Μια από τις σημαντικές ακαδημαϊκές προσωπικότητες που διακρίνονται για το συγγραφικό και ερευνητικό τους έργο, είναι η Καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας κα Ματούλα Τομαρά – Σιδέρη. Διδάσκει τα μαθήματα «Ιστορική Δημογραφία» και «Παροικιακός Ελληνισμός και Ευεργετισμός», τα οποία αποτελούν για τον Ελληνισμό θέματα κεφαλαιώδους σημασίας.
Ίδρυσε το 2004 τον “Όμιλο Μελέτης Αιγυπτιώτη Ελληνισμού” και είναι η πρώτη που εισήγαγε τη διδασκαλία του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Είναι πτυχιούχος της Παντείου ΑΣΠΕ. Ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές ιστορίας, ιστορικής δημογραφίας και κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Paris-I- Σορβόννη και στην École des hautes études en sciences sociales. Στα βιβλία της περιλαμβάνονται και τα ακόλουθα: «La population de Leucade au XIXe siècle» (1985), «Συγκρότηση και διαδοχή των γενεών στην Ελλάδα του 19ου αιώνα – Η δημογραφική τύχη της νεότητας» (1986), «Ανωτάτη εκπαίδευση και κοινωνική επιλογή» (1991), «Ευεργετισμός και προσωπικότητα, ευεργέτες Έλληνες του Καΐρου» (2002), «Αλεξανδρινές οικογένειες: Χωρέμη, Μπενάκη, Σαλβάγου» (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, εκδ. ΚΕΡΚΥΡΑ, 2006), Οι ‘Ελληνες του Καΐρου (2007), «Women, Gender and Diasporic Lives» (συλλογικό, 2009), «Ο Αιγυπτιώτης Ελληνισμός στους δρόμους του βαμβακιού», (εκδ. ΚΕΡΚΥΡΑ, 2011). Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Journal of the Hellenic Diaspora (JHD) και έχει γράψει πολλά επιστημονικά άρθρα στην ελληνική και αγγλική γλώσσα σχετικά με το ζήτημα της Ελληνικής Διασποράς. Διδάσκει και στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ιστορική Δημογραφία» του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2024 και ώρα 18:30 στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη πρόκειται να παρουσιαστεί το βιβλίο της «Αιγυπτιώτες Έλληνες στην αιγυπτιακή βιομηχανία 1945 -1963 η τελευταία αναλαμπή»
Αξίζει να διαβάσουμε την απάντησή της, από πρόσφατη συνέντευξη που έδωσε στην δημοσιογράφο Μαρία Τομαρά για την εφημερίδα «Ελευθερία» και συγκεκριμένα στο ερώτημα: «Ποιες ήταν οι κυριότερες ασχολίες των Ελλήνων παροίκων στην Αίγυπτο;» Με ιδιαίτερη γνώση, κατάρτιση και επιστημονική αυτοπεποίθηση απαντά:
«Αρχικά, τα κυριότερα προϊόντα που καλλιεργούνταν στην Αίγυπτο ήταν καπνά, κουκιά, ρύζι και ζαχαροκάλαμο. Μετά τον Αμερικανικό εμφύλιο του 1865, που είχε προκαλέσει μεγάλο κενό προμήθειας βαμβακιού στην Ευρωπαϊκή υφαντουργία, η Αίγυπτος στράφηκε προνομιακά στην παραγωγή του. Η περαιτέρω ανάπτυξη της παραγωγής του βαμβακιού έφερε στην Αίγυπτο πολλούς Έλληνες που ασχολήθηκαν αποκλειστικά με αυτό ως καλλιεργητές και ως έμποροι. Ο Κωνσταντίνος Ζερβουδάκης, Κωνσταντίνος Σαλβάγος, Ιωάννης Χωρέμης, Εμμανουήλ Μπενάκης , Θεόδωρος Ράλλης είναι μερικοί από αυτούς που διακρίθηκαν στον πεδίο.
Το βαμβάκι εδραίωσε τη θέση του στην αγροτική οικονομία ως ο «λευκός χρυσός».
Σε αυτό τεράστια ήταν η συμβολή του Νείλου γιατί το βαμβάκι είναι φυτό εξαιρετικά υδρόφιλο. Έξυπνοι, φιλέρευνοι και δραστήριοι, οι Έλληνες πάροικοι λειτουργησαν ως πραγματικό think tank και επινόησαν νέες ποικιλίες βάμβακος, στις οποίες συχνά έδιναν το όνομά τους. Αξίζει να αναφερθούμε στην περίπτωση της ποικιλίας «Σάκελ», δημιουργός της οποίας ήταν ο Ιωάννης Σακελλαρίδης από το Πήλιο. Η ποικιλία «Σάκελ» ήταν τόσο επιτυχημένη που υποχρέωσε την Αγγλική υφαντουργία να αλλάξει τα μηχανήματά της προκειμένου να την χρησιμοποιήσει στην παραγωγή των περίφημων Εγγλέζικων υφασμάτων από αυτή τη μακρόινη ποικιλία.
Καταλαβαίνουμε τώρα ότι οι πάροικοι Έλληνες έμποροι συνέβαλαν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της παραγωγής και εξαγωγής του Αιγυπτιακού βαμβακιού, φέρνοντας σημαντικά εισοδήματα στην Αιγυπτιακή οικονομία.
Αλλά και στην βιομηχανία οι Αιγυπτιώτες Έλληνες είχαν σημαντική παρουσία από τις αρχές του 20ου αιώνα και έπειτα, ιδιαίτερα μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο.
Υπήρξαν διορατικοί και καινοτόμοι. Ενίοτε εγκαινίασαν νέους κλάδους βιομηχανικής δραστηριότητας, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην εκβιομηχάνιση της Αιγύπτου. Μηχανουργία, οινοπνευματοποιία, σοκολατοποιία, σιγαρετοβιομηχανία, ναυσιπλοΐα, οδοποιία, χαρτοποιία είναι μερικά από τα παραδείγματα που αναλύω στο βιβλίο μου για την ελληνόκτητη βιομηχανία την περίοδο 1945-1963. Η διάκρισή τους στη βιομηχανία αντιπροσωπεύει την τελευταία αναλαμπή του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού, μέχρι την εθνικοποίηση του Νάσερ και την οριστική φυγή από την Αίγυπτο.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας συγχαίρει την καθηγήτρια κα Ματούλα Τομαρά – Σιδέρη για τη συγγραφή του πολύπλευρου έργου της και της εύχεται καλή επιτυχία στην παρουσίασή του στο Μουσείο Μπενάκη.
Αποτελεί ύψιστη τιμή για τους ανθρώπους του Ελληνισμού, η τιμητική παρασημοφόρησή τους, από τον Ανώτατο Πολίτη της χώρας.
Τούτο συνέβη το Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024, όταν η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κα Κατερίνα Σακελλαροπούλου απένειμε στην Μεγάλη Ευεργέτιδα της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου και Αρχόντισσα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας κα Αικατερίνη Μπελεφάντη Σοφιανού τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής και στον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Χρήστο Καβαλή τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος.
Τα παράσημα επιδόθηκαν από τον Έλληνα Πρέσβη στην Αίγυπτο κ. Νικόλαο Παπαγεωργίου σε μια λαμπρή τελετή, τιμώντας δύο Αιγυπτιώτες Έλληνες, στον αυλόγυρο του Ιερού Κοινοτικού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Κάιρο.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας συγχαίρει από καρδιάς τους δύο ευπατρίδες του Ελληνισμού και τους εύχεται να συνεχίσουν με υγεία και δύναμη το πλούσιο έργο τους και την σπουδαία προσφορά τους στον Αιγυπτιώτη Ελληνισμό.
Ακολουθεί πλήρες ρεπορτάζ όπως αυτό κατεγράφη από την εφημερίδα «Νέο Φως» Καΐρου.
Τον εξοχότατο Αντιστράτηγο Ahmed Khaled Hassan Saeed, Κυβερνήτη της Αλεξάνδρειας επισκέφθηκαν ο Πρέσβυς της Ελλάδας στην Αίγυπτο κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Ιωάννης Πυργάκης.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της εδραίωσης των μακροχρόνιων ιστορικών δεσμών που αποτυπώνονται και από την γεωγραφική εγγύτητα και έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση κοινών συμφερόντων και συγκλινόντων οραμάτων μεταξύ των δύο χωρών και στο πλαίσιο της βούλησης για ενίσχυση τρόπων κοινής συνεργασίας σε διάφορους τομείς.
Στην αρχή της συνάντησης, ο Κυβερνήτης της Αλεξάνδρειας καλωσόρισε τον Έλληνα Πρέσβυ, εξήρε τις ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις και το ιστορικό τους βάθος ως αποτέλεσμα τόσο της γεωγραφικής εγγύτητας των δύο χωρών, όσο και της μεγάλης ομοιότητας στα έθιμα και τον πολιτισμό.
Προς τούτο τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των ευκαιριών για κοινή συνεργασία, ιδίως στους τομείς της εκπαίδευσης, του τουρισμού και της οικονομίας.
Συζητήθηκε εκτενώς η πρόταση περί διεξαγωγής μονοήμερων θαλάσσιων εκδρομών μεταξύ Αλεξάνδρειας και Ελλάδας, καθώς οι Έλληνες τουρίστες θα μπορούν να επισκέπτονται τα αρχαιολογικά μνημεία της Αλεξάνδρειας, όπως και με διήμερη επίσκεψη στο Κάϊρο. Επιπροσθέτως προτάθηκε η μελέτη της δυνατότητας δημιουργίας ανοιχτής αγοράς, για μία μέρα στην οποία θα εκτίθενται ελληνικά προϊόντα.
Από την πλευρά του, ο Έλληνας Πρέσβης τόνισε ότι οι δύο χώρες μοιράζονται μια μακρά ιστορία και ότι αυτή τη στιγμή θερίζουμε τους καρπούς αυτής της ιστορίας, οι δε αιγυπτιοελληνικές σχέσεις βιώνουν τούτη την εποχή την καλύτερή τους κατάσταση.
Επιπλέον ο Έλληνας Πρέσβυς εξέφρασε την βαθιά ικανοποίησή του για την αύξηση των πτυχών της κοινής συνεργασίας στον τουριστικό τομέα, τονίζοντας την αναγκαιότητα συντονισμού της εμπορικής συνεργασίας με επιχειρηματίες και το Αιγυπτιακό και Ελληνικό Εμπορικό Επιμελητήριο.
Στο πλαίσιο αυτό, εξήρε το Εμπορικό Επιμελητήριο της Αλεξάνδρειας, το οποίο κέρδισε το βραβείο του καλύτερου εμπορικού επιμελητηρίου στη λεκάνη της Μεσογείου.
Ο Κυβερνήτης της Αλεξάνδρειας τόνισε επίσης, τη σημασία της συνάντησης με μέλη του Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Αλεξάνδρεια και την Ελλάδα το συντομότερο δυνατό για την εδραίωση της εμπορικής συνεργασίας.
Από την άλλη, ο Έλληνας Πρέσβυς επιβεβαίωσε ότι υπάρχουν διαδικασίες για άνοιγμα παραρτήματος του Ελληνικού Πανεπιστημίου στην Αλεξάνδρεια και ότι το έργο έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για τη λήψη εγκρίσεων έτσι ώστε να υλοποιηθεί το συντομότερο δυνατό.
Στο τέλος της συνάντησης, οι δύο πλευρές αντάλλαξαν φωτογραφίες και αναμνηστικά δώρα.
Φόρο τιμής θα αποτείνουν και φέτος οι Αιγυπτιώτες στο καθιερωμένο ετήσιο Μνημόσυνο Πεσόντων Ελλήνων Αιγυπτιωτών στον Β’ ΠΠ, το οποίο λαμβάνει χώρα λίγο πριν την 28η Οκτωβρίου, συγκεκριμένα την Κυριακή 20 Οκτωβρίου στις 11.00 πμ, στην πλατεία Πεσόντων στο Άστυ Αιγυπτιωτών.
Το Μνημόσυνο συνδιοργανώνεται από τον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων Πολεμιστών και το ΄Αστυ Αιγυπτιωτών Κηφισιάς.
Η πρόσκληση έχει ως ακολούθως:
ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΩΝ ΣΤΟΝ Β΄ ΠΠ.
Προς τις / τους
Προέδρους των Αιγυπτιώτικων Σωματείων
τα μέλη των Δ.Σ.
Αξιότιμες κυρίες / οι,
Ο Σύνδεσμος Αιγυπτιωτών Ελλήνων σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων Πολεμιστών και το ΄Αστυ Αιγυπτιωτών Κηφισιάς σας προσκαλούν την Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2024και ώρα 11 π.μ. στο,
Ηρώο των Πεσόντων, Πλατεία Ελλήνων Ηρώων εξ Αιγύπτου
στο ετήσιο μνημόσυνο των πεσόντων αδελφών μας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η παρουσία όλων μας είναι επιβεβλημένη ως απότιση ελάχιστου «Φόρου Τιμής» στη θυσία των ηρώων μας.
Πληροφορίες τηλ. : 210 – 82.28.150, 210 – 82.54.289 στη Γραμματεία του Συνδέσμου, ΦΑΞ: 210 – 82.18.408.
Του Στέφανου Π. Ταμβάκη – Επίτιμου Προέδρου της ΕΚΑ.
Έτος 1992, χτυπάει το τηλέφωνο στο γραφείο μου στην Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας. Το σηκώνω και ακούω μια γνώριμη φωνή να με ρωτά: «Στέφανε, είσαι εσύ;». «Ναι», απαντώ. «Στέφανε, γνωρίζεις ότι του χρόνου η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας συμπληρώνει 150 χρόνια παρουσίας στην Αίγυπτο. Τι σκοπεύεις να κάνεις γι’ αυτό;». Έμεινα σκεπτικός με το ακουστικό στο χέρι, συνειδητοποιώντας ότι δεν είχαμε προγραμματίσει τίποτα, έως εκείνη την ώρα, για να τιμήσουμε εκείνη την ιστορική επέτειο της αρχαιότερης κοινότητάς μας. «Πρέπει να γίνει κάτι σημαντικό, κάτι που θα μείνει αξέχαστο και θα συζητιέται για χρόνια. Οι Αιγυπτιώτες – και όχι μόνο – πρέπει να το θυμούνται», με προέτρεψε ο συνομιλητής μου, ο Βασίλης Βαγής, Πρόεδρος του ΣΑΑΑ, από την Αθήνα.
Από εκείνη τη στιγμή ξεκινά μια στενή και παραγωγική συνεργασία με τον Βασίλη, τον συμπατριώτη μου από τη Λήμνο. Τον Βασίλη Βαγή, έναν οραματιστή, αυθεντικό, ειλικρινή και ακέραιο Αιγυπτιώτη. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ στην ανεπανάληπτη επιτυχία του εορτασμού των 150 χρόνων της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας (ΕΚΑ), ούτε στην εντυπωσιακή προσέλευση δύο χιλιάδων Αιγυπτιωτών από την Ελλάδα με αεροπλάνα και πλοία, ούτε στην παρουσία των Ελλήνων πολιτικών και των τοπικών αρχών. Οι εορτασμοί αυτοί άλλαξαν την πορεία του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού, θέτοντας τα θεμέλια για τη συνέχιση του. Το 1993, κατά τη διάρκεια αυτών των εκδηλώσεων, ακούστηκε για πρώτη φορά η ιδέα ίδρυσης Πανεπιστημίου, μια ιδέα που η ελληνική πολιτεία αμέλησε και δεν κατάφερε να υλοποιήσει. Ευτυχώς, όμως σήμερα, το 2024, η ιδέα της ίδρυσης Πανεπιστημίου στην Αλεξάνδρεια στα κτήρια της ΕΚΑ έχει αναβιώσει. Οψόμεθα.
Ο διορατικός και μαχητικός Βασίλης συνεχίζει ακούραστα την οργάνωση Συμποσίων και Ημερίδων στην Ελλάδα, στους Δελφούς, αναδεικνύοντας επανειλημμένα το ζήτημα του Πανεπιστημίου. Με την παρουσία της ακαδημαϊκής και πολιτειακής ηγεσίας, λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις και εκδίδονται ψηφίσματα. Ο Βασίλης, με επιμονή και αγωνία, παραμένει αφοσιωμένος, ενώ μαζί του ανησυχεί και ολόκληρος ο Αιγυπτιώτης Ελληνισμός για το μέλλον των παροικιών και τη διατήρηση των κτηρίων.
Ο Αιγυπτιωτισμός ήταν η καρδιά και η ψυχή του αείμνηστου Βασίλη, το πάθος και η μεγάλη του αγάπη. Το 1992 εμπνέεται τη δημιουργία του ΣΑΑΣΑ, του Συνδέσμου Αποφοίτων της Αβερωφείου Σχολής Αλεξανδρείας. Δεν μπορούσε να διανοηθεί την απουσία μιας συνέχειας των Αβερωφητών στην Ελλάδα, ούτε την έλλειψη ενός συλλόγου που θα προωθούσε τα αιτήματά τους και θα αντιμετώπιζε τα προβλήματά τους. Για εκείνον, ήταν αδιανόητο να μην υπάρχει ένας ζωντανός και δραστήριος σύλλογος που θα διατηρούσε ενωμένους τους αποφοίτους του ιστορικού Αβερωφείου Γυμνασίου.
Και τότε έρχεται ο Μέγας Αλέξανδρος. Ο Βασίλης αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο και σε αυτό το εγχείρημα, προωθώντας με αφοσίωση την ιδέα της δημιουργίας και τοποθέτησης του αγάλματος του έφιππου Μακεδόνα Στρατηλάτη σε μια περίλαμπρη πλατεία της Αλεξάνδρειας. Κινεί γη και ουρανό, κινητοποιώντας τις ελληνικές κοινότητες της Αιγύπτου, τον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών στην Ελλάδα, καθώς και διάφορα σωματεία και οργανώσεις, προσελκύοντας υποστήριξη από επιφανείς και άγνωστους Αιγυπτιώτες, προκειμένου να συγκεντρώσει τους αναγκαίους πόρους. Και τα καταφέρνει.
Το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου μεταφέρεται με ελληνική πολεμική φρεγάτα, συνοδευόμενο από τον Βαγή, και φτάνει ειρηνικά στην Αλεξάνδρεια. Μάλιστα, η επιτροπή που είχε αναλάβει το έργο φρόντισε ο Στρατηλάτης να κρατά το άγαλμα της ειρήνης αντί για σπαθί, ώστε να μην θεωρηθεί κατακτητής. Τοποθετείται το άγαλμα του ιδρυτή της πόλης στη θέση που του αξίζει, αποδίδοντας δικαιοσύνη στην ιστορία της Αλεξάνδρειας και διασφαλίζοντας το δικαίωμά της, να αποκαλείται “Ελληνική Αλεξάνδρεια” μέχρι και σήμερα.
Ο Βασίλης συμμετείχε ενεργά στη «Συντονιστική Επιτροπή Αιγυπτιωτικών Σωματείων» η οποία απαρτιζόταν από όλες τις Ελληνικές Κοινότητες της Αιγύπτου, τον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων, καθώς και από πολλούς Ελληνικούς Οργανισμούς και Σωματεία στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο. Ο βασικός στόχος της Επιτροπής ήταν η προώθηση λύσεων για τα ζητήματα που απασχολούσαν τον Αιγυπτιώτη Ελληνισμό εκείνης της περιόδου, καθώς και η ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας και Αιγύπτου.
Ο Βαγής ήταν ένας άνθρωπος απλός, πρακτικός και δυναμικός, μερικές φορές απόλυτος και πεισματάρης, αλλά ταυτόχρονα ευγενικός και ευαίσθητος. Δεν τον ενδιέφεραν τα αξιώματα, οι τίτλοι και οι θέσεις, καθώς προτιμούσε την πράξη από τα λόγια, όπως έλεγε και ο ίδιος: «το πράττειν και ουχί το λέγειν». Αυτό το απέδειξε έμπρακτα, καθώς πρωτοστάτησε στη σύσταση του καταστατικού ίδρυσης του ΣΑΑΣΑ και θέσπισε διετή θητεία για τον Πρόεδρο του Συλλόγου.
Ο αγαπητός σε όλους μας Βασίλης Βαγής μπορεί να υπηρέτησε ως Πρόεδρος για δύο μόνο χρόνια, όμως η θέση του στην καρδιά μας είναι παντοτινή. Η παρουσία του θα είναι χαραγμένη ανεξίτηλα στη μνήμη μας, σαν να έχει γραφτεί με αιγυπτιώτικο μελάνι, και το γάργαρο δυνατό γέλιο του θα αντηχεί για πάντα μέσα μας, γεμίζοντας τις ψυχές μας με ζεστασιά και νοσταλγία.
Πραγματοποιήθηκαν οι εκλογές του ιστορικού Σωματείου Κυπρίων Αιγύπτου. Με το πέρας της Γενικής Εκλογοαπολογιστικής Συνέλευσης από την διενεργηθείσα ψηφοφορία εκλέχθηκε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής:
ΔIOIKHTIKO ΣYMBOYΛIO ΣΩMATEIOY KYΠPIΩN AIΓYΠTOY:
ΠPOEΔPOΣ – ZINA BOΓIATZH
ANTIΠPOΔPOΣ – ΣOYΛA ANAΣTAΣIAΔOY
ΓPAMMATEAΣ – MAPIANNA PHΓA
TAMIAΣ – KYΠPOΣ ΓIANNH
OPΓANΩTIKOΣ ΓPAMMATEAΣ – XPYΣΩ BOΓIATZH
***
ΜΕΛΗ
ΕΜΙΛΗ ΚΑΠΝΟΥΛΑ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
Κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης τιμήθηκε ο Δρ Μιχαήλ Βογιατζής, ο οποίος είναι επίτιμο μέλος του Συνδέσμου.
Ο Ελληνισμός είναι μια έννοια η οποία δεν εμπεριέχεται μόνο στο έμψυχο υλικό του Ελλαδικού χώρου, αλλά απλώνεται και διαχέεται σε όλο τον πλανήτη. Η ανθρώπινη κοινωνία μέσα από μια διαχρονική αναζήτηση, εξελίσσεται και μετεξελίσσεται με αρωγό πάντα την επιστήμη, τις τέχνες, τα γράμματα, τη φιλοσοφία και όλες εκείνες τις συνιστώσες που καταλήγουν στη συνισταμένη του Πολιτισμού.
Είναι αυτές οι κατηγορίες που οδηγούν στην πρόοδο του ανθρώπου, τη διαμόρφωση συλλογικής και κοινωνικής συνείδησης και αποτελούν την ειδοποιό διαφορά μεταξύ πνευματικού φωτός και σκότους. Όλα αυτά και πολλά άλλα εντάσσονται στη γενικότερη ερμηνεία του Ελληνισμού, ο οποίος είναι εντελώς ανεξάρτητος από κράτη, χρώμα, φυλή, θρησκεία και οικονομικές παραμέτρους.
Η ανθρώπινη διαδρομή όπως αυτή καταγράφεται στις ιστορικές σελίδες της παγκόσμιας κοινωνίας, είχε και έχει ως αρωγό το απώτατο και απώτερο παρελθόν, μέσω του οποίου διαμορφώνεται το παρόν και προετοιμάζεται το μέλλον.
Από τον Όμηρο μέχρι τον Μάνο Χατζιδάκι και τον αείμνηστο καθηγητή αστρονομίας Διονύση Σιμόπουλο, οι κρίκοι της αλυσίδας που συνδέουν τον πρώτο και σπουδαιότερο ραψωδό, με την μουσική και την επιστήμη των προαναφερόμενων προσωπικοτήτων, είναι η γλώσσα που γέννησε μέσα από την απειροσύνη των δυνατοτήτων της, τις βάσεις και τα θεμέλια της έννοιας και της ερμηνείας του Ελληνισμού. Ανά τον κόσμο πάμπολλοι Έλληνες επιστήμονες, ερευνητές,αρχαιολόγοι και μελετητές αρχείων, σε πλείστες περιπτώσεις έχουν αφιερώσει τη ζωή τους σε στόχους, που είτε αυτοί επιτυγχάνονται είτε όχι, καταθέτουν με τα εχέγγυα της κατάρτισής τους, της πίστης τους και της βαθιάς επιθυμίας τους να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις, ώστε οι επόμενοι να πατούν πάνω στα περιγράμματα που αφήνουν αυτοί με τις πολύχρονες εργασίες τους. Η Αλεξάνδρεια ίσως να αποτελεί την πρώτη και σπουδαιότερη πόλη στις πέντε ηπείρους, που διαθέτει αναρίθμητα στοιχεία του πνεύματος του Ελληνισμού.
Έδρα φιλοσόφων, έδρα της σπουδαιότερης βιβλιοθήκης του κόσμου, έδρα επιστημόνων, έδρα συγγραφέων και ποιητών, έδρα θρησκευτικών διαφορετικοτήτων, ιδρυθείσα από την ιστορικότερη προσωπικότητα του αρχαίου κόσμου, τον Αλέξανδρο, γεννά ή φιλοξενεί μέχρι και σήμερα «θιασώτες» του Ελληνισμού.
Μια από αυτές τα προσωπικότητες που αγωνίζονται να επιτύχουν το στόχο τους μέσω της αρχαιολογικής σκαπάνης, είναι η Ελληνίδα αρχαιολόγος κυρία Καλλιόπη Παπακώστα. Πάνω από 23 χρόνια επιχειρεί να ανακαλύψει «κρυμμένους θησαυρούς» κάτω από την ιερότητα του αλεξανδρινού εδάφους. Με τη στήριξη των Αιγυπτιακών θεσμών και πολύ λιγότερο των Ελληνικών, έχει αφιερώσει κάθε ικμάδα της δύναμής της στο να ζωντανεύει μύθους, παραδόσεις και να φέρει στην επιφάνεια τα επί αιώνες αιχμάλωτα υλικά στα βλέμματα των σύγχρονων ανθρώπων.
Στο πάρκο Σαλαλάτ, τα ευρήματά της είναι τόσο σημαντικά που τρία κανάλια διεθνούς εμβέλειας όπως το Netflix, το National geographic και το Discovery Channel, στήριξαν τα ιστορικά ντοκιμαντέρ τους πάνω στα ευρήματα των ανασκαφικών εργασιών της, με προεξάρχοντα συμβολισμό το άγαλμά της, το οποίο η Αιγυπτιακή Πολιτεία έχει τοποθετήσει σε περίοπτη θέση στο Ελληνορωμαϊκό Μουσείο.
Η σύνθετη λέξη Ελληνορωμαϊκό Μουσείο και η επιγραφή στα ελληνικά «ΜΟΥΣΕΙΟΝ» του προσφάτως ανακαινισθέντος αλεξανδρινού κτηρίου ιδιαιτέρας αισθητικής, αποδεικνύει περίτρανα πόσο ισχυρός είναι ως πνεύμα και αντίληψη ο Ελληνισμός στη χώρα του Νείλου και δη στην Αλεξάνδρεια.
Γι΄ αυτό και οι υπεύθυνοι του ανωτέρω Μουσείου τιμώντας τον έναν χρόνο της επαναλειτουργίας του, διοργάνωσαν ημερίδα εντός αιθούσης του όπου τίμησαν την κα Παπακώστα, να συγκαταλεχθεί στους ομιλητές, γεγονός που από μόνο του αποδεικνύει την εκτίμηση της Αιγυπτιακής πλευράς τόσο προς την αρχαιολόγο όσο και προς τον Ελληνισμό ως ιδέα και παγκόσμιο πολιτισμικό «κίνημα».
Η καθηγήτρια Μόνα Χαγκάγκ άνοιξε τη σπουδαία εκδήλωση με εξαιρετική ομιλία και επικεντρώθηκε στη νεκρόπολη του Σάτμπυ όπου εκεί μαζί με τον Dr Αρχαιολόγο της Οξφόρδης κύριο Κυριάκο Σαββόπουλο έγραψαν τη δική τους ιστορία, καθώς έφεραν ένα καταπληκτικό αποτέλεσμα ζωντανεύοντας τον ιστορικό χώρο του 4ου με 3ου αιώνα π.Χ, ο οποίος ήταν θαμμένος στη λήθη και την κρύπτη της άγνοιας.
Εξαιρετικό το ντοκιμαντέρ που παρακολουθήσαμε το οποίο προσέδωσε ιδιαίτερη αίγλη στην όλη εκδήλωση.
Ακολούθησε η δική μας αρχαιολόγος κα. Καλλιόπη Παπακώστα, η οποία διευθύνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Αλεξανδρινού Πολιτισμού, ομιλώντας με εμπεριστατωμένο λόγο, σαφήνεια και με ένα ακροατήριο να την παρακολουθεί με προσοχή, καθώς εξηγούσε όλα τα βήματα που πραγματοποίησε μέχρι να φτάσει στο αποτέλεσμα της ανακάλυψης.
Είδαμε τον οικισμό, τη ρωμαϊκή οδό, τη στοά, θεμέλια κτηρίων και την αρχική σκηνή με το πόδι του αγάλματος να προεξέχει όταν όλο το προσωπικό της ανασκαφής συγκινημένο πανηγύριζε το σπουδαίο επίτευγμα. Η πλέον τρυφερή σκηνή του ντοκιμαντέρ ήταν η στιγμή που ένας εργάτης Αιγύπτιος δίνει το φιλί του στο μέτωπο του αγάλματος, καθώς στο μυαλό και την ψυχή του συμβόλιζε ένα μωρό που γέννησε η μάνα γη, ενώ αυτός το κρατούσε στα χέρια του σαν μαιευτήρας.
Η κα Παπακώστα τίμησε τον Ελληνισμό στην Αλεξάνδρεια με τη δική της συμμετοχή, την παρουσία και την εξιστόρηση των ανασκαφικών της εργασιών και καταχειροκροτήθηκε από το ακροατήριο.
Την ημερίδα τίμησε ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κος Ιωάννης Πυργάκης, ο οποίος είχε εκτενή συνομιλία με την κα Παπακώστα, της ευχήθηκε καλή συνέχεια στο έργο της και τη συνεχάρη για την εξαιρετική ομιλία της.
Η ΕΚΑ συγχαίρει την αρχαιολόγο κα Καλλιόπη Παπακώστα για την τιμητική συμμετοχή της στην ημερίδα του Μουσείου, με αφορμή τον ένα χρόνο από την επαναλειτουργία του και της εύχεται καλή συνέχεια στον ανασκαφικό της έργο.
Η παρουσία του Υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Γιώργου Κώτσηρα στην Αλεξάνδρεια επ΄ αφορμή της 20ης Επετείου από την ανάρρηση του Πατριάρχη Θεόδωρου στον Αλεξανδρινό Θρόνο, υπήρξε ιδιαιτέρως επωφελής για την Ελληνική Κοινότητα.
Μετά το έντονο εορταστικό διήμερο, το οποίο επέφερε συναισθήματα χαράς, ελπίδας και αισιοδοξίας στο σύνολο της Παροικίας για τα «πατριαρχικά γενέθλια» του Ιεράρχη της Χριστιανοσύνης στην αφρικανική ήπειρο”, ο Έλληνας Υφυπουργός τίμησε και την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας με επίσκεψή του στα Γραφεία της, όπου εκεί συζήτησε για όλα τα φλέγοντα θέματα που απασχολούν την ιστορική Κοινότητα.
Συνοδευόταν από τον Έλληνα Πρέσβυ στην Αίγυπτο κ. Νικόλαο Παπαγεωργίου και τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην Αλεξάνδρειας κ. Ιωάννη Πυργάκη.
Τον υποδέχθηκαν ο Α΄ Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Β΄ Αντιπρόεδρος κ. Νικόλαος Κόπελος, ο Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής, ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Βασίλειος Ζουές και ο Διευθυντής κ. Γεώργιος Μπούλος. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα των Μεγάλων Ευεργετών, εκεί όπου δεσπόζουν οι μορφές των αείμνηστων προγόνων, του πάλαι ποτέ ένδοξου Αιγυπτιωτισμού.
Ο κ. Κώτσηρας ενημερώθηκε για τις «καδραρισμένες προσωπικότητες» που κοσμούσαν τους τοίχους από ιδρύσεως της Κοινότητας, οι οποίες ομοίαζαν ωσάν να παρακολουθούσαν με το σοβαρό και διεισδυτικό βλέμμα τους τον επίσημο επισκέπτη τους και τι επρόκειτο να συζητηθεί.
Ήταν μια ιδιαίτερα θερμή συνάντηση! Ο κ. Υφυπουργός έδειξε ξεχωριστό ενδιαφέρον για κάθε ζήτημα που του ανέλυσε με σαφήνεια και τεκμηρίωση ο Α΄ Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, παρακολουθώντας με προσοχή τα αιτήματα που του έθετε και τα οποία είναι ζωτικής φύσεως για την ύπαρξη και συνέχιση του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού στην Αλεξάνδρεια και όχι μόνο.
Μετά τον Αντιπρόεδρο κ. Ιωάννη Παπαδόπουλο πήραν το λόγο όλοι οι Κοινοτικοί παρευρισκόμενοι, προσθέτοντας τον δικό τους τόνο στην όλη διαδικασία της ενημέρωσης του κ. Υφυπουργού.
Να σημειωθεί η σημαντική αρωγή στην όλη συζήτηση του Πρέσβυ κ. Νικολάου Παπαγεωργίου και του Γενικού Προξένου κ. Ιωάννη Πυργάκη.
Ο κ. Κώτσηρας εντυπωσίασε με την εν γένει κατάρτισή του, το ενδιαφέρον του και την ευγένειά του, ιδιαιτέρως δε όταν για κάθε ζήτημα που του ανέφερε η κοινοτική πλευρά, αυτός κρατούσε σημειώσεις και αντάλλασε απόψεις με τους δυο επίσημους συνοδούς του.
Τόσο ο κ. Παπαδόπουλος, όσο και οι κοι: Κατσιμπρής, Κόπελος και Ζουές, τον πληροφόρησαν ότι η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, έχει υποβάλλει υπομνήματα και κατά το παρελθόν στους εκπροσώπους της Ελληνικής Πολιτείας, για τα ίδια ζητήματα που την αφορούν και άπτονται της παρουσίας και της ύπαρξης του Ελληνισμού στην Αίγυπτο. Παρά ταύτα, τα διάφορα θέματα τα οποία απαιτούν την σοβαρή αντιμετώπισή τους, παραμένουν ως έχουν, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται η μη επίλυσή τους.
Με την ελπίδα ότι αυτή τη φορά το γνήσιο ενδιαφέρον του κ. Υφυπουργού θα αποφέρει καρπούς, ο κ. Παπαδόπουλος του παρέδωσε το Υπόμνημα της Κοινοτικής Επιτροπής, όπου μεταξύ πολλών θεμάτων συμπεριλαμβάνονταν και τα εξής: «Άδειες παραμονής και εργασίας στην Αίγυπτο και Αιγυπτιακές Υπηκοότητες», «|Συντάξεις Ελλήνων της Αιγύπτου – αργοπορία και διαδικαστικά», «Περί νέου προγράμματος ηλεκτρονικής αίτησης συνταξιοδότησης», «Διαμόρφωση εκπαιδευτικής εκμάθησης λόγω συνθηκών», «Διάσωση του Ιστορικού Αρχείου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας», «Διαδικασίες Φορολογικών ρυθμίσεων» και άλλα ζητήματα που χρήζουν επίλυσης.
Ο Υφυπουργός Εξωτερικών, κ. Γιώργος Κώτσηρας, άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις σε όλους τους παριστάμενους της ενδιαφέρουσας συνάντησης. Παράλληλα οι δύο πλευρές, υποσχέθηκαν τακτική συνεργασία και ουσιαστική επικοινωνία για την ικανοποίηση του κοινοτικού υπομνήματος.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, ευχαριστεί τον Έλληνα Υφυπουργό Εξωτερικών για το ενδιαφέρον του και του εύχεται υγεία, δύναμη και καλή επιστροφή στην πατρίδα.
Ημέρα Πατριαρχικής Λάμψης η 9η Οκτωβρίου 2024, η οποία χαράκτηκε στη μνήμη όλων όσοι ζήσαμε την αίγλη, την τιμή και την εορταστική τελετουργία της Επετείου για τα 20χρόβια από την ανάρρηση του Πατριάρχη Αλεξανδρείας στον Πατριαρχικό Θρόνο.
Όπως καταγράφεται στο ειδησεογραφικό κείμενο του Πατριαρχείου, “με ιεροπρέπεια και δοξολογική διάθεση προς τον Αρχιποιμένα της Εκκλησίας Κύριο εορτάστηκε στην Αλεξάνδρεια την Τετάρτη, 9η Οκτωβρίου 2024, η 20η επέτειος από της εκλογής και αναρρήσεως της ΑΘΜ του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β’ στον Αποστολικό και Πατριαρχικό Θρόνο του Αγίου Μάρκου (9 Οκτωβρίου 2004).
Στον Ιερά Καθεδρικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ο Μακαριώτατος προέστη της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας, συλλειτουργούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Γέροντος Καισαρείας κ. Θεοφυλάκτου, Γέροντος Λεοντοπόλεως κ. Γαβριήλ, Γενικού Πατριαρχικού Επιτρόπου, Γουϊνέας κ. Γεωργίου, Διευθυντού του Γραφείου Εκπροσωπήσεως του Πατριαρχείου στην Αθήνα, Ειρηνουπόλεως και Σεϋχελλών Νήσων κ. Δημητρίου, Διοσπόλεως κ. Εμμανουήλ, Μέμφιδος κ. Νικοδήμου, Πατριαρχικού Επιτρόπου Καΐρου, Νουβίας κ. Σάββα, Καρθαγένης κ. Μελετίου, Μπραζαβίλ και Γκαμπόν κ. Θεοδώρου, Άκκρας κ. Δανιήλ, Κινσάσας κ. Θεοδοσίου και Ταμιάθεως κ. Γερμανού, Προϊσταμένου της Ι. Πατριαρχικής Μονής Οσίου Σάββα Αλεξανδρείας, ως και των Θεοφιλεστάτων Επισκόπων Μαλάουϊ κ. Φωτίου, Τολιάρας και Νοτίου Μαδαγασκάρης κ. Προδρόμου, Κισούμου και Δυτικής Κένυας κ. Μάρκου, Μπουκόμπας και Δυτικής Τανζανίας κ. Χρυσοστόμου, Μπουζουμπούρας και Μπουρούντι κ. Ισαάκ, Μπούνιας, Κισανγκάνι και Ανατολικού Κονγκό κ. Πολυκάρπου και Ιππώνος κ. Στεφάνου.
Συμπροσευχόμενοι παρέστησαν οι φέροντες την γενική ευθύνη των επετειακών εκδηλώσεων προς τιμήν της ΑΘΜ, Σεβασμιώτατοι . Μητροπολίτες Πτολεμαΐδος κ. Παντελεήμων, Αρχιγραμματεύς της Αγίας και Ιεράς Συνόδου και Πηλουσίου κ. Νάρκισσος, Πατριαρχικός Επίτροπος Αλεξανδρείας.
Τον πανηγυρικό λόγο εκφώνησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μέμφιδος κ. Νικόδημος, ο οποίος περιέγραψε γλαφυρώς την έως σήμερα εικοσαετή Πατριαρχία της ΑΘΜ ανά τομείς. Αρχικώς, ανεφέρθη στην χαροποιό ημέρα της 9ης Οκτωβρίου 2004, ημέρα της παμψηφεί εκλογής του από Κυρήνης, μετέπειτα Καμερούν και κατόπιν Ζιμπάμπουε Θεοδώρου ως του νέου Σεπτού Προκαθημένου του Αλεξανδρινού Θρόνου, Μακαριωτάτου Θεοδώρου Β’, χαρακτηρίσας τα διαδοχικά στάδια της προηγουμένης διακονίας του, ως Εξάρχου στην Οδησσό, Εκπροσώπου του Δευτεροθρόνου Πατριαρχείου στην Αθήνα και Πατριαρχικού Επιτρόπου στην Μεγάλη Πόλη, ως «από Θεού προπαρασκευαστικά» για την ανάληψη της πολυεύθυνης Πρωθιεραρχικής διακονίας.
Έκανε εκτενή αναφορά στην άνθηση των διορθοδόξων, διεκκλησιαστικών και διαχριστιανικών σχέσεων, με αποκορύφωση την φιλοξενία εκ μέρους του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και την επιτυχή διεξαγωγή των εργασιών των δύο Μικτών Επιτροπών Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και Ορθοδόξου Εκκλησίας και Παγκοσμίου Λουθηρανικής Ομοσπονδίας αντιστοίχως. Κατέγραψε το ανακαινιστικό έργου του Μακαριωτάτου Πατριάρχου στους ιστορικούς Ναούς και περίβλεπτα κτίρια, κορωνίδες του οποίου αποτελούν η εκ βάθρων ανακαίνιση της πολυαιωνίου Ιεράς Μονής Αγίου Γεωργίου Παλαιού Καΐρου, της επιλεγομένης Ροτόντας της Ανατολής και η περάτωση της αρξαμένης, λίγο προ της αιφνιδίου κοιμήσεως του μακαριστού Προκατόχου Του κυρού Πέτρου Ζ’, εκ θεμελίων ανακαίνιση του Πατριαρχικού Μεγάρου Αλεξανδρείας, ενώ υπεγράμμισε την πρόσφατη δωρεά μεγάλης εκτάσεως γης από τον Εξοχώτατο Πρόεδρο της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου κ. Αλ Σίσι προς την Αλεξανδρινή Εκκλησία, στο κέντρο της υπό σύσταση νέας διοικητικής πρωτεύουσας της Νειλοχώρας, όπου ήδη ανεγείρονται περίλαμπρος Ναός προς τιμήν του Αγίου Ιωάννου Ελεήμονος, Πατριάρχου Αλεξανδρείας, κτίρια εκκλησιαστικής διοίκησης και πολυχώροι.
Με ιδιαίτερη έμφαση περιέγραψε το ιεραποστολικό έργο του «εκ της ιεραποστολικού γεωργίου προερχομένου Πατριάρχου», ο οποίος στελέχωσε το Πατριαρχείο με νέους, ικανούς και πεπαιδευμένους κληρικούς, προέβη στην σύσταση εκκλησιαστικών σχολών ως φυτωρίων νέων εντοπίων στελεχών, ενώ προχώρησε με τόλμη στην ίδρυση νέων εκκλησιαστικών επαρχιών του Θρόνου, οι οποίες σήμερα ανέρχονται σε 29 Ι. Μητροπόλεις και 14 Ι. Επισκοπές, με ενόριο γεωγραφική δικαιοδοσία στα 54 κράτη της Αφρικανικής ηπείρου. Οι αλλεπάλληλες επίσημες Πατριαρχικές οδοιπορίες στο σύνολο σχεδόν των κρατών αυτών, αποσκοπεί στην διαρκή αύξηση και πρόοδο των εκκλησιαστικών δομών, με σκοπό την κατά Χριστόν πνευματική προαγωγή, αλλά και την ποιοτική βελτίωση της ζωής των γηγενών αδελφών αδιακρίτως, έως σημείου να χαρακτηρίζεται ήδη ο Μακαριώτατος Θεόδωρος Β’ ως «ο Πατριάρχης της Αγάπης».
Περαίνων τον λόγο του ο Σεβασμιώτατος σημείωσε: «Μακαριώτατε, ευρίσκεσθε στο σταυροδρόμι της Ιστορίας, σε στιγμές γεωπολιτικών ανακατατάξεων, ζυμώσεων και συγκρούσεων κρατών, λαών, έως και Εκκλησιών. Ο δρόμος ακόμη είναι πολύς και ανηφορικός. Όμως θαρσείτε! Έχετε δίπλα Σας τον κλήρο και τον λαό, ο οποίος σας εμπιστεύετε και σας αγαπά, πρωτίστως όμως έχετε την ευλογία του Θεού. Άξιος! Άξιος! Άξιος!»
Ακολούθως, τον λόγο έλαβε ο παριστάμενος Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος κ. Γεώργιος Κώτσηρας, ο οποίος ευχήθηκε στον Αλεξανδρινό Προκαθήμενο επί τη ευσήμω ημέρα της 20ης επετείου από την Πατριαρχική εκλογή, μετέφερε τις εγκάρδιες ευχές του κ. Πρωθυπουργού και της Ελληνικής Κυβερνήσεως και διαβεβαίωσε για την αμείωτη στήριξη της Ελλάδος στο έργο του Παλαιφάτου Πατριαρχείου και ικανού Οιακοστρόφου Του.
Αντιφωνών ο Μακαριώτατος Πατριάρχης είπε ένδακρυς: «Σεβασμιώτατε άγιε Μέμφιδος, σας ευχαριστώ για τους καλούς σας λόγους. Εσείς με γνωρίζετε από τα έτη της αρχιερατείας μου στο Ζιμπάμπουε και τη Μοζαμβίκη, ως συνεργάτης μου ιερεύς, στα δύσκολα ιεραποστολικά χρόνια, βιώνοντας τους αγώνες και τις αγωνίες μου. Τώρα διακονείτε δίπλα στον Πατριάρχη Θεόδωρο αφοσιωμένα. Στο πρόσωπό σας χαιρετίζω σύνολη την Ιεραρχία του Θρόνου. Καυχώμαι εν Κυρίω για τους αδελφούς μου αρχιερείς, έχω καλούς και αφοσιωμένους Ιεράρχες δίπλα μου, αγωνιστές αρχιερείς, οι οποίοι κάποτε άφησαν πίσω τους πατρίδα, οικογενείς και φίλους, με μόνη κινητήριο δύναμη την πίστη στο Θεό και την αγάπη στον συνάνθρωπο. Δόξα τω Θεώ!
Ευχαριστώ τους καλούς κληρικούς μας, διακόνους και ιερείς, οπού κι αν διακονούν θυσιαστικά στα μήκη και πλάτη της Αφρικής, τις Μοναστικές αδελφότητες, τους κατηχητές, όλους τους συνεργάτες της ιεραποστολής στην πρώτη γραμμή του αγώνος ή στα μετόπισθεν, όλοι αγωνίζονται, όλοι προσφέρουν.
Ευχαριστώ εσάς παιδιά μου, το Χριστεπώνυμα πλήρωμα της Δευτεροθρόνου Εκκλησίας αδιακρίτως, δεν εγκαταλείψατε την Εκκλησία σας ποτέ, όλα από εσάς ξεκινούν και σε εσάς κατατείνουν. Όσα χρόνια μου επιτρέψει ο Θεός να ζήσω, δεν θέλω κανένας άνθρωπος να φύγει απαρηγόρητος από κοντά μου και από το Πατριαρχείο μας. Κύριε Υπουργέ, στο πρόσωπο σας υποβάλλω τον σεβασμό μου στη μάνα Ελλάδα, στην πατρίδα μας, σας ευχαριστώ που ήλθατε κοντά μας, είστε δύναμη και παρηγοριά για εμάς εδώ. Όσο θα αναπνέουμε, θα έχουμε στη καρδιά μας Ελλάδα και Χριστό, αφοσιωμένοι στις αρχές και τις αξίες μας, υπερασπιζόμενοι τις ιστορικές μας κοιτίδες, τις κοιτίδες του Ελληνισμού.
Πατρίδα μου όμως νιώθω και την ευλογημένη Αίγυπτο, όχι γιατί αμέσως μετά την Πατριαρχική εκλογή, μου προσέφερε ευγενώς την υπηκοότητά της, αλλά γιατί είμαι Ποιμενάρχης «πάσης γης Αιγύπτου», όπως όλοι οι άγιοι και αγωνιστές Προκάτοχοι μου, από καταβολών του Πατριαρχείου μας. Δεν θα ομιλήσω άλλο, πάρα τον αρχικό προγραμματισμό. Σήμερα μιλά η αγάπη σας, ενώπιον αυτής με ευγνωμοσύνη σιωπώ. Να έχετε την ευχή του Θεού και του Πατριάρχου σας. Σας ευχαριστώ!»
Προ της περατώσεως της Θείας Λειτουργίας ο Μακαριώτατος απένειμε τα Πατριαρχικά οφφίκια του Διδασκάλου του Ευαγγελίου στον Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο. κ. Μαρτίνο Ritsi, Προϊστάμενο του Ιεραποστολικού Οργανισμού O.C.M.C. της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής, του Μεγάλου Άρχοντος Διδασκάλου του Γένους στον κ. Νικόλαο Ξεξάκη, ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, της Αρχόντισσας Μελωδού στην κα. Αδαμαντία Καρμίρη Σιμάτου και του Άρχοντος Πρωτοασηκρήτου στον κ. Δημήτριο Μπαλιάτσο, Θεολόγο, Δρ Βυζαντινής Φιλοσοφίας.
Σημειώνεται ότι τους εκκλησιαστικούς ύμνους απέδωσε ο Άρχων Πρωτοψάλτης της Αλεξανδρινής Εκκλησίας κ. Παπαεμμανουήλ Γρηγόριος, Μουσικολόγος,
Εν συνεχεία, στην αίθουσα του Θρόνου του Πατριαρχικού Μεγάρου, έγινε η παρουσίαση του συλλογικού αφιερωματικού Τόμου προς τιμήν του Μακαριωτάτου, εκδόσεως των Οφφικιάλιων του Πατριαρχείου, επί τη συμπληρώσει εικοσαετούς ευκλεούς Πατριαρχίας, υπό τον τίτλο «Η Ορθόδοξος Ιεραποστολή στην Αφρική κατά την δύση του 20ου και το λυκαυγές του 21ου αιώνος».
Την παρουσίαση του μνημειώδους Τόμου έκαναν ο Πρόεδρος της Αδελφότητος των Οφφικιάλιων, Μ. Άρχων κ. Θεόδωρος Παναγόπουλος και ο Ακαδημαϊκός κ. Εμμανουήλ Γδούτος. Ο σεπτός Προκαθήμενος της Εκκλησίας των Αλεξανδρέων ευχαρίστησε ευγνωμόνως τους συντελεστές του καλαισθήτου Τόμου, χαρακτηρίζοντας την συμβολή του εξαιρετική για την πρόοδο του ιεραποστολικού έργου. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την περικόσμηση του Εξοχωτάτου Υφυπουργού Εξωτερικών της Ελλάδος κ. Γεωργίου Κώτσηρα με τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Τάγματος του Οσίου Σάββα.
Τέλος, στο Εντευκτήριο της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρείας η Ερίτιμος κα. Αικατερίνη Σοφιανού, Μεγάλη Ευεργέτις και Αρχόντισσα των Εκκλησιών του Αλεξανδρινού Θρόνου, παρέθεσε επίσημο γεύμα προς τιμήν της ΑΘΜ. Κατά την διάρκεια του γεύματος την ΑΘΜ προσεφώνησαν καταλλήλως ο κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρειας, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Καΐρου κ.Χρήστος Καβαλήςκαι ο Μέγας Άρχων Λογοθέτης κ. Σπυρίδων Καμαλάκης, Πρόεδρος του Τάγματος των Παραβαλανών.
Ο Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Αλεξανδρείας κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος στον λόγο του προς τιμήν του Μακαριωτάτου, απηύθυνε προς τον Ιεράρχη της Ορθοδοξίας τα κάτωθι:
«Μακαριώτατε
Σεβασμιώτατοι Αρχιερείς του Παλαιφάτου Πατριαρχείου μας
Εξοχότατε κ. Υφυπουργέ των Εξωτερικών της Ελλάδας
Εξοχότατε κ. Πρέσβυ της Ελλάδας στην Αίγυπτο
Εξοχότατη κυρία Πρέσβυ της Κυπριακής Δημοκρατίας
Αξιότιμε κύριε Γενικέ Πρόξενε της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια
Αξιότιμοι Πρόεδροι των Συνδέσμων, των Συλλόγων και των Σωματείων της Ελληνικής Παροικίας.
Εκλεκτά μέλη των δύο Κοινοτήτων και Παροικιών Αλεξανδρείας και Καΐρου
Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση παρευρισκόμεθα σήμερα εδώ, για να τιμήσουμε την εικοστή επέτειο ενθρόνισης του δικού μας Πατριάρχη, του δικού μας Ιεράρχη, του δικού μας Ανθρώπου!
Μακαριώτατε,
Η σημερινή ημέρα δεν σηματοδοτεί μόνο την ιστορική πορεία του ιστορικού Πατριαρχείου μας, αλλά και την ισχυρή πνευματική καθοδήγηση και το όραμα που έχετε ο ίδιος εμπνεύσει.
Εξοχότατοι, κυρίες και κύριοι
Η 20η επέτειος ενθρονίσεως του δικού μας Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β’, αποτελεί έναν σημαντικό σταθμό στην ιστορία της Ορθοδοξίας και του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού. Ο Μακαριώτατος, με πνευματική ηγεσία που ξεπερνά τα σύνορα της Αλεξάνδρειας, αφιέρωσε τη διακονία του στην ενότητα των Ορθοδόξων Εκκλησιών, στην ενίσχυση των ελληνικών κοινοτήτων της Αφρικής και στην αναβάθμιση της εκκλησιαστικής ζωής σε έναν από τους πιο ιστορικούς θρόνους της Ορθοδοξίας.
Αγαπητέ μας Πατριάρχη
Ως Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, εκφράζω τις πλέον θερμές ευχές όλων των μελών μας, ευχόμενος να έχετε ακόμη πολλά χρόνια ευλογημένης πατριαρχικής διαδρομής.
Με ευγνωμοσύνη και σεβασμό, σας ευχόμαστε υγεία, δύναμη, και να συνεχίσετε το έργο σας με την ίδια αφοσίωση και φωτεινή ηγεσία.
Εις πολλά έτη Μακαριώτατε!»
Στην συνέχεια τον λόγο πήρε ο Μέγας Άρχων Λογοθέτης κ. Σπυρίδων Καμαλάκης, Πρόεδρος του Τάγματος των Παραβαλανών, ο οποίος αναφέρθηκε στο σημαντικό έργο του Πατριάρχη, αλλά και μοιράστηκε προσωπικές στιγμές από την μεταξύ τους σχέση και οι ομιλίες ολοκληρώθηκαν με εκείνη του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας Καιρου, κ. Χρήστου Καβαλή, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε:« Είναι πραγματικά πολύ συγκινητικό να ζει κάποιος ιστορικές στιγμές και να είναι μέρος αυτής της ιστορίας. Πριν από 20 χρόνια πραγματικά ζήσαμε μια τέτοια στιγμή. Αυτή η στιγμή που για πολλούς από εμάς ήταν αξέχαστη είχε προφανώς την Θεία Πρόνοια μαζί της και μπόρεσαν οι Ιεράρχες να ψηφίσουν παμψηφεί τον «Ζιμπάμπουε» τότε Θεόδωρο.»
Προσέφεραν δώρα εκτός των ανωτέρω ομιλητών και η Πρόεδρος του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου Αλεξανδρείας και του Πτολεμαίου Α΄ κα. Λιλίκα Θλιβίτου, όπως και οι διευθύντριες του Αβερωφείου και Τοσιτσαίου κες Αδαμαντία Νικολακοπούλου και Αφροδίτη Πεβερέτου εκ μέρους των δύο σχολείων.
Ελληνικούς χορούς παρουσίασαν οι μαθητές του Αβερωφείου Γυμνασίου – Λυκειου, της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας.
Προς όλους ο Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας κ.κ. Θεόδωρος, εξέφρασε τις ευγνώμονες ευχαριστίες του για τις «εκδηλώσεις αγάπης και σεβασμού, οι οποίες εναρμονισθείσες ως χορδές μουσικού οργάνου απέδωσαν γλυκύ ήχο ελπίδος, αισιοδοξίας και ενδυναμώσεως προς τον Πατέρα της ορθοδόξου οικογένειας, για την οποία θα αγωνίζεται μέχρι τέλους, καυχώμενος εν Κυρίω γι’ αυτήν», ως ετόνισε, απονέμοντας την Πατριαρχική ευλογία προς όλους”.
Στο εορταστικό επετειακό διήμερο προς τιμήν του Πατριάρχη Θεόδωρου, για τα 20 χρόνια από την ανάρρησή του στον Πατριαρχικό Θρόνο, παρέστησαν στις εκδηλώσεις που έλαβαν χώρα στην Αλεξάνδρεια οι εξής: Άπαντες οι Αρχιερείς του Πατριαρχικού Θρόνου, ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Κότσιρας, ο Πρέσβυς της Ελλάδος στην Αίγυπτο κ. Νικόλαος Παπαγεωργίου, η Πρέσβυς της Κύπρου στην Αίγυπτο κα Πόλυ Ιωάννου, η Βουλευτής του Σύριζα κα. Ειρήνη Κασιμάτη, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Ιωάννης Πυργάκης μετά της συζύγου του Κατερίνας, ο Επιτετραμμένος της Ελληνικής Πρεσβείας κ. Αθανάσιος Λεούσης, ο Αντιπρόεδρος Α΄ της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος μετά της συζύγου του, και συνοδευόμενος από τον Αντιπρόεδρο Β΄ κ. Νικόλαο Κόπελο τον Γενικό Γραμματέα κ. Νικόλαο Κατσιμπρή, τον Οικονομικό Επόπτη κ. Εμμανουήλ Τατάκη, τον Κοινοτικό Επίτροπο κ. Βασίλειο Ζουέ και τον Διευθυντή κ. Γεώργιο Μπούλο, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Χρήστος Καβαλής συνοδευόμενος από την Γενική Γραμματέα κα Βίλυ Πολίτη Ζουέ, ο Πλοίαρχος ΑΚΑΜ της Ελλάδος στην Αίγυπτο κ. Μιχάλης Τσιλιγκάκης, ο Σύνδεσμος της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια Πλοίαρχος κ. Κωνσταντίνος Βαρουξής μετά της συζύγου του Πλοιάρχου Αγγελικής, η κα Λιλίκα Θλιβίτου Πρόεδρος του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου Αλεξανδρείας και του Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων Πτολεμαίος Α΄, η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Αλεξανδρείας κα. Αλίκη Αντωνίου, η Πρόεδρος της Κυπριακής Αδελφότητας κα Μαρία Φορμόζη με την Γενική Γραμματέα κα. Μαρία Παυλίδου, ο Συντονιστής Αιγύπτου, Βόρειας Αφρικής και Μέσης Ανατολής κ. Γεώργιος Κοκορέλης, η Διευθύντρια του Γυμνασίου Λυκείου κα. Αφροδίτη Πεβερέτου, η Διευθύντρια του Τοσιτσαίου Πρατσίκειου Δημοτικού κα. Αδαμαντία Νικολακοπούλου, η Διευθύντρια του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας κα. Σταυρούλα Σπανούδη, η αρχαιολόγος και Διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Έρευνας Αλεξανδρινού Πολιτισμού, κα Πέπη Παπακώστα, η Πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου κα. Μάχη Γαβαλά, ο πρώην Διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Αλεξανδρείας κ. Βασίλειος Φιλιππάτος, ο πρώην Διευθυντής του Πολιτιστικού Κέντρου Καΐρου κ. Χρήστος Παπαδόπουλος, ο Γενικός Έφορος των Προσκόπων κ. Άρης Μαρκοζάνης και εκατοντάδες άλλοι, Αιγυπτιώτες πάροικοι, εκπαιδευτικοί, πιστοί και επισκέπτες οι οποίοι τίμησαν κατά το Εορταστικό Διήμερο τον Πατριάρχη μας! Να σημειωθεί ότι παρευρέθη και η αδελφή του Μακαριωτάτου κα. Ρούλα Μαχλά η οποία αφίχθη εκ Κρήτης για να τιμήσει τον Πατριάρχη της Ορθοδοξίας! Και όπως πάντα κάλυψε για το Κάιρο το γεγονός, ο φίλος Αρχισυντάκτης του “Νέου Φωτός” Βασίλης Πουλαρίκας.
Το Διήμερο προς τιμήν του Πατριάρχη Αλεξανδρείας, εστέφθη με εξαιρετική επιτυχία. Η Πρεσβεία της Ελλάδος στην Αίγυπτο, η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας και άπαντες οι “εμπλεκόμενοι” στην όμορφη γιορτή που αφορούσε στην 20η Επέτειο από την ανάρρησή του στον Πατριαρχικό Θρόνο, έφεραν ένα αποτέλεσμα αντάξιο του κύρους και της αίγλης που αρμόζει στον Προκαθήμενο της Αλεξανδρινής Εκκλησίας.
Αξίζει να σημειωθεί η άψογη απ΄όλες τις περιπτώσεις, εξυπηρέτηση των πολυπληθών συνδαιτημόνων στο γεύμα – που προσέφερε η Αρχόντισσα και Μεγάλη Ευεργέτις κα. Αικατερίνη Μπελεφάντη Σοφιανού – από τους υπευθύνους του Εντευκτηρίου με τα πλούσια και νόστιμα εδέσματα που περιείχε το μενού, με πιάτα εμπνευσμένα από την μαγειρική δεινότητα της κας Αντιγόνης Κατσιμπρή.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας συγχαίρει άπαντες για την εξαιρετική διοργάνωση του Επετειακού Διημέρου και εύχεται στον δικό της Πατριάρχη Θεόδωρο, υγεία, δύναμη και συνέχιση του ιεραποστολικού του έργου στους λαούς της χειμαζόμενης αφρικανικής ηπείρου.
Η αρχαιολόγος και Διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου-Ιδρύματος Αλεξανδρινού Πολιτισμού κα. Πέπη Παπακώστα η οποία έχει αφιερώσει τη ζωή της στην αρχαιολογική σκαπάνη στο χώρο του πάρκου Σαλαλάτ σε μια ιστορική περιοχή της Αλεξάνδρειας, με σπουδαία ευρήματα, ένα εκ των οποίων το άγαλμά της που εκτίθεται στο προσφάτως ανακαινισθέν Ελληνορωμαϊκό Μουσείο Αλεξανδρείας, θα μιλήσει τιμητικά στην ημερίδα που διοργανώνεται για τον ένα χρόνο από την επαναλειτουργία του. Παρατίθεται κάτωθι το πρόγραμμα.