Συντάκτης: Νίκος Κάτσικας

Την μεγάλη ευγνωμοσύνη του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και ολόκληρης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αφρικής, εξέφρασε ο Πατριαρχικός Επίτροπος Αλεξανδρείας, Μητροπολίτης Γκάνας κ. Νάρκισσος, προς τον Υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδιο για θέματα αποδήμου Ελληνισμού κ. Τέρενς Κουΐκ, κατά τη υποδοχή που του επεφύλαξε η αλεξανδρινή παροικία, στις 11 Ιανουαρίου, τονίζοντας το πηγαίο ενδιαφέρον του για τους Έλληνες της Αφρικής.

«Σας ευχαριστούμε θερμά, όχι μόνο για τις προσπάθειές σας να κοιτάξετε τα ζητήματα του Αλεξανδρινού και Αιγυπτιώτη Ελληνισμού, αλλά και όλου του Ελληνισμού της Αφρικής», τόνισε ο κ. Νάρκισσος, προκαλώντας τα χειροκροτήματα όλων των παροίκων και μεταφέροντας ό ίδιος τις ευχαριστίες και του Πατριάρχου Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρου.

 

 

 

 

 

«Είστε από τους μοναδικούς Υπουργούς που θυμηθήκατε και επισκεφτήκατε για πρώτη φορά μετά από 30 και 40 χρόνια, μέρη που είχε ξεχάσει η Ελλάδα. Και την ευαρέσκεια αυτή, σας τη μεταφέρω εκ μέρους όλων των Επισκόπων της αλεξανδρινής Εκκλησίας, τόνισε ο Πατριαρχικός Επίτροπος κ. Νάρκισσος.

«Η καρδιά του Ελληνισμού κτυπάει σε ολόκληρη την Αφρική», ανταπάντησε ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Κουΐκ, τονίζοντας την ελληνική παρουσία σε κάθε γωνιά της ηπείρου, με τους Έλληνες να διατηρούν αλώβητη την πίστη τους για την πατρίδα, την ορθοδοξία και την γλώσσα τους.

Μάλιστα, τόνισε και την επιχειρηματική πρωτοπορία των Ελλήνων, σε όλον τον Απόδημο Ελληνισμό και κυρίως στην Αφρική, και τέλος αποκάλυψε ότι τον μήνα Μάρτιο θα συμμετάσχει σε μία νέα ελληνική επιχειρηματική αποστολή στη Κένυα και την Αιθιοπία, που θα ενώσει έτι περαιτέρω τους Έλληνες των χωρών αυτών με την Ελλάδα.

 

 

 

 

 

 

Όλη η Διαχειριστική Επιτροπή της ιστορικής πρεσβυγενούς ελληνικής κοινότητας με την 178χρονη ιστορία της, οι μαθητές, τα σωματεία και οι εκπρόσωποί τους, μα, πάνω από όλα, ο Αλεξανδρινός Ελληνισμός, ήταν αυτός που σήμερα υποδέχτηκε θερμά στο ελληνικό τετράγωνο του Σάτμπι, τον αρμόδιο για τον Απόδημο Ελληνισμό Υφυπουργό Εξωτερικών, Τέρενς Κουΐκ.

Όλοι τους, συγκεντρωμένοι στην μεγάλη Αίθουσα του πρότυπου Οίκου Ευγηρίας ΜΑΝΝΑ, παρουσία των εκκλησιαστικών, διπλωματικών και παροικιακών αρχών, βρέθηκαν στο φιλόξενο χώρο της Κοινότητας, με αφορμή την κοπή της πατροπαράδοτης αγιοβασιλόπιτας για το 2019, «για να αρχίσει ειρηνικά και ελπιδοφόρα η νέα χρονιά», όπως τόνισε ο Πρόεδρος της Κοινότητας Εδμόνδος Κασιμάτης, ο οποίος καλωσόρισε θερμά τον Έλληνα Υφυπουργό Εξωτερικών, που συνοδεύονταν από τον Έλληνα Πρέσβη κ. Μιχάλη Διάμεση.

«Μεταφέρετε, κε Υπουργέ, τις ευχές μας προς την ελληνική κυβέρνηση», είπε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας, εκφράζοντας τη χαρά του, που η νέα χρονιά, το 2019, ξεκινάει με την παρουσία του κ. Κουΐκ, για την Αλεξάνδρεια, την παροικία με την τόσο μεγάλη ελληνική ιστορία, με την τεράστια προσφορά των Ευεργετών της αλλά και με τις προσπάθειες που πάντοτε καταβάλλει για το καλό του Αιγυπτιώτη και γενικότερα Απόδημου Ελληνισμού.

«Διατηρούμε πάντοτε υψηλά την αγάπη μας για την πατρίδα, και κρατάμε την πίστη μας και τα εθνικά μας ιδανικά και πάμε μπροστά», προσέθεσε ο κ. Κασιμάτης, εκφράζοντας ωστόσο μία παράκληση, για την αποφυγή των καθυστερήσεων των συντάξεων των Αιγυπτιωτών.

Αμέσως μετά, πήρε το λόγο ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Τέρενς Κουΐκ, όπου να σημειωθεί ότι από το ζήτημα ακριβώς της λεγόμενης καθυστέρησης των συντάξεων, ξεκίνησε την ομιλία του, υποσχόμενος ότι μόλις γυρίσει στην Αθήνα, θα ερευνήσει το θέμα.

«Δεν με ικανοποιεί καθόλου να γνωρίζω ότι Αιγυπτιώτες από την Τρίτη ηλικία αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Παράλληλα, μίλησε με λόγια τεράστιας ικανοποίησης για το έργο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου, του «Κρητίκαρου», όπως τον χαρακτήρισε άλλη μία φορά, τονίζοντας τις αρετές του, καθώς εκείνος αποφεύγει να εμπλέκεται και στα πολιτικά και στα παροικιακά, όντας ο πνευματικός πατέρας όλης της Αφρικής, όπως είπε, παρουσία του Πατριαρχικού Επιτρόπου Αλεξανδρείας, Μητροπολίτου Άκκρας (Γκάνας) κ. Νάρκισσου.

  

Επίσης, μίλησε με λόγια σεβασμού για τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι και για τις κοινές του πρωτοβουλίες με τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, για την ειρήνη και την ευημερία των λαών σε όλη την περιοχή της Μ. Ανατολής. «Η Αίγυπτος είναι σύμμαχος της Ελλάδας, και υπάρχει αλληλοστήριξη σε πολλά ζητήματα», επεσήμανε.

Εξάλλου, κάλεσε όλη την παροικία να συμμετάσχει στους εορτασμούς για την Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας στις 9 Φεβρουαρίου.

Και τέλος, υπεραμύνθηκε της πολιτικής που ασκεί το Υπουργείο Εξωτερικών, με χαρακτηριστικό τον επίλογο του λόγου του:

«Η Ελλάδα μπορεί να είναι μία σταλιά στον χάρτη, αλλά αποτελεί μία τεράστια πρωταγωνιστική πηγή ειρήνης και ασφάλειας στη περιοχή μας, που τη σέβονται όλες οι μεγάλες Δυνάμεις. Είμαι περήφανος που εργάζομαι για την Ελλάδα και το Υπουργείο Εξωτερικών της. Στηρίζω με συνέπεια την εξωτερική πολιτική που χαράζει ο Πρωθυπουργός και Υπουργός Εξωτερικών Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνησή μας, που δίνει μεγάλη σημασία και στους ξεχασμένους Έλληνες, όπως σε πολλές χώρες της Αφρικανικής Ηπείρου».

 

Να σημειωθεί ότι εκτός από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Εδμόνδο Κασιμάτη, τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Τέρενς Κουΐκ, που έφτασε στην Αλεξάνδρεια με τον Έλληνα Πρέσβη κ. Μιχάλη Διάμεση και τον Δ/ντή του Πολιτικού του Γραφείου στο ΥΠΕΞ στην Αθήνα, κ. Κώστα Μεϊμάρη, τον υποδέχτηκαν επίσης, εκ μέρους της Κοινοτικής Επιτροπής, η Β΄ Αντιπρόεδρος κα Μαίρη Παυλίδου, ο Γενικός Γραμματέας κ. Μιχάλης Καρυδιάς, ο Οικονομικός Επόπτης κ. Πάρης Πεφάνης Μακρής και οι Κοινοτικοί Επίτροποι κ.κ. Γιάννης Παπαδόπουλος, Νικόλας Κόπελος και Αντρέας Βαφειάδης.

Στην εκδήλωση στο ΜΑΝΝΑ, επίσης το τιμητικό παρών έδωσαν ο κ. Τάσος Παπαδόπουλος εκ μέρους του Ελληνικού Γενικού Προξενείου, η Δ/ντρια του ΕΙΠ Αλεξανδρείας κα Στατυρούλα Σπανούδη, η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων – Γραφείου Αλεξανδρείας κα Αλίκη Αντωνίου, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Αλεξανδρείας κ. Βύρων Βαφειάδης, η Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων Αλεξανδρείας “Πτολεμαίος Α΄” Λιλίκα Θλιβίτου, ο Πρόεδρος του Μικρασιατικού Συλλόγου Αλεξανδρείας κ. Μιχάλης Σολομωνίδης, ο κ. Γιώργος Ελευυερίου εκ μέρους της Κεντρικής Διαχειριστικής Επιτροπής των εν Αιγύπτω Κυπρίων, η Δ/ντρια του Τοσιτσαίου κα Αγγελική Τσιαδήμη και η Δ/ντρια του αβερωφείου κα Δήμητρα Παπανώτα, η Δ/ντρια του Οίκου Ευγηρίας “ΜΑΝΝΑ” κα Κική Νιάρου, η Δ/ντρια του Ξενώνα κα Ελένη Άστορ και πολύς κόσμος, καθώς και το αλεξανδρινό “αηδόνι του Καστελλορίζου”, η κα Ευαγγελία Ξενοπούλου που απέδωσε τα κάλαντα με παραδειγματικό τρόπο όπως και τα παιδιά μας από τα ελληνικά σχιολεία.   

 

 

 

 

 

 

 

Η Μελβούρνη και η Αδελαΐδα και η 25^η Μαρτίου, φαίνεται να είναι οι χώροι και ο χρόνος όπου θα διεξαχθεί η τρίτη φάση του προγράμματος «ΝΟΣΤΟΣ – Επιστροφή στις ρίζες», της κοινής πρωτοβουλίας που ξεκίνησε το 2018 η Αίγυπτο με την Ελλάδα και την Κύπρο, και αύριο το πρωί, αποφασίζουν στο Κάιρο επίσημα, στην τριμερή για τη Διασπορά που πραγματοποιούν σε κεντρικό ξενοδοχείο της αιγυπτιακής πρωτεύουσας, η Υπουργός Διασποράς και Μεταναστευτικής Πολιτικής κα Ναμπίλα Μάκραμ, ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Τέρενς Κουΐκ και ο Προεδρικός Επίτροπος της Κύπρου για τους Αποδήμους, κ. Φώτης φωτίου.

Συγκεκριμένα, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ από τη Λευκωσία, οι κ.κ. Κουΐκ και Φωτίου μετά τη σημερινή τους διμερή συνάντηση, ανακοίνωσαν ότι θα παραστούν στην επέτειο της Επανάστασης του ‘21 που θα γιορταστεί στην Αδελαΐδα στις 24 Μαρτίου. Την επομένη, 25 Μαρτίου, θα παραστούν στις επετειακές εκδηλώσεις που θα πραγματοποιήσει στη Μελβούρνη η εκεί ελληνική κοινότητα.

 

Να σημειωθεί ότι ιδιαίτερα αναφορικά με τους Αιγυπτιώτες, η Ένωση των Αιγυπτιωτών Μελβούρνης αριθμεί 700 τακτικά μέλη και αποτελεί από τα μεγαλύτερα αιγυπτιώτικα σωματεία στον κόσμο, με δικό του τεράστιο ιδιόκτητο χώρο και πολλές εκδηλώσεις, όπου μάλιστα τα προηγούμενα χρόνια, οι Αιγυπτιώτες είχαν επιφυλάξει θερμή υποδοχή στην Υπουργό Διασποράς της Αιγύπτου κα Ναμπίλα Μάκραμ.

Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Μελβούρνη θεωρείται ότι έχει το μεγαλύτερο ελληνικό πληθυσμό στον κόσμο, μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

Στην ίδια ανακοίνωσή του, μέσω του ΑΠΕ, ο κ. Τέρενς Κουΐκ κάνει ακόμα γνωστό πως στη συνάντησή με τον κ. Φωτίου συζήτησαν και για τις τριμερείς συνεργασίες της Ελλάδας και της Κύπρου με την Αίγυπτο.

Οι δύο αξιωματούχοι Ελλάδας και Κύπρου φτάνουν απόψε το βράδυ στο Κάιρο.

Ένα συναρπαστικό ταξίδι στην ιστορία της ελληνικής Αλεξάνδρειας, προσέφερε στη δημοσιογράφο Γιούλη Επτακοίλη και στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», μία από τις πιο μεγάλες αρχόντισσες της Αλεξάνδρειας, η Χρύσα Μαλτέζου, διαπρεπής ιστορικός, τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και τέως διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας.

Στη συνέντευξη που με ιδιαίτερη χαρά αναδημοσιεύσουμε, η κα Χρύσα Μαλτέζου μιλά για την πόλη όπου γεννήθηκε, την πόλη της οικογένειάς της, την πόλη όπου έζησε τα μαθητικά της χρόνια, αυτή που σε μεγάλο βαθμό καθόρισε τον τρόπο με τον οποίο έμαθε να βλέπει και να κατανοεί τον κόσμο.

Η οικογένειά της

Οι γονείς της ήταν τέταρτη γενιά στην Αλεξάνδρεια. «Η οικογένεια του πατέρα μου έχει καταγωγή από τη Ρόδο. Διέθεταν μεγάλη ακίνητη περιουσία στο νησί η οποία χάθηκε από χρησικτησία, διότι οι Αιγυπτιώτες δεν είχαν ιδέα για το τι μπορούσε να τους συμβεί και δεν ενδιαφέρονταν καθόλου για τα πατρογονικά τους στον ελληνικό χώρο

Ο παππούς μου ήταν δάσκαλος, ο αδελφός του πατέρα μου ήταν ο Διαγόρας Μαλτέζος, γνωστός λόγιος Αλεξανδρινός, στον κύκλο του Καβάφη και του Τσίρκα με τον οποίο είχαν οικογενειακή φιλία. Από τη μεριά της μάνας μου οι ρίζες μας φτάνουν στην Καλλίπολη απ’ όπου έφυγαν, πήγαν στη Λήμνο και στη συνέχεια στην Αίγυπτο.

Οι γονείς μου παντρεύτηκαν λίγο πριν από τον πόλεμο. Υπάρχει και μια αστεία ιστορία: Ο πατέρας μου είχε δύο υπηκοότητες, την ελληνική και την ιταλική που τη διατηρούσε για λόγους επαγγελματικούς, καθώς ήταν βαμβακέμπορος. Όμως ο πεθερός του, ο παππούς μου, δεν ήθελε να δώσει την κόρη του σε κάποιον με ιταλική υπηκοότητα και τον ανάγκασε να την αφήσει.

Για τον μήνα του μέλιτος πήγαν στην Αθήνα. Γυρίζοντας με το πλοίο, έξω από την Κρήτη, κηρύσσεται η έναρξη του πολέμου και ο καπετάνιος του πλοίου που ήταν ιταλικό, παίρνει εντολή να διακόψει το ταξίδι και να επιστρέψει στο Πρίντεζι με όλους τους Ιταλούς υπηκόους. Έτσι οι γονείς μου μπήκαν σε μια βάρκα, που τους πήρε από την Κρήτη, και λίγες μέρες αργότερα επιβιβάστηκαν σε ένα σταφυλάδικο με προορισμό την Αλεξάνδρεια.

Έφτασαν ένα μήνα μετά και από το αλάτι, τα μαλλιά της μητέρας μου είχαν γίνει άσπρα. Η μάνα της τρόμαξε όταν την είδε. Δυστυχώς ο πατέρας μου πέθανε νέος. Από ανακοπή καρδιάς. Ήμουν 15 ετών, δεν πρόλαβα να τον ζήσω καλά».

Η δημοσιογράφος ρωτάει τη Χρύσα Μαλτέζου τι θυμάται περισσότερο από την Αλεξάνδρεια. «Κυρίως τα μαθητικά χρόνια στο Αβερώφειο, τις παραστάσεις που έδιναν οι ελληνικοί θίασοι, καθώς οι Αιγυπτιώτες ήταν πολύ φιλότεχνοι και καλούσαν συχνά καλλιτέχνες από την Ελλάδα.

Τις εικόνες που έχω από τον Λογοθετίδη, τη Λαμπέτη και τον Χορν, που όλες στην τάξη ήμασταν ερωτευμένες μαζί του και μια μέρα με τις φίλες μου πήγαμε κρυφά στο καμαρίνι του να μας δώσει αυτόγραφο. Μάλιστα με τον Λογοθετίδη υπάρχει ένα αστείο περιστατικό. Την πρώτη χρονιά που ήρθα στην Αθήνα για να σπουδάσω, πήγα στην Όθωνος να βγάλω αεροπορικό εισιτήριο για να κάνω Χριστούγεννα με τους δικούς μου. Όμως είχαν τελειώσει. Έτσι, όπως έφευγα βουρκωμένη, συναντάω τον Λογοθετίδη που με γνώρισε και μου λέει “τι συμβαίνει;”.

Όταν του είπα ότι δεν μπορώ να πάω στην Αλεξάνδρεια πήγε στην υπάλληλο της Ολυμπιακής και άρχισε να την παρακαλάει να μου βρει εισιτήριο. Μέχρι που της είπε πως αν με βάλει στην πτήση, θα πάρει το σημαιάκι της Ολυμπιακής και θα κάνει τον γύρο της πλατείας Συντάγματος, φωνάζοντας “Ολυμπιακή, Ολυμπιακή!”. Και εισιτήριο μου βρήκε, και τον γύρο της πλατείας έκανε. Είναι πολύ έντονες όλες αυτές οι αναμνήσεις.

Ήρθα από ένα νεοκλασικό σχολείο σε ένα μίζερο πανεπιστήμιο

Όταν αποφοίτησε από το Αβερώφειο, ήρθε με υποτροφία στην Αθήνα για σπουδές Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Άλλαξαν όλα. Το πανεπιστήμιο δεν μου άρεσε. Εγώ βγήκα από ένα νεοκλασικό σχολείο με βιβλιοθήκη, με χημείο, με θέατρο, με όλα τα καλά και ήρθα εδώ σε ένα μίζερο, βρώμικο πανεπιστήμιο. Το οποίο παραμένει ίδιο και χειρότερο.

Επιπλέον, εκείνη την εποχή δεν είχα αποφασίσει ακόμη τι ήθελα να κάνω. Αγαπούσα την ψυχολογία, αγαπούσα τα παιδαγωγικά, δεν είχα κατασταλάξει. Αυτός που καθόρισε τη διαδρομή μου ήταν ο Διονύσιος Ζακυθηνός. Όταν έμαθε πως ήμουν από την Αίγυπτο με ρώτησε αν ήξερα αραβικά. Τότε φυσικά τα μιλούσα πολύ καλά. Οπότε μου λέει: “Θα ασχοληθείς με τη σχέση Βυζαντίου και Αράβων”.

Oι σταθμοί της Χρύσας Μαλτέζου

1941: Γεννιέται στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

1965: Φοιτά με υποτροφία στο Ελληνικό Ινστιτούτο Βενετίας.

1980-1994: Διευθύντρια του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

1982-1995: Καθηγήτρια Μεσαιωνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.

1998: Εκλέγεται από την Ακαδημία Αθηνών διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, όπου παραμένει έως το 2012.

2003: Για την επιστημονική της προσφορά τής απονέμεται ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής.

2011: Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στη θέση της «Ιστορίαςτου Νέου Ελληνισμού, 1453-1821». Επόπτρια του Κέντρου Ερεύνης Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού.

2012: Γίνεται τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.