρίστα του κόσμου, ανώτερο αυτού!
Στα τέλη του 1953, ο Μανώλης Χιώτης αποφάσισε για πρώτη φορά να αφήσει την νυχτερινή ζωή της Ελλάδας και να πραγματοποιήσει την πρώτη του εξόρμηση εκτός συνόρων. Προορισμός του η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, μία από τις πόλεις της διασποράς όπου συγκέντρωνε μεγάλο αριθμό Ελλήνων.
Η τοπική εφημερίδα «Ημερήσια Νέα», ακολούθησε τον Έλληνα συνθέτη στην νυχτερινή Αλεξάνδρεια και έδωσε μέσα από τις στήλες της, το ρεπορτάζ για την επιτυχία που γνώρισε ο βιρτουόζος του μπουζουκιού.
Ο Χιώτης στην κάθοδο του στην Αίγυπτο, είχε μαζί του και το συγκρότημα του, το οποίο αποτελούνταν από τη Ζωή Νάχη, τον τραγουδιστή και κιθαρίστα Γιώργο Γοζαδίνο (τον οποίο είχαμε εντοπίσει στο PIGAL’S στα τέλη του 1948 πάλι με τον Χιώτη), τον Αθ. Καράμπελα με το ακορντεόν του και τον πιανίστα Κωνσταντίνο Μπογδάνο.
Ο Μ. Χιώτης, βρέθηκε στον έναν από τους δύο θύλακες του Ελληνισμού στην Αίγυπτο, την περίοδο 25/12/1953 και σίγουρα μέχρι τον Απρίλιο του 1954. Περισσότερες από 100 ημέρες διασκέδαζε, με τον μοναδικό του τρόπο, τους Αλεξανδρινούς επισκέπτες του Καζίνο «ΕΞΕΛΣΙΟΡ».
Το πρώτο δημοσίευμα για την παρουσία του Μανώλη Χιώτη στην Αλεξάνδρεια, μας έρχεται στις 22/12/1953, όταν το Καζίνο, στην διαφημιστική του καταχώρηση για το ρεβεγιόν των Χριστουγέννων, μας πληροφορεί ότι στην «Ελληνική γωνιά» του, εκτός της ορχήστρας χορού, φιλοξενούνταν και συγκρότημα μπουζουκιών.
Το όνομα του Χιώτη, όπως φαίνεται παραπάνω, δεν μπήκε στην πρώτη διαφημιστική καταχώρηση για το συγκρότημα μπουζουκιών. Αυτό όμως θα άλλαζε άρδην στις μετέπειτα διαφημιστικές καταχωρήσεις.
Τα φύλλα της εφημερίδας κατά τις μέρες 23/24/25-12-1953 δεν είναι διαθέσιμα. Υπάρχει ενδεχόμενο, αν η εφημερίδα κυκλοφόρησε αυτές τις τρεις (3) μέρες, να καταχωρήθηκε διαφήμιση του Καζίνο με το συγκρότημα Χιώτη.
Η πρώτη διαφήμιση για τον Μανώλη Χιώτη μας έρχεται από τις 27 Δεκεμβρίου 1953. Το Καζίνο «ΕΞΕΛΣΙΟΡ» καταχωρεί διαφήμιση αποκλειστικά για τον Μ. Χιώτη.
Παράλληλα όπως πληροφορούμαστε, η Διεύθυνση του Καζίνο παραχώρησε δείπνο στους αντιπροσώπους του ελληνικού τύπου της Αλεξάνδρειας, για να γνωρίσουν τον Μ. Χιώτη και το συγκρότημα του.
Χαρακτηριστική της μεγάλης επιτυχίας του Χιώτη, ήταν η διαφημιστική καταχώρηση στην εφημερίδα «Ημερήσια Νέα», η οποία ανέφερε ότι ανήμερα των Χριστουγέννων του 1953, ο Έλληνας λαϊκός συνθέτης, διασκέδαζε 500 Αλεξανδρινούς στις 5 το πρωί! Ελληνικό γλέντι με Χιώτικο στυλ.
Το Καζίνο «ΕΞΕΛΣΙΟΡ», το οποίο φιλοξένησε τον Μ. Χιώτη, πέρασε μεγάλες «πιένες» το διάστημα κατά το οποίο ο Έλληνας συνθέτης βρέθηκε στην Αλεξάνδρεια.
Την Τρίτη 29-12-1953 έχουμε το πρώτο αφιέρωμα της εφημερίδα για τον Μανώλη Χιώτη και το συγκρότημα του.
Ο Μ.Χιώτης εκτός του Χριστουγεννιάτικου Ρεβεγιόν, συμμετείχε και στο Πρωτοχρονιάτικο σύμφωνα με την διαφήμιση.
Πριν συνεχίσουμε με τα αποτελέσματα από την εφημερίδα «Ημερήσια Νέα» για την παρουσία του Μανώλη Χιώτη στην Αλεξάνδρεια το 1954, θα πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν ευρήματα και από την εφημερίδα «Ταχυδρόμος» της Αλεξάνδρειας μόνο για το διάστημα 22/12/1953 ως και 31/12/1953. Δυστυχώς δεν έχει βρεθεί η εφημερίδα για το διάστημα Ιανουάριος-Ιούνιος 1954, για να ακολουθήσουμε από δύο πηγές την περιοδεία του Μ. Χιώτη στην Αλεξάνδρεια. Μετά την επικοινωνία μου με την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Βουλής, πληροφορήθηκα ότι ο «Ταχυδρόμος» της παραπάνω περιόδου, δεν υπάρχει στα αρχεία της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Βουλής…
Ας δούμε τώρα με εικόνα τα δημοσιεύματα στον «Ταχυδρόμο» της Αλεξάνδρειας, που διαφοροποιούνται σε σχέση με τα «Ημερήσια Νέα» που παρουσιάσαμε ήδη.
Όπως και στα “Ημερήσια Νέα”, η παρουσία του Χιώτη στην Αλεξάνδρεια έγινε γνωστή στις 22/12/1953 με την διαφήμιση για την παρουσία μπουζουκιών στο καζίνο «ΕΞΕΛΣΙΟΡ». Η διαφήμιση είναι ίδια και στις δύο εφημερίδες.
Σε αντίθεση με τα «Ημερήσια Νέα», ο «Ταχυδρόμος» κυκλοφορεί το διάστημα 23 Δεκεμβρίου μέχρι και 25 Δεκεμβρίου. Το διάστημα δηλαδή που δεν υπάρχουν διαθέσιμα φύλλα των «Ημερήσιων Νέων».
Έτσι στις 23 Δεκεμβρίου ο «Ταχυδρόμος» καταχωρεί φωτογραφία του Χιώτη αναγγέλοντας την παρουσία του στο καζίνο «ΕΞΕΛΣΙΟΡ». Στη λεγάντα διαβάζουμε για τον Μανώλη Χιώτη με τη μαγική πεννιά και τη γλυκειά φωνή. Από όσο μπορώ να δω ο Μ. Χιώτης κρατάει στα χέρια του τρίχορδο μπουζούκι.
Την ίδια μέρα (23/12), η πρώτη μεγάλη διαφήμιση για το καλλίτερο Αθηναϊκό Μουσικό Συγκρότημα , τον Μανώλη Χιώτη με τα μπουζούκια του, ενημερώνει τους Αλεξανδρινούς για την παρουσία του Έλληνα συνθέτη μόνο για τις μέρες των γιορτών στην πόλη τους. Η ίδια διαφήμιση θα κυκλοφορήσει και στις 24 Δεκεμβρίου. Η επόμενη διαφήμιση, μας έρχεται ανήμερα των Χριστουγέννων του 1953. Η πρώτη εμφάνιση του Χιώτη στο κοινό της Αλεξάνδρειας. Όπως είδαμε στο προηγούμενο κείμενο την ημέρα αυτή, ή μάλλον το βράδυ εκείνο, ο Μ. Χιώτης είχε στο πόδι πεντακόσιους Αλεξανδρινούς μέχρι τις 5 το πρωί. Τριπλή διαφήμιση του καζίνο «ΕΞΕΛΣΙΟΡ» για τα μουζούκια του Χιώτη, έχουμε στις 28 Δεκεμβρίου 1953, στην ίδια σελίδα του «Ταχυδρόμου»!
Και οι τρεις αυτές διαφημίσεις παρουσιάστηκαν στο προηγούμενο κείμενο.
Την Τρίτη 29/12/1953, και μετά την γνωριμία του συγκροτήματος Χιώτη με τους δημοσιογράφους, ο συντάκτης του «Ταχυδρόμου» της Αλεξάνδρειας Ε.Ψ. παρουσιάζει στο κείμενο του τον Χιώτη και την κομπανία του.
Το σημαντικό του κειμένου, είναι χωρίς αμφιβολία, η πληροφορία για τον ηλεκτρικό ήχο της κομπανίας του Μανώλη Χιώτη. Είχε ήδη καθιερωθεί η αλλαγή στον ήχο του μπουζουκιού που από τα μικρά κουτούκια και τον φυσικό ήχο πέρασε στα μεγάλα καταστήματα (σαλόνια) και τον ηλεκτρικό ήχο. Όπως μας πληροφορεί ο συντάκτης, ο Μ. Χιώτης είχε φέρει μαζί του από την Αθήνα, όλη τη νέα τεχνολογία της εποχής.
Κλείνουμε τα αποτελέσματα του «Ταχυδρόμου», με την τελευταία καταχώρηση που βρέθηκε. Στις 31 Δεκεμβρίου, στην τελευταία διαφήμιση της χρονιάς για τον Χιώτη στο «ΕΞΕΛΣΙΟΡ», το καζίνο τον παρουσιάζει ως … πρωτοχρονιάτικο μποναμά στους επισκέπτες του.
Ο Αθηναίος γεννήθηκε στις Στραπουριές, ένα μικρό χωριό του νησιού της Άνδρου το 1868. Έφτασε στην Αλεξάνδρεια σε νεαρή ηλικία και ξεκίνησε την καριέρα του δουλεύοντας σε ζαχαροπλαστείο που ανήκει σε Έλληνα με το όνομα Σταλούνης. Φαίνεται ότι δεν χάρηκε πολύ με την ρύθμιση και ξεκίνησε το δικό του ζαχαροπλαστείο μαζί με ένα φίλο που λέγεται Συντέλης. Αυτό ήταν στις 11 Απριλίου 1900.
Το ζαχαροπλαστείο βρισκόταν στην οδό Fuad και Naby Daniel, και μερικά χρόνια αργότερα, άνοιξε ένα άλλο κατάστημα κοντά στον σταθμό Ramleh όπου βρίσκεται τώρα το Grand Trianon. Αργότερα μετακινήθηκε ξανά στη σημερινή του θέση στην άλλη πλευρά του σταθμού Ramleh. Ο Ιωάννης Αθηναίος είχε φέρει μαζί του τον αδελφό του Κωνσταντίνο που εργαζόταν μαζί του. Το τεράστιο μαγαζί ήταν για πολλά χρόνια κέντρο μουσικής και χορού κάθε βράδυ. Σήμερα είναι ακόμα εστιατόριο και ζαχαροπλαστείο.
Το 1923 ο Αθηναίος ίδρυσε εργοστάσιο πάγου με παραγωγική ικανότητα περίπου 10.000 τόνων ετησίως στην οδό Said Pacha Gheriani με έκταση 3000m2.
Παντρεύτηκε την Αικατερίνη που συνέχισε να λειτουργεί καλά το μαγαζί μέχρι τη δεκαετία του 60 όταν πουλήθηκε στην οικογένεια Νασάρ. Γέννησαν 4 παιδιά, 2 αγόρια, Φρίξο και Κωνσταντίνο, και 2 κορίτσια, την Έλλη και την Άρτεμις (Παντελίδου), που δούλευαν με τη μητέρα της στο μαγαζί. Ζούσαν σε ένα μεγάλο σπίτι στην οδό Ruchdy Pacha στο Carlton. Η σύζυγός του πέθανε το 1966 στην Αθήνα της Ελλάδας, ενώ τα παιδιά μετανάστευσαν στην Αυστραλία, το Λος Άντζελες και τη Νότια Αφρική χωρίς άμεσους απογόνους στην Αίγυπτο ή την Ελλάδα.
Ο Αθηναίος έχτισε ένα επιβλητικό σπίτι στις Στραπουριές της Άνδρου το 1910 το οποίο εξακολουθεί να αντέχει· οι σημερινοί ιδιοκτήτες σχεδιάζουν σήμερα να το μετατρέψουν σε boutique ξενοδοχείο.
Ο Αθηναίος πέθανε στην Αλεξάνδρεια από εγκεφαλικό επεισόδιο μετά από πνευμονική εμβολή στις 31 Ιουλίου 1937, σε ηλικία 69 ετών. Στην κηδεία του παρευρέθηκε μεγάλη αντιπροσωπεία Ελλήνων και ξένων αξιωματούχων. Την ίδια μέρα, ο Ναυτικός Όμιλος Ελλάδος πραγματοποίησε τους ετήσιους αγώνες, και αφού ο Αθηναίος ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Συλλόγου, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή ώστε να χαιρετίσει τον πολύ σεβαστό και αγαπημένο άνθρωπο.
