Category: ΓΕΝΙΚΑ ΝΕΑ

Στον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας αποδόθηκε στο κοινό σήμερα, με την παρουσία της γενικής γραμματέως του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Μαρίας Aνδρεαδάκη Βλαζάκη, ο αναστηλωμένος βόρειος κίονας του αναθηματικού μνημείου των Πτολεμαίων.

Η ιστορία του έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Κατά την ταραγμένη περίοδο των Διαδόχων που ακολούθησε το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (323 π.Χ.) και τις διαμάχες τους για την κυριαρχία της Ελλάδος, η νέα δυναστεία των Πτολεμαίων, με έδρα της την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, κατασκεύασε, γύρω στα 270 π.Χ., το μνημείο μπροστά στην Στοά της Ηχούς.

Με σκοπό την προβολή των ηγετών της στη συνείδηση των προσκυνητών του ιερού της Ολυμπίας, κατασκευάστηκε κρηπίδα – πόδιο μήκους περίπου 20μ. και πλάτους 4μ., και στις γωνίες της δύο ιωνικοί κίονες ύψους περίπου 9μ., όπου τοποθετήθηκαν, αντίστοιχα, τα αγάλματα του Πτολεμαίου Β΄ Φιλάδελφου και της αδελφής και συζύγου του Αρσινόης. Το τιμητικό αυτό ανάθημα, ένα από τα λαμπρότερα του είδους του στο ιερό, εντάσσεται στον σπάνιο τύπο αναθηματικών μνημείων με δύο μεμονωμένους κίονες στα άκρα του.

Το επιτυχές αποτέλεσμα του πρόσφατα αναστηλωμένου βόρειου κίονα, οφείλεται στην άριστη συνεργασία του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου (DAI) Αθηνών με τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας, κατόπιν ευγενούς χορηγίας του Ιδρύματος Regula Pestalozzi. Το γεγονός αυτό εντάσσεται σε ένα γενικότερο πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2004 με την αναστήλωση τμήματος της εισόδου του Φιλιππείου, με τον επαναπατρισμό μάλιστα αρχιτεκτονικών μελών από το Βερολίνο, καθώς και την αναστήλωση των κιόνων (Ν12) και αυτών στην περιοχή του οπισθόδομου του Ναού του Διός (2012), σε συνδυασμό με τις εργασίες διαμόρφωσης νέας εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο, την ανασκαφή και ανάδειξη μεγάλου τμήματος του Γυμνασίου και τις στερεωτικές εργασίες στην περιοχή των Θησαυρών.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν οι: Γεώργιος Γεωργιόπουλος, αντιπεριφερειάρχης της Π.Ε. Ηλείας Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας,  Ευθύμιος Κοτζάς, δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας, Σπύρος Καπράλος, πρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής,  Weert Börner, πρόεδρος του Ιδρύματος Regula Pestalozzi,  Έλενα Κουντούρη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟΑ,  Helmut Kyrieleis, πρώην πρόεδρος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου (DAI), Katja Sporn, διευθύντρια του DAI Αθηνών, Reinhard Senff, επιστημονικός διευθυντής του DAI Αθηνών, διευθυντής της Ανασκαφής DAI στην Ολυμπία και η κα Ερωφίλη-Ίρις Κόλλια, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας του ΥΠΠΟΑ.

(www.naftemporiki.gr)

Τελευταία ημέρα της ανασκαφής που διενεργούσε η αρχαιολόγος Καλλιόπη Λιμναίου – Παπακώστα το 2009 στην Αίγυπτο και, απογοητευμένη καθώς ήταν, αποφάσισε να σταματήσει την έρευνα. Τότε το χώμα υποχώρησε και φάνηκε ένα μικρό άσπρο κομμάτι μαρμάρου. Το εντυπωσιακό μαρμάρινο άγαλμα (περίπου 0,80 μ.) της ελληνιστικής εποχής δέσποζε στις εφημερίδες της Αιγύπτου που έγραφαν για «μία από τις πιο σπουδαίες ανακαλύψεις που έγιναν στους κήπους του Sallalat τα τελευταία 100 χρόνια». Ηταν σμιλεμένο σε παριανό μάρμαρο με τεχνοτροπία που παραπέμπει στη σχολή του Λυσίππου (προσωπικός γλύπτης του Μεγάλου Αλεξάνδρου), μας είχε πει πέρυσι η ανασκαφέας, χαρακτηρίζοντας «ευλογία» την εμπειρία των 20 χρόνων έρευνας που διεξάγει στην Αίγυπτο.

Η χαμένη παλάμη

Χθες, από το Μουσείο της Ακρόπολης η ανασκαφέας έδωσε την απάντηση. Το άγαλμα που βρήκε τότε και τώρα εκτίθεται στο Εθνικό Μουσείο της Αλεξάνδρειας δεν είναι ο Αλέξανδρος. «Είναι ο Αλέξανδρος Δορυφόρος!». Η χαμένη δεξιά παλάμη του αγάλματος, με ένα τμήμα από το δόρυ σε αυτήν που ήρθε στο φως τον περασμένο Νοέμβριο, ενίσχυσε την ερμηνεία της. «Το στοιχείο αυτό επιβεβαιώνει τη γνώμη μου ότι η Αλεξάνδρεια έχει στο Μουσείο της ένα από τα πιο σημαντικά αγάλματα της σχολής του Λυσίππου των ελληνιστικών χρόνων».

Το μικρό χέρι θα προσαρμοστεί στο άγαλμα του Αλεξάνδρου στο οποίο ανήκει.

Αν οι συζητήσεις με τον Δημήτρη Παντερμαλή και τον υπουργό Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, Khaled El Enany, έχουν αίσιο τέλος, τον Ιούνιο του 2019 θα το δούμε στο Μουσείο της Ακρόπολης σε μια έκθεση για την Αλεξάνδρεια, η οποία θα μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη κι έπειτα στην Πέλλα. Θα είναι μια δικαίωση της Ελληνίδας αρχαιολόγου που ανασκάπτει εδώ και δύο δεκαετίες στην Αίγυπτο χωρίς καμία βοήθεια από το ελληνικό κράτος.

Για το εύρημα που έφερε στο φως και παριστά γυμνό νέο άνδρα σε στάση κλασικού contraposto, με το δεξί πόδι ανασηκωμένο (πιθανώς στηριζόταν κάπου), η κ. Παπακώστα μίλησε αναλυτικά στη χθεσινή διάλεξη με τίτλο «Μέγας Αλέξανδρος – Ελληνικές ανασκαφές στην Αλεξάνδρεια Αιγύπτου. Η σημασία τους για τον Ελληνισμό» που διοργάνωσε η AHEPA (ύπατος πρόεδρος, ο κ. Andrew C. Zachariades). Ο τύπος του αγάλματος και τα χαρακτηριστικά του, οι αναλογίες, η κίνηση και η στροφή του λαιμού είναι στοιχεία που υποδηλώνουν τη σχέση του με την εικονογραφία του Μ. Αλεξάνδρου. «Η κατασκευή του αγάλματος είναι εξαιρετικής ποιότητας. Υπάρχει ένας συγκρατημένος ρεαλισμός σε συνδυασμό με έναν μεταπραξιτελικό αισθησιασμό. Αυτό το έργο τέχνης συνδυάζει την ομορφιά των γλυπτών της κλασικής εποχής με το πάθος των ελληνιστικών αγαλμάτων. Οι όρθιες γυμνές μορφές ήταν ο πιο συνηθισμένος τύπος για βασιλικά αγάλματα των ελληνιστικών χρόνων. Μερικές λογοτεχνικές πηγές μας δίνουν την πληροφορία ότι ο τύπος αυτός αγάλματος χρησιμοποιήθηκε για την απεικόνιση του Αλεξάνδρου, κατά τη διάρκεια της ζωής του και μετά τον θάνατό του. Ο Πλούταρχος αναφέρει μια ιστορία: ότι ο Λύσιππος κατέκρινε τον ζωγράφο Απελλή, που παρουσίαζε τον Αλέξανδρο κρατώντας κεραυνό, ενώ ο ίδιος τον παρίστανε πάντα να κρατά δόρυ. Το άγαλμα του Λυσίππου, “ο Αλέξανδρος δορυφόρος”, ή είχε χαθεί ή δεν υπήρξε ποτέ. Ομως, συγκρίνοντας το άγαλμα με δύο από τα πιο σημαντικά αγαλματίδια που αντιγράφουν πιθανώς αυτό το χαμένο άγαλμα του Λυσίππου, ιδιαίτερα το μαρμάρινο αγαλματίδιο στο μουσείο Getty του Malibu και ένα χάλκινο στο Λούβρο, παρατηρούμε ότι υπάρχουν πολλές ομοιότητες».

Η αρχαιολόγος και διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Ερευνας Αλεξανδρινού Πολιτισμού, τέτοια εποχή πέρυσι, ξεπερνώντας τα προβλήματα με το νερό και τη λάσπη στην ανασκαφή, ανακάλυψε μέρος της θεμελίωσης ενός υπερμεγέθους κτιρίου που χρονολογείται στην πρώιμη πτολεμαϊκή περίοδο, σύμφωνα με την κεραμική και την τεχνοτροπία των δόμων. Οι έρευνες έφτασαν στο φυσικό έδαφος που αποτελείται από άμμο και ψαμμίτη. «Αυτό σημαίνει ότι βρήκαμε το πρώτο στρώμα θεμελίωσης της αρχαίας Αλεξάνδρειας». Το μέγεθος των δόμων της θεμελίωσης καθώς και το μέγεθος των δόμων του τοίχου δείχνουν ότι αποκάλυψαν μέρος ενός δημόσιου κτιρίου της πτολεμαϊκής εποχής κι αυτό σε συνδυασμό με την περιοχή «ανήκει στη Βασιλική συνοικία, καθιστά το εύρημα σημαντικό για τη γνώση της τοπογραφίας της πτολεμαϊκής πόλης». Στις έρευνες που συνεχίστηκαν το φθινόπωρο αποκαλύφθηκε μια πρώιμη βυζαντινή κατασκευή, ένα εργαστήριο. Καθώς και η συνέχεια της κατασκευής προς νότον σε μήκος περίπου 11 μ. «Οι δόμοι του μεγάλου τοίχου που βρήκαμε την άνοιξη στέκονται δίπλα σ’ αυτή τη σειρά των λίθων». Τότε βρέθηκε και το χέρι με τμήμα από δόρυ που ανήκει στο άγαλμα του Αλεξάνδρου.

Ερμηνεία και σύγκριση

Η κ. Παπακώστα κάνει συγκρίσεις και με το χάλκινο άγαλμα που αναπαριστά τον Μέγα Αλέξανδρο και αποδίδεται στον Λύσιππο, το οποίο πρόσφατα κατασχέθηκε σε επιχείρηση της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης και τώρα είναι αποθηκευμένο στο Μουσείο Θεσσαλονίκης. «Ο τύπος και τα βασικά χαρακτηριστικά είναι ακριβώς όμοια με το άγαλμα της Αλεξάνδρειας. Τέλος, το άγαλμα βρέθηκε και πιθανώς στεκόταν μέσα στο Βασιλικό τετράγωνο και σίγουρα δεν μπορεί να έχει δημιουργηθεί από έναν απλό γλύπτη. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τα στυλιστικά του χαρακτηριστικά που παραπέμπουν στη σχολή του Λυσίππου, μας κάνουν να πιστεύουμε ότι πρόκειται για έργο της συγκεκριμένης σχολής που λειτούργησε στην Αλεξάνδρεια. Το άγαλμα το χρονολογούμε την πρώιμη ελληνιστική περίοδο (325-300 π.Χ.)».

Η αντίληψη που έχουμε για την μορφή του Αλεξάνδρου, «προέρχεται από μεταγενέστερα έργα Ελλήνων και Ρωμαίων, που σίγουρα έχουν επηρεαστεί από την καταλυτική, ιστορική του παρουσία, τη θεοποίηση και την εξιδανίκευσή του. Τα έργα αυτά δεν ήταν σύγχρονά του και δεν μπορούμε να επιμένουμε ότι όλα είναι αντίγραφα σπουδαίων πρωτοτύπων, αφού ελάχιστα τέτοια έχουν διασωθεί ανά τους αιώνες. Ισως λοιπόν το εξαίρετο αυτό δείγμα της πρώιμης ελληνιστικής τέχνης να είναι πιο κοντά στο “αληθινό πρόσωπο” του Μ. Αλεξάνδρου».

Εδώ και 12 ημέρες οι έρευνες ξεκίνησαν πάλι στην περιοχή του πάρκου Shallalat. «Ευελπιστώ ότι αυτή την ανασκαφική περίοδο θα ολοκληρωθεί η έρευνα στο σημείο που σκάβω τόσα χρόνια. Τον Οκτώβριο θα πραγματοποιηθεί γεωφυσική έρευνα σε όλο το πάρκο από το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας του Πανεπιστημίου της Κρήτης (διευθυντής ο δρ Απόστολος Σαρρής) με χρηματοδότηση του National Geographic, το οποίο τον Μάιο ξεκινά τα γυρίσματα ενός ντοκιμαντέρ για την ανασκαφή στο Βασιλικό Τετράγωνο της πτολεμαϊκής Αλεξάνδρειας», λέει η ανασκαφέας στην «Κ».Η τεράστια θεμελίωση από ασβεστόλιθο που αποκάλυψε της δίνει το δικαίωμα να σκέφτεται ότι «θα μπορούσε να είναι ένα από τα φημισμένα οικοδομήματα του Βασιλικού Τετραγώνου, όπως περιγράφονται από τους αρχαίους συγγραφείς και κυρίως τον Στράβωνα».

(www.kathimerini.gr)

Στα 1813, φιλοπρόοδοι Κοζανίτες έκτισαν πλάι στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, στο κέντρο της πόλης, ένα θολωτό οικοδόμημα, στο οποίο εγκατέστησαν τη βιβλιοθήκη και δίπλα της ένα ακόμα με την επιγραφή “Οίκος Βελτιώσεως” προκειμένου να …”συνέρχονται οι πεπαιδευμένοι ίνα μελετώσι, φιλολογώσι και διαλέγωνται”.

Είχε προηγηθεί (από τα μέσα του 17ου αιώνα -περί το 1650) η λειτουργία (ως επίκεντρο της πνευματικής κίνησης και του διαφωτισμού)) μιας σχολικής βιβλιοθήκης με δεκάδες σπάνια παλαίτυπα – “μέλη” μιας συλλογής που για λόγους τυχαίους ή …μοιραίους “βρέθηκε” στην υπό οθωμανική μεν κυριαρχία, αλλά και υπό ελληνική οικονομική και πνευματική ανεξαρτησία, πόλη των λογίων και των πραματευτάδων, όπου έμελλε να δημιουργηθούν οι ψηφίδες και τα πρώτα αφηγήματα που “γέννησαν” τον ελληνικό διαφωτισμό…

Στα 1923 παραδόθηκαν στον Δήμο 6.976 τεκμήρια και συστήθηκε έτσι η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, η οποία μεταστεγάστηκε στα 1930 στην ανεγερθείσα επέκταση του Δημαρχείου, με δωρεά των αδελφών Κοβεντάρου. Μέχρι το 1985 αποτελούσε τμήμα του Δήμου Κοζάνης. Σήμερα είναι αυτοτελές ΝΠΔΔ του Δήμου.

Η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης, από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα, διαθέτει 153.000 τόμους, περισσότερα από 380 χειρόγραφα, 315 κώδικες και πολλές σπάνιες εκδόσεις, μεταξύ των οποίων και ένα από τα 17 σωζόμενα πρωτότυπα της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου.

Λογιοσύνη, με γερές ιστορικές ρίζες -για την οποία καμαρώνει η πόλη- θησαυρισμένη στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της, που λειτουργεί ως θεματοφύλακας του πρώιμου και ακμαίου νεοελληνικού Διαφωτισμού. Από τις σπουδαιότερες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα, διάσημη για τα πολύτιμα αρχέτυπα και παλαίτυπά της, στα οποία συγκαταλέγονται το “Μέγα Ετυμολογικό Λεξικό” (τυπωμένο στη Βενετία το 1549) και το “Λεξικό της Σούδας” (σε βενετσιάνικη έκδοση του 1514).

“Η επισκεψιμότητα -στο παλιό κτίριο της βιβλιοθήκης- ξεπερνά τους 100.000 ανά έτος (8.000 μελετητές, μαθητές, αναγνώστες ανά μήνα). Ευελπιστούμε ότι στο νέο κτίριο και με τη ‘συμφιλίωση’ της βιβλιοθήκης με τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες και τη λειτουργία του μουσείου, ο αριθμός θα αυξηθεί”, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Δ.Σ της Κοβενταρείου βιβλιοθήκης και αντιδήμαρχος πολιτισμού του δήμου Κοζάνης, Παναγιώτης Δημόπουλος.

Η ανέγερση του νέου κτιρίου, που θα στεγάσει τη νέα εποχή της βιβλιοθήκης, ξεκίνησε πριν από τουλάχιστον δέκα χρόνια, σε οικόπεδο επί της οδού Δαβάκη στην είσοδο της πόλης. Το κτίριο ολοκληρώθηκε και ήδη ξεκίνησε η μετεγκατάσταση της βιβλιοθήκης που αναμένεται ως το τέλος του χρόνου να έχει ολοκληρωθεί.

Το νέο κτίριο, συνολικής έκτασης 6.800 τ.μ, περιλαμβάνει: τη βασική ενότητα της βιβλιοθήκης, τον κεντρικό χώρο υποδοχής και το μουσείο -τρία τμήματα αυτόνομα και αλληλεξαρτώμενα καθώς η βιβλιοθήκη βρίσκεται σε επαφή με τον κεντρικό χώρο υποδοχής και διαθέτει ανεξάρτητη είσοδο. Αναπτύσσεται σε δύο κύρια επίπεδα και ένα πατάρι, ενώ σε ένα χαμηλότερο επίπεδο χωροθετούνται τα παλαίτυπα, οι ειδικές συλλογές, ο χώρος των ερευνητών καθώς και ένα μικρό εργαστήριο συντήρησης βιβλίων.

Η επικοινωνία των δύο βασικών επιπέδων της βιβλιοθήκης γίνεται μέσω ενός κλιμακοστασίου που λειτουργεί και ως βιβλιοστάσιο. Ο κεντρικός χώρος υποδοχής έχει διπλό ρόλο. Λειτουργεί ως σημείο ελέγχου όλου του κτιριακού συγκροτήματος, οδηγώντας παράλληλα τους επισκέπτες στη βιβλιοθήκη και στο μουσείο, ενώ έχει τη δυνατότητα να καλύψει εκθέσεις και μικρές εκδηλώσεις. Το μουσείο (συνολικής επιφάνειας χώρων 1.400 τ.μ) βρίσκεται και αυτό σε επαφή με τον κεντρικό χώρο υποδοχής και αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα και ένα πατάρι. Το χαμηλότερο από τα επίπεδα αυτά λειτουργεί ως αποθήκη.
Το επίμηκες κτίριο καταλαμβάνει όλη την πλευρά του οικοδομικού τετραγώνου, ενώ στο μέσον περίπου της πλευράς αυτής βρίσκεται η κεντρική είσοδος του κτιριακού συγκροτήματος, η οποία, υπό μορφή στοάς, διαπερνά τον κτιριακό όγκο της βιβλιοθήκης και καταλήγει στον κεντρικό χώρο υποδοχής του συγκροτήματος, επιφανείας 400 Μ². Στις δύο πλευρές του χώρου αυτού προσαρτώνται οι ενότητες της βιβλιοθήκης και του μουσείου.

Στη στάθμη κάτω από ισόγειο της βιβλιοθήκης αναπτύσσονται η προστατευμένη ζώνη των παλαιτύπων και των ειδικών συλλογών, ένα μικρό εργαστήριο συντήρησης βιβλίων και τμήμα της διοίκησης, ενώ στην ίδια στάθμη και κάτω από τον χώρο υποδοχής του συγκροτήματος βρίσκεται η παιδική βιβλιοθήκη, με ανεξάρτητη πρόσβαση από την υποβιβασμένη αυλή, που δημιουργείται σε συνέχειά της.
“Στόχος ήταν το τελικό αποτέλεσμα να συνδυάζει στοιχεία από ένα σημαντικό και για την εποχή του πρωτοποριακό παρελθόν, με την κάλυψη των μορφωτικών και πολιτιστικών απαιτήσεων του σήμερα και με τη θετική ματιά σε ένα καλύτερο αύριο. Βασίσαμε λοιπόν την πρότασή μας στην οικειότητα της γεωμετρίας της προϋπάρχουσας δόμησης συνδυασμένης με μια καινοφανή αισθητική του κελύφους, η οποία όμως προκύπτει άμεσα από τη λειτουργικότητα του περιεχομένου”, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο εκ των μελών της ομάδας αρχιτεκτονικής μελέτης, ομότιμος καθηγητής του τμήματος Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής σχολής του ΑΠΘ, Πάνος Τζώνος (η αρχιτεκτονική μελέτη συντάχθηκε από τους: Κ. Αντωνίου, Ε. Κάστρο και Π. Τζώνο, Σ. Γαλίκα και Θ. Χατζηγιαννόπουλο, ενώ στην οριστική μελέτη και τη μελέτη εφαρμογής συμμετείχαν -μεταξύ άλλων- και η Ε. Δισλή και Κ. Σακαντάμης).

Οι βιβλιοθήκες των μουσείων αλλά και το …μουσείο της βιβλιοθήκης

Συνήθως τα μουσεία έχουν τις δικές τους βιβλιοθήκες. Οι βιβλιοθήκες όμως δεν συνηθίζεται να διαθέτουν μουσεία. Εκτός αν είναι η Κοβεντάρειος Βιβλιοθήκη της Κοζάνης.
“Το μουσείο θέτει και απαντά το ερώτημα: Γιατί και πώς δημιουργήθηκε μια τέτοια συλλογή στην Κοζάνη; Αλλά και μια πολύτιμη συλλογή κυρίως μεταβυζαντινών εικόνων, ιερών κειμηλίων, ξυλόγλυπτων και επιγραφών.

Όλα αυτά περιήλθαν στη φροντίδα της από δωρεές, που ξεκινούν ήδη από τον 17ο αιώνα. Τα εκθέματα ‘μιλούν’ για το κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής, τον ρόλο της ορθόδοξης εκκλησίας, τους λογίους, επιστήμονες και εμπόρους, τους κάθε είδους δωρητές των σημερινών θησαυρών της βιβλιοθήκης, που δημιούργησαν ένα από τα σημαντικά αστικά κέντρα του Ελληνικού Διαφωτισμού. Με αυτόν τον τρόπο το μουσείο προβάλλει και ερμηνεύει το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης, την τοπική και εθνική της σημασία, τον λόγο ύπαρξής της. Το μουσείο έτσι αποτελεί την προθήκη της βιβλιοθήκης, αλλά και η βιβλιοθήκη το έκθεμα του μουσείου”, τονίζει η Ματούλα Σκαλτσά, καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης και Μουσειολογίας στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και διευθύντρια του Διαπανεπιστημιακού Μεταπτυχιακού Προγράμματος ‘Μουσειολογία-Διαχείριση Πολιτισμού” του Α.Π.Θ. και του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, που ανέλαβε τη μουσειολογική μελέτη.

Ενόψει της ολοκλήρωσης της μεταστέγασης της Κοβενταρείου βιβλιοθήκης στο νέο της κτίριο (κάποιοι είπαν και έγραψαν ότι …μιμείται αυτό της Βιβλιοθήκης της Αλεξανδρείας), ξεκινά την ερχόμενη Παρασκευή 12 Μαΐου (διάρκεια ως και την Κυριακή 14 Μαΐου) τριήμερο φόρουμ (“Forum ιδεών για τις Βιβλιοθήκες και τον Πολιτισμό”), όπου οι διοργανωτές επιχειρούν να ανοίξουν τον διάλογο για το βιβλίο και τη φιλαναγνωσία, τις νέες λειτουργίες των βιβλιοθηκών και τις νέες τεχνολογίες που τις υποστηρίζουν.

(parallaximag.gr)

Το Γενικό Προξενείο, σε συνεργασία με την Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας, διοργανώνει έκθεση χειρογράφων του Αλεξανδρινού Παύλου Μωραϊτη, από 7 έως 9 Μαίου 2017, στο Συνεδριακό Κέντρο της Βιβλιοθήκης.

Στην εκδήλωση των εγκαινίων, την προσεχή Κυριακή 7 Μαϊου 2017 και ώρα 18:00, θα γίνει σύντομη παρουσίαση της ζωής και του έργου του Παύλου Μωραϊτη, από την κόρη του, Ντέμη Μωραϊτη και εκλεκτούς ομιλητές και θα ακολουθήσει μικρή Δεξίωση στον χώρο της Έκθεσης.

Οι εταιρίες παραγωγής ενέργειας της Ευρώπης έχουν προαναγγείλει το τέλος του άνθρακα, με μια υπόσχεσή ιστορικής σημασίας ότι κανένα νέο εργοστάσιο καύσης άνθρακα θα κατασκευαστεί στην ΕΕ μετά το 2020. Η ανακοίνωση έκπληξη έγινε σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες την Τετάρτη (5 Απριλίου). Εθνικές εταιρείες ενέργειας από κάθε κράτος της ΕΕ – με εξαίρεση την Πολωνία και την Ελλάδα – έχουν υπογράψει την πρωτοβουλία, η οποία θα αναθεωρήσει το μέλλον της ενέργειας που παράγεται στην ΕΕ.

Ένα δελτίο τύπου από την Eurelectric, η οποία εκπροσωπεί 3.500 επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, επιβεβαίωσε τη δέσμευση στην συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι και υποσχέθηκε ένα μορατόριουμ για νέες επενδύσεις σε εργοστάσια άνθρακα μετά το 2020. «26 από 28 κράτη-μέλη έχουν δηλώσει ότι δεν θα επενδύσουν σε νέες εγκαταστάσεις άνθρακα μετά το 2020», δήλωσε ο Kristian Ruby, γενικός γραμματέας της Eurelectric. «Η ιστορία θα κρίνει το μήνυμα που στέλνουμε σήμερα εδώ. Είναι ένα σαφές μήνυμα, σχετίζεται άμεσα με τη συμφωνία του Παρισιού και αφορά τη δέσμευσή μας να παρέχουμε 100% της ηλεκτρικής ενέργειας με μηδενικό άνθρακα μέχρι το 2050.»

Η βιομηχανία άνθρακα παραμένει σκεπτική αναφορικά με την ανακοίνωση των οργανισμών κοινής ωφελείας. Ο Brian Ricketts, γενικός γραμματέας για εμπορίου στη Euracoal, δήλωσε: «Οι ατμομηχανές αντικαταστάθηκαν από κάτι καλύτερο, φθηνότερο και πιο παραγωγικό – τους ηλεκτρικούς κινητήρες και τους κινητήρες ντίζελ. Όταν βλέπουμε ένα νέο σύστημα ενέργειας το οποίο λειτουργεί σε προσιτή τιμή, τότε δεν θα χρειαζόμαστε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Μέχρι τότε, θα εξακολουθούμε να βασιζόμαστε στις συμβατικές πηγές».

Ο κλάδος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας χαιρέτισε επίσης την είδηση, με την επιφύλαξη ότι θα επιτρέψει τη συνέχιση των νέων επενδύσεων στη βιομηχανία για άλλα τρία χρόνια. «Η συζήτηση για τον άνθρακα έχει τελειώσει» πηγή του κλάδου δήλωσε στην Guardian. «Αυτός είναι ο μόνος τρόπος που μπορούμε να προσχωρήσουμε στην απεξάρτηση από τον άνθρακα. Αλλά θα ήταν καλό να δούμε μια σταδιακή κατάργηση των υφιστάμενων μονάδων άνθρακα». Στο τέλος, όμως, μόνο η Πολωνία η οποία εξαρτάται από τον άνθρακα για περίπου το 90% της ηλεκτρικής ενέργειας και την Ελλάδα, η οποία εξακολουθεί να σχεδιάζει νέες μονάδες λιθάνθρακα, φαίνονται να αντιστέκονται στη νέα παγκόσμια τάση.

Η κατασκευή νέων εργοστασίων άνθρακα μειώθηκε σχεδόν κατά δύο τρίτα σε όλο τον κόσμο το 2016, με την ΕΕ και τις ΗΠΑ να ηγούνται της τάσης. Η κίνηση αυτή είναι επίσης σύμφωνη με την πορεία για την επίτευξη του στόχου περιορισμού της ανόδου της θερμοκρασίας παγκοσμίως κατά 2 ° C. Η Ευρώπη θα πρέπει να καταργήσει σταδιακά όλα τα εργοστάσια άνθρακα μέχρι το 2030 ή αλλιώς «θα υπερβεί κατά πολύ» τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο Παρίσι, υποστηρίζουν οι ειδικοί για το κλίμα.

(www.newsville.be)

Πυραμίδα ηλικίας 3.700 ετών ανακαλύφθηκε σε καλή κατάσταση κοντά στο Κάιρο, ανακοίνωσε τη Δευτέρα το υπουργείο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου.

Τα ερείπια της μικρής πυραμίδας, που ανάγεται στην περίοδο της 13ης Δυναστείας (1802-1640 π.Χ.), βρέθηκαν στη νεκρόπολη του αρχαιολογικού χώρου του Νταχσούρ, στα νότια της αιγυπτιακής πρωτεύουσας. Οι Αιγύπτιοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν έναν διάδρομο που οδηγεί στο εσωτερικό της πυραμίδας καθώς και την είσοδο μιας αίθουσας.

Η ομάδα θα συνεχίσει την ανασκαφή στον χώρο για να φέρει στο φως την υπόλοιπη πυραμίδα, σημείωσε το υπουργείο.
Μεταξύ άλλων, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα μικρό αλαβάστρινο κομμάτι διακοσμημένο με ιερογλυφικά καθώς και ένα γρανιτένιο υπέρθυρο καθώς και ογκόλιθους που θα τους επιτρέψουν να μάθουν περισσότερα για την εσωτερική αρχιτεκτονική της πυραμίδας.

Η ανασκαφή βρίσκεται ακόμη στα πρώτα στάδιά της και προς το παρόν δεν έχει καθοριστεί το ακριβές μέγεθος της πυραμίδας. Στις φωτογραφίες που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο διακρίνονται ογκόλιθοι καθώς και η αρχή του διαδρόμου.

Η πυραμίδα αυτή βρίσκεται κοντά στη Ρομβοειδή Πυραμίδα του Νταχσούρ που κατασκευάστηκε από τον φαραώ Σνεφρού, τον ιδρυτή της 4ης Δυναστείας (περί το 2600 π.Χ.) και πατέρα του φαραώ Χέοπα, ο οποίος με τη σειρά του έχτισε στην Γκίζα μια από τις διασημότερες πυραμίδες που φέρει το όνομά του.

Μέχρι σήμερα στην Αίγυπτο έχουν βρεθεί 123 πυραμίδες, όπως ανέφερε ο αρχαιολόγος και πρώην υπουργός Αρχαιοτήτων Ζάχι Χάουας.

Τον Οκτώβριο του 2015 η Αίγυπτος παρουσίασε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα με στόχο την ανακάλυψη μυστικών αιθουσών στην καρδιά των πυραμίδων της Γκίζας και του Νταχσούρ, αλλά και για να λυθεί επιτέλους το μυστήριο που περιβάλλει τον τρόπο κατασκευής τους. Το πρόγραμμα αυτό έχει εφαρμοστεί μέχρι στιγμής στην πυραμίδα του Χέοπα, το τελευταίο από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου που σώζεται μέχρι σήμερα. Το μνημείο αυτό, ηλικίας 4.500 ετών, βρίσκεται δίπλα στη Σφίγγα και στις μικρότερες πυραμίδες του Χεφρήνου και του Μυκερίνου.

Το φθινόπωρο του 2015 οι αιγυπτιακές αρχές ξεκίνησαν επίσης έρευνες στον τάφο του φαραώ Τουταγχαμών στην Κοιλάδα των Βασιλέων, κοντά στο Λούξορ, ελπίζοντας ότι θα εντοπίσουν έναν κρυφό θάλαμο, ενδεχομένως τον τάφο της βασίλισσας Νεφερτίτης.

(www.tanea.gr)

Γράφει ο Ψυχολόγος Γιάννης Ξηντάρας.

Τα καλά σενάρια έχουν σασπένς και αφήνουν το καλό για το τέλος. Σ’αυτό το σημείωμα θα πούμε την κατάληξη στην αρχή και το μυστήριο θα λυθεί μία και καλή : Δεν υπάρχει τέλειος γονιός!!! Αυτό ήταν… Τώρα που μάθαμε την αλήθεια μπορούμε να απενεχοποιηθούμε και να δράσουμε χωρίς προσχήματα. Μπορούμε να υψώσουμε τη φωνή μας, μπορούμε να πούμε “όχι”, μπορούμε ακόμα και να τα στεναχωρήσουμε… Μπορούμε να βγάλουμε το “κοστούμι” από την αποστείρωση, να βρούμε ρόλο στα μέτρα μας, να είμαστε επιτέλους ο εαυτός μας. Αυθεντικά!

Γιατί δεν υπάρχουν τέλειοι γονείς, υπάρχουν αληθινοί γονείς. Οι αληθινοί γονείς κάνουν λάθη, έχουν ελαττώματα, έχουν αδυναμίες, δεν μπορούν να κάνουν τα πάντα, δεν μπορούν να τα προσφέρουν όλα, να τα προλαβαίνουν όλα… Οι αληθινοί γονείς έχουν αγωνίες, αγωνίζονται, άλλα πάντα δεν τα καταφέρνουν. Τι να κάνουμε, έτσι έχουν τα πράγματα… Αν αποδεχτούμε την φύση μας, το πεπερασμένο των δυνατοτήτων μας, ίσως αγαπήσουμε λίγο περισσότερο τον εαυτό μας : Τον πραγματικό μας εαυτό, όχι τον ιδανικό! Κάπως έτσι οι μύθοι “απομυθοποιούνται”, όμως δεν πειράζει. Για την ακρίβεια θα μπορούσαμε να πούμε ότι έτσι, ίσως, να είναι καλύτερα. Πιο κοντά στα ανθρώπινα μέτρα.

Τα παιδιά μας το ξέρουν (κι ας μην το ξέρουμε εμείς, ότι αυτά το ξέρουν!): Δεν χρειάζονται τους γονείς τους να είναι τέλειοι, θέλουν μόνο να τα αγαπάνε. Να είναι εκεί γι’αυτά, να τα νοιάζονται και να τα φροντίζουν. Κι αν κάποτε γίνουν κακομαθημένα, είναι μάλλον γιατί εμείς τα μάθαμε να είναι έτσι, γιατί εμείς, οι γονείς τους φοβηθήκαμε να τους πούμε όχι, μην τα στεναχωρήσουμε μην τους λείψει τίποτα… Τα παιδιά όμως, πάνω απ’όλα, χρειάζονται αγάπη και την φυσική μας παρουσία. Να τι χρειάζεται: Nα είμαστε παρόντες, όχι να είμαστε τέλειοι… Αρκεί να είμαστε εκεί όταν μας χρειάζονται, να τα πάρουμε αγκαλιά, να τους πούμε μια καλή κουβέντα, να μας νιώσουν δίπλα τους. Τι κι αν τους προσφέρουμε ένα τέλειο δώρο αν όλα τα παραπάνω απουσιάζουν…;

Η ζωή μας μπορεί να γίνει πιο απλή και πιο ωραία, αν αποδεχτούμε το πεπερασμένο των δυνατοτήτων μας. Η ζωή με τα παιδιά μας μπορεί και αξίζει να είναι πιο αυθόρμητη, πιο αθώα, πιο πηγαία, χωρίς να καταπνίγεται στα ”πρέπει” και στα ”μη”. Οι γονείς δεν είναι ούτε τέλειοι, ούτε υπεράνθρωποι κι αυτό (μπορεί να) είναι υπέροχο μέσα στην απλότητά του!

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.

Γράφει ο Γιάννης Ξηντάρας, Ψυχολόγος – Οικογενειακός Σύμβουλος

Τι χρειάζονται τα παιδιά; Αγάπη! Τι άλλο; Φροντίδα, στοργή, νοιάξιμο, την προσοχή μας, τον χρόνο μας, μια ζεστή αγκαλιά, σωστή διατροφή, επαρκή κοινωνικοποίηση, ένα ασφαλές οικογενειακό περιβάλλον… Κι όμως, τα περισσότερα αγαθά είναι άυλα, προσφέρονται αμισθί και δεν κοστίζουν τίποτα. Είναι στο χέρι μας, στην πεποίθηση μας, στην στόχευση μας, την απόφαση μας τελικά, να αναλάβουμε υπεύθυνα τον ρόλο μας ως γονείς, προκειμένου να προσφέρουμε στα παιδιά μας τα εχέγγυα για μία ευτυχισμένη παιδική ηλικία.

1.      Αν μπορούμε να τα ακούμε… Αν δίνουμε προσοχή στα λεγόμενα τους, τα συναισθήματα τους, τις κινήσεις τους, όσα δηλώνουν και όσα αφήνουν αδήλωτα, τότε θα μπορέσουμε να έρθουμε στη θέση τους, νοιώθοντας το τι νοιώθουν… Τα παιδιά έχουν μεγάλη ανάγκη να αντιληφθούν ότι είναι σημαντικά για εμάς και όταν αντιληφθούν κάτι τέτοιο τότε στο αίσθημα της εσωτερικής τους ασφάλειας αυξάνεται κατακόρυφα.

2.      Άν μπορούσαμε να περνάμε (σταθερά) χρόνο μαζί τους… Αν αγαπήσουμε τη ρουτίνα μας, το πρωινό γύρω από το τραπέζι, το μεσημεριανό ή το βραδινό φαγητό, βόλτες στο πάρκο ή αλλού (οπουδήποτε!) , όλοι μαζί στον καναπέ να διαβάσουμε ένα βιβλίο, να παίξουμε ένα επιτραπέζιο, να δούμε μία ταινία ( ή κάτι άλλο…). Τα παιδιά μαθαίνουν αυτό που βιώνουν, έτσι λοιπόν αν βιώσουν την σταθερότητα μέσα από την επανάληψη, τη ζεστασιά μέσα από την εγγύτητα, την απλότητα μέσα από την καθημερινή ευχαρίστηση, με τα απλά, τότε δυναμώνουν κι αυτά ψυχικά, νοιώθουν επαρκή για αυτό που είναι και για αυτό που έχουν.

3.      Αν μπορούσαμε να είμαστε συνεπείς απέναντι τους… Αν φροντίζουμε να μην ξεχνάμε τις υποσχέσεις μας, αν τηρούμε τους όρους μίας συμφωνίας, αν τα επαινούμε για τις επιτυχίες τους τον καιρό που συμβαίνουν, αν είμαστε παρόντες στις γιορτές, τα γενέθλια, το πάρτι, στις σχολικές και τις εξωσχολικές δραστηριότητες… Τα παιδιά τότε νιώθουν σημαντικά, νιώθουν ότι αξίζουν, νιώθουν την αφοσίωση μας εμπράκτως και αυτό τους δίνει εμπιστοσύνη για τον εαυτό τους, για την αξία τους, αποκτούν αυτοπεποίθηση και σιγουριά…

4.      Αν μπορούσαμε να τα αγαπάμε και να τους το δείχνουμε… Αν κάναμε πράξη με κάθε ευκαιρία αυτό που ( η συντριπτική πλειοψηφία, αν όχι όλοι ανεξαιρέτως!) οι γονείς νιώθουμε για τα παιδιά μας. Άπλετη, απεριόριστη, ανεξάρτητη αγάπη! Να τους το λέμε, να τους το δείχνουμε. Κάθε στιγμή, κάθε φορά, με κάθε ευκαιρία, μικρή ή μεγάλη, σημαντική ή ασήμαντη πείτε τους πόσο πολύ τα αγαπάτε, πόσο σημαντικά είναι για εσάς. Η αγάπη είναι το παν στις ανθρώπινες σχέσεις πόσο δε μάλλον στη σχέση με τα παιδιά μας!

Προσοχή, αφοσίωση, συνέπεια και πάνω απ’όλα Αγάπη. Προσθέστε σε αυτά την έννοια της εμπιστοσύνης κι έχετε στα χέρια σας την καλύτερη συνταγή για μια πετυχημένη παιδική ηλικία. Το καλύτερο ”γλύκισμα” για να προσφέρετε στα παιδιά σας…

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. Στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.

Τα τελευταία χρόνια ακούω και διαβάζω πολλά δυσάρεστα για το brain drain, την αποδημία μορφωμένων Ελλήνων στο εξωτερικό. Η ακούσια μετανάστευση είναι δυσάρεστη για τον μετανάστη και τους οικείους του, χωρίς αμφιβολία. Παρά ταύτα, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, το brain drain ίσως αποδειχθεί η μεγαλύτερη ευκαιρία του ελληνισμού μετά την αρχαιότητα. Μέσω του brain drain η Ελλάδα ξαναγίνεται κόσμος. Και αυτό γιατί ο κόσμος είναι η Ελλάδα που διαστέλλεται, ενώ η Ελλάδα είναι ο κόσμος που συστέλλεται, που μικραίνει.
Η Ελλάδα είναι μια μικρή γωνιά στη Μεσόγειο. Τόπος στενάχωρος, με μικρές παραγωγικές δυνατότητες. Από τις απαρχές της ιστορικής παρουσίας του ο ελληνισμός μεγαλούργησε εκτός συνόρων. Ανέκαθεν η Ελλάδα δεν χωρούσε τους Έλληνες, ένα λαό δημιουργικό και εξωστρεφή. Αυτοί που έφευγαν ήταν οι ικανότεροι, όσοι ένιωθαν και έβλεπαν ότι η δυναμική τους υπερβαίνει την άγονη και περιορισμένη ελληνική γη. Από τη μυκηναϊκή περίοδο οι Έλληνες όργωναν τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, δημιουργούσαν σταθμούς στη Νότια Ρωσία, την Εγγύς Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, μεγαλουργώντας εμπορικά και πολιτιστικά. Με τους διαδοχικούς αποικισμούς και την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου ο ελληνισμός και ο ελληνικός πολιτισμός αναπτύχθηκαν σε ένα μεγάλο μέρος του τότε γνωστού κόσμου, διδάσκοντας πνεύμα και κάλλος. Ο ελληνισμός έγινε κόσμος.
Αργότερα, στη ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο, ο ελληνισμός απλώθηκε σε εύρος και βάθος. Με την εγκόλπωση του Χριστιανισμού, ο ελληνισμός εμπλουτίστηκε. Ταξίδεψε σε περισσότερες περιοχές, μυαλά και καρδιές. Η Ελλάδα, η πατρίδα, παρέμενε η κοιτίδα του ελληνισμού, αλλά αυτός είχε πάντοτε στραμμένο το βλέμμα του έξω, στην οικουμένη. Στην πολιτιστική του παρακαταθήκη θεμελιώθηκε ο νεότερος και σύγχρονος δυτικός πολιτισμός, ένας πολιτισμός που δεν αφορούσε και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και τους Έλληνες. Ήταν και είναι οικουμενικός.
Όταν άρχισε να αχνοφαίνεται η κατάρρευση του Βυζαντίου, ακούστηκαν οι πρώτες φωνές που καλούσαν τον ελληνισμό να συσταλεί. Ο Πλήθων ζητούσε να περιοριστεί ο ελληνισμός στα ασφυκτικά όρια της Πελοποννήσου, να συρρικνωθεί, να απεμπολήσει το μεγαλείο που έκτισε επί αιώνες: την οικουμενικότητά του. Στο δρόμο του ακολούθησαν πολλοί. Παρά ταύτα, ο ελληνισμός, έως τον 19ο αιώνα, διατήρησε θέσεις στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική, αντιστάθηκε. Ακόμα και υποδουλωμένος σε διάφορους δυνάστες δεν έπαψε να μεγαλουργεί και να ηγείται, πολιτιστικά και εμπορικά.

Μολαταύτα, στη νεότερη και σύγχρονη Ελλάδα δεν έλειψε η μετανάστευση. Τουναντίον, σε ορισμένες περιόδους γιγαντώθηκε. Μόνο που πια η Ελλάδα δεν εξήγαγε μεγαλείο, αλλά κακομοιριά. Κατά κανόνα, πάμφτωχοι, αμόρφωτοι, ρακένδυτοι Έλληνες παρατούσαν τα χωριά τους για να αναζητήσουν δουλειές στην Ευρώπη, την Αμερική και την Αυστραλία. Οποιαδήποτε δουλειά. Μετανάστευαν ως φτωχοί συγγενείς, από μια ανυπόληπτη Ελλάδα. Και παρότι συνήθως πρόκοβαν επαγγελματικά και κοινωνικά, στην πραγματικότητα αφελληνίζονταν άμα τω χρόνω. Έσπευδαν πρόθυμα να υιοθετήσουν τον πολιτισμό της χώρας υποδοχής τους και τον επιδείκνυαν ως στοιχείο ανωτερότητας στους Ελλαδίτες.

Από την άλλη, όσοι παρέμειναν στην Ελλάδα ήταν κατά κανόνα οι μορφωμένοι, που μπόρεσαν να χτίσουν δουλειές και ζωές γύρω από το δημόσιο, είτε ως υπάλληλοι, είτε ως κρατικοδίαιτοι ιδιώτες. Ελάχιστοι από τους πεπαιδευμένους, ικανούς και τολμηρούς Ελλαδίτες άνοιξαν τα φτερά τους στον κόσμο, ενίοτε κυνηγημένοι από το επίσημο κράτος για τα φρονήματά τους.

Από τη δεκαετία του 1980 στην Ελλάδα δημιουργήθηκε μια εντυπωσιακή γενιά Ελλήνων. Μορφωμένοι, γλωσσομαθείς, με τον αέρα που τους έδινε η ταυτότητα του Ευρωπαίου πολίτη -η οποία αντικαθιστούσε την νεοελληνική μειονεξία- άρχισαν να ανοίγονται δυναμικά στον κόσμο. Στην αρχή για να αναζητήσουν περισσότερη γνώση και εμπειρίες, ώστε σε λίγα χρόνια να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Η γοητεία, πραγματική και φανταστική, του γενέθλιου τόπου και του τρόπου ζωής ήταν αμάχητη.

Και τότε ήλθε η κρίση. Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες άρχισαν να μεταναστεύουν επειδή μπορούσαν, επειδή είχαν προσόντα, όχι αυτή τη φορά ως γκασταρμπάιτερ. Μορφωμένοι και κοσμοπολίτες καταλαμβάνουν συχνότατα επίζηλες θέσεις στις χώρες υποδοχής τους. Επιβάλλονται στις κοινωνίες τους με τη γνώση και τις ικανότητές τους. Εξάγουν μια Ελλάδα της δημιουργίας, που το ελλαδικό κράτος έπνιγε. Που δεν μπορούσε να αντέξει. Η Ελλάδα, μετά το 1950, αποφάσισε να δημιουργήσει τόσους πολλούς επιστήμονες και επαγγελματίες που αδυνατούσε να απορροφήσει και αξιοποιήσει. Στην αρχή, ως λύση, προκρίθηκαν οι ασύστολοι διορισμοί. Μετά η ανάπτυξη – φούσκα με ασύγγνωστα δάνεια. Όταν αυτές οι δυνατότητες εξαντλήθηκαν και μας εξάντλησαν, απέμεινε η μετανάστευση.

Πικρή ενίοτε για τον Έλληνα, νάμα για τον ελληνισμό. Εξάγουμε, όπως στις λαμπρότερες περιόδους της ιστορίας μας, το περίσσευμά μας, την προστιθέμενη αξία μας: ανθρώπους. Γιατί το βασικό κεφάλαιο της χώρας μας είναι οι Έλληνες. Ξαναδίνουμε, λοιπόν, στην οικουμένη ό,τι ωραιότερο υπάρχει: γνώση και νιάτα. Μέσω των νέων που αποδημούν η Ελλάδα ξαναγίνεται κόσμος, γίνεται Ελλάδα ξανά. Όπως στις καλύτερες περιόδους της ιστορίας μας. Η Ελλάδα συστήνεται και πάλι στην οικουμένη, σε μια εποχή που η ανθρωπότητα έχει ανάγκη τα ελληνικά ιδεώδη: τον ανθρωπισμό, τη γνώση, το κάλλος. Ο ταλαίπωρος και απαξιωμένος ελληνισμός τα προσφέρει αφειδώς για άλλη μια φορά. Η γενιά του brain drain, έστω ασύνειδα, πράττει αυτό που καμιά ηγεσία δεν κατόρθωσε. Μετατρέπει την κρίση σε ευκαιρία και ξαναδίνει στον ελληνισμό την πεμπτουσία του: την οικουμενικότητα, την εξωστρέφεια. Η αυθεντική Ελλάδα ήταν και θα είναι αλλού, γιατί είναι οικουμενική.

Την ίδια ώρα η ελλαδική πολιτική ηγεσία δεν αντιλαμβάνεται το μέγεθος του διακυβεύματος και υπόσχεται ότι θα κάνει τα πάντα για να ξαναφέρει πίσω τους ξενιτεμένους. Προσπαθεί να πνίξει τον ελληνισμό στη μετριότητά της, να τον βυθίσει στα αδιέξοδα του σύγχρονου ελλαδικού κράτους. Δεν κατανοεί ότι ιστορικά το πλέον επιτυχημένο παραγωγικό μοντέλο ήταν και είναι η εξάπλωση του ελληνισμού στην περιφέρειά του. Η δημιουργία ισχυρών ελληνικών κοινοτήτων στο εξωτερικό ανέκαθεν προσέφερε στην Ελλάδα ανάπτυξη, μέσω των εμπορικών και παραγωγικών δικτύων που δημιουργούνται.

Τελικά, ο μεγαλύτερος εχθρός του ελληνισμού είναι το ελλαδικό κράτος.

(www.huffingtonpost.gr)