Blog

Η Γιούλη Τσακάλου δεν αποτελεί απλή περίπτωση λογοτέχνιδος που ασχολείται με τα Γράμματα και τις Τέχνες. Μέσα από την πένα της έχουν προβληθεί εκατοντάδες συγγραφείς, έχει πραγματοποιήσει αναρίθμητες κριτικές για νέους συγγραφείς και ποιητές, παρέχοντάς τους βήμα να εκφραστούν. Η κριτική της ματιά πάντα τεκμηριωμένη την καθιστά μία εκ των εγκυρότερων κριτικών στον χώρο της συγγραφής.

Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και όπως η ίδια αναφέρει με υπερηφάνεια περισσή, «στην πατρίδα του Καβάφη, του ποιητή της καρδιάς της». Φοίτησε στο Αβερώφειο Λύκειο Αλεξανδρείας και στη Νομική Σχολή Αθηνών. Επί σειρά ετών εργαζόταν ως στέλεχος της ναυτιλιακής εταιρείας «LIBERTY MANAGEMENT S.A.». Διατηρεί από το 2011 μία από τις παλαιότερες βιβλιοφιλικές ομάδες στο Facebook, με το όνομα «ΒΙΒΛΙΟ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ-ΚΡΙΤΙΚΕΣ», με αρκετά μεγάλο έργο στον χώρο του βιβλίου. Της έχουν παραχωρήσει συνέντευξη πάρα πολλοί συγγραφείς που έχουν αφήσει το στίγμα τους στην ελληνική και ξένη λογοτεχνία. Αρθρογραφεί στις εφημερίδες «Ελεύθερος Τύπος», «Athens Voice», καθώς και στα διαδικτυακά περιοδικά για το βιβλίο και τον πολιτισμό, «Διάστιχο» και «Fractal».

Η Γιούλη Τσακάλου, επί χρόνια κριτικός βιβλίων, αποφάσισε να περάσει στην άλλη όχθη, συγγράφοντας το δικό της έργο. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι κατάφερε μέσα στα τελευταία χρόνια να προσεγγίσει προσωπικότητες των Γραμμάτων και των Τεχνών, και με καίριες ερωτήσεις να ξεκλειδώσει τις σκέψεις τους, τις περισσότερες φορές έχοντας την αποκλειστικότητα.

Στο πρόσφατης κυκλοφορίας βιβλίο της «Σκέψεις που έγιναν λέξεις», Εκδόσεων Πνοή, έγινε μια ανθολόγηση ορισμένων από τις συνεντεύξεις της, που αντιπροσωπεύουν ένα μεγάλο φάσμα ανθρώπων που αγαπούν το βιβλίο. Ανάμεσά τους, βραβευμένοι λογοτέχνες παγκόσμιου φήμης, Έλληνες συγγραφείς και πολιτικοί που με την παρουσία τους αφήνουν το αποτύπωμά τους στον τόπο μας.

Περιλαμβάνονται εξήντα πέντε συνεντεύξεις, σε μια ενιαία έκδοση, από κείμενα της Γιούλης Τσακάλου που δημοσιεύθηκαν στον Ελεύθερο Τύπο, στην Athens Voice, στο Diastixo.gr και στο Fractal.

Μεταξύ των προσωπικοτήτων που της παραχώρησαν συνέντευξη, είναι η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κυρία Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο Πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Γραμματέας του ΚΚΕ κ. Δημήτρης Κουτσούμπας, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας, και ακολουθεί ένας μακρύς κατάλογος από ανθρώπους του πνεύματος, όπως οι παγκοσμίου φήμης  συγγραφείς  Ντονάτο Καρίζι,  Χοσέ Κάρλος Σομόθα, Λεονάρδο Παδούρα, Φερνάντο Αραμπούρου και τόσοι άλλοι.

Με κοινό παρανομαστή την αγάπη των συνεντευξιαζόμενων για το βιβλίο, η δημοσιογράφος-συγγραφέας Γιούλη Τσακάλου επεδίωξε με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο να μας αποκαλύψει την ιδιαίτερη προσωπικότητα του καθενός από τους επίσημους καλεσμένους της. Το βιβλίο διαβάζεται με ενδιαφέρον, όχι μόνο ως σταχυολόγηση συνεντεύξεων σημαντικών ανθρώπων της εποχής μας, αλλά και ως φόρος τιμής σε κάποιους που έφυγαν όπως η κυρία Αλκη Ζέη και η κυρία Μαριάννα Βαρδινογιάννη.

Μέρος των εσόδων από τις πωλήσεις του βιβλίου διατέθηκε για τους σκοπούς του σωματείου «ΕΛΠΙΔΑ – Σύλλογος Φίλων Παιδιών με Καρκίνο.

Η συγγραφέας του βιβλίου θεωρεί ευλογία και τιμή για την εμπιστοσύνη που της έδειξαν άνθρωποι που εκτιμά, αγαπά και σέβεται, τους οποίους και ευχαριστεί στο τέλος του βιβλίου. Κάποιες από τις προσωπικότητες που της παραχώρησαν  συνέντευξη και αναφέρονται στο βιβλίο  είναι οι εξής:

Άλκη Ζέη – Μάρω Δούκα – Ιωάννα Καρυστιάνη – Ρέα Γαλανάκη  – Αλκυόνη Παπαδάκη   –  Ευγενία Φακίνου  –    Θάνος Μικρούτσικος – Μαρία Παπαγιάννη   –  Γιάννης Ξανθούλης  –  Θωμάς Κοροβίνης  – Αύγουστος Κορτώ  – Μάρω Βαμβουνάκη –  Ισίδωρος Ζουργός – Μάνος και Κώστια Κοντολέων  – Στέφανος Πατάκης – Γιώργος Κυπραίος-Παπαδόπουλος   – Ελένη Κεκροπούλου – Δημήτρης Καραναστάσης  – Γιώργος Χουλιάρας – Πέτρος Μάρκαρης – Αλέξης Πανσέληνος -Γιώργος Σκαμπαρδώνης – Αλέξης Σταμάτης  – Ελένη Πριοβόλου – Σώτη Τριανταφύλλου – Λένα Διβάνη – Δημητρης Στεφανάκης – Θεόδωρος Γρηγοριάδης – Θοδωρής Παπαθεοδώρου – Γιάννης Δούκας  – Σταύρος Χριστοδούλου  – Θοδωρής Καλιφατίδης – Κώστας Ακρίβος – Τεύκρος Μιχαηλίδης -Ελένη Γκίκα – Στέλιος Μάινας – Γιώργος Νταλάρας – Fernando Aramburu  – Donato Carrisi -Jose Carlow Somoza – Arne Dahl – Ian Rankin – Jeffrey Archer – Antony Horowitz – Paula Hawkins -Romy Hawsmann – Monica Gutierrez – Chris Carter – Stefania Auci -Jennifer Donnely – Michel Bussi -Irene Vallejo  – Clare Mackintosh -Zulfu Livaneli – Yasemin Ozek – Agustina Bazterrica – Rumena Buzarovska -Jorn Liear Horst, Thomas Enger – Victoria Hislop – Leonardo Padura.

Επίσης την τίμησαν με τις συνεντεύξεις τους οι κάτωθι: Κατερίνα Ν. Σακελλαροπούλου – Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης – Πρωθυπουργός, Δημήτρης Κουτσoύμπας  – Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Γιάννης Στουρνάρας – Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Μαριάννα Βαρδινογιάννη – Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως της UNESCO και πρόεδρος του Σωματείου «ΕΛΠΙΔΑ – ΣΥΛΛΟΓΟΣ φίλων παιδιών με καρκίνο».

Η πρώτη επίσημη παρουσίαση του βιβλίου της  έγινε την Τρίτη, 26 Σεπτεμβρίου 2023 στις 20:30, στον πολυχώρο IANOS (Σταδίου 26-Αθήνα). Για το βιβλίο και τη συγγραφέα  μίλησαν οι: Πάνος Αμυράς, συγγραφέας, δημοσιογράφος-διευθυντής εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος», Ελεωνόρα Ορφανίδου, δημοσιογράφος του δημοτικού ραδιοφωνικού σταθμού Αθήνα 9,84, και ο Νίκος Θρασυβούλου, δημοσιογράφος. Ήταν μια επιτυχημένη εκδήλωση όπως άξιξε και αξίζει στην Αλεξανδρινή Αβερωφίτισσα Γιούλη Τσακάλου, για όσα έχει προσφέρει στα Γράμματα και τις Τέχνες.

Μέρος πληροφοριών: Ελεύθερος Τύπος

Την Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023, όσοι τυχεροί βρεθήκαμε στο Εντευκτήριο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, την γνωστή Ένωση, απολαύσαμε μια εξαιρετική βραδιά.
Ο εκπαιδευτικός Νικόλας Χατζησκάκης, έδωσε το δικό του ρεσιτάλ ροκ βραδιάς. Επαγγελματίας με 30 χρόνια εμπειρία στην κιθάρα και το τραγούδι, μας γύρισε χρόνια πίσω με τα ρετρό τραγούδια του και συνάμα μας έφερε στο σήμερα με το πλούσιο ρεπερτόριό του.

Επί δύο και πλέον ώρες ακάματος χάρισε στους παρευρισκομένους μια μουσική απόλαυση που έφερε το κέφι σε όλους τους θαμώνες. Στην απλή λαϊκή ελληνική «έδωσε ρέστα». Άρτι αφιχθείς εκ Βόλου και πριν ακόμη εξοικειωθεί με το αλεξανδρινό περιβάλλον, αυτός απέδειξε ότι αισθάνεται σαν να γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια. Άνετος, πότε με φωνή ροκά και πότε με αισθαντικού τραγουδιστή, τραγούδησε από ροκιές μέχρι ξένες μπαλάντες. Μπράβο του!

Δίπλα του και στήριγμα στην πρώτη του εμφάνιση, ένας δικός μας ντράμερ της heavy metal μουσικής αποτέλεσε την έκπληξη καθώς δεν είχε αναγγελθεί η συμμετοχή του. Ο Διευθυντής τη Ελληνικής Κοινότητας Γιώργος Μπούλος, για όσους δεν γνωρίζουν την μουσική του ενασχόληση, θεωρείται από τους καλύτερους ντράμερ της Αιγύπτου με εκατοντάδες χτυπήματα το λεπτό. Με το συγκρότημά του Odious έχει περιοδεύσει σε όλη την Ευρώπη, ενώ εξακολουθεί να δίνει βραδιές σε διάφορους χώρους, τόσο σε ξένα μέρη, όσο και στο Κάιρο, την Αλεξάνδρεια και αλλού. Τα cd του έχουν αγαπηθεί από τους «χεβυμεταλάδες» και όχι μόνο!

Τρίτη έκπληξη της βραδιάς ήταν ο έτερος εκπαιδευτικός Νικόλας Χαραλαμπάκης που πήρε τη θέση του Γιώργου Μπούλου και έδωσε κι αυτός τον δικό του τόνο στην βραδιά. Με θεωρητική κατάρτιση στη μουσική έπαιξε ντράμερ και βοήθησε κι αυτός από την πλευρά του στην ολοκλήρωση της όμορφης συναυλίας, χαρίζοντάς μας όμορφες στιγμές.

Στο τέλος ο πρωταγωνιστής Νικόλας Χατζησκάκης καταχειροκροτήθηκε απ΄ το κοινό, όπως και οι υπόλοιποι συντελεστές. Άπαντες θαυμάσαμε την μουσική του δεινότητα στην κιθάρα, την εναλλασσόμενη φωνή του ανάλογα με το είδος τραγουδιού, μα κυρίως την αντοχή του να τραγουδά τόσες ώρες όρθιος χωρίς διάλλειμα.
Εύγε Νικόλα Χατζησκάκη, Γιώργο Μπούλο και Νικόλα Χαραλαμπάκη!

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Επειδή τα αθηναϊκά έντυπα αναφέρουν πλην της ΕΡΤ ως ημέρα βραβεύσης την 3η Οκτωβρίου, αναρτούμε την ίδια την ανάρτηση του Κώστα Φέρρη στον προσωπικό του λογαριασμό, που είναι η κάτωθι:

ΚΥΡΙΑΚΗ 1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2023 Στην έδρα της Όπερας Αλεξανδρείας (Θέατρο Σάγιεντ Νταρουϊς) η πολυβραβευμένη σταρ του Αιγυπτιακού Κινηματογράφου Λάϊλα Έλουϊ (το γένος Καβουριάρη από την Ικαρία) θα απομείμει στον Έλληνα σκηνοθέτη Κώστα Φέρρη το βραβείο για το σύνολο του έργου του LIFE-TIME ACHIEVEMENT AWARD στα πλαίσια του Φεστιβάλ Μεσογειακού Κινηματογράφου Αλεξανδρείας στη διάρκεια του οποίου θα προβληθεί τιμής ένεκεν η ταινία ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ σε ψηφιακή μορφή και στη μορφή του Director’s Cut.7

Αυτονόητον είναι ότι μάλλον του ιδίου του Φέρρη είναι η ορθή!

**********************************************************************

Πηγή: Καθημερινή

Στις 3 Οκτωβρίου, θα βρίσκεται στην Αίγυπτο, όπου θα τιμηθεί στο Μεσογειακό Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Αλεξάνδρειας για το σύνολο του έργου του. Ο Κώστας Φέρρης δεν κρύβει τη συγκίνηση που «γίνεται αναστάτωση» για του λόγου του στην πατρίδα. Γιατί η Ελλάδα ήταν το όνειρο, αλλά «η Αίγυπτος παραμένει η ψυχή μου».

Κάθε επιστροφή στη γειτονιά όπου γεννήθηκες και μεγάλωσες κρύβει κάτι βαθύ. «Αυτή τη φορά θα είμαι στην Αλεξάνδρεια», λέει στην «Κ», όμως οι αναμνήσεις από την τελευταία επίσκεψη στη Σούμπρα του Καΐρου είναι νωπές κι ας πέρασαν χρόνια. Οταν έφτασαν με τη Θέσια Παναγιώτου, συνθέτιδα και σύντροφο στη ζωή, στην οδό Ελ Αζίζ 81, ο γείτονας που τον πλησίασε του είπε «κάπου σε ξέρω». «”Είμαι ο γιος της ράφτρας, που έμενα εδώ” απάντησα. Εβαλε μια δυνατή φωνή και κατέβηκε όλη η αυλή. Εφεραν γλυκά, άρχισαν τα σερμπέτια, οι γυναίκες τη ζαγρούτα, ξέρεις τη φωνή της χαράς και του γάμου».

Η Ούμα Σαλάχ, η μεγαλόσωμη γειτόνισσα που πρόσεχε τα παιδιά όλων που συνυπήρχαν αρμονικά: χριστιανοί, μουσουλμάνοι, Εβραίοι, δεν ήταν εκεί, ούτε ο γιος της, Σαλάχ, ο κολλητός του Φέρρη. Αναπολεί τα πρώτα χρόνια που τον φώναζαν «Κόφτα» – Κώστας στα αραβικά, αλλά επειδή ήταν κακόηχο καθιερώθηκε το χαϊδευτικό Τάκης.

Ο καταξιωμένος σκηνοθέτης, σεναριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και στιχουργός μάς δέχτηκε στο σπίτι όπου ζουν με τη Θέσια στο Χαλάνδρι, την ημέρα που οι πλημμύρες ξέσπαγαν με άχτι σε όλη τη χώρα. Προτίμησε τη βεράντα του σπιτιού και τον ήχο της βροχής. Αφορμή για τη συνάντηση ήταν «Η γέφυρα των Λεμονιών» που συνυπογράφουν με την Πέρσα Κουμούτση (εκδόσεις Ποταμός). Ένα αφήγημα 303 σελίδων γεμάτο εικόνες, νοσταλγία, χιούμορ και αίσθημα. «Από σενάριο ξεκίνησε, σκόπευα να το κάνω ταινία, αλλά επειδή δεν έβρισκα εύκολα παραγωγό αποφάσισα να το κάνω μυθιστόρημα». Ζήτησε από την Πέρσα –συγγραφέα και μεταφράστρια αραβικής λογοτεχνίας, η οποία επίσης γεννήθηκε στο Κάιρο και φοίτησε στην Αμπέτειο Σχολή– τη μεταγραφή του αυτοβιογραφικού σεναρίου σε αφήγημα, γιατί όπως λέει στην «Κ», «ήμουν κολλημένος στη σεναριακή μορφή».

Αφορά τα 22 πρώτα χρόνια της ζωής του, με μυθοπλαστικά στοιχεία. Η εκδότριά του Αναστασία Λαμπρία επιμένει για τη συνέχεια και φαίνεται να τον έπεισε για τα επόμενα. Σήμερα, όμως, ταξιδεύουμε στη Σούμπρα. «Μια φτωχογειτονιά που δεν πάει το μυαλό σου ότι θα μπορούσες να ξεφύγεις. Σε ένα αδιέξοδο ήταν το σπίτι, στο οποίο μόνο ορόφους αλλάζαμε, από το ισόγειο στον πρώτο και μετά στον δεύτερο όροφο. Οι αλλαγές στους πάνω ορόφους ήταν κοινωνική άνοδος για τη μητέρα μου. Ζούσαμε ευτυχισμένα με Εβραίους, Μαλτέζους, Ιταλούς, Ελληνες. Από το αστικό Κάιρο μας χώριζε η γέφυρα των Λεμονιών».

Οι γονείς είχαν ρίζες από την Κύπρο και τον Λίβανο. «Η μάνα, γεννημένη στην Κύπρο, έλεγε πάντα ότι ήμασταν από πριγκιπική οικογένεια και με τους αδελφούς μου γελούσαμε». Αργότερα, από ξαδέλφη στην Αθήνα έμαθε ότι η ρίζα είναι η οικογένεια Λαχούντ, από τις παλαιότερες του Λιβάνου, όπως επιβεβαίωσε πριν από έξι χρόνια.

Ο πατέρας, μηχανικός πλοίων και μοτοσικλετών, πέθανε όταν ο Φέρρης ήταν 11 χρόνων. «Η μητέρα έραβε παιδικά κοστουμάκια για μεγάλα καταστήματα. Δεν μας πείραζε η φτώχια τότε, γιατί φτωχοί ήταν όλοι στην αυλή. Τους Ελληνες μας αγαπούσαν πολύ. Να σκεφτείς ότι τη Μεγάλη Παρασκευή στον Επιτάφιο, στους Αγίους Αναργύρους στη Σούμπρα, κάναμε περιφορά στο τετράγωνο και οι μουσουλμάνοι φίλοι έβγαιναν στα μπαλκόνια με κεριά να φωτίσουν τον δρόμο μας».

Οι δικοί του τον πείραζαν μικρό, «ότι γεννήθηκα πίθηκος επειδή ήμουν πολύ τριχωτός. Μετά από 40 μέρες έπεσαν, αλλά το αστείο κράτησε χρόνια. Στον πατέρα είχα αδυναμία. Ηταν αγαπησιάρης, Ρωμιός και λαϊκός. Αλλά και καλλιεργημένος. Με την παρέα του έπαιζαν Μότσαρτ, εκείνος με το μαντολίνο οι άλλοι με το βιολί». Το βαρύ ζεϊμπέκικο του πατέρα είναι η τελευταία ανάμνηση που κλείδωσε μέσα του, όσο οι αδελφοί Μανιταρά έπαιζαν μάγκικα, όπως έλεγαν τότε τα ρεμπέτικα. «Πρόσεξε, δεν είναι χορός για σαλτιμπάγκους», τον συμβούλεψε, «αλλά χορός αργός, όπως τον αισθάνεσαι, φτάνει να παρακολουθείς τον στίχο, όχι τη μουσική». Οταν αργότερα ασχολήθηκε με το ρεμπέτικο, κατάλαβε ότι είχε δίκιο. «Πέθανε στο Πορτ Σάιντ, είχε πάει να βρει δουλειά, στην ουσία είχε χωρίσει από τη μητέρα, δεν άντεχε την γκρίνια της. Ονειρευόταν να έρθει στην Ελλάδα. “Η Ελλάδα είναι μια μεγάλη θάλασσα” έλεγε».

Τριπλός έρωτας

Το δικό του όνειρο για την Ελλάδα ξεκίνησε από μια φωτογραφία. Μια συγγενής έστειλε φωτογραφία της κόρης της Γκλόρια, που ήταν μικρή τσαχπίνα, ξανθιά με μπούκλες, στη σχολική φωτογραφία, πίσω της μια εικόνα της Ακρόπολης. «Ετσι, 10 ετών αποφάσισα ότι αυτή θα παντρευτώ».

Σε ένα αδιέξοδο ήταν το σπίτι, στο οποίο μόνο ορόφους αλλάζαμε, από το ισόγειο στον πρώτο και μετά στον δεύτερο όροφο. Οι αλλαγές στους πάνω ορόφους ήταν κοινωνική άνοδος.

Ο έρωτας ήταν τριπλός γελάει ο σκηνοθέτης, στα 88 πια. «Ηταν ο έρωτας για την Ελλάδα, ο κυριολεκτικός έρωτας, που έφτασα στα 22 μου για να τον γνωρίσω, και ο έρωτας για το σινεμά». Μεγάλο κεφάλαιο στη ζωή του ήταν η Αμπέτειος Σχολή, που πήγαινε με τα πόδια διασχίζοντας τη γέφυρα των Λεμονιών κάθε μέρα. Ηταν τότε που αγόραζε με πάθος βιβλία, αγγλικά, γαλλικά και ελληνικά, για δυο γρόσια. Μια μέρα έπεσε στα χέρια του ένα βιβλίο με τίτλο «Ποιήματα» και το όνομα Αιμιλία Κούρτελη. Θυμάται την ιδιόχειρη αφιέρωση του ποιητή Σωτήρη Σκίπη «στην αγαπητή φίλη της μνηστής μου και φίλης της Δέσποινας Μαζαράκη» και το όνομά του. «Ποια είναι ρώτησα τον καθηγητή μου και εκείνος με προέτρεψε να αναζητήσω την “Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας” του Δημαρά “ψάξε, κάτι θα βρεις”. Βρήκα το όνομα Αιμιλία Στεφάνου Δάφνη το γένος Κούρτελη».

Ο νεαρός Φέρρης λάτρευε τον Λορέντζο Μαβίλη, τον Καβάφη, ακόμη περισσότερο τον Καρυωτάκη και τα σονέτα. Γρήγορα άρχισε να γράφει ποιήματα, κάποια ερωτικά που έστελνε στον Γλαύκο Αλιθέρση στην εφημερίδα «Ημέρα της Αλεξάνδρειας». «Μου δημοσίευσε το πρώτο μου ποίημα γράφοντάς μου “συγχαρητήρια, Τάκη Ψαρρέ”, το ψευδώνυμό μου, “προχώρα ακάθεκτος”».

Στη Δ΄ Γυμνασίου άρχισε η ενασχόληση με τον κινηματογράφο. Ο Γιώργος Ιορδανίδης που είχε τον ερασιτεχνικό θίασο των αποφοίτων της Αμπετείου και έπαιζε στον αιγυπτιακό κινηματογράφο «με έφερε σε επαφή με το κομπαρσάδικο. Πήγαινα για να βλέπω πώς γυρίζονται οι ταινίες. Συνήθως οι Ελληνες υποδυόμασταν τους πελάτες των καμπαρέ ή χορεύαμε όταν έπαιζε η ορχήστρα. Επαιξα κομπάρσος σε πολλές αιγυπτιακές ταινίες αλλά και ελληνικές, όπως στο “Κυριακάτικο ξύπνημα” του Κακογιάννη». Ομως τρελαινόταν και για την όπερα, όπου επίσης έπαιξε κομπάρσος.

Θυμάται τη γνωριμία του με τη Λαμπέτη και τον Χορν, οι οποίοι τότε ήταν τρελά ερωτευμένοι και «μετά το γύρισμα στο στούντιο έτρεχαν στο ξενοδοχείο τους. Τότε γνώρισα τον Γ. Τσαρούχη, που ήταν σκηνογράφος της ταινίας. Με το θράσος της νιότης ζήτησα να βοηθήσει στον “Κόκκινο βράχο”, παράσταση που ανεβάσαμε για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Σε ακουαρέλες ζωγράφισε τον κόκκινο βράχο, μάλιστα το υπέγραψε και μου είπε “φύλαξέ το, γιατί με τα χρόνια θα αξίζει περισσότερο”».

Με τον Κούνδουρο

Το 1958, στην Ελλάδα πια, ο Κ. Φέρρης έγινε βοηθός του Κούνδουρου, ο οποίος τον γνώρισε στους Χατζιδάκι, Γιώργο Μακρή, Ρένο Αποστολίδη, Μίκη Θεοδωράκη κ.ά. Θυμάται ημερομηνίες και λεπτομέρειες από την Αθήνα, τον Μάη του ’68 στο Παρίσι, τις συνεργασίες με τους Ρόμπερτ Ολντριτς, Εντουάρ Μολιναρό, Ρίτσαρντ Σαρέιφιαν, Λάζλο Μπένεντεκ, Ρίτσαρντ Γουίλσον. Το χάπενινγκ που ετοίμαζαν με τον Σαλβαντόρ Νταλί. «Δεν έγινε ποτέ, όμως έζησα τη χαρά της δημιουργίας».

«Η ζωή μου είναι σαν ταινία» παραδέχεται και θυμάται τις πρώτες του. «Τα ματόκλαδά σου λάμπουν» το 1961, που απαγορεύτηκε από τη λογοκρισία της εποχής, το «Μερικές το προτιμούν χακί» και από το 1974 τις: «Φόνισσα», «Προμηθέας Δεσμώτης», «Δυο φεγγάρια τον Αύγουστο», «Ρεμπέτικο» και «Oh Babylon».

Το ευρύ κοινό τον αγάπησε με το «Ρεμπέτικο». «Ήταν η καταστροφή μου, γιατί ξύπνησε τη ζηλοφθονία. Η πρεμιέρα του “Ρεμπέτικου” προκάλεσε το μεγαλύτερο γιούχα όλων των εποχών στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Ομως, στο φεστιβάλ του Βερολίνου απέσπασε την Αργυράν Άρκτο. Τότε την ανακάλυψαν σε Γερμανία, Ελβετία, Γαλλία, ακόμη και στην Αμερική. Εδώ πολεμήθηκε. Λέγανε ότι πήρα μια ερασιτέχνιδα για πρωταγωνίστρια. Μετά την προβολή, ο Ραφαηλίδης και ο Αγγελόπουλος, φίλοι και οι δυο, μου είπαν “καλά, ρε Φέρρη, εσύ ένας διανοούμενος κάνεις λαϊκίστικο κινηματογράφο;”. Εγώ στις ταινίες μου αφομοίωνα τα στοιχεία του λαϊκού κινηματογράφου και τα έβγαζα σε έντεχνο. Χρόνια αργότερα, ο Αγγελόπουλος είδε το “Ρεμπέτικο” στην τηλεόραση και παρότι ήταν αυτή η κόπια που παίχτηκε στη Θεσσαλονίκη μου είπε: “Αυτή είναι ταινία, αυτή έπρεπε να παίξεις στη Θεσσαλονίκη!”».

Τώρα έχει έτοιμα δύο σενάρια, τη «Γέφυρα των Λεμονιών» για την οποία ενδιαφέρθηκαν παραγωγοί από την Αίγυπτο και «Το τίμημα της ελευθερίας», για την ιστορία της Κύπρου από το 1955 έως το 1965. Ενα άλλο σχέδιο έστειλε στον φίλο του Φόλκερ Σλέντορφ (ο σκηνοθέτης της ταινίας «Ταμπούρλο»).

Στα 88, ο χρόνος δεν τον βαραίνει, «επειδή είμαι χορτάτος», γελάει αρχοντικά και προσθέτει: «Χτύπα ξύλο!». Τι είναι για εσάς η Αίγυπτος, ρωτάω. «Είναι η πατρίδα. Η Ελλάδα είναι αγάπη, θαυμασμός, έμπνευση. Η Αίγυπτος είναι χαμόγελο και αισθήσεις. Η όραση χορταίνει με τα παλάτια και τα αρχαία της, η όσφρηση με το κάρδαμο, τα μπαχαρικά, την υγρασία του Νείλου, οι γεύσεις με υπέροχα φαγητά της».

Η συνεργασία για την επιτυχή διοργάνωση της Αιγυπτιακής Εβδομάδας Πολιτισμού στην Αθήνα, εντός του 2024, και οι ενισχυμένες επαφές για τη διαχείριση και την προβολή των μνημείων παγκόσμιας ακτινοβολίας της Ελλάδας και της Αιγύπτου, εντάσσονται στη σειρά δράσεων που θα ενδυναμώσουν τις διμερείς πολιτιστικές σχέσεις, όπως αυτές συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση εργασίας που πραγματοποίησαν την Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και ο Πρέσβης της Αιγύπτου στην Αθήνα, Omar Amer Youssef. Κατά τη συνάντησή τους, επιβεβαιώθηκε και η σχέση στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού.

Ελλάδα και Αίγυπτος αποδίδουν ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από την παράνομη διακίνηση. Δρομολογείται, ως εκ τούτου, η υπογραφή σχετικής συμφωνίας, στο πλαίσιο της τριμερούς συνεργασίας Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου, εν όψει και της επικείμενης διάσκεψης κορυφής των τριών χωρών εντός του 2023. 

Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, ο κ. Youssef προσκάλεσε την κ. Μενδώνη στην Αίγυπτο για να παραστεί στα εγκαίνια του νέου Μουσείου Ελληνορωμαϊκού Πολιτισμού, στην Αλεξάνδρεια, στις αρχές Οκτωβρίου, οι εργασίες ανακαίνισης του οποίου είχαν αρχίσει το 2005. Ομοίως, απηύθυνε πρόσκληση για τα εγκαίνια του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου του Καΐρου, που θα λάβουν χώρα εντός του πρώτου τριμήνου του 2024.

Από την πλευρά της, η Υπουργός Πολιτισμού υποσχέθηκε πως θα επισκεφθεί την Αίγυπτο το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να συναντηθεί και με την Αιγύπτια ομόλογό της, Nevine Al-Kilani, και να συζητήσει μαζί της εφ’ όλης της ύλης. Ακόμη, ευχαρίστησε τον κ. Youssef για τη σημαντική στήριξη της Αιγύπτου στην εγγραφή του Ζαγορίου στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς κατά την πρόσφατη σύνοδο της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. 

Εκ του Πατριαρχείου

Επίσκεψη στο παλαίφατο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας πραγματοποίησαν διαδοχικώςτην Τρίτη, 26^η Σεπτεμβρίου 2023, οι κυβερνήτες και οι αξιωματικοί των πολεμικών πλοίων Φ/Γ «Regina Maria» του Ρουμανικού Πολεμικού Ναυτικού και Φ/Γ «Ναυαρίνο» του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, τα οποία κατέπλευσαν στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, μέσω Σούδας της Κρήτης, στα πλαίσια της ασκήσεως «Sea Guardian” του ΝΑΤΟ για την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο.

Κατά την υποδοχή των ανδρών του Πολεμικού Ναυτικού o Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β΄ ανεφέρθη στην σύγχρονη καρποφόρο παρουσία και ιεραποστολική δράση της στην Αφρική.

Από την πλευρά τους,ο επίσης παριστάμενος Διοικητής της Ναυτικής Δύναμης της Επιχείρησης του ΝΑΤΟ, Πλοίαρχος Π.Ν. κ. Ιωάννης Ρέτσος και οι Κυβερνήτες των πολεμικών πλοίων Φ/Γ «Regina Maria», Διοικητής κ.Mitel Laurentiu Alexandru και Φ/Γ «Ναυαρίνο», Αντιπλοίαρχος Π.Ν. κ. Στυλιανός Μαδεντζίδης, εξέφρασαν την χαρά και την ευλογία, την οποία αισθάνθηκαν επισκεπτόμενοι την Πατριαρχική Καθέδρα, ενώ επήνεσαν την θυσιαστικώς επιτελουμένη διακονία της Δευτεροθρόνου  Εκκλησίας στην Αφρικανική ήπειρο.  Ακολούθησε ανταλλαγή αναμνηστικών δώρων.

Τους Έλληνες αξιωματικούς Π.Ν. συνόδευαν οι Πλοίαρχοι Π.Ν. κ.Μιχαήλ Τσιλιγκάκης, Ακόλουθος Άμυνας της Ελλάδος στο Κάϊρο και κ.Κωνσταντίνος Βαρουξής, σύνδεσμος του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού με το αντίστοιχο Αιγυπτιακό.

Σημειώνεται, ότι στην ελληνική αποστολή μετέχει και αντιπροσωπεία από την Ακτοφυλακή της Γεωργίας, η οποία λαμβάνει μέρος στην άσκηση  «Sea Guardian”

Εκ του Πατριαρχείου

Την 23^η Σεπτεμβρίου ε.ε. η ΑΘΜ ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος Β’ εδέχθη στην Πατριαρχική Καθέδρα την επίσκεψη αντιπροσωπείας του Πανεπιστημίου Πάτρων, αποτελουμένης από τον Πρύτανη, Ελλογιμ. Καθηγητή κ.Χρήστο Μπούρα, τον Αντιπρύτανη, Ελλογιμ. Καθηγητή κ.Διονύσιο Μαντζαβίνο και τον Γενικό Διευθυντή Οικονομικών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας κ.Χαράλαμπο Ροδόπουλο. Την ως άνω αντιπροσωπεία συνόδευε ο Εξοχ. Καθηγητής κ. Άγγελος Συρίγος, Βουλευτής Α’ Αθηνών, πρώην Υφυπουργός Παιδείας.

Κατά την προσφώνησή του ο Μακαριώτατος ανεφέρθη στο ένδοξο θεολογικό παρελθόν της Αλεξανδρινής Εκκλησίας, ως και στο σύγχρονο ιεραποστολικό και ανθρωπιστικό έργο Της, ενώ ο κ.Πρύτανης ανέπτυξε εκτενώς το ακαδημαϊκό έργο του Πανεπιστημίου Πατρών και το όραμα της επιστημονικής δράσης που αυτό θα αναπτύξει στην Πόλη του Μ.Αλεξάνδρου. Ακόμη, εξεδήλωσε το δέος των μελών της αντιπροσωπείας για το γεγονός ότι ευρίσκονται στην Θεοβάδιστη Αίγυπτο, στη χώρα των Αγίων Πατέρων και των αρχαίων επιστημόνων και φιλοσόφων.

Ακολούθησε ανταλλαγή αναμνηστικών δώρων, ως και περιήγηση στους χώρους του Πατριαρχείου. Κατά την επίσκεψη παρέστησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυκράτιδος κ.Παντελεήμων, Αρχιγραμματεύς της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου και ο Σεβ. Μητροπολίτης Πηλουσίου κ.Νάρκισσος, Πατριαρχικός Επίτροπος Αλεξανδρείας.

Σημειώνεται ότι το απόγευμα της προηγουμένης, 22ας Σεπτεμβρίου, ο Μακαριώτατος παρέστη στους χώρους της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρείας (Ε.Κ.Α.), όπου χαιρέτησε και πατρικώς επευλόγησε την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Πατρών και της εξονομασθείσης Πρεσβυγενούς Κοινότητος, διά του Πρυτάνεως κ.Χρήστου Μπούρα και του Προέδρου της ΕΚΑ κ.Ανδρέα Βαφειάδη. «Το Μνημόνιο, το οποίο τελεί υπό την αιγίδα του Εξοχ. Πρόεδρου της Βουλής των Ελλήνων, πιστεύουμε ότι θα συμβάλει ιδιαίτερα στον τομέα των συνεργασιών της Κοινότητός μας, προσδίδοντας ιδιαίτερη αίγλη μέσω της πανεπιστημιακής εκπαιδευτικής αναβάθμισης», επεσήμανε η ΑΘΜ.

Ο Εξοχ. πρώην Υφυπουργός Παιδείας, Βουλευτής κ. Άγγελος Συρίγος, ως  εκπρόσωπος του Προέδρου της Βουλής, ανέφερε, ότι « το όλο εγχείρημα το αγκάλιασε η Βουλή των Ελλήνων και αυτό από μόνο του προσδίδει ιδιαίτερη δυναμική στην προσπάθεια των συντελεστών που είναι η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας και το Πανεπιστήμιο Πατρών». Ακόμη, εξήρε την πρωτοβουλία των δύο πλευρών και τόνισε πως η Πολιτεία θα στηρίξει το εγχείρημα αυτό, επ’ ωφελεία της ελληνικής παροικίας πρωτίστως.

Στην τελετή υπογραφής παρέστησαν επίσης ο Σεβ. Μητροπολίτης Ναυκράτιδος κ.Παντελεήμων, ο Εξοχ. Πρέσβυς της Ελλάδος στην Αίγυπτο κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου, η Πρόεδρος της Κυπριακής Αδελφότητος Αλεξανδρείας κα. Μαρία Φορμόζη, εκπαιδευτικοί και εκπρόσωποι ιστορικών Συλλόγων και παροικιακών φορέων της Μ. Πόλεως.

Οι ως φωτογραφίες εκ του Πατριαρχείου

******

Βρέθηκε ναός της θεάς Αφροδίτης με ελληνικά χάλκινα και κεραμικά αγγεία

***

Την ανακάλυψη ενός αρχαιολογικού θησαυρού που αντιπροσωπεύεται από έναν ναό της θεάς Αφροδίτης από τον 5ο αιώνα π.Χ., καθώς και έναν αριθμό αρχαιολογικών ευρημάτων που ανήκουν στο ναό του Amun Grip, ανακοίνωσαν την Τρίτη 19-09-2023 οι αιγυπτιακές αρχές.
Σημειώνεται πως ο θησαυρός είδε το φως της δημοσιότητας κατά τη διάρκεια υποβρύχιων ανασκαφών στη βυθισμένη πόλη του Θώνης Ηρακλείου στον κόλπο Abu Qir στην Αλεξάνδρεια και αποκαλύφθηκε από την κοινή αιγυπτιακή-γαλλική αρχαιολογική αποστολή μεταξύ του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Θαλάσσιας Αρχαιολογίας, ενώ στο εσωτερικό του ναού περιελάμβανε αρχαιολογικά χάλκινα και κεραμικά αγγεία εισαγόμενα από την Ελλάδα, εκτός από τα υπολείμματα κτιρίων με ξύλινα δοκάρια που χρονολογούνται στον πέμπτο αιώνα π.Χ., σύμφωνα με το Υπουργείο Τουρισμού και Αρχαιοτήτων.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ναυτιλιακής Αρχαιολογίας, Frank Goddio, είπε ότι η αποστολή βρήκε επίσης την περιοχή όπου κρύβονταν προσφορές, όρκοι και πολύτιμα αντικείμενα στον δυτικό ναό του Amun, ο οποίος είναι μια ομάδα χρυσών κοσμημάτων που περιλαμβάνει σκουλαρίκια στο σχήμα κεφαλιού λιονταριού, μάτι wajit, μενταγιόν και αγγεία από αλάβαστρο. Χρησιμοποιούνταν για την αποθήκευση αρωμάτων και καλλυντικών αλοιφών, εκτός από ένα σετ ασημένιων πιάτων που χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές και ταφικές τελετουργίες, ασβεστολιθική λαβή αναθημάτων και χάλκινη κανάτα σε σχήμα πάπιας.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Διευθυντής του Τμήματος Βυθισμένων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Τουρισμού και Αρχαιοτήτων, Ισλάμ Σελίμ, δήλωσε σε δηλώσεις του στην ιστοσελίδα «Sky News Arabia», «Η βυθισμένη πόλη Τώνης Ηρακλείου χρονολογείται από τον όγδοο αιώνα π.Χ. βρίσκεται 7 χιλιόμετρα από την ακτή του Αμπού Κιρ, και θεωρούνταν το μεγαλύτερο λιμάνι της Αιγύπτου.», πριν να ίδρυσει ο Μέγας Αλέξανδρος την πόλη της Αλεξάνδρειας το 331 π.Χ.
Ο Saleem αποκάλυψε περισσότερες πληροφορίες, λέγοντας:
• Οι σεισμοί που έπληξαν τη χώρα στο παρελθόν προκάλεσαν την πλήρη βύθιση της πόλης κάτω από τη θάλασσα και ανακαλύφθηκε ξανά το 2000.
• Εκτός από τον ναό της Αφροδίτης, που αποκαλύφθηκε σήμερα, η πόλη περιλαμβάνει έναν ναό του Έζμπες και έναν ναό του Ηρακλή, γι’ αυτό και δόθηκε αυτό το όνομα στην πόλη.
• Πριν από τον ερχομό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αυτή η περιοχή ήταν ο σύνδεσμος μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, καθώς ήταν το μεγαλύτερο αιγυπτιακό λιμάνι εκείνη την εποχή στο τέλος του κλάδου Canopus, που ήταν ένας από τους επτά κλάδους του Νείλου εκείνη την εποχή. .
• Το λιμάνι βρισκόταν στο σημείο συνάντησης του κλάδου Canopus του Νείλου με τη Μεσόγειο Θάλασσα. Τα σκάφη έρχονταν από την Ευρώπη στη Μεσόγειο και έμπαιναν στον Νείλο μέσω του κλάδου Canopus και έφταναν στο Qeft στην Qena. Τα εμπορεύματα μεταφέρονταν μέσω ζώων σε βάρκες στο την Ερυθρά Θάλασσα για να αναχωρήσει προς την Ασία και την Ανατολική Αφρική.
• Λόγω της σημασίας του σημείου συγκέντρωσης στον κόλπο Abu Qir, είναι μια περιοχή γεμάτη ναούς και μνημεία που δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί.
• Οι ανασκαφές για βυθισμένες αρχαιότητες σε εκείνη την περιοχή ξεκίνησαν το έτος 2000 και κάθε χρόνο ανακαλύπτουμε νέους θησαυρούς γιατί κάθε χρόνο αναπτύσσεται ερευνητικός εξοπλισμός και μας βοηθά να κάνουμε περισσότερες ανακαλύψεις.
Στην ίδια περιοχή έχουμε βρει μέχρι στιγμής τα συντρίμμια 73 σκαφών.Επίσης βρήκαμε κτίρια, τείχη ναών και αποβάθρες λιμανιών.Η περιοχή δεν έχει αποκαλύψει ακόμα όλα τα μυστικά και τους θησαυρούς της.

Πηγή: ΕΡΤ