Συντάκτης: Νίκος Κάτσικας

Με κάθε θρησκευτική μεγαλοπρέπεια και με την παρουσία του Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β΄, θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 28 Οκτωβρίου τα θυρανοίξια του ιστορικού ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου των Ελληνικών Κοιμητηρίων της Αλεξάνδρειας, δίπλα ακριβώς από το Ελληνικό Τετράγωνο του Σάτμπι.

Μία εκκλησία που έχει καταγράψει μνήμες δεκαετιών και έχει συνδέσει το όνομά της με την πορεία της ελληνικής παροικίας στην πόλη του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά κυρίως έχει αποτελέσει το χώρο από όπου ξεκίνησε η τελευταία κατοικία για όλους τους Αλεξανδρινούς, μικρούς και μεγάλους, πλούσιους και φτωχούς, μεγαλοεπιχειρηματίες και μεροκαματιάρηδες, επιστήμονες αλλά και τον απλό κόσμο…

Όλοι οι Έλληνες Αλεξανδρινοί που εγκατέλειψαν τον κόσμο αυτόν, εδώ και δεκαετίες, εκεί «άκουσαν» το τελευταίο «αντίο» από φίλους, συγγενείς και παροίκους…

Η εκκλησία λοιπόν των Ελληνικών Κοιμητηρίων της Αλεξάνδρειας αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια της ελληνικής παροικίας σε όλη τη Χώρα του Νείλου.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι μεταξύ άλλων μεγάλων προσωπικοτήτων που έχουν εναποθέσει το σώμα τους στο χώρο αυτό, στο Α΄ Κοιμητήριο έχει ταφεί ο Γεώργιος Αβέρωφ. Σήμερα βέβαια υπάρχει κενοτάφιο, γιατί ως γνωστόν τα οστά του έχουν μεταφερθεί στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Επίσης, υπάρχουν ο οικογενειακός τάφος του ποιητή Κωνσταντίνου Π. Καβάφη και οι τάφοι μεγάλων ευεργετών της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, όπως των Δ. Αναστάση, Σαλβάγων, Ζερβουδάκη, Καζούλη, Ράλλη, Ροδοκανάκη, Κάσδαλη κ.ά. Στο Β΄ Κοιμητήριο έχει στηθεί Ηρώο με περίπου 100 οστά Ελλήνων Ικάρων που έπεσαν στη Μ. Ανατολή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Και η πρεσβυγενής Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας με το έργο της ανακαίνισης και της κτιριακής διόρθωσης του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου των Ελληνικών Κοιμητηρίων, δεν ολοκληρώνει απλά ένα ακόμη σημαντικό έργο της, που έχει σχέση με την επαναλειτουργία του λατρευτικού αυτού χώρου, και μάλιστα με τα μικρότερα δυνατά έξοδα, τα οποία μάλιστα τα επωμίστηκε από ίδιους πόρους, αλλά κυρίως με το έργο αυτό δίνει άλλη μία φορά το μήνυμα στην επόμενη αλεξανδρινή γενιά το καθήκον που έχει, να προστατεύσει αυτά που παρέλαβε από τους Αιγυπτιώτες προγόνους της.

Με τη σκέψη τους να εναποτίθεται σε αυτό το ανυπέρβλητο καθήκον, τόσο ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Εδμόνδος Κασιμάτης, όσο και ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΑ κ. Γιάννης Σιόκας, ο Οικονομικός Επόπτης κ. Πάρης Πεφάνης Μακρής και όλο το Προεδρείο της Κοινοτικής Επιτροπής, έδωσαν όσο μπορούσαν από τον εαυτό τους για την ολοκλήρωση του έργου αυτού.

Βεβαίως, καθοριστική υπήρξε η συμβολή του Αλεξανδρινού επιβλέποντα Πολιτικού Μηχανικού κ. Γρηγόρη Σαατσόγλου αλλά και των Αιγυπτίων συναδέλφων του, που με απόλυτη επαγγελματική ευσυνειδησία προχώρησαν το έργο, το οποίο τους αμέσως επόμενους μήνες, η Κοινοτική Επιτροπή θα παραδώσει στην παροικία…

Έτσι ώστε, και πάλι τα προσφιλή μας πρόσωπα που αποχαιρετούμε για πάντα, να μπορούν να κάνουν το ύστατο ταξίδι τους στην ελληνική εκκλησία των κοιμητηρίων της ΕΚΑ.

 

 

 

 

 

 

Γράφει η Νόρα Ράλλη

από την «Εφημερίδα των Συντακτών»

 

 

 

 

 

 

Το Αβερώφειο Γυμνάσιο Αλεξάνδρειας δεν είναι απλώς ακόμη ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα. Φέρει πάνω του σχεδόν δύο αιώνες ζωής, καθώς συστήθηκε στον 19ο αιώνα (1843) από την Ελληνική κοινότητα Αλεξανδρείας, στην Αίγυπτο.

Εικόνες από τη μακρά αυτή διαδρομή, γεμάτες από μαθητές, προσωπικές ιστορίες, γνώση και «κρυφές μνήμες» αναβιώνει η φωτογράφος Μαρία Στέφωση, σε μία ιδιαίτερη έκθεση που ουσιαστικά ξαναζωντανεύει τον μύθο των Αλεξανδρινών μέσα στο ιστορικό εκείνο σχολείο, όμως σε έναν άλλο επιβλητικό χώρο, φορτωμένο και τούτον από μνήμες μαθητικές και δράσεις, τη Διπλάρειο Σχολή της Αθήνας.

Με βάση και αφετηρία αυτούς τους δύο άξονες (Αβερώφειο Γυμνάσιο Αλεξάνδρειας – Διπλάρειος Σχολή Αθηνών) και τις μαθητικές σκηνές που εξελίσσονταν εκεί, η Μαρία Στέφωση αναδημιουργεί τις εικόνες, χρησιμοποιώντας τις αίθουσες του ενός σχολείου για να ξαναζωντανέψει το άλλο.

Πρόκειται για μια ελεγεία στον αιγυπτιώτικο ελληνισμό και την ακμή του. Ωστόσο, μέσα από το υλικό που συνέλεξε και επέλεξε να παρουσιάσει η καλλιτέχνιδα, αναδίδεται και μία μελαγχολία για τη φυγή και τη συρρίκνωση της παροικίας μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Εξάλλου η Μ. Στέφωση ανέτρεξε στις φωτογραφίες του αιγυπτιώτικου ελληνισμού, σωσμένες στο πολύτιμο αρχείο του ΕΛΙΑ αλλά και σε οικογενειακά άλμπουμ, για να βρει το πρωτόλειο υλικό της. Εξ ου, και ο τίτλος της έκθεσης «Κρυφή Μνήμη». Η ίδια έχει χαρακτηρίσει τη φωτογραφία «κιβωτό όπου αποτίθεται ανάγλυφα η μνήμη».

Στη νέα της αυτή έκθεση, κοινός πρωταγωνιστής όλων είναι η ζωτική σχέση της φωτογραφικής εικόνας με τη θνητότητα (της αίγλης, του χρόνου, της ζωής ή μιας ολόκληρης εποχής).

«Σε αυτές τις φωτογραφίες», εξηγεί η καλλιτέχνιδα, «μπορεί κάποιος να διαπιστώσει τρεις ιστορικούς χρόνους: ο ένας αφορά τις φωτογραφίες των παιδιών. Είναι μαθητές που φωτογραφίζονται χαρούμενοι με όλες τις προσδοκίες στα μάτια τους, έχουν όλο το μέλλον μπροστά τους, όλα τα όνειρά τους είναι στο σημείο εκκίνησης. Παίζουν με τον φακό και περιμένουν. Ο δεύτερος χρόνος είναι οι φωτογραφίες του σχολείου. Έχει περάσει ο χρόνος, έχουν διαψευστεί πολλά όνειρα, έχουν συρρικνωθεί τα πράγματα ώστε πλέον οι αίθουσες αυτές είναι περιττές. Δεν μπορούν να έχουν τον ρόλο που είχαν. Και ο τρίτος χρόνος είμαστε εμείς, που το βλέμμα μας κρατά τη γνώση και τη χρονική απόσταση της Ιστορίας. Αν θέλουμε να μιλήσουμε και με όρους ιστορίας της ομογένειας, ο πρώτος χρόνος είναι η χρυσή εποχή της αιγυπτιώτικης κοινότητας που τοποθετείται στην αυγή του περασμένου αιώνα έως το ξέσπασμα του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, ο δεύτερος χρόνος είναι ο χρόνος της φυγής με όλα τα επακόλουθα και, τέλος, είναι ο δικός μας χρόνος, στο σήμερα».

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Μαρία Στέφωση ασχολείται με την Αίγυπτο και τους Αλεξανδρινούς. Έχει περιηγηθεί πολλές φορές στην Αλεξάνδρεια, όπου ψάχνοντας στοιχεία για δύο εμβληματικές μορφές, τον Κ. Καβάφη και τον Κ. Παρθένη, κατέγραφε παράλληλα στον φακό της όλη την ατμόσφαιρα της περίφημης ελληνικής γειτονιάς, ψάχνοντας ταυτόχρονα και για ίχνη του παρελθόντος. Αυτό ακριβώς κάνει και στην παρούσα έκθεση.

«Εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς την αγωνία της φωτογράφου να περισώσει τις εύθραυστες από τον χρόνο φωτογραφίες, «θαμμένες» σε παλιοκαιρισμένα άλμπουμ και στα «πίσω δωμάτια» της μνήμης. Ταυτόχρονα και την αγωνία της να αποκαλυφθούν από τη σκόνη της λήθης και να βγουν στο φως», λέει ο επιμελητής της έκθεσης, Γιώργος Μυλωνάς, και καταλήγει πως «η «κρυφή μνήμη» δεν είναι θρήνος γι’ αυτό που χάθηκε, ούτε νοσταλγία για το παρελθόν. Είναι άνοιγμα σε έναν προσωπικό αναστοχασμό, όπου στο πρόσωπο των άλλων μπορούμε να αναλογιστούμε τη δική μας ζωή».

Να σημειωθεί ότι η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της επετείου των 85 χρόνων του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων και θα διαρκέσει έως τις 26 Οκτωβρίου, στη Διπλάρειο Σχολή (πλατεία Θεάτρου 3, Αθήνα).

 

Το Υπουργικό Συμβούλιο της Αιγύπτου ενέκρινε κατά τη συνεδρίασή του στις 17 Οκτωβρίου το προεδρικό νομοσχέδιο για τη συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων της Αιγύπτου και της Κύπρου σχετικά με την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ των δύο χωρών, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Κυβέρνησης του Καΐρου.

Η συμφωνία, που υπογράφηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2018 στη Λευκωσία, αποσκοπεί στη διευκόλυνση των εξαγωγών φυσικού αερίου από την Κύπρο στην Αίγυπτο.

Το Υπουργικό Συμβούλιο πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Αιγυπτίου Πρωθυπουργού Μουστάφα Μαντμπούλι.

 

 

 

 

Η πολύτιμη συμβολή της Ελληνικής παροικίας στην Αλεξάνδρεια ήταν από τα σημαντικότερα ζητήματα που συζήτησαν στις 20 Οκτωβρίου, ο Υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Αποδήμου Ελληνισμού, που τον υποδέχτηκε επίσημα στο γραφείο του ο Κυβερνήτης της πόλης Δρ Αμπντελαζίζ.

Ο πρώτος πολίτης της Αλεξάνδρειας έκανε λόγο μία «εξαιρετικά σεβαστή Κοινότητα», μιλώντας προς τον κ. Κουΐκ, ακούγοντας με τεράστιο ενδιαφέρον την πρόταση περί δημιουργίας ενός μεγάλου εκθεσιακού ελληνικού Κέντρου στο ιστορικό Τετράγωνο του Σάτμπι, μία ιδέα που έχει πολλές φορές εκφράσει στο παρελθόν ο Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Εδμόνδος Κασιμάτης.

Παράλληλα, οι κ.κ. Κουΐκ και Αμπντελαζίζ εξέφρασαν τη μεγάλη τους ικανοποίηση για τις άριστες πολιτικές σχέσεις των δύο χωρών, αλλά και των νέων προοπτικών που δημιουργούνται και με την Κύπρο και τη συμφωνία περί ΑΟΖ, και την τριμερή συνεργασία με την Κύπρο.

Άλλο ιδιαίτερα ενδιαφέρον θέμα συζήτησης ήταν η αναβάθμιση των τουριστικών σχέσεων και ιδιαίτερα στον τομέα της κρουαζιέρας, που θα φέρει ακόμη πιο κοντά τις τρεις χώρες.

Ενώ, ο Κυβερνήτης της πόλης σημείωσε ότι καθώς στην ευρύτερη περιοχή της Αλεξάνδρειας βρίσκεται το 48% των βιομηχανικών επιχειρήσεων, το γεγονός αυτό θα μπορούσε να συμβάλλει και στην ανάπτυξη του εμπορίου και της ναυτιλίας μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.

Ο κ. Κουΐκ, που συνοδευόταν από τον Έλληνα Πρέσβη  στην Αίγυπτο κ. Μιχαάλ Χρήστο Διάμεση και τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Αθανάσιο Κοτσιώνη, μιλήσαν για την αναβάθμιση των πολιτιστικών ανταλλαγών Αλεξάνδρειας με την Ελλάδα.

Τέλος, ο Υφυπουργός Εξωτερικών προσκάλεσε τον Κυβερνήτη της Αλεξάνδρειας να επισκεφθεί επίσημα την Αθήνα, πρόσκληση που έγινε αποδεκτή.