Συντάκτης: Athanasios Koutoupas

Ο Υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος και για θέματα Απόδημου Ελληνισμού Τέρενς Κουίκ παραβρέθηκε σήμερα (21.12.2016) στην παρουσίαση του βιβλίου «Μόσχος και Αθηνά – Piaga Bovlu» που επιμελήθηκε και συντόνισε ο Δήμος Ασπροπύργου σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού.

Στο σύντομο χαιρετισμό του, ο Τέρενς Κουίκ τόνισε μεταξύ άλλων τα εξής:

«Νέα παιδιά της Ομογένειας, νέα παιδιά με αγάπη, μεράκι και κέφι ενώθηκαν σε ένα εκπαιδευτικό και ερευνητικό εγχείρημα που είχε ως αποτέλεσμα το βιβλίο «Μόσχος και Αθηνά». 

Ενός βιβλίου που έχει πλαστεί από τη συγγραφική έμπνευση και ιστορική έρευνα των μαθητών του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας της Μόσχας, με την αξιοθαύμαστη χορηγία του Δήμου Ασπροπύργου και το Κέντρο Εκμάθησης  Ρωσικής Γλώσσας του Δήμου, το οποίο και προσφέρθηκε να μεταφράσει το βιβλίο στα Ρωσικά, και όλα αυτά με την ένθερμη στήριξη και το συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού.

Ένα δίγλωσσο βιβλίο – γέφυρα μεταξύ Ελληνικού και Ρωσικού πολιτισμού, ένα βιβλίο που τιμά το 2016 ως έτος σύσφιξης των φιλικών και δημιουργικών σχέσεων των δύο λαών Ελλάδας και Ρωσίας και συμβάλει στην περαιτέρω εμβάθυνσης των παραδοσιακών σχέσεων φιλίας τους».

Αγαπητοί Συμπατριώτες,

Οι εορτές των Χριστουγέννων και του Νέου Έτους μου δίνουν, για μιαν ακόμη φορά, την ευκαιρία και την δυνατότητα ν’ απευθυνθώ σ’ Εσάς, τους Έλληνες της Διασποράς και να επικοινωνήσω μαζί σας.

Και το κάνω με ιδιαίτερη χαρά αλλά και βαθειά συγκίνηση, έχοντας πλήρη συναίσθηση του ότι αφενός είσθε οι εμβληματικοί εκπρόσωποι της Πατρίδας μας –ιδίως δε της Ιστορίας της, του Πνεύματος και του Πολιτισμού της- σ’ ολόκληρη την Οικουμένη. 

Και, αφετέρου, η Ελλάδα μας σάς οφείλει, διαχρονικώς, τα μέγιστα για την ολόπλευρη και πολύτιμη στήριξή σας τόσο κάθε φορά που ο Τόπος μας και ο Λαός μας το έχει ανάγκη σε κρίσιμες στιγμές –όπως αυτές που περνάμε τα τελευταία χρόνια- όσο και, πρωτίστως, στο πλαίσιο της υπεράσπισης των Εθνικών μας Δικαίων.
Μολονότι και η χρονιά που πέρασε ήταν μια ακόμη εξαιρετικά δύσκολη περίοδος για την Ελλάδα, θέλω να σάς διαβεβαιώσω ότι όλοι οι Έλληνες, μ’ αρραγή ενότητα μπροστά στα μεγάλα και τα σημαντικά, αγωνιζόμασθε και θ’ αγωνισθούμε για να σταθούμε στο ύψος των εθνικών περιστάσεων και να διασφαλίσουμε, ξεπερνώντας την κρίση, στην Ελλάδα μας και τον Λαό μας το μέλλον που τους αρμόζει. 

Τονίζω δε, εκ νέου και μ’ έμφαση, ότι θα το πράξουμε στο πλαίσιο της αδιαπραγμάτευτης συμμετοχής μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη. Διότι αποτελεί σήμερα κοινή συνείδηση, και μεταξύ των Εταίρων μας, ότι η Ελλάδα δε διανοείται την πορεία της εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχανε την ίδια την ταυτότητά της χωρίς την Ελλάδα.
Σ’ έναν κόσμο, όπου αυξάνονται απειλητικά οι κάθε είδους ανισότητες, όπου δεν έχει επιλυθεί το υπαρξιακό, για την Ευρώπη και τον Πολιτισμό της, Προσφυγικό ζήτημα, η Ελλάδα παραμένει ένα Κράτος Δικαίου που υπερασπίζεται τις αρχές και την αναγκαιότητα του Κοινωνικού Κράτους ενώ, συγχρόνως, σ’ ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, πρεσβεύει και δραστηριοποιείται υπέρ της ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας των λαών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των ανωτέρω προβλημάτων και δεινών, με σεβασμό πάντοτε στην εφαρμογή και την τήρηση του Ευρωπαϊκού και του Διεθνούς Δικαίου στο σύνολό τους. 

Θεωρώντας, μάλιστα, ως πρώτιστο δεινό αυτό της τρομοκρατικής βαρβαρότητας, η οποία οφείλει να παταχθεί αμείλικτα, με την συνεργασία όλων των δημοκρατικών και πολιτισμένων μελών της Διεθνούς Κοινότητας.

Είμαστε βέβαιοι ότι σ’ αυτήν την ιερή αποστολή υπεράσπισης της Πατρίδας μας και του Έθνους μας θα είσθε, όπως πάντα, πρωτοπόροι, αναδεικνύοντας ανά την Υφήλιο το υποδειγματικό ήθος σας και τις ανεξάντλητες δυνάμεις δημιουργίας, οι οποίες σας διακρίνουν.

Μεταφέροντάς σας τα αισθήματα ευγνωμοσύνης μας γι’ αυτή την ανεκτίμητη συμβολή σας, σάς εύχομαι Καλά Χριστούγεννα, Καλή Χρονιά, με υγεία καθώς και κάθε επιτυχία και προσωπική ευτυχία.

“Παιδί” της Κομοτηνής, εισήγαγε πρώτος την καπνοβιομηχανία στην Αίγυπτο, αναβίωσε τον αιγυπτιακό αμπελώνα, επεκτάθηκε επιχειρηματικά στην Ευρώπη και την Αμερική και αναδείχθηκε σε ευεργέτη της πόλης μας. Σήμερα είναι γνωστός στην τοπική μας κοινωνία χάρη στην ιστορική σχολή που φέρει το όνομά του, “Τσανάκλειος Σχολή”, ένα εντυπωσιακό κτίριο που δεσπόζει στην καρδιά της Κομοτηνής και το οποίο αισίως διασώθηκε από την παρακμή στην οποία είχε περιέλθει. Ο Νέστωρας Τσανακλής όμως είναι κάτι πολύ περισσότερο για την Κομοτηνή. Μάλιστα το γεγονός ότι γεννήθηκε και έζησε μέχρι τα 15 του χρόνια στην Κομοτηνή, όπως αναφέρουν ιστορικές πηγές, δημιουργεί την υποχρέωση να αναδείξουμε την προσωπικότητα, τη δράση και την προσφορά του. 
Αυτό επιχείρησε να κάνει η Εταιρεία Θρακικών Ερευνών εγκαινιάζοντας με αφιερωματική εκδήλωση στον Νέστωρα Τσανακλή, τη σειρά εκδηλώσεων που είχε προαναγγέλλει με τίτλο «Η φυσιογνωμία της Κομοτηνής κατά την τελευταία περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας (1800-1913)». Τίτλος της πρώτης εκδήλωσης, η οποία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας 12 Δεκεμβρίου στην αίθουσα του ιδρύματος Παπανικολάου, ήταν “Νέστωρ Τσανακλής: Ο διαπρεπής γόνος και ευεργέτης της Κομοτηνής». 
Ο τάφος του Τσανακλή βρίσκεται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αφού εκεί έδρασε επιχειρηματικά τα περισσότερα χρόνια της ζωής του, όμως το σπίτι που γεννήθηκε βρίσκεται στην Κομοτηνή. Πρόκειται για τη σημερινή στέγη του Μορφωτικού Συλλόγου των εν Θράκη διαβιούντων Σαρακατσαναίων, που βρίσκεται στην οδό Αγίου Γεωργίου. Η μητέρα του ήταν από την Αίνο, όπως μας πληροφορεί η φιλόλογος Τζένη Κατσαρή, αποκαλύπτοντας παράλληλα στοιχεία που αφορούν την Τσανάκλειο Σχολή στην Κομοτηνή. Σύμφωνα με την κ. Κατσαρή  “τα εγκαίνια της Τσανακλείου έγιναν την ημέρα της γιορτής του και από εκεί και πέρα η τοπική εκκλησία είχε φροντίσει κάθε Οκτώβριο, την ημέρα του αγίου Νέστωρα, να γίνεται ένα μνημόσυνο στη μνήμη του. Φυσικά του απένειμαν τον τίτλο του μεγάλου ευεργέτη”.

ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
Ο Νέστωρας Τσανακλής ήταν ένας πρωτοπόρος βιομήχανος, όντας ο πρώτος ουσιαστικά που εισήγαγε τον καπνό και την καπνοβιομηχανία στην Αίγυπτο μετά το 1865. Είναι επίσης ο πρώτος που αναβιώνει τον αιγυπτιακό αμπελώνα. Ξεχώρισε επιχειρηματικά για τον τρόπο με τον οποίον προώθησε το αιγυπτιακό τσιγάρο, όπως μας πληροφορεί ο Βασίλειος  Ριτζαλέος, μεταδιδακτορικός ερευνητής του τμήματος Ιστορίας Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., κάνοντας λόγο για…πρωτοτυπία. “Στην Αίγυπτο δεν παραγόταν καπνός ούτε σε ένα στρέμμα, απαγορευόταν από την Οθωμανική αυτοκρατορία και υπήρχε συμφωνία με την Αίγυπτο γι’ αυτό. Ωστόσο στην χώρα αυτή υπήρχαν μερικές βιομηχανίες όπως του Τσανακλή, οι οποίες έκαναν τα καλύτερα τσιγάρα στην Αίγυπτο. Ξεκίνησε από την Αίγυπτο γιατί δεν μπορούσε να το κάνει αυτό σε άλλο μέρος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, υπήρχε μονοπώλιο καπνού και μόνο στην Αίγυπτο θα μπορούσε να ανοίξει καπνοβιομηχανία.

Ξεκίνησε κάνοντας τσιγάρα σε Έλληνες εργάτες που δούλευαν στην διώρυγα του Σουέζ το 1865. Μετά έφυγε από το Σουέζ γιατί ήταν πολύ μικρό για τα δικά του μεγάλα σχέδια. Πήγε στο Κάιρο, που ήταν πολύ μεγάλο κέντρο μαζί με την Αλεξάνδρεια και εκεί έστησε ένα μικρό εργαστήριο με ορισμένους εργάτες, εισάγοντας καπνό από το λιμάνι της Καβάλας, μακεδονικό καπνό. Έκανε την ανάμειξη των ποικιλιών του εκεί και στην συνέχεια προχωρούσε στην παρασκευή των τσιγάρων του, τα οποία ήταν χειροποίητα και πάρα πολύ ακριβά”. Τα τσιγάρα του Τσανακλή θα γίνουν αμέσως περιζήτητα στην μεγαλοαστική και μεσαία τάξη του Καΐρου και επίσης στον βρετανικό στρατό. Μέσω των Βρετανών αξιωματικών τα τσιγάρα του Τσανακλή έγιναν γνωστά στην Ευρώπη και πολύ σύντομα και ίσως πριν το 1885 και στην Αμερική. 
Η βιομηχανία καπνού του Τσανακλή από το 1885 και μετά άρχισε να επεκτείνεται και να γίνεται μια πολυεθνική εταιρεία εκείνης της εποχής με εργοστάσια στο Κάιρο και έπειτα σε Ευρώπη και Αμερική. Η καλύτερη περίοδος για τον Τσανακλή, όπως λέει ο κ. Ριτζαλέος, “ήταν μέχρι το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου το 1918”. Μετά, όπως εξηγεί , “ο κόσμος στράφηκε σε πιο φθηνά τσιγάρα και γι’ αυτό έπεσε το προϊόν. Τότε άρχισε να πέφτει σε παρακμή και η βιομηχανία του Τσανακλή και προς το τέλος της ζωής του – πέθανε το 1932 – είχε κάποιο πρόβλημα ασθένειας και δεν μπορούσε πια να διευθύνει τις εταιρείες του”.

Η ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ ΕΞΑΓΟΡΑΣΕ ΤΗΝ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΟΥ ΤΣΑΝΑΚΛΗ
Μετά τον θάνατό του η περιουσία του θα περάσει στη διαχείριση της ανιψιάς του που ήταν κληρονόμος του και στον γαμπρό του, που ήταν από την Μάνη. Ο γαμπρός του θα εγκαταλείψει το διπλωματικό σώμα, για να αφοσιωθεί στις επιχειρήσεις του Τσανακλή. Όμως, όπως αναφέρει ο κ. Ριτζαλέος, “είχε δει ότι δεν υπήρχε μέλλον στην καπνοβιομηχανία, οπότε πούλησε το εργοστάσιο στην μεγάλη ελληνική εταιρεία Παπαστράτος, η οποία το κράτησε κάποια χρόνια. Όμως το έχασε μετέπειτα γιατί εθνικοποιήθηκε, καθώς το καινούριο καθεστώς του Νάσερ μετά το 1952 πήρε όλες τις ξένες επιχειρήσεις στα χέρια του”. 

ΑΜΠΕΛΩΝΑΣ ΝΕΣΤΩΡΑ ΤΣΑΝΑΚΛΗ 
Το ίδιο συνέβη και με την αμπελουργία, όπως αναφέρει ο κ. Ριτζαλέος “την οποία ο κληρονόμος του Τσανακλή σκέφτηκε να την εισάγει στο χρηματιστήριο του Καΐρου και να βάλει και Αιγύπτιους διευθυντές μήπως και καταφέρει να την σώσει. Τότε υπήρχε άνοδος του εθνικισμού στην Αίγυπτο και ήθελαν να αφαιρέσουν τα πρωτεία της οικονομίας από τους ξένους επιχειρηματίες, γιατί τόσο ο Τσανακλής όσο και ο γαμπρός του, είχαν  ελληνική υπηκοότητα. Ο Τσανακλής για 30 χρόνια προσπάθησε να κάνει εύφορη μια περιοχή, η οποία ήταν εντελώς άγονη, έρημος μεταξύ Καΐρου και Αλεξάνδρειας.

Όλοι τον έλεγαν τρελό, ξόδεψε πάρα πολλά λεφτά, υπολογίζονται γύρω στις 300 χιλιάδες αιγυπτιακές λίρες. Όμως τα κατάφερε και προς το τέλος της ζωής του είδε το πρώτο κρασί και το ευχαριστήθηκε”. Η αμπελουργία του Τσανακλή θα εθνικοποιηθεί την δεκαετία του ’60, μαζί με όλες τις ελληνικές εταιρείες με οινοπνευματώδη ποτά. Το 2002 οι αμπελώνας που δημιούργησε ο Νέστωρας Τσανακλής θα περιέλθουν στα χέρια ενός Ολλανδικού κολοσσού. Όπως μας πληροφορεί ο κ. Ριτζαλέος, “επένδυσε πολλά χρήματα, ονόμασε όλα αυτό το project αμπελώνα Τσανακλή για να τιμήσει τον Τσανακλή. Σήμερα λέγεται αμπελώνας Τσανακλή και παράγει τα καλύτερα κρασιά στην Αίγυπτο. Μάλιστα έχουν ιδρύσει και ένα μουσείο, που δείχνει την ιστορία του αμπελώνα από το 1882 όταν ο Τσανακλής αγόρασε τις εκτάσεις στην Αίγυπτο μέχρι και σήμερα”. 

Αυτά και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για τον Νέστωρα Τσανακλή ακούστηκαν στη διάρκεια της εκδήλωσης, όπου ομιλητής ήταν και ο Βασίλης Αϊβαλιώτης, γραμματέας του ΔΣ ΠΑΚΕΘΡΑ, ο οποίος ανέλυσε το θέμα της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης του Νέστωρα Τσανακλή σε όλο τον κόσμο. 

(www.xronos.gr)

Η αναζήτηση λύσεων στις συγκρούσεις αφενός και η ευρύτερη συνεργασία στο “πνεύμα της Ρόδου” με μια θετική ατζέντα που θα φέρουν κοντά πληθυσμούς και νεολαία στην ευρύτερη περιοχή αφετέρου, είναι τα δύο πεδία συνεργασίας ανάμεσα στην ΕΕ και τον αραβικό κόσμο, στα οποία εστίασε την παρέμβασή του στη συνεδρίαση της 4ης Υπουργικής Συνόδου Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αραβικού Συνδέσμου (ΑΣ) ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς.

Ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι πρέπει να αναζητηθούν λύσεις σε συγκρούσεις που υπάρχουν, είτε αυτές έχουν πάρει σκληρό χαρακτήρα είτε όχι, με πρώτη αυτή μεταξύ Παλαιστίνης και Ισραήλ και τη δημιουργία των δύο κρατών, και επισήμανε τη σημασία της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας στο Ιράκ και τη Συρία, “δύο πολέμους που πρέπει να τελειώνουν”. Αναφέρθηκε επίσης και στην ανάγκη στήριξης και αναγνώρισης της Εθνικής Κυβέρνησης της Λιβύης και στην απαίτηση να ενσωματωθούν όλες οι δυνάμεις στον λιβυκό χώρο.

“Ξέρετε”, είπε ο κ. Κοτζιάς ενημερώνοντας τους Έλληνες δημοσιογράφους, “πάντα υποστηρίζω την ανάγκη ενός αντιπολεμικού κινήματος που δυστυχώς λείπει στην Ευρώπη, λείπει και στην Αριστερά”. “Η συζήτηση” όπως είπε “γίνεται σε πολιτικό επίπεδο μόνο για τις επιπτώσεις των πολέμων και το προσφυγικό”. Αυτό είναι και το ζήτημα που έθεσε στους συναδέλφους του στη Σύνοδο, εξηγώντας τα οφέλη από τη δημιουργία δικτύων συνεργασίας των χωρών της ευρύτερης περιοχής της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής σε τομείς κοινωνικού και πολιτιστικού χαρακτήρα, από τις μεταφορές μέχρι τα πανεπιστήμια και την έρευνα, ικανών “να δώσουν πολύ πιο ισχυρή ώθηση σε μία πολιτική σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή παρά οι ανακοινώσεις και οι δηλώσεις που συνεχώς κάνουμε μεταξύ μας και τις ακούμε μεταξύ μας”.

Μια πρωτοβουλία που πήρε η Ελλάδα με τη Διάσκεψη της Ρόδου για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα τον περασμένο Σεπτέμβριο και ήδη αποκαλούν και Άραβες συνάδελφοί του ως “πνεύμα της Ρόδου”, όπως στο Λίβανο ο ομόλογός του Γκεμπράν Μπασίλ. Ο κ. Κοτζιάς έκανε μνεία στη θετική ατζέντα που πρέπει να δοθεί από τους πολιτικούς καθώς, όπως τόνισε, “δεν μπορούμε να συζητάμε μόνο και κάθε φορά αποκλειστικά για τις συγκρούσεις στην περιοχή, γιατί αυτό δεν δίνει προοπτική, ούτε στους πληθυσμούς ούτε ιδιαίτερα στη νεολαία”. “Σε αυτή τη θετική ατζέντα”, όπως εξήγησε, θα πρέπει να αναπτυχτούν τα συστήματα συνεργασίας, κοινωνικών υποκειμένων στους τομείς της εκπαίδευσης, της έρευνας, της οικονομίας, του πολιτισμού, με τη διοργάνωση εβδομάδων φιλίας και πολιτισμού ανάμεσα στα κράτη της περιοχής. Πρωτοβουλία η οποία θα επαναληφθεί τον προσεχή Μάιο.

Επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ελληνική πρωτοβουλία της Διάσκεψης για τον διαθρησκειακό και πολιτιστικό πλουραλισμό που διεξήχθη στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 2015 και θα επαναληφθεί και το 2017 με τη συνδιοργάνωση της Αυστρίας, της Ιορδανίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, καθώς και στις τριμερείς συνεργασίες που έχει αναπτύξει η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, την Παλαιστίνη και τον Λίβανο.

Ιδιαίτερης σημασίας για τη διεύρυνση των διμερών σχέσεων υπήρξαν και οι συναντήσεις που είχε ο κ. Κοτζιάς στο περιθώριο της Συνόδου με τους ομολόγους του, του Ιράκ, του Κουβέιτ και της Τυνησίας, καθώς και τον γενικό γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου, οι οποίοι “με μεγάλη χαρά αποδέχτηκαν τις προσκλήσεις να επισκεφτούν την Ελλάδα μέσα στο επόμενο διάστημα και να συμμετάσχουν οι ίδιοι προσωπικά οι υπουργοί στη “Διάσκεψη της Ρόδου”, όπως είπε ο υπουργός Εξωτερικών, σημειώνοντας ότι και ο ίδιος αποδέχτηκε τις προσκλήσεις να επισκεφθεί σύντομα το Ιράκ, την Τυνησία και το Κουβέιτ.

Παράλληλα, οι υπουργοί Εξωτερικών εξήραν τη στάση της Ελλάδας τόσο ως προς την Αίγυπτο όσο και ως προς την πρόσφατη επίσκεψη του κ. Κοτζιά στη Λιβύη, καθώς και ως προς τις πρωτοβουλίες του στην ευρύτερη περιοχή τους.

Τέλος, συμφωνήθηκε η συνεργασία των πολιτικών διευθύνσεων των υπουργείων εξωτερικών, η δυνατότητα ανάπτυξης διυπουργικής συνεργασίας και η αξιοποίηση της εμπειρίας που έχει η Ελλάδα στην ΕΕ.

(www.capital.gr)