Από την 6η έως και την 9η Μαρτίου, η ΑΘΜ, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ.Θεόδωρος Β’, βρέθηκε στην Πόλη, προκειμένου να συμμετάσχει στην, συγκληθείσα από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.Βαρθολομαίο Α΄, Σύναξη των Προκαθημένων των κατά τόπους Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Στην Σύναξη αυτή, την κρίσιμη για την πορεία προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδοξίας, η οποία προγραμματίζεται για το έτος 2016, η ΑΘΜ συνοδευόταν από τους Σεβ.Μητροπολίτες Γουϊνέας κ.Γεώργιο και Λεοντοπόλεως κ.Γαβριήλ και από τον Πανοσ.Αρχιμ. κ.Θεόδωρο Δριδάκη.
Κατά την εναρκτήρια συνεδρία, ο Μακαριώτατος έκανε βαρύνουσα τοποθέτηση για την ανάγκη πανορθοδόξου ενότητος, λέγοντας:
Παναγιώτατε Οἰκουμενικέ Πατριάρχα κ.Βαρθολομαῖε,
Χαρά μεγάλη καί συγκίνησις βαθυτάτη πληροῖ τήν καρδίαν ἡμῶν, ἐν ᾧ προσφωνοῦμεν Ὑμᾶς ἐκ μέρους τῆς χορείας τῶν Προκαθημένων ἁγίων ἀδελφῶν τῶν ἐκασταχοῦ Ὀρθοδόξων Πατριαρχείων καί Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, τῶν προσελθόντων εἰς τήν Βασιλίδα τῶν Πόλεων ἳνα, ὑπό τήν προστασίαν τῆς Ὑπερμάχου ἡμῶν Στρατηγοῦ Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί πάντων τῶν Ἁγίων, διαβουλευθῶμεν καί λάβωμεν ἀποφάσεις ἐπί ζεόντων ζητημάτων ἀφορώντων ἀφενός μέν ἒξωθεν προερχομένους κινδύνους διά τήν καθ΄ ὃλου Ὀρθοδοξίαν, ἀφετέρου δέ τάς μετ΄ ἀλλήλων σχέσεις τῶν κατά τόπους Ἐκκλησιῶν ἡμῶν· συνελών δ’ εἰπεῖν ἳνα διασκεφθῶμεν ἐπί τῶν περιστάσεων, τῶν ἐπηρεαζουσῶν, κατά τό μᾶλλον ἢ τό ἧττον, τό ἀκαταπόνητον, ἀκατάβλητον καί ἀπερίτμητον ἔργον τῆς Ὀρθοδοξίας πρός συναγωγήν πάντων ἐν τῇ Μιᾷ, Ἁγίᾳ, Καθολικῇ καί Ἀποστολικῇ Ἐκκλησίᾳ τοῦ Κυρίου, κατά τό ῥῆμα Αὐτοῦ “ἵνα πάντες ἓν ὦσιν” (Ιω. 17,22).
Χαιρετίζομεν, Παναγιώτατε, τήν πεπνυμένην Ὑμῶν πρωτοβουλίαν, τήν συνιστῶσαν ἓναν εἰσέτι σταθμόν εἰς τήν πορείαν ἐκ Γῆς Αἰγύπτου πρός τήν Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, προς τήν πολιτείαν τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Τόν ὀντολογικόν καί ἐσχατολογικόν αὐτόν δρόμον ἐπορεύετο, πορεύεται καί πορευθήσεται ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἐπιμελῶς φυλάσσουσα τήν πίστην, πανταχῇ φαίνουσα καί φωτίζουσα πάντας ἀνθρώπους, τούς βουλομένους εἰς ἐπίγνωσιν τῆς σωτηριώδους ἀληθείας ἐλθεῖν.
Στοιχοῦντες τῇ συστάσῃ τῆς μή μετάρσεως τῶν ὁρίων τῶν αἰωνίων, ἅ ἒθεντο οἱ Πατέρες ἡμῶν, ἀφουγκραζόμεθα τήν εὒλαλον προσμονήν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος ὃπως ἡ Ὁρθοδοξία, ὑπερκεράσασα τούς σκοπέλους τῆς θρησκειοποιήσεως, τῆς ἰδεολογικοποιήσεως καί τοῦ ἐθνοφυλετισμοῦ, προσλάβῃ καί μεταμορφώσῃ τήν σύγχρονον πραγματικότητα, οὐχί συσχηματιζομένη ἀλλά ἀνασχηματιζομένη τόν κόσμον. Μαθητεύοντες οἰωνεῖ τῷ Λυτρωτῇ ἡμῶν, τῷ λύσαντι τό μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ καί ποιήσαντι τά ἀμφότερα ἓν, ἐνστερνιζόμεθα τά εὒγλωττα μηνύματα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος ὃπως ἡ Ὁρθοδοξία, ἀπαλλαχθεῖσα σχημάτων κοσμικῶν καταθλιπτικῆς ἐξουσίας, ἐναρμονίσῃ τήν ἱεραποστολικήν καί ποιμαντικήν αὐτῆς ζωήν τοῖς χαρίσμασι τῆς συναντιλήψεως, τῆς συναγάπης, τῆς ταπεινώσεως καί τῆς θυσιαστικῆς διακονίας.
Ὑπέρ πάντων δε, ἐν σοφίᾳ περιπατοῦντες καί ἐν πνεύματι πραότητος πρός τούς διισταμένους, ἐπιθυμοῦμεν, ἳνα, “ἀγαλλιάσει καί ἀφελότητι καρδίας” (Πρ. 2,46), παραστήσωμεν “τήν Ἐκκλησίαν μή ἔχουσαν σπῖλον ἢ ῥυτίδα, ἢ τι τῶν τοιούτων, ἀλλ΄ ἳνα ᾖ ἁγία καί ἂμωμος”(Μ.Ἀθανάσιος, Κατά Ἀρειανῶν, 2,67). Σκεπτομένῃ τῇ διανοίᾳ καί αἰσθανομένῃ τῇ ψυχῇ, διαλαλοῦμεν τήν εὐθύνην πάντων ἡμῶν ἐνώπιον ἑνός οἰκουμενικῶν διαστάσεων χρέους προσδοκίας: ὀφείλομεν ἳνα δώσωμεν πρώτοι ἡμεῖς τό παράδειγμα τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἑνότητος, ὡς μοναδική σταθερά ἐντός κόσμου ἐπικινδύνως κλυδωνιζομένου καί ὑπαρξιακῶς διψῶντος διά τήν ἐπικράτησιν τῆς εἰρήνης καί τῆς καταλλαγῆς.
Τῆς Ἐκκλησίας ὡς νηός ἐν πελάγει χειμαζομένης ἀλλ΄ οὐκ ἀπολλυμένης, οὐ παρακούομεν τάς προειρηθείσας ἐπιταγάς τῆς Ὀρθοδόξου διαχρονίας καί συγχρονίας, ἐξόχως δε Ὑμεῖς, Παναγιώτατε. Διαπύρως δε εὐχόμεθα καί προσευχόμεθα ὅπως, τῇ ἐπιδημίᾳ τοῦ Παναγίου καί Ζωαρχικοῦ Πνεύματος, ἐπιλύσωμεν, μετά κανονικῆς εὐρρυθμίας, ἀρειτόλμου διαλεκτικότητος καί δημιουργικῆς συνθέσεως, τά τεθησόμενα ζητήματα πρός ἑνότητα τῆς ὑπ’ οὐρανόν Ὀρθοδοξίας καί πρός ἀνύστακτον τηλαύγησιν εἰς τήν οἰκουμένην τῆς ἐλπίδος τῆς Ἀναστάσεως, τῆς ζωῆς καί τῆς αἰωνιότητος. Ἀμήν!
Την 7η Μαρτίου, ο Μακαριώτατος χοροστάτησε της Ακολουθίας της Α΄ Στάσεως των Χαιρετισμών της Θεοτόκου στον Ι.Ναό Ταξιαρχών Μεγάλου Ρεύματος του Βοσπόρου. Παρουσία των Προκαθημένων, του Γενικού Προξένου της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη κ.Ν.Ματθιουδάκη και πλήθους πιστών, ο Μακαριώτατος ευχαρίστησε τον Οικουμενικό Πατριάρχη για την πρωτοβουλία σύγκλησης της Σύναξης και για την αβραμιαία φιλοξενία στην Κωνσταντινούπολη, ενώ αναφέρθηκε και στην ιεραποστολική διακονία του Πατριαρχείου στην Αφρικανική ήπειρο.
Την 9η Μαρτίου, η ΑΘΜ συμμετείχε στο, τελεσθέν στον Ι.Ναό Αγ. Γεωργίου Φαναρίου, Συλλείτουργο των Προκαθημένων. Στο αναγνωσθέν Κοινό Ανακοινωθέν των Προκαθημένων, μεταξύ άλλων, εκφράστηκε:
1. Συμπάθεια προς τους δοκιμαζομένους Χριστιανούς της Μ.Ανατολής
Ἀναλογιζόμενοι τήν ὀδύνην τῶν ἀνθρώπων ἀνά τόν κόσμον, ἐκφράζομεν τήν συμπάθειάν μας διά τό μαρτύριον καί τόν θαυμασμόν μας διά τήν μαρτυρίαν τῶν χριστιανῶν ἐν τῇ Μέσῃ Ἀνατολῇ, Ἀφρικῇ καί ἀλλαχοῦ τῆς γῆς. Φέρομεν εἰς τόν νοῦν μας τό διττόν αὐτῶν μαρτύριον: περί τῆς πίστεώς των ὡς καί περί τῆς διαφυλάξεως τῆς ἱστορικῆς των σχέσεως μετά ἀνθρώπων ἄλλων θρησκευτικῶν πεποιθήσεων. Καταγγέλλομεν τήν ἀναταραχήν καί τήν ἀστάθειαν αἱ ὁποῖαι ὠθοῦν τούς χριστιανούς νά ἐγκαταλείψουν τήν γῆν, ἔνθα ἐγεννήθη ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός καί ἔνθεν διεδόθη τό Εὐαγγέλιον εἰς τόν κόσμον ἅπαντα.
Συμπάσχομεν μετά πάντων τῶν θυμάτων τῆς ἐν Συρίᾳ τραγῳδίας. Καταδικάζομεν πᾶσαν μορφήν τρομοκρατίας καί θρησκευτικῆς ὕβρεως. Ἡ ἀπαγωγή τῶν Μητροπολιτῶν Παύλου καί Ἰωάννου, ἄλλων κληρικῶν, ὡς καί τῶν μοναζουσῶν τῆς ἐν Μααλούλᾳ Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Θέκλης, ἀποτελεῖ χαίνουσαν πληγήν καί ζητοῦμεν τήν ἄμεσον ἀπελευθέρωσίν των.
Ἀπευθύνομεν ἔκκλησιν εἰς πάντα ἐμπλεκόμενον πρός ἄμεσον κατάπαυσιν τῶν στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων, ἀπελεύθερωσιν τῶν αἰχμαλώτων καί ἑδραίωσιν τῆς εἰρήνης ἐν τῇ περιοχῇ διά τοῦ διαλόγου. Οἱ ἐν Μέσῃ Ἀνατολῇ χριστιανοί ἀποτελοῦν τήν ζύμην τῆς εἰρήνης. Εἰρήνη διά πάντα ἄνθρωπον σημαίνει ἐπίσης εἰρήνη διά τούς χριστιανούς. Στηρίζομεν τό Πατριαρχεῖον Ἀντιοχείας εἰς τήν πνευματικήν καί ἀνθρωπιστικήν διακονίαν αὐτοῦ, ὡς ἐπίσης καί τάς προσπαθείας αὐτοῦ διά τήν παλινόρθωσιν τῆς περιοχῆς καί τήν παλιννόστησιν τῶν προσφύγων.
2. Έκκληση για ειρήνευση στην Ουκρανία
Ἐνθέρμως προσευχόμεθα ὑπέρ τῆς διεξαγωγῆς εἰρηνικῶν διαπραγματεύσεων καί τῆς ἐν προσευχῇ καταλλαγῆς πρός ἔξοδον ἐκ τῆς ἐν Οὐκρανίᾳ συνεχιζομένης κρίσεως. Καταδικάζομεν τάς ἀπειλάς βιαίας καταλήψεως Ἱερῶν Μονῶν καί Ναῶν καί προσευχόμεθα διά τήν ἐπιστροφήν τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν, τῶν σήμερον εὑρισκομένων ἐκτός τῆς κοινωνίας μετά τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας.
3. Η θέση της Εκκλησίας για την παγκόσμια οικονομική κρίση
Ἡ παγκόσμιος οἰκονομική κρίσις ἀποτελεῖ θεμελιώδη ἀπειλήν διά τήν δικαιοσύνην καί τήν εἰρήνην εἰς τοπικόν καί παγκόσμιον ἐπίπεδον. Αἱ συνέπειαι αὐτῆς εἶναι ἐμφανεῖς εἰς ἅπαντα τά στρώματα τῆς κοινωνίας, ἔνθα ἀπουσιάζουν ἀξίαι ὡς ἡ ἀξιοπρέπεια τοῦ προσώπου, ἡ ἀδελφική ἀλληλεγγύη καί ἡ δικαιοσύνη. Τά αἴτια τῆς κρίσεως ταύτης δέν εἶναι ἀμιγῶς οἰκονομικά. Εἶναι καί πνευματικῆς καί ἠθικῆς φύσεως. Ἀντί τοῦ συσχηματισμοῦ πρός τά παγκόσμια εἴδωλα τῆς ἰσχύος, τῆς πλεονεξίας καί τῆς φιληδονίας, ἐξαίρομεν τήν ἀποστολήν μας νά μεταμορφώσωμεν τόν κόσμον, ἐφαρμόζοντες τάς ἀρχάς τῆς δικαιοσύνης, τῆς εἰρήνης καί τῆς ἀγάπης.
Συνεπείᾳ τοῦ ἐγωϊσμοῦ καί τῆς καταχρήσεως τῆς ἐξουσίας, πολλοί ἄνθρωποι ὑποτιμοῦν τήν ἱερότητα τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, ἀδιαφοροῦντες νά διακρίνουν τό πρόσωπον τοῦ Θεοῦ εἰς τούς ἐλαχίστους τῶν ἀδελφῶν μας, πολλοί δέ παραμένουν ἀδιάφοροι ἔναντι τῆς πτωχείας, τῆς ὀδύνης καί τῆς βίας, αἱ ὁποῖαι μαστίζουν τήν ἀνθρωπότητα.
4. Η θέση της Εκκλησίας για την ιερότητα της ανθρώπινης ζωής
Ἡ Ἐκκλησία καλεῖται νά ἀρθρώσῃ τόν προφητικόν της λόγον. Ἐκφράζομεν τήν εἰλικρινῆ ἡμῶν ἀνησυχίαν διά τάς τοπικάς καί παγκοσμίους τάσεις, αἱ ὁποῖαι ἀπαξιώνουν καί διαβιβρώσκουν τάς ἀρχάς τῆς πίστεως, τήν ἀξιοπρέπειαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, τόν θεσμόν τοῦ γάμου καί τό δῶρον τῆς δημιουργίας.
Ὑπογραμμίζομεν τήν ἀναμφισβήτητον ἱερότητα τῆς ἀνθρωπίνης ζωῆς ἀπό τῆς συλλήψεως μέχρι τοῦ φυσικοῦ θανάτου. Ἀναγνωρίζομεν τόν γάμον ὡς ἕνωσιν ἀνδρός καί γυναικός, ἡ ὁποία εἰκονίζει τήν ἕνωσιν τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἀποστολή ἡμῶν εἶναι ἡ διαφύλαξις τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος ὡς οἰκονόμων καί οὐχί ὡς κατόχων αὐτοῦ. Κατά τήν περίοδον ταύτην τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς προτρεπόμεθα τόν κλῆρον καί τόν λαόν ἡμῶν νά ἐπιδείξουν πνεῦμα μετανοίας, νά βιώσουν τήν καθαρότητα τῆς καρδίας, τήν ταπείνωσιν καί τήν συγχωρητικότητα, καταθέτοντες εἰς τήν κοινωνίαν μαρτυρίαν περί τῶν πάντοτε ἐπικαίρων διδαγμάτων τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
5. Η σημαίνουσα θέση της ιεραποστολής
Ἀναποσπάστως συνδεδεμένη πρός τήν ἑνότητα εἶναι ἡ ἱεραποστολή. Ἡ Ἐκκλησία δέν ζῇ διά τόν ἑαυτόν της, ἀλλά ὀφείλει νά μαρτυρῇ καί νά μοιράζηται τά δῶρα τοῦ Θεοῦ μετά τῶν ἐγγύς καί τῶν μακράν. Μετέχοντες τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί προσευχόμενοι ὑπέρ τῆς οἰκουμένης, καλούμεθα νά συνεχίσωμεν τήν λειτουργίαν μετά τήν Θείαν Λειτουργίαν καί νά μοιρασθῶμεν μεθ᾿ ὁλοκλήρου τῆς ἀνθρωπότητος τά δῶρα τῆς ἀληθείας καί τῆς ἀγάπης, συμφώνως πρός τήν τελευταίαν ἐντολήν καί διαβεβαίωσιν τοῦ Κυρίου: “Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη […] καί ἰδού ἐγώ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι […] ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος” (Ματθ. κη΄, 19-20).
6. Η θέση της Εκκλησίας για την παγκοσμιοποίηση
Ζῶμεν ἐντός ἑνός κόσμου, ὅπου ἡ πολυπολιτισμικότης καί ὁ πλουραλισμός συνιστοῦν ἀναπόφευκτον πραγματικότητα καί συνεχῶς μεταβαλλομένην. Ἔχομεν ἐπίγνωσιν τοῦ γεγονότος ὅτι οὐδέν θέμα τῆς ἐποχῆς μας δύναται νά θεωρηθῇ ἤ ἐπιλυθῇ ἄνευ ἀναφορᾶς εἰς τό παγκόσμιον, καθώς καί ὅτι οἱαδήτις πόλωσις μεταξύ τοπικοῦ καί παγκοσμίου καταλήγει εἰς ἀλλοίωσιν τοῦ ὀρθοδόξου φρονήματος.
Ὡς ἐκ τούτου, ἐνώπιον καί αὐτῶν εἰσέτι τῶν διαφωνιῶν, διαχωρισμῶν καί διαιρέσεων, εἴμεθα ἀποφασισμένοι νά διακηρύξωμεν τό μήνυμα τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀναγνωρίζομεν ὅτι ὁ διάλογος τυγχάνει πάντοτε καλλίτερος τῆς συγκρούσεως. Ἡ ἀποχώρησις καί ἡ ἀπομόνωσις οὐδέποτε ἀποτελοῦν ἐπιλογήν. Ἐπαναβεβαιοῦμεν τήν ὑποχρέωσίν μας νά διαλεγώμεθα πρός τόν ἄλλον, μετά τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, μετά τῶν ἄλλων πολιτισμῶν, ὅπως καί μετά τῶν ἄλλων χριστιανῶν καί τῶν ἀνθρώπων ἄλλων θρησκευτικῶν πεποιθήσεων.
Αρχιμ.Απόστολος Τριφύλλης
Διευθυντής Ιδιαιτέρου Γραφείου ΑΘΜ
Την Ελλάδα εκπροσώπησε στο Β΄ Διεθνές Φεστιβάλ παραδοσιακών χορών της Όπερας Νταμανχούρ το ονομαστό κρητικό χορευτικό συγκρότημα “Κουρήτες”, δίνοντας μια εκπληκτική χορευτική παράσταση την Τρίτη 1η Απριλίου στην Όπερα της Αλεξάνδρειας “Sayyid Darwish”, και την επόμενη ημέρα στη Νταμανχούρ κλέβοντας τις καρδιές και το θερμότατο χειροκρότημα του πολυπληθούς κοινού.
