Το Ίδρυμα Ωνάση επισκέφθηκε την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, σε μια φιλική ατμόσφαιρα όπου εκεί ο Πρόεδρος κ. Ανδρέας Βαφειάδης της ΕΚΑ προσέφερε αναμνηστικό δώρο στον Πρόεδρο του Ιδρύματος κ. Αντώνη Παπαδημητρίου και στη συνέχεια τον ξενάγησαν μαζί με τον Γενικό Γραμματέα κ. Νικόλαο Κατσιμπρή και τον Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα κ. Δημήτριο Κάβουρα, στους χώρους της Κοινότητας, όπου του εξιστόρισαν οτιδήποτε σχετικό με το παρελθόν της πάλαι ποτέ ακμάζουσας Ελληνικής Κοινότητας και του ιστορικού Τετραγώνου.
Στη συντροφιά παρευρίσκονταν ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Χρήστος Καβαλής και ο Πρόεδρος του ΣΕΑ κ. Κώστας Μιχαηλίδης
Ήταν μια φιλική συνάντηση όπου κυριάρχησε η καλή επικοινωνία και η ευχάριστη διάθεση!
Ο Πρόεδρος κ. Ανδρέας Βαφειάδης συνεχάρη τον Πρόεδρο του Ιδρύματος Ωνάση κ. Αντώνη Παπαδημητρίου για την ανακαίνιση της Οικίας Καβάφη και την άψογη τελετή των εγκαινίων.
Το προαύλιο του Τοσιτσαίου Πρατσίκειου Δημοτικού της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, φωταγωγήθηκε όσο ποτέ άλλοτε την Τρίτη 14 Μαΐου 2024.
Η Ημέρα της Ευρώπης εορτάσθηκε, εντός του ιστορικού χώρου του οποίου η αισθητική αποτυπώνεται από τα κτήρια μέχρι τα αγάλματα που τον κοσμούν.
Χορηγός η Πρεσβεία του Βελγίου, καθώς αλλάζει κάθε χρόνο η χώρα που αναλαμβάνει την εορταστική δεξίωση.
Παρούσες όλες οι προσωπικότητες της διπλωματίας και προεξάρχουσα μορφή ο οικοδεσπότης Πρέσβυς της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Κρίστιαν Μπέργκερ, ο οποίος μαζί με τον Έλληνα Πρέσβυ κ. Νικόλαο Παπαγεωργίου ομίλησαν τιμώντας με τους λόγους τους την ημέρα της Ευρώπης, τη σημασία της, στις άριστες σχέσεις της με την Αίγυπτο και επίσης αναφέρθηκαν στον ξεχωριστό χώρο της Ελληνικής Κοινότητας όπου πραγματοποιήθηκε η όλη εορταστική τελετουργία.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας παρευρέθη με τον Πρόεδρό της κ. Ανδρέα Βαφειάδη και την Κοινοτική Επιτροπή της ΕΚΑ, ενώ παρευρέθησαν Πρέσβυς, Γενικοί Πρόξενοι, [όπως ο δικός μας κ. Ιωάννης Πυργάκης] Πρόεδροι Σωματείων, κυβερνητικοί εκπρόσωποι, στελέχη φορέων, εκπαιδευτικοί, αξιωματούχοι επιχειρήσεων και διευθυντές πολιτιστικών οργανώσεων.
Η βραδιά ικανοποίησε όλους τους προσκεκλημένους, ενώ αξίζει να σημειωθεί η εξαιρετική χορηγία των ποτών και εδεσμάτων, από τον επιχειρηματία κ. Ιωάννη Σιόκα και το γιο του Γεώργιο.
Πρώην Διευθυντή του Παραρτήματος του Ε.Ι.Π. στην Αλεξάνδρεια και διαχειριστή του Μουσείου Οικίας Καβάφη, για μια δεκαετία 1998-2008.
Στην πάνινη τσάντα που δόθηκε στους επισήμους με αναμνηστικό υλικό τυπωμένη η δημόσια οδοσήμανση «Οδός Καβάφη» σε Αραβικά-Αγγλικά. Η παρακαταθήκη που μου άφησε ο Μοσκώφ λίγο πριν φύγει, όταν ανέλαβα τα καθήκοντα μου ως Πρώην Διευθυντής του Παραρτήματος του Ε.Ι.Π. στην Αλεξάνδρεια και διαχειριστής του Μουσείου Οικίας Καβάφη, για μια δεκαετία 1998-2008.
Αυτός που εμπνεύστηκε και δημιούργησε το Μουσείο -Σπίτι του Καβάφη, έξι δεκαετίες μετά το θάνατο του ποιητή, μου ζήτησε να προσπαθήσω και για την μετονομασία της πρώην οδού Λέψιους που εκείνη την εποχή είχε γίνει Οδός Σαρμ Ελ Σέιχ, σε οδό Καβάφη. Προσπάθειες ετών, που περιλάμβαναν αδερφοποίηση με το Δήμο Αθηναίων και την υποστήριξή του τότε δημάρχου της Νικήτα Κακλαμάνη, καρποφόρησαν λίγο μετά την αποχώρηση μου, το 2010. Και εγένετο η Οδός Καβάφη
Το σπίτι του Καβάφη έγινε Οικία Καβάφη και «Η πόλις εάλω». Των βυζαντινών στις 29 Μαϊου 1453. Του Καβάφη, στις 11 Μαϊου 2024.
Χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπη χωρίς αιδώ… Και κάθομαι και απελπίζομαι τώρα εδώ. Άλλο δεν σκέπτομαι: τον νουν μου τρώγουν αυτοί οι… τοίχοι. Τοίχοι με αυτοκόλλητες ενημερώσεις και χάρτες και γενεαλογίες και…και… Θαρρείς για να κρύψουν όσα άκουσαν τα 25 χρόνια της διαμονής του ποιητή. Και φώτα λευκά χειρουργείου ή χασάπικου αντικατέστησαν τα κεριά που φώτιζαν τη μνήμη. Λες και το είχε προβλέψει ο Αλεξανδρινός όταν έγραφε «ίσως το φως θαναι μια νέα τυραννία».
Led φωτιστικά, βιβλιοθήκες, προθήκες τύπου ΙΚΕΑ, μια οθόνη 40 ιντσών, κορνιζαρισμένα αντίγραφα του Αρχείου, μνήμη χρυσόψαρου. Περνάς το κατώφλι και δεν καταλαβαίνεις πού μπαίνεις. Αν ήταν το σπίτι ενός ποιητή σαν τον Καβάφη ή μήπως ένας πρώην οίκος ανοχής που μετατράπηκε σε βιβλιοπωλείο; Όταν φτάνεις στην κουζίνα πάνω στον πάγκο ένα γλυπτό με τον ποιητή στο ανάκλιντρό του και στον πιο αθέατο τοίχο της, η πιο παλιά από τις επιγραφές που ξηλωθήκαν άρον άρον από την είσοδο, την τελευταία στιγμή και δεν προλάβαν να κρύψουν καν το μπάλωμα που άφησαν.
Η αναδημιουργία της σάλας στάχτη στα μάτια. Μόνο εκεί υπάρχουν ίχνη καβαφικής ατμόσφαιρας και η μνήμη Μοσκώφ που το εμπνεύστηκε, σε μερικά πράγματα που ο ίδιος επέλεξε όταν αποφάσισε να δώσει συνέχεια στο χώρο. Ο Στρατής Στρατηγάκης που χρηματοδότησε την λειτουργία του ως μουσειακό χώρο το 1992, σβήστηκε οριστικά και αμετάκλητα. Άλλωστε στην είσοδο του κτηρίου και της οικίας απόμειναν μόνο οι νέες σημάνσεις με ονόματα των δυο φορέων Ε.Ι.Π. και Ιδρύματος Ωνάση, σβήνοντας το παρελθόν του.
Είναι ιδιαίτερα δύσκολο για μια γυναίκα να φεύγει από την πατρίδα της, να εγκαθίσταται σε μια άλλη χώρα, καθότι αρχαιολόγος, για να ικανοποιήσει το ανασκαφικό της όνειρο.
Οι διαφορετικές συνήθειες, τα ξεχωριστά ήθη και έθιμα, η άλλη γλώσσα και η διαφορετική θρησκεία, στην αρχή δημιουργούν μια αίσθηση της απόλυτης μοναχικότητας.
Όταν όμως η χώρα που σε φιλοξενεί είναι η Αίγυπτος που συνδέεται με την Ελλάδα από αρχαιοτάτων χρόνων και η φιλία μεταξύ των δυο λαών είναι ισχυρή και σήμερα περισσότερο από ποτέ, η δε «μετανάστρια» που επιδιώκει την επίτευξη των στόχων της είναι μια δυναμική γυναίκα όπως η Καλλιόπη Παπακώστα, τότε οι δυσκολίες και τα όποια προβλήματα προσπερνιούνται στο χρόνο.
Η αρχαιολόγος Καλλιόπη Παπακώστα είναι γνωστή στην Αιγυπτιώτικη παροικία, στην Αίγυπτο, στην Ελλάδα και προσφάτως σε όλο τον κόσμο. Αιτία γι΄ αυτή την τιμητική αναγνώριση αποτελούν τα τρία σπουδαία ντοκιμαντέρ στα οποία συμμετείχε, μιλώντας για τις πολυετείς ανασκαφές της και τα ευρήματά της.
Με National Geographic, Discovery Channel και ναυαρχίδα προβολής του έργου της το παγκόσμιο Netflix, όλα αυτά τα διεθνή κέντρα τηλεοπτικής παραγωγής, προσέδωσαν στην ανωτέρω επιστήμονα και στο έργο της ιδιαίτερη αίγλη και φήμη, δημιουργώντας στην ίδια το αίσθημα της δικαίωσης και της βαθιάς ικανοποίησης.
Όχι, δεν είχε σύμμαχο αρχικά όλους αυτούς που ενδεχομένως σήμερα την επαινούν. Κάποιες στιγμές χτυπήθηκε, λοιδορήθηκε όπως συμβαίνει με κάθε άνθρωπο όταν ξεχωρίζει και φέρνει αποτελέσματα. Άλλωστε υπάρχει το ρητό: «Στην αρχή θα σε χλευάσουν, μετά θα σε πολεμήσουν και στο τέλος… νίκησες».
Η δεύτερη πατρίδα της η Αίγυπτος την αγκάλιασε και τη στήριξε διαπιστώνοντας ότι στους Κήπους Σαλαλάτ παρήγε έργο, έφερνε στην επιφάνεια χαμένες εποχές και το κυριότερο ανακάλυψε ένα άγαλμα ελληνιστικής περιόδου το οποίο κοσμεί σήμερα το προσφάτως ανακαινισθέν Ελληνορωμαϊκό Μουσείο.
Αυτή είναι ύψιστη τιμή για μια αρχαιολόγο, ένα δικό της έκθεμα να το βλέπουν χιλιάδες επισκέπτες καθώς φιλοξενείται σε ένα από τα σπουδαιότερα μουσεία της Νειλοχώρας.
Ήρθε όμως η στιγμή μετά την επιτυχημένη σειρά των ντοκιμαντέρ του Netflix «Η γέννηση ενός θεού», γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο, το οποίο στηρίχτηκε αποκλειστικά στη δική της παρουσία στην Αλεξάνδρεια, καθότι αποτέλεσαν έμπνευση για τους παραγωγούς οι ανασκαφικές της δραστηριότητες, να την τιμήσει επιτέλους και η Ελληνική Πολιτεία.
Και το κυριότερο: να την επισκεφτεί η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου κατά την επίσκεψη της στην Αλεξάνδρεια, μαζί με την Υπουργό Πολιτισμού κα Λίνα Μενδώνη, τον Πρέσβη της Ελλάδας στο Κάϊρο κ. Νικόλαο Παπαγεωργίου, το Γενικό Πρόξενο στην Αλεξάνδρεια κ. Ιωάννη Πυργάκη και άλλους αξιωματούχους, με τη συνοδεία της ΕΡΤ και δημοσιογράφων που κάλυπταν το γεγονός.
Αυτή ήταν όχι μόνο ουσιαστική επίσκεψη, αλλά και συμβολική διότι η ΠτΔ της Ελλάδας αντιπροσωπεύει όλο τον ελληνικό λαό, η δε Υπουργός Πολιτισμού εκ του θεσμικού της ρόλου, στηρίζει τις τέχνες, τις επιστήμες και την γενικότερη πολιτιστική εξέλιξη της χώρας.
Η κα Καλλιόπη Παπακώστα, ξενάγησε την κα Σακελλαροπούλου, την κα Μενδώνη, τον κ. Παπαγεωργίου και την επίσημη ακολουθία τους και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν άπαντες στο Ελληνορωμαϊκό Μουσείο, όπου εκεί η Ελληνίδα αρχαιολόγος, τους έδειξε το άγαλμά της που εκτίθεται σε αίθουσα του ανωτέρω μουσείου και αναφέρθηκε στο ιστορικό του .
Η τιμή για την κα Παπακώστα, συνεχίστηκε την επομένη, όταν ο πρέσβης της Ε.Ε. κ. Κρίστιαν Μπέργκερ μετά της συζύγου του και άλλων εκλεκτών επισήμων, ξεναγήθηκαν από την ιδία στον ανασκαφικό της χώρο στο Σαλαλάτ.
Καθώς κυμάτιζαν οι τρεις σημαίες της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Ε.Ε. στην είσοδο του χώρου που δραστηριοποιείται η αρχαιολόγος, αισθανόσουν την περίσσια τιμή που εισπράττει αυτή η γυναίκα, τόσο απ΄ την πατρίδα της Ελλάδα απ΄ την οποία που έλκει την καταγωγή της, όσο κι απ΄ τη δεύτερη πατρίδα της που τη στήριξε όλα αυτά τα χρόνια και την εμπιστεύτηκε την Αίγυπτο, αλλά και από την Ε,Ε, η οποία εκπροσωπήθηκε μέσω του Πρέσβυ κ. Κρίστιαν Μπέργκερ.
Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στον Έλληνα Πρέσβυ κ. Νικόλαο Παπαγεωργίου ο οποίος συνετέλεσε τα μάλα, ώστε το πρόγραμμα της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας να είναι απολύτως επιτυχημένο, καθώς και ο ίδιος ως άνθρωπος που αγαπά τον πολιτισμό, ξέρει να σέβεται και να τιμά τους Έλληνες που διαπρέπουν εκτός Ελλάδας.
Συνομιλώντας με την κα Παπακώστα για την εξαιρετική τιμή προς το πρόσωπό της, μας δήλωσε τα κάτωθι:
«Ήταν μεγάλη τιμή και αναγνώριση για την ανασκαφή μου η επίσκεψη των δύο αυτών προσώπων. Δεν νομίζω ότι υπάρχει μεγαλύτερη αναγνώριση από το να έρχεται η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, και να σε συγχαίρει. Και οι δυο κυρίες έδειξαν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, έκπληξη ίσως γιατί δεν περίμεναν να δουν τόσο μεγάλη ανασκαφή, έγιναν πάρα πολλές ερωτήσεις, κυρίως από την Υπουργό κα Μενδώνη που είναι αρχαιολόγος και νομίζω ότι ευχαριστήθηκε και από τις απαντήσεις, αλλά και απ΄ ότι είδε.
Φυσικά εγώ συνεχίζω τη δουλειά μου, δεν πιστεύω ότι θα αλλάξει κάτι, αλλά έστω κι αυτό ήταν μια αναγνώριση των χρόνων της προσπάθειας μου εδώ στην Αλεξάνδρεια και των προβλημάτων που αντιμετώπισα καθώς και της επιμονής μου να συνεχίσω.
Σήμερα είχα και άλλη μια επίσημη επίσκεψη, του Πρέσβυ της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Αίγυπτο που είναι εξίσου σημαντική, γιατί ξεκινήσαμε συζητήσεις για το αν μπορεί η Ε.Ε. να χρηματοδοτήσει το πρότζεκτ του Σαλαλάτ.
Έχω κάνει πρόταση και στον Κυβερνήτη και στο στρατό το Σαλαλάτ να γίνει αρχαιολογικό πάρκο. Αυτό είναι σημαντικό και για μένα, γιατί η ανασκαφή μου θα είναι επισκέψιμη και επομένως θα μείνει ανοικτή, θα είναι όμως και για την Αλεξάνδρεια καθώς θα έχει έναν καινούριο τουριστικό προορισμό.
Ένα αρχαιολογικό πάρκο στα πλαίσια των αντίστοιχων πάρκων της Ευρώπης που θα συνδυάζει αρχαιότητες, σχετικές οπωσδήποτε με την ίδρυση της πόλης και τον Αλέξανδρο και βέβαια χώρους αναψυχής και ωραίο περιβάλλον, γιατί όντως το πάρκο αυτό έχει πολύ ωραία φυτά. Πρέπει να τονίσω ότι το συγκεκριμένο πάρκο σχεδιάστηκε από τον ίδιο αρχιτέκτονα που έφτιαξε το Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης. Τώρα είναι παραμελημένο, αν όμως βρεθούν χρήματα νομίζω ότι μπορεί να αξιοποιηθεί και να γίνει πάλι ωραίο, όπως ήταν και στο παρελθόν.
Τον Πρέσβυ της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Αίγυπτο συνόδευε η βοηθός του Κυβερνήτη κα Ζακλίν, η οποία και αυτή ενθουσιάστηκε με την πρότασή μου και το αίτημά μου να μας βοηθήσει ο κ. Μπέργκερ, καθώς όπως μας υποσχέθηκε, θα το μεταβιβάσει και στον Κυβερνήτη της Αλεξάνδρειας.
