Category: ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Η συγκεκριμένη κατηγορία περιέχει κείμενα που αφορούν στην ιστορία της Ελληνικής Παροικίας στην Αλεξάνδρεια.

  • Κ. Π. Καβάφης: 7 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, δωρεάν, στο Onassis Channel

    Κ. Π. Καβάφης: 7 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, δωρεάν, στο Onassis Channel

    Πώς συνομιλούν σύγχρονοι δημιουργοί της εικόνας και του ήχου με τον Αλεξανδρινό ποιητή Κ. Π. Καβάφη και το έργο του;

    Με αφορμή την επέτειο γέννησης του κορυφαίου ποιητή, επτά ταινίες μικρού μήκους και ένα ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του κάνουν πρεμιέρα στο στο Onassis Channel στο YouTube και στο onassis.org.

    29 Απριλίου, ημέρα γέννησης και θανάτου του Καβάφη

    Σήμερα, 29 Απριλίου, ημέρα γέννησης και θανάτου του αλεξανδρινού ποιητή, από τις 12:00 το μεσημέρι, μεταφερόμαστε στο σύμπαν του Κ. Π. Καβάφη μέσα από δύο αναθέσεις του Ιδρύματος Ωνάση για τη διαχρονική επιρροή του ποιητή σε σύγχρονους δημιουργούς. Ιστορίες αγάπης, απώλειας και επιθυμίας τοποθετούν τον Καβάφη στο σήμερα και το αύριο στο ντοκιμαντέρ «Eternal Desires: Ο κόσμος του Κ. Π. Καβάφη, από την Αλεξάνδρεια στη Νέα Υόρκη» σε σκηνοθεσία Χρήστου Σαρρή. Παράλληλα, η κινηματογραφική δύναμη της γλώσσας του Κ. Π. Καβάφη παρουσιάζεται μέσα από μια σειρά ταινιών μικρού μήκους, στο πλαίσιο της ενότητας “Visual Cavafy”. Laurie Anderson, Julianne Moore, Taylor Mac, και πολλοί ακόμα σπουδαίοι καλλιτέχνες μπαίνουν στο καβαφικό σύμπαν και αναζωπυρώνουν με τη δική τους ματιά και πνοή τα ποιήματά του.

    Μετά την απόκτηση του αρχείου Καβάφη το 2012, την ψηφιοποίηση και το άνοιγμά του σε κοινό και ερευνητές το 2019, την εγκαινίαση ενός νέου χώρου για το Αρχείο Καβάφη στη Φρυνίχου 16Β στην Πλάκα, το 2023, που στεγάζει το φυσικό αρχείο και τη βιβλιοθήκη του ποιητή, μια συλλογή προσωπικών του αντικειμένων αλλά και έργα τέχνης με αναφορές στον ίδιο, το Ίδρυμα Ωνάση παρουσίασε στη Νέα Υόρκη ένα φεστιβάλ για τον Καβάφη, το Archive of Desire, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2023.

    Με αυτή την αφορμή, δημιουργήθηκε η σειρά Visual Cavafy που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο New Museum της Νέας Υόρκης. Το ίδιο φεστιβάλ αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και για το ντοκιμαντέρ «Eternal Desires: Ο κόσμος του Κ. Π. Καβάφη, από την Αλεξάνδρεια στη Νέα Υόρκη», σε παραγωγή του Onassis Culture και σκηνοθεσία του Χρήστου Σαρρή, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην ψηφιακή πλατφόρμα All Arts του αμερικανικού δικτύου PBS, νωρίτερα τον Απρίλιο του 2025.


    Eternal Desires: Ο κόσμος του Κ. Π. Καβάφη από την Αλεξάνδρεια στη Νέα Υόρκη

    Πώς μπορεί ένας ποιητής να παραμένει διαχρονικός και άχρονος 160 χρόνια από την γέννησή του; Το “Eternal Desires” ακολουθεί το ταξίδι του Κ. Π. Καβάφη μέσα από τα προσωπικά αρχεία του και αφηγείται μια ιστορία για την αγάπη, την απώλεια και τη λαχτάρα. Την ελευθερία, την επιθυμία και την ταυτότητα. Και μέσα από έννοιες σαν αυτές, τοποθετούμε τον Καβάφη στο τώρα, αλλά και το αύριο – από την Αλεξάνδρεια στην Κωνσταντινούπολη και από την Αθήνα στη Νέα Υόρκη, ο Καβάφης παραμένει διαχρονικός και οικουμενικός. Η επιρροή του Αλεξανδρινού ποιητή δεν χωρά σε όρια, σύνορα και εποχές, και αυτό υποστηρίζουν στο ντοκιμαντέρ οι επιμελητές του φεστιβάλ, οι δημιουργοί που συμμετέχουν αλλά και η δημιουργική ομάδα που διαχειρίζεται το Αρχείο Καβάφη στην Αθήνα.

    Το ντοκιμαντέρ “Eternal Desires: Ο κόσμος του Κ. Π. Καβάφη, από την Αλεξάνδρεια στη Νέα Υόρκη”, σε παραγωγή του Onassis Culture και σκηνοθεσία του Χρήστου Σαρρή, αφού παρουσιάστηκε στην ψηφιακή πλατφόρμα All Arts του αμερικανικού δικτύου PBS νωρίτερα τον Απρίλιο, έρχεται στο onassis.org. Με αφορμή το φεστιβάλ “Archive of Desire” του Ιδρύματος Ωνάση, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2023 στη Νέα Υόρκη, το ντοκιμαντέρ εξερευνά τη διαχρονικότητα του ποιητή, αποκαλύπτοντας την πολιτική, αισθησιακή και ποιητική δύναμη του Καβάφη, μέσα από ένα διεπιστημονικό καλειδοσκόπιο τέχνης.

    Συμμετέχουν ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνης Σ. Παπαδημητρίου, η Διευθύντρια Πολιτισμού του Ιδρύματος, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, και δημιουργοί που συμμετείχαν στο φεστιβάλ, όπως οι Rufus Wainwright, Nick Cave, Bob Faust, Εύη Καλογηροπούλου, Robin Coste Lewis, Πέτρος Κλαμπάνης, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Ali Santana, Matthew Nierderhauser, John Fitzgelard, αλλά και η καλλιτεχνική διευθύντρια του National Sawdust και επιμελήτρια του φεστιβάλ, Paola Prestini.

    Δείτε ολόκληρο το ντοκιμαντέρ ΕΔΩ
    Visual Cavafy στο Onassis Channel στο YouTube

    Ο Κ. Π. Καβάφης εξακολουθεί να μας μιλάει κατ’ ιδίαν, πότε με έναν ψίθυρο και άλλοτε πάλι με έναν βρυχηθμό. Μια σειρά ταινιών μικρού μήκους, στο πλαίσιο της ενότητας “Visual Cavafy”, διερευνούν την κινηματογραφική δύναμη της γλώσσας του Κ. Π. Καβάφη, προσδίδοντας μια εμψυχωτική διάσταση στο πολυθεματικό φεστιβάλ “Archive of Desire” που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη τον Απρίλιο του 2023. Αυτά τα οπτικά «ποιήματα» του “Visual Cavafy”, με τη συμμετοχή μιας εξαιρετικής γκάμας δημιουργικών μυαλών, αντανακλούν τη ζωντάνια και τη δύναμη της καβαφικής γλώσσας.

    Το “Visual Cavafy” περιλαμβάνει ταινίες που έχουν δημιουργήσει σκηνοθέτες όπως η Εύη Καλογηροπούλου («Αλεξάνδρεια»), η Elena Park («Μακρυά», «Θάλασσα του Πρωιού», «Ιθάκη», «Περιμένοντας τους Βαρβάρους», «Τα Βήματα»), ο Χρήστος Σαρρής («Τείχη») σε συνεργασία με κρατούμενους σε φυλακές στην Ελλάδα, καθώς και οι καλλιτέχνες Jad Abumrad και Mac Premo («Φωνές»). Ανάμεσα στους ερμηνευτές είναι η Laurie Anderson («Φωνές»), ο Taylor Mac («Ιθάκη», «Περιμένοντας τους Βαρβάρους»), η Julianne Moore («Μακρυά», «Θάλασσα του Πρωιού»), ο Carl Hancock Rux με τον Daniel Bernard Roumain, την Bora Yoon και τον Jeffrey Zeigler («Τα Βήματα»), με τη συνδρομή των Dan Bora («Θάλασσα του Πρωιού»), Justin Ervin («Τα Βήματα»), Robert Huott («Μακρυά»), Garth MacAleavey («Τα Βήματα»), Steven E. Mallorca («Τα Βήματα», «Περιμένοντας τους Βαρβάρους»), Heather Lea Poole («Μακρυά»), Bruce Steinberg («Τα Βήματα») και Pete Scalzitti («Ιθάκη», «Περιμένοντας τους Βαρβάρους», «Μακρυά», «Θάλασσα του Πρωιού»). Οι ταινίες περιλαμβάνουν επίσης νέες μουσικές συνθέσεις και ενορχηστρώσεις των Laura Jane Grace («Τείχη»), Alexander MacSween («Περιμένοντας τους Βαρβάρους») και Caroline Shaw («Θάλασσα του Πρωιού»).

    Πηγή: iefimerida.grΚ. Π. Καβάφης: Επτά ταινίες μικρού μήκους και ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, δωρεάν, στο Onassis Channel – iefimerida.gr

  • Η Εθνική Επέτειος στην Προξενική Κατοικία!

    Η Εθνική Επέτειος στην Προξενική Κατοικία!

    Πολλές φορές τα ωραία γεγονότα γράφονται με καθυστέρηση, ιδιαιτέρως όταν οι συγκυρίες και οι συνθήκες για κάποιο λόγο συνωμοτούν προς τούτο. Αυτό όμως εν τέλει έχει όφελος και κέρδος για τον συντάκτη του γεγονότος, καθώς δημοσιεύει το θέμα σε μια χρονική περίοδο, περατωθείσης της Εορτής του Πάσχα, οπότε η αδημονία του αναγνώστη για ένα εθνικής υποστάσεως γεγονός και δη, επετειακό μεγενθύνεται. Βέβαια δημοσιεύσαμε την ανάρτηση του Πατριαρχείου προ ημερών, αλλά σήμερα παραθέτουμε και το δικό μας, προαναφερθέν ρεπορτάζ.

    ***

    Η Εθνική Επέτειος των Ελλήνων εορτάστηκε στην Προξενική Κατοικία στην Αλεξάνδρεια με οικοδεσπότη τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Ιωάννη Πυργάκη και οικοδέσποινα τη σύζυγό του κα Κατερίνα Γιδαράκου. Προσκεκλημένη όλη η Παροικία και βέβαια ως είθισται επίσημοι εκπρόσωποι της Αιγυπτιακής Πολιτείας και όλοι οι θεσμοί των αιγυπτιωτών της ιστορικής πόλεως.


    Κατά την υποδοχή των προσκεκλημένων του, ο κ. Πυργάκης μετά της οικογένειάς του και εκπροσώπων του Γενικού Προξενείου, αντάλλασσαν εκτός των θερμών χαιρετισμών, ευχές και ευχαριστίες, εκατέρωθεν, για την τιμή που συνιστά η Εθνική Επέτειος των Ελλήνων.
    Η ομιλία του Γενικού Προξένου εμπεριείχε το ουσιαστικό και βαθύ νόημα που απορρέει απ΄ τον Αγώνα των υπόδουλων Ελλήνων για ελευθερία και συγκίνησε άπαντες. Αυτούσια παρατίθεται κάτωθι:


    “Εξοχώτατοι κ. Κυβερνήτα Αλεξανδρείας,
    Μακαριώτατε Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής,
    Εξοχώτατοι κ.κ. Βουλευτές και Γερουσιαστές,
    Αξιότιμοι εκπρόσωποι του Διπλωματικού και του Προξενικού Σώματος,
    Ενδοξότατοι: κκ. Διοικητές του Βορείου Στόλου, της Ναυτικής Βάσεως Αλεξανδρείας, της Βόρειας Στρατιωτικής Περιοχής και κ. Σύνδεσμε του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού,
    Άγιοι Αρχιερείς και Ιερείς του Παλαιφάτου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας,
    Αξιότιμοι κ.κ. Πρόεδροι, Διευθυντές, μέλη Διοικητικών Συμβουλίων και μέλη της Πρεσβυγενούς Ελληνικής Κοινότητας, των ελληνικών και κυπριακών εμπορικών, επιστημονικών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών φορέων της Αλεξάνδρειας,
    Αξιότιμοι εκπρόσωποι των αιγυπτιακών πολιτικών, στρατιωτικών και δικαστικών Αρχών, των Αρχών ασφαλείας, και λοιπών εκκλησιαστικών, δημοσιογραφικών, πολιτιστικών, αθλητικών και επιχειρηματικών φορέων Αλεξανδρείας, Μάρσα Ματρούχ και Μπεχέιρας,

    Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

    Με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης σας καλωσορίζω απόψε, στην ελληνική Προξενική Κατοικία, όπου συγκεντρωθήκαμε και φέτος, για να εορτάσουμε, όλοι μαζί, την εθνική εορτή της Ελλάδας.
    Μια εορτή, η οποία -204 χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση του 1821-, τιμά την έναρξη του Αγώνα για την ελληνική Παλιγγενεσία. Εννέα χρόνια κράτησε ο μεγάλος ξεσηκωμός του Γένους, με στόχο την αποτίναξη του ξενικού ζυγού και την κατάκτηση της πολιτικής του ύπαρξης και ανεξαρτησίας, μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς.
    Το αποτέλεσμα, μετά από σκληρούς αγώνες και ποταμούς αίματος, ήταν ένα μικρό, αρχικά, έθνος-κράτος. Ήταν όμως, το πρώτο ελληνικό κράτος στη σύγχρονη εποχή.

    «Στους δύο αιώνες που ακολούθησαν», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο νέος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, «μέσα από εξάρσεις και πτώσεις, μέσα από χαμηλώματα και υψωμούς, η Ελλάδα κατάφερε πάρα πολλά. Σήμερα σ’ αυτό το πέτρινο ακρωτήρι, που μας έταξε η μοίρα, σ’ αυτό το σταυροδρόμι ηπείρων, η Ελλάδα είναι ένας πυλώνας ειρήνης, σταθερότητας, ένας τόπος που επιδιώκει την προκοπή του και μια πολιτεία, που επιτακτικά θέλει να μοιάσει με τις πιο προηγμένες χώρες της Ευρώπης, στη συγκρότησή της.»

    Εμείς λοιπόν σήμερα, συγκεντρωθήκαμε, για να τιμήσουμε το σημαντικότερο ορόσημο της νέας ελληνικής ιστορίας, όμως, όχι σε κάποιο τυχαίο μέρος, αλλά στην μεγάλη πόλη της Αλεξάνδρειας. Και μάλιστα, κατά ευτυχή συγκυρία, τρεις μόνο μέρες μετά την 7η Απριλίου, την ημέρα θεμελίωσής της από τον μέγιστο Έλληνα Στρατηλάτη.
    Η πόλη αυτή, πάντα κατείχε εξέχουσα θέση στην Ιστορία της Ελλάδας και της Αιγύπτου και συμβολίζει με ενάργεια την συνύπαρξη και την συνεργασία Ελλήνων και Αιγυπτίων, την ώσμωση και την ακτινοβολία των πολιτισμών τους, μέσα στους αιώνες.
    Δεν θα κουραστούμε να επαναλαμβάνουμε ότι είναι μακραίωνοι οι δεσμοί Ελλάδας και Αιγύπτου, δύο χωρών με μεγάλη ιστορία και καθοριστική επίδραση στον παγκόσμιο πολιτισμό.
    Δεσμοί που γίνονται ολοένα και πιο ισχυροί στο πέρασμα του χρόνου.
    Δεσμοί που επιβεβαιώνουν καθημερινά τη στρατηγική σημασία τους.

    Δεσμοί που αποτυπώνουν την αμοιβαία βαθιά εκτίμηση που τρέφουν οι δύο λαοί, ο ένας για τον άλλο.

    Σε πολιτικό επίπεδο, η διμερής συνεργασία ενισχύεται εντατικά, γεγονός που μαρτυρείται και από τις τακτικές εκατέρωθεν επισκέψεις και συναντήσεις, σε υψηλότατο επίπεδο. Οι διμερείς σχέσεις, βρίσκονται στο καλύτερό τους σημείο. Σε μια γεωπολιτική συγκυρία, τόσο ρευστή και ενίοτε τόσο δραματική, Ελλάδα και Αίγυπτος αποτελούν πυλώνες ειρήνης και σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή μας.

    Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, η Πρεσβεία της Ελλάδας στο Κάϊρο και τα 2 ελληνικά Γενικά Προξενεία, σε Αλεξάνδρεια και Κάϊρο αντίστοιχα, κινούνται συστηματικά προς την κατεύθυνση αυτή.

    Η ελληνική παρουσία όμως, στην Αίγυπτο και ειδικά στην Αλεξάνδρεια, δεν εξαντλείται στην επίσημη διπλωματική εκπροσώπηση.
    Πολύ πριν την δημιουργία το νέου ελληνικού κράτους που εορτάζουμε σήμερα, το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, αποτελούσε φάρο του ελληνισμού στην γη της Αιγύπτου.
    Σήμερα, υπό την σοφή ηγεσία του Μακαριωτάτου Πατριάρχη κκ Θεοδώρου Β΄, ο οποίος συμπλήρωσε είκοσι έτη στον Πατριαρχικό Θρόνο, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας συνεχίζει να δίνει τη μαρτυρία του, όπως ακριβώς πράττει επί δύο χιλιάδες έτη, διατηρώντας άριστες σχέσεις με το αιγυπτιακό κράτος και την αιγυπτιακή κοινωνία.

    Ας μην παραβλέπεται ότι ο θεσμός του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας είναι παναφρικανικής εμβελείας και αποτελεί γέφυρα επικοινωνίας και αλληλοκατανόησης μεταξύ των λαών της αφρικανικής ηπείρου.

    Στην ανάδειξη και την καλλιέργεια των στενών σχέσεων Ελλάδας και Αιγύπτου καθοριστική είναι η σύμπραξη των Ελλήνων της Αιγύπτου και ειδικότερα σε θεσμικό επίπεδο, της Πρεσβυγενούς Ελληνικής Κοινότητας και των Συλλόγων της Ελληνικής Παροικίας στην Αλεξάνδρεια.

    Οι Έλληνες της Αιγύπτου, εξέχον τμήμα του απανταχού της γης Ελληνισμού, αποτελούν κρίκο που συνδέει τις δύο χώρες, παρόλο που η αριθμητική δύναμη της ελληνικής παροικίας έχει καμφθεί δραματικά. Ωστόσο οι Αιγυπτιώτες Έλληνες, ανέκαθεν διακρίνονταν για τον δυναμισμό τους. Εξακολουθούν να αγωνίζονται καθημερινά, χωρίς να πτοούνται από την αριθμητική μείωση, και συνεισφέρουν σημαντικά, τόσο στην αιγυπτιακή κοινωνία, όσο και στην Ελλάδα, δραστηριοποιούμενοι σε ποικίλους τομείς και επιδεικνύοντας σημαντικές επιδόσεις στο εμπόριο, το επιχειρείν, τις Τέχνες και τα Γράμματα.

    Τελειώνοντας, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω δημοσία, τα στελέχη του Γενικού Προξενείου και το προσωπικό της Προξενικής Κατοικίας για τη συμβολή τους στην υλοποίηση της αποψινής βραδιάς. Και βέβαια, τους Έλληνες και Αιγύπτιους χορηγούς υπό την επαγγελματική τους ιδιότητα:
    τον κ. Ιωάννη Σιόκα, το ζεύγος Αντωνίου, τον κ. Ανδρέα Βαφειάδη, τον κ. Essam Fathallah, τον κ. Sherif Boctor, τον κ. Edward Habashy και τον κ. Hamish Shalleh, για την από καρδιάς άμεση και αποτελεσματική υποστήριξή τους στην διοργάνωση της σημερινής δεξίωσης.
    Πολλές ευχαριστίες και στην Όπερα της Αλεξάνδρειας, η οποία εκπροσωπείται σήμερα επάξια και από τρεις αξιόλογους μουσικούς.
    Σας ευχαριστώ πολύ”.


    Εκτός του Εξοχώτατου Κυβερνήτη Αλεξανδρείας και των επισήμων κκ. Διοικητών του Βορείου Στόλου, της Ναυτικής Βάσεως Αλεξανδρείας, της Βόρειας Στρατιωτικής Περιοχής και άλλων Αιγυπτίων αξιωματούχων, εκ της Ελληνικής πλευράς, όπως κάθε χρόνο προεξήρχε η μορφή του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου Β΄, συνοδευμένου από τον Πανοσιολογιώτατο Πατριαρχικό Επίτροπο κ. Δαμασκηνό.


    Παρών και ο Σύνδεσμος του Π/Ν Πλοίαρχος κ. Χρυσόστομος Ράγκος, ο οποίος συνομίλησε επί μακρόν με τους ομολόγους του Αιγυπτίους.
    Από την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας με επικεφαλής τον Πρόεδρο κ. Ανδρέα Βαφειάδη παρόντες ήταν: ο Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής, ο Οικονομικός Επόπτης κ. Εμμανουήλ Τατάκης, ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας κ. Δημήτριος Κάβουρας και ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Ευάγγελος Νεαμονίτης.
    Παρούσες: η Πρόεδρος του ΕΝΟΑ και “Πτολεμαίου Α΄” κα. Λιλίκα Θλιβίτου, η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων κα Αλίκη Αντωνίου, η αρχαιολόγος και η Διευθύντρια Αλεξανδρινού και Ελληνικού Πολιτισμού κα Καλλιόπη Παπακώστα, όλοι οι εκπαιδευτικοί μετά των διευθυντριών τους και πολλοί άλλοι εργαζόμενοι στην Κοινότητα στο Γενικό Προξενείο και στους ελληνικούς συλλόγους και συνδέσμους της Αλεξανδρινής πόλεως.


    Να σημειωθεί η εξαιρετική περιποίηση και το γευστικότατο δείπνο, όπως και η μουσική πανδαισία από δεινούς καλλιτέχνες μουσικούς, οι οποίοι προσέφεραν τα μέγιστα στην ευωχία των προσκεκλημένων της τιμητικής βραδιάς.
    Η υπάλληλος του Γενικού Προξενείου και Dr του Πανεπιστημίου Αλεξανδρείας κα Ρουάϊντα Μαμούνι, κατ΄ εντολή του Γενικού Προξένου, μετέφρασε στα αραβικά την ομιλία του, έτσι ώστε. άπαντες να καταστούν κοινωνοί του λόγου και των υψηλών νοημάτων που σφράγισε ο Αγώνας των Ελλήνων του 1821.

    Η Επέτειος της 25ης Μαρτίου, τελεσθείσα επιτυχώς στην Προξενική Κατοικία με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο, ικανοποίησε όλους τους προσκεκλημένους, αξιωματούχους και μη, καθότι απεδείχθη για μια ακόμη φορά ότι ο Ελληνισμός ξέρει πολύ καλά να τιμά τις παραδόσεις και τις ιστορικές του μνήμες!
    Συγχαρητήρια και του χρόνου, άπαντες να εορτάσουμε την Εθνική μας Επέτειο με την αυτή επιτυχία!

  • Ο Γιώργος Κυπραίος μας αποχαιρέτησε…

    Ο Γιώργος Κυπραίος μας αποχαιρέτησε…

    Κηδεύεται Παρασκευή 11η Απριλίου 2025, και ώρα 12:00 στα Ελληνικά Κοινοτικά Κοιμητήρια

    Ο πολυγνώστης, ιστοριοδίφης και συγγραφέας της Παροικίας των Αιγυπτιωτών Γιώργος Κυπραίος, αναχώρησε από τα γήινα και τον μικρόκοσμο, αναζητώντας την μακροσκομική θέαση μιας άλλης Παροικίας “μεταφυσικής”!

    Εκεί λοιπόν, θα συναντήσει τον αγαπημένο του Κωνσταντίνο Καβάφη, τον πολυδιαβασμένο Στρατή Τσίρκα, θα συναναστραφεί τους Γάλλους λογοτέχνες που μελετούσε διαρκώς εν ζωή, τον Ρεμπώ, τον Μπωντλαίρ, τον Λωτρεαμόν, τον Ουγκώ, την Μπoβουάρ, θα περάσει μια βόλτα πάνω απ΄ το νησί του την Χίο και την Απλωταριά που πάντα συζητούσε γι αυτήν και τα βιβλιοπωλεία της, θα συνομιλήσει νοερά με τους έρωτες που ομόρφυναν τη ζωή του, θα κλείσει το μάτι στην Αλεξάνδρεια με ένα νεύμα αγάπης, διαφωνίας και “συνωμοτικής αντίδρασης”, θα χαμογελάσει σαρκαστικά με την περιπαικτική του διάθεση και στη συνέχεια θα επιληφθεί η αιωνιότητα να τον στοιχίσει σε εκείνη την υπεράριθμη ομάδα των Παροίκων που επιτηρούν εξ ουρανού τα τερτίπια των θνητών.

    Εμείς θα τον αποχαιρετήσουμε την Παρασκευή 11η Απριλίου 2025, και ώρα 12:00 στην Εκκλησία των Ελληνικών Κοιμητηριών.

    Ο γράφων, πήρε από τον εκλιπόντα, λίγες μέρες πριν ολοκληρώσει τον βίο του, δύο συνεντεύξεις, όπου μέσα σ αυτές ευχαριστούσε την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας για την στοργή και την αγάπη που έλαβε στον Οίκο Ευγηρίας “Μάννα”, καθώς όπως ο ίδιος ισχυριζόταν βρήκε στην ηλικία του ζεστασιά για να πολεμά τη μοναξιά του.

    Μία από τις επιθυμίες του ήταν να ομιλήσει στον «Πτολεμαίο Α΄»  για την αρχαία Περσέπολη. Και αυτό οφείλουμε να το πραγματοποιήσουμε ως μνημόσυνο κάποια μέρα, δίχως  το ένσαρκο περίγραμμά του να είναι παρών, αλλά με την ψυχή του παρούσα.

    Αιωνία σου η Μνήμη Αγαπητέ Γιώργο Κυπραίο!

  • Στις Ταβέρνες του Αμπουκίρ

    Στις Ταβέρνες του Αμπουκίρ

    Του Νικόλαου Νικηταρίδη

    Από τα τέλη του 19ου αι. παρατηρείται εγκατάσταση Ελλήνων στο Αμπουκύρ, στο όμορφο αυτό παραθαλάσσιο προάστιο της Αλεξανδρείας. Στα 1920-21 κτίστηκε ο ναός των Αγίων Αναργύρων, ενώ η Ελληνική Κοινότητα Αμπουκύρ ιδρύθηκε το 1922, με πρόεδρο τον εκάστοτε εφημέριο της εκκλησίας.

    Τρία ρεστοράν σημάδεψαν την αιγυπτιώτικη πορεία στο χρόνου της πόλης : Η ¨Ίμβρος¨ του Νικολάου Κοντού, το ¨Αμπουκύρ¨ του πρώην ζαχαροπλάστη Μανωλά και το ¨Ζεφύριον¨ που δημιούργησε ο Νικόλαος Τσαπάρης με τον ανιψιό του Γιάννη Καψιόκα και κατόπιν ανέλαβε ο γιος του πρώτου Περικλής Τσαπάρης (1929-2015), ένα κέντρο που παρά το θάνατο του λειτουργεί έως τις μέρες μας.

    Πάλι στο κέφι το τσακίρ

    ο νους μου πάει στο Αμπουκίρ,

    χρόνια πια περασμένα

    με συντροφιά εσένα.

    Στα βράχια κάναμε βουτιές

    μνήμες γλυκιές μα και βαθιές

    στου Αμπουκίρ το δίχτυ

    νύχτας δροσιάς  ξενύχτι.

    Τώρα μια πόλη γίνηκε

    και τ΄ όνειρο μας πνίγηκε

    στ΄ Αμπουκιριού την πλαζ

    στης μοίρας το κολάζ.

    Που να ΄σαι τώρα έρωτα

    και βράδια αξημέρωτα,

    που να ΄σαι Αμπουκίρ

    γλυκό, παλιό κεφίρ…

  • ΔΩΣΤΕ και ΣΩΣΤΕ

    ΔΩΣΤΕ και ΣΩΣΤΕ

    Του Ιωάννη Καλλιανιώτη

    Θα πληροφορηθήκατε γιά την σύσταση της ιστοσελίδας του ΕΛΙΑΜ, από τους τρεις ιστορικούς Α. Κιτροέφ, Α. Νταλαχάνη και Ε. Χρυσοχέρη, με σκοπό την συλλογή και διάσωση των τεκμηρίων του Ελληνισμού στην Αίγυπτο και Μ. Ανατολή.

    Η δική μου παρέμβαση εδώ, έχει σκοπό να καταδείξει διά του παραδείγματος την σημασία της διάσωσης λεπτομερειών που θεωρούμε δευτερεύουσες και αποκλειστικά οικογενειακές. Αυτές είναι ακριβώς που δίνουν το αίσθημα, το άρωμα της εποχής, που σπάνια θα συναντήσομε σε ιστορικά βιβλία πλήρη αριθμών και στατιστικών.

    Η Μαρία Θωμοπούλου – Προβιά στην Μανσούρα, περίπου το 1920, σε διασωθείσα μισοσκισμένη φωτογραφία.

    Σαν να την ακούω : θα την σκίσω, να μην μου θυμίζει τα νιάτα μου…

    Και όμως, το χτένισμα, η λάμψη στα μάτια, πόσα έχουν να μας πουν γιά την εποχή, γιά την γυναίκα που αναδύεται μετά τον Α! Παγκόσμιο πόλεμο…

    Ο Γιάννης Γεράσιμος από την Μανσούρα, στην φοιτητική του ταυτότητα της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, 1934.

    Μανσούρα, Σινέτα γύρω στο 1924. Στην Σινέτα υπήρχαν 5 ή 6 σπίτια Ελλήνων επιβλεπόντων μεγάλων εκτάσεων καλλιεργήσιμης γης ιδιοκτησίας Αβέρωφ, Μιχάλη Ανδριτσάκη και άλλων. Τα σπίτια αυτά ήταν χτισμένα σε ένα είδος νησίδας μεταξύ δύο κλάδων του Νείλου.

    Εδώ τα παιδιά των οικογενειών Γερασίμου, Αναστασόπουλου, Αθανασιάδη.


    1949 Αλεξάνδρεια, απόδειξη πληρωμής ψυγείου Crosley. 

    Δεν μπορεί… κάτι θα έχετε στο σπίτι που όσο ασήμαντο και να φαίνεται, είναι πολύτιμο για τον ιστορικό…

    ΔΏΣΤΕ και ΣΏΣΤΕ

  • Η διαχρονική Αλεξάνδρεια!

    Η διαχρονική Αλεξάνδρεια!

    H ματιά του ιστορικού αρχιτεκτονικής Βασίλη Κολώνα για τη γενέτειρα του Καβάφη

    Του Νίκου ΒατόπουλουΚαθημερνή

    Ακτινογραφώντας τη σύγχρονη Αλεξάνδρεια, παραμένει σχεδόν αδύνατον να παρακάμψει κανείς την καβαφική αντανάκλασή της. Για την πρόσληψη της αιγυπτιακής μεγαλούπολης παραμένει ακόμη κραταιά η ερμηνεία της μέσα από το φίλτρο του Καβάφη, τρόπος που στην ουσία είναι μια δυνατότητα να μιλήσει κανείς για τη διαχρονία μιας πόλης, πολύ δε περισσότερο όταν έχει να προσεγγίσει ένα αστικό παλίμψηστο όπως είναι η Αλεξάνδρεια.

    Το βιβλίο του ιστορικού της αρχιτεκτονικής και ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Βασίλη Κολώνα για την Αλεξάνδρεια έχει τη δική του ιστορία και διαδρομή. Διανοητική, πνευματική, εκδοτική. Θα μπορούσε να πει κανείς πως το βιβλίο με τίτλο «Η πόλις. Ο αστικός χώρος στον Κ. Π. Καβάφη» (εκδ. University Studio Press) είναι η δεύτερη έκδοση, έπειτα από 12 χρόνια, εμπλουτισμένης τώρα με αγγλική μετάφραση (του Κρις Μάρκχαμ). Ομως, αυτή θα ήταν μια ρηχή ανάγνωση αυτής της έκδοσης, καθώς συνιστά μια εκ νέου διατύπωση της διαρκούς εν προόδω ερευνητικής ματιάς πάνω στην Αλεξάνδρεια με άξονες τη συνεχή επανεπικαιροποίησή της μέσα από παρουσιάσεις όλα αυτά τα χρόνια σε ιδρύματα και φορείς. Αλλωστε, η επικείμενη, στις 29 Μαΐου, νέα παρουσίαση της έκδοσης στο Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού στην Αλεξάνδρεια, προσδίδει αυτήν ακριβώς τη διάσταση της διαρκούς σύνδεσής της με νέους πόλους προβληματισμού.

    «Ο Καβάφης είναι ο ποιητής της πόλης», λέει ο Βασίλης Κολώνας. «Η φύση ελάχιστα τον εμπνέει και τον απασχολεί. Ο αστικός χώρος ορίζει την τοπιογραφία και την εικονογραφία της ποίησής του». Πάνω και κάτω, μέγαρα δυτικής αρχιτεκτονικής αντανακλούν το κοσμοπολίτικο παρελθόν της Αλεξάνδρειας. [ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΛΩΝΑΣ]

    Στην πρόσφατη παρουσίαση της έκδοσης στην Αθήνα, στο βιβλιοπωλείο «Επί λέξει», οι χιαστί αναγνώσεις της καβαφικής πόλης του Κολώνα από τη Λίζυ Τσιριμώκου, τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο και τον Δημήτρη Φιλιππίδη (με συντονιστή τον Κώστα Κατσουλάρη) έθεσαν εξαρχής ζητήματα που δεν περιορίζονται σε χρονικές παραμέτρους. Η Αλεξάνδρεια του Βασίλη Κολώνα μεταπλάθεται όπως αναμένει κανείς αυτό να συμβεί κάτω από το βλέμμα ενός ερευνητή και ιστορικού της αρχιτεκτονικής. Ωστόσο, η πόλη του Καβάφη, και εν προκειμένω η πόλη με αυτή την πυκνότατη ιστορική στρωματογραφία, είναι ένα ερευνητικό πεδίο με διαστάσεις και προεκτάσεις στην αρχιτεκτονική, στην Ιστορία, στην αισθητική, στη λογοτεχνία, στην ψυχανάλυση και την εξέλιξη των συμπεριφορών και των κοινωνικών ιεραρχήσεων. Ο Βασίλης Κολώνας έχει βαθιά, βιωματική και βιωμένη διαρκή και ανοικτή σχέση με τα κοσμοπολίτικα κέντρα της Ανατολικής Μεσογείου, με τους συμπαγείς όσο και ρευστούς πυρήνες του ελληνισμού και του αποτυπώματός του στις πόλεις. Είναι δηλαδή μια μελέτη του ριζωμένου και ευκίνητου αστισμού περισσότερο, παρά της αστικοποίησης ως διεργασία κοινωνικής ανέλιξης. Με άξονες τη Θεσσαλονίκη, την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη και την Αλεξάνδρεια (αλλά και τα μικρότερα, ενδιάμεσα, αστικά κέντρα), ο Βασίλης Κολώνας εξαντλεί τις ερευνητικές δυνατότητες προκειμένου να ανελκύσει στην προθήκη του βλέμματος το θαύμα των πόλεων και την ασίγαστη δημιουργικότητα των Ελλήνων αστών έξω από τα όρια του ελληνικού κράτους.

    Οπως επισημαίνει ο ίδιος, παραμένει σταθερή η επιθυμία του να προχωρήσει σε εις βάθος μελέτη των ελληνικών ιδιοκτησιών στην Αλεξάνδρεια κατά τον Μεσοπόλεμο, έρευνα που θα δώσει νέα γνώση για την παρουσία των Ελλήνων τις δεκαετίες του 1920 και του 1930. Προεκτείνοντας και εμβαθύνοντας το ερευνητικό του πεδίο στην Αλεξάνδρεια, που επιζεί και στον απόηχο του Καβάφη, ο Βασίλης Κολώνας επαναφέρει με το βιβλίο αυτό τις όχι πάντα προβλέψιμες αλλά οικουμενικές, και κατά περίπτωση προσωπικές, αναγνώσεις της συναρπαστικής πόλης.

    Η έξοδος των ξένων

    Η πόλη σήμερα έχει αλλάξει, όπως επισημαίνεται και είναι εντελώς διαφορετική από το 1991, όταν ο κ. Κολώνας είχε κάνει μια πρώτη προσέγγιση στο θέμα στο πλαίσιο διεθνούς συνεδρίου για τον Καβάφη. Ηταν η εποχή που είχε αρχίσει να γίνεται έντονη η επιθυμία κατανόησης του αστικού κόσμου πριν από τον Ψυχρό Πόλεμο και η Αλεξάνδρεια, μετά την αποχύμωσή της με την έξοδο των ξένων, παρέμενε μια πόλη μουσείο. Πολλές οι κατεδαφίσεις έκτοτε, αλλά οι σκιές του Καβάφη και του Ντάρελ παραμένουν ευδιάκριτες.

    Το εξώφυλλο της ανανεωμένης έκδοσης.

    Ο Καβάφης, όπως τονίζει ο Βασίλης Κολώνας, δεν μιλούσε πολύ για τη σύγχρονή του πόλη. «Αν οι αναφορές στην ιστορική πόλη καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, για τη σύγχρονη πόλη ο Καβάφης περιορίζεται αποκλειστικά στην πόλη που βλέπει κάτω από το παράθυρό του. Η αντίθεση της σύγχρονης πόλης με την ιστορική είναι δεδομένη. Υπάρχει όμως και μια λιγότερο εμφανής, εσωτερική αντίθεση της σύγχρονης πολυεθνικής μεγαλούπολης με αυτήν που περιγράφεται στην ποίηση του Καβάφη». Τα ταξίδια του Καβάφη στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη μας συνδέουν με την περιέργειά του να κατανοήσει το ευρύτερο πολιτισμικό, σύγχρονό του αστικό περιβάλλον σε εκείνη την κόψη του ιστορικού και πραγματικού χρόνου.

    Ο Βασίλης Κολώνας επαναβαπτίζει το βλέμμα μας στη μυθική πόλη, με νέες ερευνητικές προκλήσεις.

  • Η Εθνική Επέτειος – στη Νιγηρία των φίλων μας

    Η Εθνική Επέτειος – στη Νιγηρία των φίλων μας

    Ο Πρέβυς κ. Αθανάσιος Κοτσιώνης με την σύζυγο του κα Ιωάννα Δημητρίου

    Δυο αγαπημένοι φίλοι, οι οποίοι πλέον λογίζονται ως Αλεξανδρινοί ένεκα της επιτυχημένης θητείας τους στον Ελληνισμό της Παροικίας μας, ο εις της Ορθοδοξίας και ο έτερος της Διπλωματίας, συναντήθηκαν στην Abuja της Νιγηρίας, επ αφορμή της Εθνικής Επετείου στην επίσημη δεξίωση που παρέθεσε η Ελληνική Πρεσβεία.


    .
    Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νιγηρίας κ. Νικόδημος και ο Πρέσβυς της Ελλάδος στην Νιγηρία κ. Αθανασίος Κοτσιώνης, γνωρίζονται απ΄την Νειλοχώρα και η τύχη τα έφερε να υπηρετούν ο πρώτος το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και ο δεύτερος την Ελληνική Πολιτεία.

    Σας παραθέτουμε κάτωθι το δελτίο τύπου της Ιεράς Μητροπόλεως Νιγηρίας:

    Σήμερα, Τρίτη 25η Μαρτίου 2025, ημέρα κατά την οποία εορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νιγηρίας κ. Νικόδημος μετέβη στην Abuja, Ομοσπονδιακή Πρωτεύουσα της Νιγηρίας, κατόπιν προσκλήσεως του Εξοχωτάτου Πρέσβεως της Ελλάδος στην Νιγηρία κ. Αθανασίου Κοτσιώνη και της συζύγου του, κας Ιωάννας Δημητρίου, προκειμένου να παραστεί στην επίσημη δεξίωση που παρέθεσε η Ελληνική Πρεσβεία προς τιμήν της Εθνικής επετείου.

    Ο Πρέσβυς της Αιγύπτου κ. Μοχάμεντ Φουάντ

    Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της ελληνικής ομογένειας, διπλωμάτες, αξιωματούχοι της Νγηριανής κυβέρνησης, καθώς και προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού και της επιχειρηματικότητας.

    Ο Σεβασμιώτατος μετέφερε στον Εξοχώτατο Πρέσβυ τις Πατριαρχικές ευχές και ευλογίες του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, κ.κ. Θεοδώρου Β’, εκφράζοντας παράλληλα τις θερμές του ευχαριστίες για την ουσιαστική στήριξη και την αγαστή συνεργασία. Να σημειωθεί ότι, ο Μητροπολίτης Νικόδημος είχε την τιμή να γνωρίσει και να συνεργαστεί με τον κ. Πρέσβυ κατά τη θητεία του τελευταίου ως Γενικού Προξένου της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, γεγονός που συνέβαλε στην περαιτέρω ενίσχυση των δεσμών φιλίας και συνεργασίας. Οι ισχυροί αυτοί δεσμοί συνεχίζονται στην ιδιαίτερη και απαιτητική χώρα της Νιγηρίας.

    Χρόνια πολλά στην Ελλάδα και σε όλους τους Έλληνες ομογενείς σε όλον τον κόσμο!

    Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως Νιγηρίας

    Ο Πρέσβυς της Ουκρανίας κ. Ivan Kholostenko

    Οι εκπρόσωποι, Mr. Ahmed Mantey, Γεν. Διευθυντής του Ιδρύματος Λεβέντη Στην Νιγηρία και κ. Χρ. Χριστοδουλάκης της AG Leventis Bottling Company, Nigeria

    Ο Αποστολικός Νούντσιος στην Νιγηρία Αρχιεπ. Michael F. Crotty

  • Περιήγηση του Αβερωφίτη Ιωάννη Καλλιανιώτη

    Περιήγηση του Αβερωφίτη Ιωάννη Καλλιανιώτη

    Του Ιωάννη Καλλιανιώτη

    Είναι Οκτώβριος του 2024 και η Αλεξάνδρεια λάμπει από τα αλλεπάλληλα εγκαίνια.

    Ο πρωθυπουργός της Αιγύπτου είναι στην πόλη, τα πάντα αστράφτουν από καθαριότητα και εγκαινιάζει :

    Τον καινούργιο πεζόδρομο της Νάμπι Ντανιέλ



    Νέο “Ήχος και Φως” στο κάστρο του Κάϊτμπεη

    Περιοδεύουσα λαϊκή αγορά περιωπής !

    Από την μεριά του το Γαλλικό Ινστιτούτο, πάντα στον καινούργιο πεζόδρομο, εγκαινιάζει μεγάλη έκθεση γιά τους σύγχρονους και τον Αρχαίο Φάρο της Αλεξανδρείας με χορηγία του Αλεξανδρινού Ντενί Ζερβουδάκη.

    Δεύτε λάβετε Φως!

    Ο  ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ            

    Η οδός Νάμπι Ντανιέλ πεζοδρομήθηκε – Οι φάροι της Αλεξάνδρειας στο Γαλλικό Ινστιτούτο

  • Η Αλεξάνδρεια δεν είναι μόνο νοσταλγία…

    Η Αλεξάνδρεια δεν είναι μόνο νοσταλγία…

    Συχνά μέσα από εκθέσεις, βιώνει όψεις της Σύγχρονης Τέχνης

    Φωτογραφία και τεχνητή νοημοσύνη στην έκθεση του Χάσσαν Ράγκαμπ

    Του Ιωάννη Καλλιανιώτη

    “Φοίνιξ” του Ζαν Μπογκοσιάν στα πλαίσια της ομαδικής έκθεσης του οργανισμού ” Art d’Egypte” στην Μπιμπλιοτέκα Αλεξαντρίνα.

    Μέρος της τελευταίας η υπέροχη σύνθεση του Κώστα Βαρώτσου “Ορίζων” συνδυασμένη με το Αλεξανδρινό φως !

    “Φοίνιξ” του Ζαν Μπογκοσιάν στα πλαίσια της ομαδικής έκθεσης του οργανισμού ” Art d’Egypte” στην Μπιμπλιοτέκα Αλεξαντρίνα.

    Μέρος της τελευταίας η υπέροχη σύνθεση του Κώστα Βαρώτσου “Ορίζων” συνδυασμένη με το Αλεξανδρινό φως !

    Ο  ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

    Δύο εκθέσεις Σύγχρονης Τέχνης στην Αλεξάνδρεια του 2024

  • Το θαύμα της πλατείας Αιγύπτου

    Το θαύμα της πλατείας Αιγύπτου

    Μαυρομματαίων 20 και λεωφ. Αλεξάνδρας. Η πλατεία Αιγύπτου υπήρξε θερμοκήπιο αστικής αρχιτεκτονικής.

    Του Νίκου Βατόπουλου

    εφημερίδαΚαθημερινή

    Σε όλη την Αθήνα, δεν υπάρχει άλλο αστικό ξέφωτο σαν την πλατεία Αιγύπτου. Στη συμβολή της Πατησίων με την Αλεξάνδρας, αυτή η μεγάλη πλατεία, κόμβος και άξονας, φορτωμένη και κακοποιημένη, διατηρεί ωστόσο τη μεγαλοπρέπεια του παρελθόντος με έναν τρόπο που σε υποχρεώνει να την προσέξεις. Λίγο να δεις ολόγυρα, ακόμη και αν είσαι νεοφερμένος στην περιοχή, ακόμη και αν το βλέμμα σου δεν έχει την εκπαίδευση ενός περιηγητή του άστεως, αρκεί για να νιώσεις ότι εδώ δεν είναι μια πλατεία τυχαία. Εδώ, είναι μια πρωτεύουσα του αθηναϊκού μεσοαστισμού.


    Και μεγαλοαστισμού, θα διόρθωνε κάποιος. Ισως, αν σταθεί κανείς σε ορισμένα από τα διασωζόμενα κτίρια της ευρύτερης περιοχής, που αντανακλούν στο σήμερα τις κοινωνικές ιεραρχήσεις τού χθες. Η πλατεία Αιγύπτου είναι κόμβος σε μια περιοχή ανάμεσα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, στο Πεδίον του Αρεως και στην πλατεία Βικτωρίας, με κύριο χαρακτηριστικό την υψηλής ποιότητας αρχιτεκτονική της περιόδου 1910-1965. Αυτός ο μισός αιώνας αστικής αναγέννησης έχει αφήσει το αποτύπωμά του και συχνά εικόνες της Πατησίων και των πέριξ με τα φθίνοντα κτίρια ενός αστικού κλέους μού θυμίζουν εικόνες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ, με τα ίχνη του παλαιού κόσμου να αχνοφωτίζονται σαν θαμποί βωμοί σε μια άχαρη καθημερινότητα.


    Αλλά, η Πατησίων ανεβαίνει και θα ανέβει. Ειδικά όμως η πλατεία Αιγύπτου έχει τέτοια δυναμική που προσφέρεται ως ένας εξώστης αστικού πειραματισμού. Εδώ βρίσκονται ακόμη δείγματα παλαιάς αθηναϊκής αρχιτεκτονικής, όπως στην οδό Ιουλιανού και απέναντι στο κτίριο της ΓΣΕΕ, στον τύπο του petit palais, μιας ειδικής κατηγορίας μεγαλοαστικών κατοικιών που είχε διάδοση σε αυτήν την ακτίνα της Πατησίων. Αν στρέψουμε το βλέμμα μας λίγο αριστερά, Ιουλιανού και Πατησίων, θα δούμε το Μέγαρο Ησαΐα, πολυκατοικία του 1923, που σχεδίασε ο Παναγιώτης Ζίζηλας. Είναι απλώς ένα δείγμα μιας γενικευμένης τάσης νεωτερισμών στην πρώτη περίοδο του Μεσοπολέμου. Ηδη όμως από το 1908-1910 είχε αρχίσει ένα κύμα επενδύσεων από ομογενείς και επιχειρηματίες, όπως μας δείχνει τόσο το Μέγαρο Υπατία (γνωστό στη βιβλιογραφία ως Λιβιεράτου από τον κτήτορά του) του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Νικολούδη όσο και το κτίριο της ΓΣΕΕ που προαναφέρθηκε και το οποίο είχε αποκαλυφθεί ανακαινισμένο όταν υπουργός Πολιτισμού ήταν η Μελίνα Μερκούρη.


    Η πρόσφατη ανακαίνιση όψεων στο τόσο χαρακτηριστικό τριώροφο στη γωνία Μπουμπουλίνας και λεωφ. Αλεξάνδρας (φωτογραφία) επαναφέρει το βλέμμα στις δυνατότητες της πλατείας Αιγύπτου. Δίπλα και προς την Ιουλιανού, αλλά και απέναντι στη Μαυρομματαίων και στην Κοδριγκτώνος, είχαν χτιστεί μετά το 1920 πυργοειδείς επαύλεις που συγκροτούσαν ένα παραμυθένιο αστικό περιβάλλον. Αυτό το γωνιακό στην Αλεξάνδρας επιβίωσε και το θυμάμαι στα πρωτότυπα γαιώδη χρώματά του, όπως ήταν η σωστή χρωματική γκάμα γι’ αυτά τα εκλεκτικιστικά μέγαρα μετά τον κλασικισμό.
    Απέναντι ξεχωρίζει η πολυκατοικία Σαββίδη, ηλικίας 90 ετών, σε μοντερνιστικό σχέδιο του Νίκου Νικολαΐδη, χτισμένη και αυτή στη θέση αστικού πυργίσκου. Στη γωνία με την Πατησίων υπήρχε ένα ακόμη τέτοιο αστικό μέγαρο που σήμερα θα προκαλούσε τα βλέμματα. Αλλά σώζεται ευτυχώς η πολυκατοικία της δεκαετίας του 1920, Πατησίων και Γκυιλφόρδου, σχεδιασμένη από τον Κώστα Κιτσίκη. Η πυκνότητα αυτών των επιβλητικών κτιρίων ήταν μοναδική σε αυτό το κομμάτι της Αθήνας.
    Περιμένουν ακόμη η πλατεία Αιγύπτου, η Μαυρομματαίων, η Ρεθύμνου, η Μετσόβου, η Ιουλιανού, τα γύρω στενά, να μελετηθούν ως το εργαστήρι του νέου αθηναϊκού αστισμού 1910-1935. Θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε λεπτομερώς την κοινωνική ακτινογραφία.

    https://www.kathimerini.gr/culture/563494993/to-thayma-tis-plateias-aigyptoy