Η Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών, για άλλη μια χρονιά τιμάται στην Αλεξάνδρεια, με κατάνυξη, σεβασμό και ενδυναμωμένη την Πίστη όλων μας, προς το Θείο Δράμα.
Ανέκαθεν οι Αιγυπτιώτες, βίωναν το τελετουργικό της Σταύρωσης του Κυρίου, ως την πλέον ιερά διαχρονική παράδοση της Χριστιανοσύνης. Η Αποστολή του Ιησού να θυσιαστεί για να σώσει τον κόσμο, αποτελεί το Ύψιστο γεγονός της Χριστιανικής Θρησκείας. Η Αγάπη ως θεμέλιος λίθος της Ζωής, εμπεριέχει την ζωογόνο δύναμη μέσω της οποίας ο Άνθρωπος γεννιέται, πορεύεται, εξελίσσεται και δημιουργεί. Ο Θάνατος ηττάται με την Ανάσταση του Θεανθρώπου και η ανθρώπινη ύπαρξη εξακολουθεί να υφίσταται.
Κάθε Μεγάλη Εβδομάδα, οι Αιγυπτιώτες με βαθιά περισυλλογή και αίσθημα συγκίνησης, συμπροσευχόμαστε στους ναούς μας. Συναισθανόμενοι την ιερότητα της Πορείας του Χριστού προς τον Γολγοθά, συνθλιβόμαστε ενώπιον του Μαρτυρίου της Σταύρωσης και αναμένουμε εναγωνίως την Ανάσταση!
Η Αλεξάνδρεια, Πόλη κατεξοχήν θρησκευτική και ιστορική, εξακολουθεί να αποτελεί σταυροδρόμι πολιτισμών και εθνοτήτων.
Η Παροικία μας, τιμούσε πάντα το Πάσχα, ως την σπουδαιότερη εορτή της Χριστιανοσύνης. Η Έδρα του Πατριαρχείου στην πόλη μας, ενίσχυε τους δεσμούς των Αλεξανδρινών με την Πίστη τους.
Ως Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, συναισθάνομαι απόλυτα την ευθύνη του θεσμικού μου ρόλου, γνωρίζοντας την ιστορία και το ισχυρό παρελθόν της Κοινότητας που εκπροσωπώ και οφείλω να υπερασπιστώ. Ευελπιστώ όμως, ότι αυτό τον δύσκολο δρόμο θα τον διαβούμε μαζί για να επιτύχουμε τους κοινούς μας στόχους.
Εύχομαι προς όλους τους συμπαροίκους μας, η Μεγάλη Εβδομάδα να δημιουργήσει το ερέθισμα για περίσκεψη και προβληματισμό.
Χρόνια πολλά, Καλό Πάσχα και η Ανάσταση του Κυρίου, να φέρει σε όλο τον κόσμο, υγεία, προκοπή και να ενδυναμώσει την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων.
Αυτή η Ανάσταση, ας αποτελέσει μια καινούργια αρχή για όλους τους Αιγυπτιώτες. Ανάσταση ατομική, οικογενειακή, κοινωνική και πάνω απ’ όλα πανανθρώπινη.
Η Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών, για άλλη μια χρονιά τιμάται στην Αλεξάνδρεια, με κατάνυξη, σεβασμό και ενδυναμωμένη την Πίστη όλων μας, προς το Θείο Δράμα.
Ανέκαθεν οι Αιγυπτιώτες, βίωναν το τελετουργικό της Σταύρωσης του Κυρίου, ως την πλέον ιερά διαχρονική παράδοση της Χριστιανοσύνης. Η Αποστολή του Ιησού να θυσιαστεί για να σώσει τον κόσμο, αποτελεί το Ύψιστο γεγονός της Χριστιανικής Θρησκείας. Η Αγάπη ως θεμέλιος λίθος της Ζωής, εμπεριέχει την ζωογόνο δύναμη μέσω της οποίας ο Άνθρωπος γεννιέται, πορεύεται, εξελίσσεται και δημιουργεί. Ο Θάνατος ηττάται με την Ανάσταση του Θεανθρώπου και η ανθρώπινη ύπαρξη εξακολουθεί να υφίσταται.
Κάθε Μεγάλη Εβδομάδα, οι Αιγυπτιώτες με βαθιά περισυλλογή και αίσθημα συγκίνησης, συμπροσευχόμαστε στους ναούς μας. Συναισθανόμενοι την ιερότητα της Πορείας του Χριστού προς τον Γολγοθά, συνθλιβόμαστε ενώπιον του Μαρτυρίου της Σταύρωσης και αναμένουμε εναγωνίως την Ανάσταση!
Η Αλεξάνδρεια, Πόλη κατεξοχήν θρησκευτική και ιστορική, εξακολουθεί να αποτελεί σταυροδρόμι πολιτισμών και εθνοτήτων.
Η Παροικία μας, τιμούσε πάντα το Πάσχα, ως την σπουδαιότερη εορτή της Χριστιανοσύνης. Η Έδρα του Πατριαρχείου στην πόλη μας, ενίσχυε τους δεσμούς των Αλεξανδρινών με την Πίστη τους.
Ως Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, συναισθάνομαι απόλυτα την ευθύνη του θεσμικού μου ρόλου, γνωρίζοντας την ιστορία και το ισχυρό παρελθόν της Κοινότητας που εκπροσωπώ και οφείλω να υπερασπιστώ. Ευελπιστώ όμως, ότι αυτό τον δύσκολο δρόμο θα τον διαβούμε μαζί για να επιτύχουμε τους κοινούς μας στόχους.
Εύχομαι προς όλους τους συμπαροίκους μας, η Μεγάλη Εβδομάδα να δημιουργήσει το ερέθισμα για περίσκεψη και προβληματισμό.
Χρόνια πολλά, Καλό Πάσχα και η Ανάσταση του Κυρίου, να φέρει σε όλο τον κόσμο, υγεία, προκοπή και να ενδυναμώσει την αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων.
Αυτή η Ανάσταση, ας αποτελέσει μια καινούργια αρχή για όλους τους Αιγυπτιώτες. Ανάσταση ατομική, οικογενειακή, κοινωνική και πάνω απ’ όλα πανανθρώπινη.
Τη βούλησή του για ενίσχυση της συνεργασίας της Κύπρου με την Αίγυπτο εξέφρασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος συναντήθηκε την Τετάρτη, στο Προεδρικό Μέγαρο στο Κάιρο, με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, με τον οποίον είχε κατ΄ ιδίαν συνάντηση, αναφέρει δελτίο Τύπου που εξέδωσε η Προεδρία. Στη συνέχεια, οι δύο Πρόεδροι παρακάθισαν σε διευρυμένες συνομιλίες με τις αντιπροσωπείες των δύο χωρών.
Νωρίτερα κατά την άφιξή του στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έτυχε υποδοχής από τον Πρόεδρο Σίσι, ενώ στρατιωτικό άγημα απέδιδε τιμές και έγινε ανάκρουση των Εθνικών Ύμνων των δύο χωρών.
Στη συνέχεια, οι δύο Πρόεδροι προέβησαν σε δηλώσεις στα ΜΜΕ.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις δηλώσεις του είπε ότι επισκέπτεται το Κάιρο «με αισθήματα ιδιαίτερης τιμής, ευθύνης, αλλά και ξεκάθαρης πολιτικής βούλησης για περαιτέρω σύσφιγξη των ιστορικά εξαιρετικών σχέσεων» Κύπρου-Αιγύπτου.
Ακόμη, σημείωσε ότι η σχέση της Κύπρου με την Αίγυπτο είναι «επιτυχής», διότι στηρίζεται στον αλληλοσεβασμό και την ειλικρίνεια που διέπει τις συζητήσεις μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες «διεκπεραιώνονται σε ισότιμη βάση, πάντα στο πλαίσιο των κανόνων του διεθνούς δικαίου». Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έκανε λόγο για «ένα κοινό όραμα» για μια «σταθερή, ειρηνική και ευημερούσα περιοχή στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή».
Επιπλέον, είπε ότι αποτελεί στόχο να προχωρήσει ακόμη περισσότερο η συνεργασία των δύο χωρών σε τομείς όπως η ενέργεια, η ηλεκτρική διασύνδεση, η άμυνα και η ασφάλεια, το εμπόριο, οι επενδύσεις και ο τουρισμός.
Αναφερόμενος στην ενεργειακή συνεργασία Κύπρου-Αιγύπτου, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης χαρακτήρισε ως «εξέλιξη-ορόσημο» την ίδρυση του East Mediterranean Gas Forum, «κάτι το οποίο κατέστη δυνατό υπό την ηγεσία του Προέδρου Σίσι», όπως είπε. Πρόσθεσε ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να εργάζεται για περαιτέρω ολοκλήρωση, περαιτέρω συνεργασία στο πλαίσιο του εν λόγω οργανισμού.
«Σήμερα, ανάμεσα σε άλλα, έχουμε συμφωνήσει και στην πραγματοποίηση στην Κύπρο τον Σεπτέμβριο της επόμενης Συνόδου μεταξύ των δύο κυβερνήσεων», ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, επισημαίνοντας ότι «η Αίγυπτος είναι η πρώτη χώρα με την οποία η Κύπρος ξεκίνησε τέτοιου είδους συνεργασία».
«Προσβλέπουμε επίσης στην πραγματοποίηση της επόμενής μας συνάντησης με την Ελλάδα, ενώ ανταλλάξαμε απόψεις και για περαιτέρω διεύρυνση των σχηματισμών αυτών, πάντοτε σε ad hoc βάση και με άλλες χώρες της περιοχής», υπογράμμισε.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης σημείωσε ότι «η κοινή στάση αρχών που τηρούμε, η προσήλωσή μας σε αρχές, όπως η ειρηνική επίλυση των διαφορών και οι σχέσεις καλής γειτονίας και η συμμόρφωση και των δύο χωρών προς τους κανόνες εθιμικού δικαίου, όπως για παράδειγμα, η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, διασφαλίζουν και αποδεικνύουν ότι η συνεργασία μας, η κοινή μας προσέγγιση, δεν είναι ούτε εφήμερη ούτε ευκαιριακή».
Επιπρόσθετα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδη είπε ότι ενημέρωσε τον Πρόεδρο Σίσι για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, ευχαριστώντας τον για τη διαχρονική στάση της Αιγύπτου στο πλαίσιο του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης.
Ανέφερε ακόμη ότι συζητήθηκε η σχέση της Αιγύπτου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τονίζοντας ότι «ως Κυπριακή Δημοκρατία έχουμε ευθύνη να εργαστούμε για περαιτέρω ενίσχυση αυτής της συνεργασίας και για αναγνώριση από πλευράς Βρυξελλών του σημαντικού ρόλου που η Αίγυπτος διαδραματίζει για να υπάρξουν συνθήκες σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Επίσης, συζητήθηκε το θέμα που προκύπτει με το φράγμα της Αναγέννησης, «ένα ζήτημα κολοσσιαίας και υπαρξιακής σημασίας για την Αίγυπτο, την κατάσταση στη Λιβύη και βεβαίως το Μεσανατολικό».
«Η θέση μας είναι ξεκάθαρη σε σχέση με τη λύση, μιας λύσης βασισμένης στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών», υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, προσθέτοντας ότι αναγνωρίζει τον ρόλο που η Αίγυπτος διαδραματίζει, όπως πρόσφατα με την κρίση στη Γάζα, όπου η συμβολή του Προέδρου Σίσι «οδήγησε στην αποκλιμάκωση».
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Σίσι είπε, μεταξύ άλλων, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ότι οι δύο χώρες απολαμβάνουν σχέσεις στρατηγικής σημασίας και συνεργασίας, ενώ αναφέρθηκε στην ουσιαστική ενίσχυση των διμερών σχέσεων επί Κυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη.
Πρόσθεσε ότι συζητήθηκαν θέματα ενέργειας και μεταφοράς του κυπριακού φυσικού αερίου στις μονάδες ρευστοποίησής του στην Αίγυπτο, καθώς και το θέμα ηλεκτρικής διασύνδεσης, αλλά και της πράσινης ενέργειας.
Είπε ακόμα ότι η Αίγυπτος προσβλέπει σε συνεργασία με την Κύπρο σε αναπτυξιακούς και παραγωγικούς τομείς.
Τόνισε την ανάγκη οι χώρες να σέβονται την απόλυτη κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα των άλλων χωρών στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, σημειώνοντας ότι στο Κυπριακό, η Κύπρος έχει τη στήριξη της Αιγύπτου και προσπαθεί πάντα να συμβάλει στην επίλυση του μέσω των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ.
Αναφέρθηκε, επίσης, στην επιτυχή τριμερή συνεργασία μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου.
Στο περιθώριο της συνάντησης του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Πρόεδρο Σίσι, ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, και ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, είχαν χωριστές συναντήσεις με τους ομολόγους τους.
Κατά τις συνομιλίες εκφράστηκε η βούληση των δύο χωρών για από κοινού στήριξή τους στη συμπερίληψη του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών, στον κατάλογο των έργων αμοιβαίου ενδιαφέροντος της ΕΕ. Επίσης, συμφωνήθηκε όπως συσταθεί Επιχειρηματικό Συμβούλιο με στόχο την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ του επιχειρηματικού κόσμου των δύο χωρών.
“Σημείωση: Η εφημερίδα Αλ Αχράμ έγραψε επιγραμματικά: “Σταθερή η θέση της Αιγύπτου στο Κυπριακό… Εκλογές στην Λιβύη… Αποκλιμάκωση στα Παλαιστινιακά εδάφη “
Ποιες ευχές μπορεί να είναι πιο χαριτωμένες, αληθινές, αθώες και χαμογελαστές, απ’ αυτές των εικονιζόμενων νηπίων, του Νηπιαγωγείου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας!
Επτά οι μπόμπιρες! Όπως ο ιερός αριθμός του Πυθαγόρα, των επτά θαυμάτων, των επτά λυχνιών, των επτά σοφών, των επτά χρωμάτων του ουράνιου τόξου, των επτά ημερών της δημιουργίας και πολλών άλλων!
Μια Χιονάτη, με έξι σωματοφύλακες που καμαρώνουν για τις ευχές που μας στέλνουν!
Αποδέκτες όλοι εμείς!
Φωτογράφος και εμπνεύστρια της Πασχαλινής απεικόνισης, η διευθύντριά τους, κα. Λένα Βοστάνη.
Ο Παναγιώτης Σοφικίτης είναι η σημαντικότερη μορφή εν ζωή, της μικροναυπηγικής τέχνης στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στη Σκόπελο και ζει στην Καλαμάτα. Διετέλεσε καθηγητής φιλόλογος και το έμφυτο καλλιτεχνικό του ταλέντο τον οδήγησε εδώ και σαράντα πέντε χρόνια, να έχει αποτυπώσει την πλειονότητα των πολεμικών και επιβατικών σκαφών, όλων των εποχών, με παλαιότερη του 2.000 π.Χ
Τον συναντήσαμε στο εργαστήριό του στην Καλαμάτα λίγη ώρα μετά την ολοκλήρωση ενός σπογγαλιευτικού των αρχών του 20ου αιώνα. Η συζήτησή μας άρχισε με το εξής ερώτημα:
«Θυμάστε το πρώτο σας ερέθισμα ου σας οδήγησε στην μικροναυπηγική;»
«Η ανάγκη της δημιουργίας να ζω και όχι μόνο να επιβιώνω, καθότι η ζωή εμπεριέχει, τέχνη, ομορφιά και πολιτισμό. Η επιβίωση καλύπτει απλώς βιολογικές ανάγκες της καθημερινότητας, δηλαδή πεζές δραστηριότητες. Βέβαια καθοριστικό ρόλο σ αυτή την περίπτωση έπαιξαν τα βιώματά μου, κυρίως αυτά που είχα εισπράξει από τον πατέρα μου που ήταν ψαράς καθώς τα ψαροκάικα αποτελούσαν για μένα, όχι μόνο μια καθημερινή εικόνα, αλλά τις εμπειρίες της παιδικής και εφηβικής ζωή μου.
Το πρώτο σας έργο ποιο ήταν;
Δημιούργησα ένα τρεχαντήρι, που ανήκε στον αδελφό μου Μανώλη. Μόλις συνταξιοδοτήθηκε από καπετάνιος στα καράβια, ασχολήθηκε ως ψαράς γιατί η θάλασσα ήταν στο πετσί του. Άλλωστε όλη μας η οικογένεια από μάνα και πατέρα ήμασταν όλοι ναυτικοί.
Απ΄ το παρθενικό σας τρεχαντήρι μέχρι σήμερα, πόσα έργα αθροίζονται στον συνολικό κατάλογο της καλλιτεχνική σας δημιουργίας;
Υπολογίζω με έναν πρόχειρο υπολογισμό, πως είναι περίπου ενενήντα. Να σημειωθεί ότι πάνω από τριάντα τα έχω δωρίσει σε εκλεκτούς φίλους και δικούς μου ανθρώπους.
Μερικά ιστορικά είδη σκαφών που έχετε κατασκευάσει;
Στόχος μου κυρίως ήταν να αποτυπώσω σε αδρές γραμμές, τη ναυτική παράδοση από τα αρχαία ελληνικά χρόνια μέχρι και τις μέρες μας. Τα είδη με τα οποία μπορεί ένας μικροναυπηγός να ασχοληθεί, εκ των πραγμάτων, είναι τα πολεμικά τα επιβατικά, τα αλιευτικά και βέβαια κάποια φορτηγά.
Και από εποχές πως πάμε; Ποιες σας επηρέασαν περισσότερο;
Ενδεικτικά θα σας πω, ότι εμπνέομαι πολύ από την Ιλιάδα, όπως το έργο μου τριακόντορος. Επίσης, από τις τριήρεις, τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, την αλεξανδρινή περίοδο, τη βυζαντινή εποχή, τα προεπαναστατικά χρόνια και την Επανάσταση μέχρι και τη σύγχρονο περίοδο. Επί παραδείγματι έμπνευση μου έδωσε και το αλιευτικό τρεχαντήρι «Πρόδρομος» του 1972 που ανήκε στον πατέρα μου, το μερακλήδικο σκαρί όπως έλεγε ο ίδιος στα γεράματά του.
Το 2018 πραγματοποιήσατε μια επιτυχημένη έκθεση μικροναπηγικής στο Μέγαρο Χορού. Μάλιστα στα εγκαίνια είχε παραβρεθεί ο τότε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος.
Όντως θυμάστε καλά. Όμως την πρώτη μου έκθεση πραγματοποίησα το 2014 στο Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας. Όσο για την Έκθεση στην οποία αναφέρεσθε, έχω να πω το εξής: Παρότι η Έκθεση σημείωσε εξαιρετική επιτυχία και ο Πρόεδρος κ. Παυλόπουλος ενθουσιασμένος, πρότεινε μέχρι και κτήριο για να στεγαστούν τα δημιουργήματά μου, τα οποία προσέφερα ως δωρεά για την δημιουργία Ναυτικού Μουσείου στην Καλαμάτα, το αποτέλεσμα ήταν η λήθη, η υπόσχεση να ξεχαστεί τελείως, κι εγώ να συνεχίσω να δημιουργώ ενώ ο πολιτισμός της πατρίδας μου να κωφεύει.
Ναι, αλλά ο Δήμος της Πόλης που ζείτε, απέναντι σε μια τέτοια γενναιόδωρη προσφορά, μια ευεργεσία που θα θυμίζει στις νεότερες γενιές την ιστορία του τόπου, πώς και δεν μερίμνησε για το προαναφερθέν Μουσείο;
Ο Δήμαρχος κ. Παναγιώτης Νίκας και νυν Περιφερειάρχης, παρότι ήταν παρών σε όλες μου τις εκθέσεις σε επαρχία και Αθήνα, μάλιστα υπήρξε και ομιλητής αναφερόμενος με θερμά λόγια στο συνολικό έργο μου και υποσχέθηκε δημόσια ότι θα φιλοξενηθεί η συλλογή μου σε Ναυτικό Μουσείο που θα δημιουργηθεί στην επί τούτου στην Καλαμάτα, ακόμα αναμένω από το 2014 την υλοποίηση της απόφασης.
Οι πολίτες της Καλαμάτας τι σας λένε περί αυτού;
Οι πάντες με ρωτούν «τι έχει γίνει με το Μουσείο;» Κι εγώ τους απαντώ ότι ακόμα περιμένω και ουδεμία ανταπόκριση υπάρχει. Τότε κι αυτοί εξανίστανται, καθότι είχαν ακούσει τις υποσχέσεις και το θεωρούν ανεπίτρεπτο, να δωρίζει ένα δημιουργός τα έργα του που αναφέρονται στην ναυτική ιστορία της Ελλάδος και να μην βρίσκει την πρέπουσα αποδοχή της δωρεάς.
Αυτό είναι πρωτάκουστο! Γιατί δεν απευθύνεστε και σε άλλες πόλεις;
Μα εδώ ζω πενήντα τρία χρόνια, εδώ δημιουργώ. Η Καλαμάτα έχει ως πόλη και πρωτεύουσα της Μεσσηνίας, ιδιαίτερη ναυτική ιστορία, Και βέβαια, πώς να απευθυνθώ αλλού, όταν ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προτείνει και ο δήμαρχος της πόλης μου υπόσχεται, ότι θα φιλοξενηθούν τα έργα μου σε Μουσείο.
Αυτό αν συμβεί θα γαλουχηθούν και οι νέες γενιές στην ιδιαίτερη τέχνη της μικροναυπηγικής…
Μα και βέβαια έτσι είναι. Μάλιστα πρότεινα να δημιουργηθεί ένα εργαστήρι μικροναυπηγικής με μαθητές, τους οποίους θα διδάσκω αφιλοκερδώς.
Υπάρχουν μελλοντικά σχέδιά σας για επόμενες εκθέσεις;
Βεβαίως! Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2023 στην Σκόπελο, όπου η Έκθεση θα πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα του Δήμου Σκοπέλου, ενώ το καλοκαίρι του 2024 προγραμματίζεται για την Σκιάθο.
Εργάζομαι κύριε Σοφικίτη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ως αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Αλεξανδρινός Ταχυδρόμος». Θα σας ενδιέφερε μια έκθεσή σας στον ιστορικό Ναυτικό Όμιλο Ελλήνων Αλεξανδρείας, υπό την αιγίδα της εκεί Ελληνικής Κοινότητας;
Με ιδιαίτερη χαρά. Θα είναι τιμή μου, μιας και η Αλεξάνδρεια διαθέτει Ελληνισμό, ιστορία και είναι γεμάτη από ναυτοσύνη.
Συνεπώς μου επιτρέπετε να μεταφέρω την πρόταση αυτή προς τους αρμοδίους φορείς της πόλης;
Ο Σύνδεσμος Αιγυπτιωτών Ελλήνων δεν είναι ένας απλός σύλλογος. Εδώ και 85 χρόνια (1933-2018) επιδεικνύει πλούσια κοινωνική και πολιτιστική δράση για την οποία τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 1985 και με το Σταυρό του Αγίου Μάρκου Α΄ Τάξεως από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής το 1987. Συνεχίζοντας την παράδοση του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού, δίνει προτεραιότητα στην κοινωνική πρόνοια στην αλληλεγγύη προς τους αιγυπτιώτες που έχουν ανάγκη βοήθειας και τους παρέχει υλική, ιατρική και ηθική στήριξη. Επίσης θεωρεί, ότι «ο πολιτισμός δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη ψυχής» και φροντίζει οι πολιτιστικές του εκδηλώσεις να έχουν ποιότητα, ποικιλία θεμάτων έτσι ώστε να κινεί το ενδιαφέρον των μελών και φίλων του.
Ο ανωτέρω Σύνδεσμος προσφάτως πραγματοποίησε τις εκλογές του, την 12η Μαρτίου 2023, και η ετυμηγορία των μελών του εξέλεξε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο, με θητεία 2023-2025. Την Τετάρτη 22/3/2023 συγκροτήθηκε σε Σώμα το νέο Δ.Σ. του Συνδέσμου με την ανάληψη των θέσεων ευθύνης. Ιδιαίτερο γεγονός για τον Αιγυπτιώτη Ελληνισμό αποτελεί η επίσκεψη του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κυρίου Ανδρέα Βαφειάδη, στον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων προς τιμήν των 90 χρόνων από την ίδρυσή του, όπου εκεί είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο κύριο Κώστα Μιχαηλίδη και τα μέλη του Συνδέσμου.
Κατά τη συνάντησή τους οι επικεφαλής των δύο ιστορικών θεσμών της Πρεσβυγενούς Παροικίας, αντάλλαξαν απόψεις μέσα από το θερμό κλίμα που επικράτησε και ενίσχυσαν επιπλέον τους δεσμούς επικοινωνίας, μεταξύ των ιστορικών σωματείων που ηγούνται. Τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Ανδρέα Βαφειάδη, συνόδευαν ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας κ. Δημήτρης Κάβουρας και ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Βασίλειος Ζουές, της προαναφερθείσης Κοινότητας. Να σημειωθεί ότι ο κ. Ζουές εκλέχτηκε ως Διοικητικός Σύμβουλος και στον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλάδος.
Στη συνέχεια οι Αλεξανδρινοί Εκπρόσωποι παρευρέθησαν σε ανοιχτή συζήτηση με το Δεκαπενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, όπου εκεί αντάλλαξαν απόψεις, συζητήθηκαν προτάσεις συνεργασίας και κοινών δράσεων, κατατέθηκαν προβληματισμοί για το μέλλον του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού και γενικότερα τέθηκαν στο τραπέζι του διαλόγου ζητήματα που αφορούν στην πρόοδο και την επιβίωση των ελληνικών κοινοτήτων. Εποικοδομητική η συζήτηση, καθότι άπαντες αισθάνθηκαν το βάρος της ευθύνης που οφείλουν να σηκώσουν σε μια ιδιαίτερη και δύσκολη στιγμή για τον Ελληνισμό, της Διασποράς και τους Αιγυπτιώτες όπου γης.
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Ανδρέας Βαφειάδης, ευχήθηκε καλή θητεία με δράση και αποτελέσματα στον Πρόεδρο του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων κ. Κώστα Μιχαηλίδη και σε όλο το νεοεκλεγέν Διοικητικό Συμβούλιο, ενώ συγχρόνως δήλωσε την αμέριστη συμπαράστασή του καθώς και της Κοινότητας που ηγείται, σε κάθε βήμα και προσπάθεια του ιστορικού Συνδέσμου της Γ΄ Σεπτεμβρίου! Ενός Συνδέσμου που επί δεκαετίες εκπροσωπεί τον Αιγυπτιώτη Ελληνισμό στην Ελλάδα!
Η λεωφόρος 3ης Σεπτεμβρίου είναι πάντα λίγο μελαγχολική τα βράδια όταν κλείνουν τα μαγαζιά της. Oμως η αίθουσα του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων σφύζει από ζωή, σαν ένας μικρός φάρος νοσταλγίας στη σκοτεινή καρδιά της πόλης, που εκτός από χώρος εκδηλώσεων έχει και καταπληκτική αιγυπτιώτικη κουζίνα (να ένα καλά κρυμμένο αθηναϊκό μυστικό). Την Τετάρτη το βράδυ, η σάλα ήταν κυριολεκτικά κατάμεστη με κομψές ηλικιωμένες κυρίες, καλοντυμένους κυρίους, αλλά και νεότερους που κρατούν κάτι από τις αφηγήσεις των παππούδων τους. Ευγενικές φυσιογνωμίες όλοι τους –είναι αυτή η αστική παρακαταθήκη που εγγράφεται για γενιές στους τρόπους και στο πρόσωπο– είχαν έρθει να ακούσουν τον ομότιμο καθηγητή Ιστορίας του Χάβερφορντ της Πενσιλβάνια, Αλέξανδρο Κιτροέφ, να μιλάει για το προσφάτως εκδοθέν βιβλίο του «Οι Ελληνες και η διαμόρφωση της νεότερης Αιγύπτου».
Και πώς να μην ήταν αθρόα η προσέλευση, μιας και μέσα από τις σελίδες του παρακολουθεί κανείς την εγκατάσταση, την άνοδο και την απομάκρυνση των συμπατριωτών μας από τη χώρα του Νείλου; Μπορεί η βεβιασμένη και εξαναγκαστική αναχώρησή τους να έγινε τη δεκαετία του ’50, όμως οι Αιγυπτιώτες όντως κλείνουν μέσα στην ψυχή τους την οικογενειακή ιστορία τους: «Σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου όπου μετοίκησαν οι Ελληνες, άλλωστε, δεν έφτιαξαν μια λέξη που να τους χαρακτηρίζει, όπως εμείς οι Αιγυπτιώτες», ήταν οι πρώτες κουβέντες του Γιώργου Μακρή, ο οποίος έχει επωμιστεί τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του Συλλόγου Αμπετείου Σχολής και προλόγισε τον συγγραφέα.
Αλεξανδρινός στην καταγωγή, με ρίζες από τη Χίο, ο Κιτροέφ έχει αφιερώσει πολλά βιβλία στον ελληνισμό της χώρας αυτής όπως επίσης και των ΗΠΑ, όπου δίδαξε για πολλές δεκαετίες. Η έκδοση αποτελεί τη μετάφραση στα ελληνικά από τον Αργύρη Παπασυριόπουλο, ενώ το πρωτότυπο κείμενο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις του Αμερικανικού Πανεπιστημίου του Καΐρου σε αγγλικά και αραβικά. Πυκνώνει μια ολόκληρη ιστορική διαδρομή, που ξεκίνησε τον 19ο αιώνα και έληξε επί Νάσερ, ο οποίος εφήρμοσε μια εκτεταμένη πολιτική εθνικοποιήσεων στην οικονομία, τον τομέα όπου διέπρεπαν οι Ελληνες. Ταυτόχρονα, όμως, έκανε εξαιρετικά δύσκολη την απόκτηση αιγυπτιακής υπηκοότητας, με αποτέλεσμα οι χιλιάδες συμπατριώτες μας που κάποια στιγμή είχαν ανέλθει σε 100.000 σε Αλεξάνδρεια, Κάιρο και Πορτ Σάιντ, να μην μπορέσουν πλέον να μείνουν εκεί. Κάπως έτσι η μεγαλύτερη, ακμαιότερη και πιο ποικιλόμορφη κοινότητα ξένων στην Αίγυπτο απισχνάνθηκε και σήμερα έχουν απομείνει μόνον 3.000.
Στην ομιλία του, ο Κιτροέφ (που δεν έχει καταφέρει να εξηγήσει ούτε ο ίδιος από πού προέκυψε το ρωσόηχο επίθετό του) αναφέρθηκε στους παππούδες και στον πατέρα του στην Αλεξάνδρεια, για να φτάσει στην εκκίνηση της ελληνικής παρουσίας, που έγινε βέβαια την εποχή του Μοχάμεντ Αλι. Ιδρυτής της τελευταίας δυναστείας της Αιγύπτου, ο Καβαλιώτης κάλεσε πολλούς συμπατριώτες μας να συμβάλουν στη μεταρρύθμιση της χώρας αυτής μέσα από το βαμβάκι, τα καπνά, τη ναυτιλία και το εμπόριο. Το πιο συγκινητικό στοιχείο είναι ότι οι Αιγύπτιοι ακόμη και την εποχή που θεώρησαν τους ξένους πηγή της δικής τους υστέρησης, δεν μας αντιπάθησαν. Και οι Ελληνες, βέβαια, ουδέποτε είδαν τους εαυτούς τους ως αποικιοκράτες, συχνά δε μέσω των τοπικών και διπλωματικών τους αρχών εκδήλωναν τη συμπαράσταση στα δίκαια αιτήματα των Αιγυπτίων για ανεξαρτησία. Με το πέρας της ομιλίας, οι ερωτήσεις έπεσαν βροχή αλλά και τα συγκινητικά σχόλια γι’ αυτόν τον τόπο, που παραμένει πατρίδα στην καρδιά τόσων Ελλήνων. Η βραδιά έληξε με καταπληκτικά κουμπέμπα (κεφτέδες με πλιγούρι και κιμά) και καυτερά φαλάφελ, που ετοιμάζει ο κ. Ρέντα στην κουζίνα.
Ειπώθηκε ότι η Αλεξάνδρεια μοιάζει με μία ηλικιωμένη και εντυπωσιακή αρχόντισσα, κάποτε πανίσχυρη, κοσμοπολίτισσα, δυναμική και πλούσια, που όμως έχασε τα μεγαλεία της στο διάβα του πανδαμάτορα χρόνου… Ωστόσο, παραμένει η επιφανής αρχόντισσα, με το εκλεπτισμένα ευγενικό, μα βαθειά ταλαιπωρημένο από τα χρόνια πρόσωπο, στολισμένη ακόμα με τις φθαρμένες πλέον τουαλέττες της και τα θαμπά, τσακισμένα, μα περίτεχνα κοσμήματά της.
Πάντα όμως περιλάλητη, πάντα αξιοθαύμαστη, γι αυτό αξιοσέβαστη!
Αυτά γυρνούσαν στο μυαλό μου τούτο απόγευμα, που βγήκα να περπατήσω χωρίς συγκεκριμένο προορισμό. Περπατούσα και προσπαθούσα να αφουγκραστώ την ιστορία αυτής της πόλης, να νιώσω τους παλμούς της με την παρατήρηση, με την φαντασία, με τις λίγες σχετικές γνώσεις, με το νου, κυρίως με τη ψυχή.
Χωρίς να το καταλάβω, διέγραψα σχεδόν ένα κύκλο στο ιστορικό κέντρο της πολύβουης Μεγάλης Πόλης (όπως ιστορικά καθιερώθηκε, κατ’ αντιστοιχία προς την Πόλη δλδ την Κωνσταντινούπολη) ξεκινώντας από το Πατριαρχείο, κατεβαίνοντας στην παραλιακή λεωφόρο, κινούμενος ανατολικά προς την Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας – όπου εισήλθα πεζός και στην πνευματική δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Ναυκράτιδος – και επέστρεψα διασχίζοντας ακριβώς το κέντρο.
Είχε βραδυάσει πιά. Οι φωνές των σίχ (κατά λέξη σεΐχης), αναμεμιγμένες με μουσικές, κορναρίσματα, γέλια και φωνές, αντιλαλούσαν συντονισμένα – μέσα από τα μεγάφωνα που κατέλαβαν τις κορυφές των μιναρέδων, καθηλώνοντας οριστικά τον σιχ μέσα στο τζαμί, γονατιστό μπροστά στο μικρόφωνο – πάνω από την πόλη των 10+ εκατομμυρίων κατοίκων, για να δοξάσουν “επί την ηλίου δύσιν” τον Μεγάλο Θεό. “Αλλάχ ου άκμπαρ”… ο Θεός είναι ο μέγιστος!
Τότε συνειδητοποίησα ότι αυτός ο απογευματινός περίπατος ήταν ουσιαστικά ένας περίπατος στον χρόνο, μία περιδιάβαση σε αιώνες περασμένους, που διήρκησε σχεδόν δυο ώρες, μέσα από ζωντανές εικόνες περίτεχνων κτιρίων διαφορετικών αρχιτεκτονικών ρυθμών, μα πάντοτε ιδιαιτέρως προσεγμένων, κάποτε ανταγωνιζομένων σε αίγλη και σε de facto επίδειξη οικονομικής, επαγγελματικής, κοινωνικής, πνευματικής ισχύος, ακόμη και εθνικού φρονήματος νομίζω…
Ένας μαγευτικός περίπατος στην Μεγάλη Πόλη, στην πόλη που περπατώ συνολικώς 8 χρόνια, στους ίδιους δρόμους που πάτησε ο Μ. Αλέξανδρος, η Κλεοπάτρα, ο Ιούλιος Καίσαρας, η Υπατία…
Οι Διδάσκαλοι της Οικουμενικής Εκκλησίας, Άγιοι Αρχιεπίσκοποι Αλεξανδρείας Αθανάσιος και Κύριλλος…στη γωνιά του δρόμου που με αγάπη και ταπείνωση έσκηψε ο Άγιος Πατριάρχης Ιωάννης ο Ελεήμων για να δώσει βοήθεια στον φτωχό ζητιάνο, τον “ελάχιστο αδελφό” του Χριστού…
Εκεί που πέρασε η απαστράπτουσα Πατριαρχική άμαξα με τα έξι άλογα, μεταφέροντας επισήμως τον Τήνιο στην καταγωγή Πατριάρχη Αλεξανδρείας Φώτιο Περόγλου και τον φιλοβενιζελικό, χαρισματικό και διορατικό Πατριάρχη Μελέτιο Μεταξάκη…
Εκεί που έκανε περίπατο ο Τοσίτσας, ο Αβέρωφ, ο Μπενάκης, ο Ράλλης, η Πηνελόπη Δέλτα, ο Καβάφης… δίπλα στα κράσπεδα των δρόμων που έρρευσε αίμα ατρόμητων πιστών από σπαθί αραβικό…
Εκεί που οι Ιταλοί, Άγγλοι, Έλληνες αρχιτέκτονες συναγωνίστηκαν σιωπηρά να κατακτήσουν τον χρόνο με τα αρχιτεκτονικά δημιουργήματά τους…
Λένε ότι αν πιείς έστω και μια φορά νερό από το Νείλο, μαγεύεται η καρδιά και από τούτη τη γη δύσκολα απομακρύνεσαι, αφού θα θες και πάλι να επιστρέψεις!
Από λυκόπουλο και κατόπιν ναυτοπρόσκοπος στις εθνικές μας γιορτές, πηγαίναμε στον Κοινοτικό Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού για υπηρεσίες. Οι πρόσκοποι είχαν την αναλάβει την τάξη στο εσωτερικό του ναού, ενώ οι ναυτοπρόσκοποι την εξωτερική υπηρεσία φρούρησης. Μετά από επιθεώρηση στολής που γινόταν στον αυλόγυρο της Τοσιτσαίας σχολής, όπου μας έλεγχαν, από το ναυτικό καπελάκι ως τα μαύρα γυαλιστερά υποδήματα, κρατώντας τους κόντους (κοντάρι) μας παρέτασσαν από την μεσαία σιδερένια πόρτα της οδού, ως την μεσαία ξύλινη πύλη της εκκλησίας σε δυο σειρές. Κατ΄ αυτό τον τρόπο δημιουργούνταν ένας διάδρομος έτσι ώστε να περάσουν οι σημαίες με τους παραστάτες από τα σωματεία, τις αδελφότητες, τα σχολεία, καθώς και οι πρόεδροι, ο πρόξενος, ο λιμενάρχης, οι διπλωμάτες, οι εκπρόσωποι των εκκλησιών και ο διοικητής Αλεξάν (Μοχάφεζ) και άλλες προσωπικότητες.
Στην αρχή της σιδερένιας θύρας ήταν οι τυμπανιστές, με 8 εγγλέζικα τύμπανα και 2 σαλπιγκτές. Αρχηγός των τυμπανιστών ήταν ο κ. Τσακμάκης, με την κάθε σειρά να διαθέτει 4 τύμπανα και μία σάλπιγγα. Το γενικό πρόσταγμα είχε ο έφορος ναυτοπροσκόπων με την βαριά φωνή του (Εφορία προσοχή χαιρετήσατε), σε στάση προσοχής και με τον προσκοπικό χαιρετισμό, (που ήταν τα τρία δάχτυλα στον κόντο), χαιρετούσαμε τη σημαία που θα περνούσε ενώ τα τύμπανα σε συγχρονισμό κρούανε δυνατά το ρολό. Συνήθως η πρώτη σημαία ήταν οι ανάπηροι Αιγυπτιώτες πολέμου, ο σημαιοφόρος και δυο υπασπιστές, με γεμάτα τα σακάκια τους από παράσημα. Αυτοί δεχόντουσαν τα περισσότερα χειροκροτήματα στον αυλόγυρο, ενώ ο Έφορος συνόδευε τιμητικά τη σημαία για να πάρει την θέση της εμπρός στον θρόνο της εκκλησίας.
Όλες αυτές οι σημαίες ετοιμάζονταν στον αυλόγυρο της Τοσιτσαίας. Κατεβαίνανε τα σκαλιά για να εξέλθουν από την αριστερή θύρα και να εισέλθουν από την μεσαία σιδερένια πύλη. Εμπρός στον θρόνο είχε 25 με 30 σημαίες και λάβαρα ! Επίσης τυμπανιστές και σαλπιγκτές συμμετείχαν στην είσοδο των αξιωματούχων και στις καταθέσεις στεφάνων. Μεγάλη εντύπωση μάς έκανε ο Γενικός μας Πρόξενος, που έφθανε με φράκο και ημίψηλο καπέλο.
Η εκκλησία γέμιζε από πολύ νωρίς, γυναίκες συμπληρώνανε τα στασίδια του γυναικωνίτη για να έχουν θέα από ψηλά, ενώ η υπόλοιπη εκκλησία ήταν συμπληρωμένη από νωρίς. Στις εισόδους οι κοπέλες με το πανέρι και το κουτί το κοινοτικό, καρφιτσώνανε στα πέτα κονκάρδα την εικόνα της Παναγίας. Μόνο στον προθάλαμο τα παγκάρια ήταν ανοικτά, για να ανάψεις κερί να προσκυνήσεις το εικονοστάσιο και να βγεις στον αυλόγυρο, όπου εκεί είχε πάρα πολύ κόσμο. Προϊστάμενος της εκκλησίας ο αείμνηστος Πατήρ Καραμηνάς. Στην γωνία του αυλόγυρου ήταν και η Φ.Ε.Σ.Α., η Ελληνική Φιλαρμονική Αλεξανδρείας, με μαέστρο τον Μπαβέα, να παιανίζει στρατιωτικά εμβατήρια και να κλείνει την τελετή με τους εθνικούς ύμνους της Ελλάδος και της Αιγύπτου. Κι όταν αναχωρούσε ο κόσμος γέμιζαν οι δρόμοι από Ελληνισμό ! Εθνικές και ιστορικές μνήμες μιας άλλης εποχής…
