Στον ιστορικό κοινοτικό ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Ιμβραημίας, ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Πάνος Γαζής τέλεσε σε κατανυκτική ατμόσφαιρα τους Δ΄ Χαιρετισμούς προς την Υπεραγία Θεοτόκο παρουσία του Γενικού Πρόξενου της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κου Πυργάκη Ιωάννη καθώς και αρκετών πιστών.
Ο π. Πάνος ευχαρίστησε θερμά τους πιστούς χριστιανούς της Ιμπραημίας που όταν χτυπά η καμπάνα της ιστορικής εκκλησίας της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας είναι παρόντες σε κάθε ακολουθία που τελείται.
Καλωσόρισε τον Γενικό Πρόξενο που για πρώτη φορά ήρθε να εκκλησιαστεί στην Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, τον ευχαρίστησε που λάμπρυνε με τη μελωδική φωνή του την όλη ακολουθία και του ευχήθηκε καλή δύναμη στο έργο του.
Επίσης, ευχαρίστησε και την κα Κωνσταντίνα Τερζή για την πολύτιμη βοήθειά της στο ψαλτήρι όλα αυτά τα χρόνια. Στη συνέχεια όλοι κατευθύνθηκαν στο αρχονταρίκι του Ιερού Ναού και απόλαυσαν νηστίσιμα γλυκίσματα και καφέ.
Ο τέως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος εγκαινιάζει την Έκθεση του Παναγιώτη Σοφικίτη στο Μέγαρο Χορού.
Ο Παναγιώτης Σοφικίτης, η Λέττα Πετρουλάκη και ο Σέργιος Σοφικίτης, αποτελούν μια οικογένεια καλλιτεχνών και συγγραφέων στην Καλαμάτα, που ο καθένας μέσα από το δικό του μετερίζι στην τέχνη, προσφέρουν τα μάλα στον πολιτισμό της μεσσηνιακής πρωτεύουσας και όχι μόνο.
Ο πρώτος, πρώην εκπαιδευτικός και σπάνιος δημιουργός της μικροναυπηγικής τέχνης, θεωρείται ένας από τους καλύτερους στην Ελλάδα, όχι μόνο όσον αφορά στην καθαρή καλλιτεχνική διάσταση αλλά και την ιστορική γνώση που προσφέρει σε μικρούς και μεγάλους με τα μικροναυπηγικά του αριστουργήματα.
Είναι λυπηρό για μια χώρα σαν την Ελλάδα που περιβρέχεται από θάλασσα και είναι παγκόσμια εμπορική ναυτική δύναμη, ενώ η ναυτική της ιστορία βρίθει από κατορθώματα ηρώων της θάλασσας από την αρχαία ιστορία μέχρι και τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, να αδιαφορεί για όλα αυτά τα ιστορικά καλλιτεχνήματα που κατασκευάζει και δημιουργεί ο Μεσσήνιος δημιουργός.
Δυστυχώς όμως η Ελλάδα, κάποιες φορές, όχι μόνο τρώει τα παιδιά της αλλά το χειρότερο είναι ότι λησμονεί και πως τα έφαγε. Αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση του Παναγιώτη Σοφικίτη.
Σε καμία άλλη χώρα του πλανήτη ένας καλλιτέχνης που με τα δημιουργήματα του διδάσκει ιστορία στους μαθητές όλων των σχολείων και στους ενήλικες, δεν θα μπορούσε να μην έχει ανταμειφθεί ηθικά για την δωρεάν προσφορά του.
Η απαξία και η αδιαφορία που επιδεικνύουν εδώ και χρόνια για τα έργα του, κάποιοι από τους κατ΄ επίφασιν ανθρώποις του πολιτισμού, απλώς πιστοποιεί για μια ακόμη φορά πως το μόνο άγχος που έχουν στη ζωή τους, είναι η θέση, ο θώκος, το βόλεμα και η προσωπική τους επιδίωξη.
Τόσο οι αρμόδιοι που πέρασαν από τον Δήμο Καλαμάτας, όσο κι εκείνοι που έπαιξαν ρόλο περιφερειάρχη ή και πολλοί άλλοι που υπηρέτησαν ως νομάρχες ή δήμαρχοι, παρά τις υποσχέσεις τους, στη συνέχεια απέδειξαν ότι η παραμυθία δεν αποτελεί ικανότητα μόνο των παραμυθάδων, αλλά κυρίως ορισμένων εκ των αρμοδίων αυτού του τόπου.
Παρά το γεγονός ότι ο τέως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας και Μεσσήνιος στην καταγωγή κ. Προκόπης Παυλόπουλος, εγκαινίασε την έκθεση του ανωτέρω καλλιτέχνη στο Μέγαρο Χορού και υπερτόνισε την ανάγκη τα έργα αυτά να μείνουν στην Καλαμάτα, μέσω της δημιουργίας ενός μουσείου, ο Δήμος Καλαμάτας προτιμά κάποια δημόσια κτήρια να τα ενοικιάζει για ευτελή ποσά, αντί να δημιουργεί ένα ναυτικό μουσείο με δωρεάν εκθέματα, τραυματίζοντας κατάστηθα τους ανθρώπους του πολιτισμού.
Λίγο μετά την έλευση του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου Β’, όπου η πόλη τον τίμησε πολλαπλώς, ο κ. Παναγιώτης Σοφικίτης μετέφερε μήνυμα μέσω έμπιστου ανθρώπου και φίλου του, την πρόθεση του να συζητήσει με τους αρμοδίους της Ελληνικής Ομογένειας στην Αλεξάνδρεια, είτε για μια έκθεση στην Ελληνική Κοινότητα της πόλης που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος, είτε ακόμα για την δωρεάν προσφορά των έργων του σε ένα αξιοπρεπές Ναυτικό Μουσείο της πάλαι ποτέ ένδοξης παροικίας του Ελληνισμού.
Να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι καλλιτέχνες της μικροναυπηγικής, πωλούν έκαστο έργο τους έναντι χιλιάδων ευρώ, καθώς ένα καράβι βυζαντινής ή αρχαιοελληνικής εποχής, απαιτεί ένα, δύο, αλλά και τρία χρόνια για την κατασκευή του.
Ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης δεν είναι απογοητευμένος μόνο για την πολύχρονη παραμυθία των υπευθύνων προς το πρόσωπό του, αλλά και για το γεγονός ότι ένα μεγάλος μέρος των ανθρώπων του πολιτισμού που εκφράζεται μέσω των τεχνών και υπηρετεί στους αρμόδιους φορείς της χώρας μας, τοποθετεί πάνω απ΄ το ιερό καθήκον της προώθησης του ιστορικού Ελληνισμού, τα εμπορικά, προσωπικά και πολιτικά του συμφέροντα.
Φανταστείτε μια άλλη χώρα, τη δωρεά αυτή των χιλιάδων ευρώ που αποτελεί μια ισχυρή παρακαταθήκη για το μέλλον και μια ένδειξη σεβασμού για το ιστορικό μας παρελθόν, να την αρνείτο, απαξιώνοντας μια τέτοια ευεργεσία. Το σίγουρο είναι ότι μόλις αυτό μαθαινόταν, οι αρνητές αυτής της προσφοράς θα καθόντουσαν αντί στις αναπαυτικές πολυθρόνες των πολυτελών γραφείων τους, στα εδώλια του κατηγορουμένου, καταγγελλόμενοι για την προσβολή τους απέναντι στον πολιτισμό.
Ο γράφων υποσχέθηκε ως αρχισυντάκτης του «Αλεξανδρινού Ταχυδρόμου» στην Αλεξάνδρεια, στο άμεσο μέλλον να μεταφέρει αυτή τη γενναιόδωρη προσφορά του κ. Σοφικίτη στον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξάνδρειας κ. Ανδρέα Βαφειάδη, στα μέλη της Κοινοτικής Επιτροπής, στον Πατριάρχη Αλεξανδρείας,, στον Πρέσβη της Ελλάδας στην Αίγυπτο, στον Γενικό Πρόξενο Αλεξανδρείας, στον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο Αλεξανδρείας και οπουδήποτε αλλού μπορεί μια τέτοια ευγενής ευεργεσία, να πιάσει τόπο… αφού δεν πιάνει τόπο… στον τόπο του δημιουργού.
Η ενδεχόμενη αποδοχή μιας τέτοιας ευεργεσίας υψηλού βεληνεκούς, θα αποτελέσει σπουδαία πολιτισμική διδαχή για τους νέους ανθρώπους μέσω της ναυτοσύνης των Ελλήνων, αλλά και ένα δείγμα ευαισθησίας της Ελληνικής Παροικίας του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού!
Αξίζει να τονίσουμε ιδιαίτερα ότι η σύζυγος του κ. Σοφικίτη κα. Λέττα Πετρουλάκη, πρώην εκπαιδευτικός και Πρόεδρος της Πειραματικής Σκηνής Καλαμάτας με σημαντική προσφορά στους νέους ανθρώπους, συγγραφέας και κουκλοπαίχτρια, προτίθεται να ταξιδέψει στην Αλεξάνδρεια για να αφηγηθεί το παραμύθι της «Ο ερωτευμένος μπακακίνος» με κούκλες, έτσι ώστε μαθητές και γονείς να απολαύσουν μια παράσταση κουκλοθεάτρου με παραμύθια που εμπεριέχουν μηνύματα ενδυνάμωσης του ψυχισμού και της προσωπικότητας.
Επιπρόσθετα ο υιός Σέργιος Σοφικίτης, δημοσιογράφος και συγγραφέας παιδικών παραμυθιών, προτίθεται με τη σειρά του κι αυτός, να συνομιλήσει με τους μαθητές του Τοσιτσαίου – Πρατσίκειου Δημοτικού της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, ενώ μέσα από την διήγηση του βιβλίου του «Η φάλαινα που ήθελε να αδυνατίσει» να ενσταλάξει στις ψυχές των παιδιών τις αξίες της αυτοπεποίθησης και της εξερεύνησης του εαυτού τους.
Μια οικογένεια λοιπόν, που επιθυμεί να προσφέρει αφιλοκερδώς στην Αλεξάνδρεια την πόλη του Ελληνισμού!
Σε μια αίθουσα κατάμεστη από κόσμο εκλεκτό του χώρου της Πολιτικής, της Παιδείας, της Δημοσιογραφίας και της Λογοτεχνίας, συμμαθητών του ομιλητή, στο εντευκτήριο μας, δόθηκε τη Δευτέρα 1η Απριλίου 2024, από τον Γιάννη Κοσσένα η πολύ ενδιαφέρουσα αυτοαναφορική διάλεξη με θέμα «Το βιβλίο που δεν έγραψα».
Ξεχώρισαν με την παρουσία τους οι Στέφανος Ταμβάκης, επίτιμος πρόεδρος της Κοινότητος Αλεξανδρείας, ο Φίλιππος Κοσσένας, επίτιμος πρόεδρος του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων, ο Κώστας Μιχαηλίδης, πρόεδρος του Συνδέσμου μας και μέλη του Δ.Σ., η Τούλα Πεκλάρη, πρόεδρος των Αποφοίτων Σχολείων Μανσούρας, ο Νικόλαος – Χρήστος Μαρκάτος, πρώην πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ο Γιώργος Χρονάς, συγγραφέας, ποιητής, εκδότης.
Ένα ταξίδι ζωής, εμπειριών και βιωμάτων που δεν αφήνει κάνεις εύκολα να διαγραφούν από τη συνείδηση του, αλλά τον στοιχειώνουν να προχωρεί και να δημιουργεί.
Η Μανσούρα, η Αθήνα, η Λιβύη οι τόποι που σηματοδοτούν και συγκινούν για το ξεκίνημα μιας δημιουργικής ζωής. Το Πολυτεχνείο, η εργασία στα μπισκότα, η γλωσσομάθεια, το προσόν των Αιγυπτιωτών Ελλήνων και τελευταία τα σχέδια ιδρύσεως του Πανεπιστημίου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια, όλα αυτά σαρκώνουν τα όνειρα και γίνονται πράξεις που εντυπωσιάζουν και γράφουν τη δική τους ιστορία.
Ο Γιάννης Κοσσένας είναι ένας χαρισματικός ομιλητής.
Σε παρασύρει ο λόγος του και τον παρασύρει η δύναμη της αξίας να πείθει, έστω κι αν επανερχόταν κι επαναλάμβανε ίδιους ή παραπλήσιους ομόκεντρους θεματικούς κύκλους.
Η προσπάθεια του να γίνει πειστικός και με χειρονομίες, με όλη τη γλώσσα του σώματος κέρδιζε και ικανοποιούσε το κοινό που κυριολεκτικά λαίμαργα ανυπομονούσε ν’ ακούσει τη συνέχεια.
Δικαιολογημένη η βράβευση του από τον πρόεδρο του Συνδέσμου Κώστα Μιχαηλίδη. Ο ακούραστος Μάκης Κυριακίδης μαγνητοσκόπησε τη βραδιά και βραβεύτηκε. Ο βετεράνος Τάκης Σφακιανόπουλος είχε την τεχνική επιμέλεια, άψογος όπως πάντα στη θέση του. Ο Στέλιος Κυρίτσης απαθανάτισε φωτογραφικά την εκδήλωση.
Ήταν οπωσδήποτε μια ξεχωριστή βραδιά στο Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων.
Με κάθε λαμπρότητα τελέσθηκε η χειροτονία του νέου Επισκόπου Τζούμπα και Νοτίου Σουδάν,Θεοφιλεστατου κ Κωνσταντίνου, στον Ιερό Πατριαρχικό Ναό Αγίου Νικολάου του Καΐρου.
Της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας προέστη η Α.Θ.Μ. ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεόδωρος ο Β’, συλλειτουργούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Γέροντος Λεοντοπόλεως κ.Γαβριήλ, Γενικού Πατριαρχικού Επιτρόπου, Καμπάλας κ.Ιερωνύμου, Ερμουπόλεως κ.Νικολάου, Πατριαρχικού Επιτρόπου των Αραβορθοδόξων, Μέμφιδος κ.Νικοδήμου, Πατριαρχικού Επιτρόπου Καΐρου, Νουβίας κ.Σάββα, Πτολεμαΐδος κ.Παντελεήμονος, Αρχιγραμματέως της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, Πηλουσίου κ.Ναρκίσσου, Πατριαρχικού Επιτρόπου Αλεξανδρείας, ως και των Θεοφιλεστάτων Επισκόπων Τζίτζας και Ανατολικής Ουγκάντας κ.Σιλβέστρου, Γκούλου και Βορείου Ουγκάντας κ.Νεκταρίου και Ιππώνος κ.Στεφάνου. Επίσης, έλαβαν μέρος Πρεσβύτεροι, οι οποίοι ήλθαν από την χώρα της Ουγκάντας επί τω χαροποιώ γεγονότι της εις Επίσκοπον εκλογής του συμπατριώτη τους κληρικού.
Ο εψηφισμένος Επίσκοπος Τζούμπα και Νοτίου Σουδάν κ.Κωνσταντίνος στην ομιλία του περιέγραψε την πορεία της ζωής του για να γνωρίσει την Ορθοδοξία ευχαριστώντας σημαντικά πρόσωπα της Ορθοδόξου Ιεραποστολής που την σηματοδότησαν. Αναφέρθηκε στους αείμνηστους Μητροπολίτες Καμπάλας κυρό Θεόδωρο και κυρό Ιωνά, οι οποίοι με το καλό παράδειγμα και τις πνευματικές τους συμβουλές, τον ενεθάρρυναν να προχωρήσει προς την Ορθοδοξία και εν συνεχεία στην Ιερωσύνη. Ακόμη, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Σεβασμιώτατο Γέροντα Μητροπολίτη Ναϊρόμπι κ.Μακάριο, ως έναν εκ τους βασικών διδασκάλων του στην Ορθόδοξο Θεολογία κατά τα έτη των σπουδών στις Ορθόδοξες Θεολογικές Σχολές «Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ’» της Κένυας και Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης, καθώς και τους δύο Προκατόχους του, τον από Χαρτούμ και παντός Σουδάν Σεβ.Πηλουσίου κ.Νάρκισσο και Νουβίας κ.Σάββα, νυν Ποιμενάρχη του Σουδάν, από το οποίο απεκόπει το νότιο τμήμα προς συγκρότηση του νέου κράτους, για την προσφορά τους στην τοπική Εκκλησία.
« Η αγάπη Σας Μακαριώτατε μου χαρίζει σήμερα αυτή την μεγάλη τιμή και ευλογία. Η χάρη της Αρχιερωσύνης, ευχηθήτε να με ενδυναμώσει, για να συνεχίσω την προσπάθεια μου για την οργάνωση νεων εκκλησιαστικών κοινοτήτων μέσω των οποίων θα μπορέσω να βοηθήσω, με την ευχή Σας, χιλιάδες ψυχές να γνωρίσουν τον Κύριο μας …»
Κατά την ομιλία του ο Σεπτός Προκαθήμενος του Αγίου Μάρκου επήνεσε την ζέουσα πίστη του εψηφισμένου Αρχιερέως, την θεολογική του κατάρτιση, την ταπεινότητα του, τον Ιεραποστολικό του ζήλο ( έχει ιδρύσει μέχρι σήμερα 8 νέες Εκκλησιαστικές Κοινότητες ) και το θυσιαστικό του φρόνημα για να διακονήσει, ως ο πρώτος Ποιμενάρχης στο νεώτερο χρονικώς ανεξάρτητο κράτος του κόσμου και ένα εκ των πλέον επικινδύνων εξ επόψεως ασφαλείας συνεπεία εσωτερικών συγκρούσεων.
Στην σκέψη του έφερε την ευλογημένη ημέρα που τον συνάντησε στην πατρίδα του Ουγκάντα, να εργάζεται για την προαγωγή του εκκλησιαστικού έργου. Με την προτροπή του αειμνήστου Μητροπολίτου κυρού Ιωνά, τον χειροθέτησε εις Αρχιμανδρίτη επιβραβεύοντας τους κόπους του για τον ευαγγελισμό των αδελφών του. « Παρακολουθούσα παιδί μου την δραστηριότητα σου και δοξολογούσα τον Θεό. Γνωρίζω ότι είσαι ένα από τα γνήσια και αφοσιωμένα παιδιά της Εκκλησίας του Αγίου Μάρκου και θα αγωνίζεσαι πάντα για την ενότητα και την ειρήνη, ενώ θα μάχεσαι με το ποιμαντικό σου έργο την επικατάρατη διάσπαση και την δαιμονική πολυαρχία…
…Το όνομα σου είναι Κωνσταντίνος. Φέρεις το όνομα του Αγίου Αυτοκράτορος, στον οποίον οφείλουμε όλοι οι Ορθόδοξοι ευλάβεια και ευγνωμοσύνη. Μαζί με την Βασιλομήτορα Αγία Ελένη, χάρισαν στον κόσμο τον Τίμιο Σταυρό του επ’ αυτού Σταυρωθέντος και Αναστάντος Κυρίου, του Σταυρού που σε λίγο θα προσκυνήσουμε ως αγωνιζόμενοι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Πάρε στα χέρια σου τον σύμβολο της Θυσίας του Χριστού μας και προχώρα στην νέα πορεία της ζωής σου …
Παιδί μου τα στάχυα αρχίζουν να ωριμάζουν. Ο θερισμός θέλει χέρια γερά. Πήγαινε και εσύ να θερίσεις. Να κάμεις με τον καρπό του σιταριού το αλεύρι, που θα γίνει με την χάρη του Αγίου Πνεύματος, ο Άρτος της Ζωής για να Τον προσφέρεις στα παιδιά σου, στους νεοφύτους Ορθοδόξου του Νοτίου Σουδάν, λέγοντας: Λάβετε, φάγετε, τούτο μου εστί το Σώμα.. Γεύσασθε και ίδετε ότι Χριστός ο Κύριος…. Άνοιξε την αγκαλιά σου και δώσε αγάπη και πάλι αγάπη σ όλους αδικαρίτως» !
Προ της απολύσεως της Θείας Λειτουργίας έγινε με κατάνυξη η περιφορά και η προσκύνηση του Τιμίου Σταυρού από την ΑΘΜ προς ενίσχυση και ευλογία πάντων.
Στην Ευχαριστιακή Σύναξη και την εις Αρχιερέα χειροτονία του Θεοφιλεστάτου Επαρχιούχου Επισκόπου Τζούμπα και Νοτίου Σουδάν κ. Κωνσταντίνου παρέστησαν εκπρόσωποι των Πρεσβειών Ελλάδος και Κύπρου στην Αίγυπτο, ως και των Ελληνικών Συλλόγων και φορέων του Καϊρου. Επακολούθησε εόρτια δοχή στην Αίθουσα του Θρόνου του παρακειμένου Μεγάρου της Πατριαρχικής Επιτροπείας Καΐρου.
===================
ΧΕΙΡΟΤΟΝΗΤΗΡΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΦ. ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΤΖΟΥΜΠΑ ΚΑΙ ΝΟΤΙΟΥ ΣΟΥΔΑΝ κ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
« Your Beatitude Father and Master, Pope and Patriarch of Alexandria and all Africa Theodoros II,
Holy Hierarchs,
Rev. Fathers, Deacons and the Laity,
I would like first of all to thank the Almighty God who has counted my humble and unworthy self, to be elevated to the high rank of a Bishop, may His name be glorified now and forever, Amen.
I would like in a special way to thank your Beatitude and the entire synod of our Patriarchate for having created the New Diocese of Juba and South Sudan and having voted my humbleself as a Bishop and to be its first Bishop.
As I humbly come to receive Ordination as a Hierarch, to raise to this High rank, the Third degree of Priesthood, to serve our Lord as a Bishop of his Church, I simultaneously give thanks to God but also ask of His help and grace to enable me be worthy of this high and holy task. I ask also for Prayers from all of you, to be worthy of what the Holy Synod has entrusted to me.
I would like to extend special thanks to some people whose prayers, blessings and help has brought me up to this hour.
Let me start by thanking the Metropolitan of Kampala which was for long my Diocese of service, His Eminence Jeronymos Muzeeyi for his love and good cooperation even in this time of preparations after my being elected.
I thank my teachers especially Metropolitan Makarios of Riruta who gave me intensive training in Orthodox Theology, and also the OCMC granted me a Scholarship to study in the Holy Cross Theological School USA. Am grateful.
There are many people who have helped me in this long journey to Bishophood whom I cannot forget;The late Metropolitan Theodoros Nankyama who ordained me to priesthood in 1996 and the late Metropolitan Jonah Lwanga who made me an Archimandrite in 2017. May the Almighty rest their souls in eternal peace.
I thank Metropolitan Savas to whom I was communicating what was going on in South Sudan in the period that i have been serving their lately. As also His Grace Nektarios Kabuye of Gulu who also worked well, hand in hand with me.
Dr. Charles Linderman the Head of MRDC, a person with much love and faith in God, a person who loves his Church so much and has all time supported me Economically in the pastoral work in Juba.
Lastly your Beatitude, I thank His Grace Bishop Silvestros Kisitu of Jinja, for whom am glad remembering him from old years as a devoted alter boy, after I became a priest, but even in these years after he became a Bishop, I thank him for his love, spiritual and moral support in this journey, May the good Lord strengthen and bless him in his service.To may late parents, may the good Lord grant them a peaceful Repose and life eternal.
Your Beatitude, as you are aware that South Sudan is one of the 10 most dangerous countries in the world characterized with constant instability due to ongoing wars, I humbly ask for your prayers and support. I believe that the Lord’s grace will enable me , given also the love and blessings of You our dear Father, the little knowledge and experience I have earned while serving there the past months after receiving your Beatitude’s blessings to assist our Church matters there, serving the few standing Orthodox members of the Hellenic community there, but also the period that I got chance to serve in the area on different Peace programs under the Inter Religious forum in which I was an the executive member, representing our Joint Christian Council of Uganda.
Like we read in the prophesy of Isaiah 6:8, I also humbly say to your Beatitude that, “Here I am, send me” I am ready to serve our mother Church of our Patriarchate with one heart. Amen!”
Όπως σας ενημερώσαμε με προηγούμενη ανάρτηση, η εφημερίδα “ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ” της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, από τον Ιανουάριο του 2024 κυκλοφορεί ανά μήνα αντί τριμήνου που κυκλοφορούσε από τον Μάρτιο του 2022.
Και βέβαια, η ιστοσελίδα μας, συνεχίζει σε καθημερινή βάση να καταγράφει όλα τα κοινωνικά, και ενδιαφέροντα ειδησεογραφικά θέματα που αφορούν στην Παροικία μας και στις σχέσεις των χωρών μας, Αιγύπτου, Ελλάδας και Κύπρου.
Το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) όρισε και καθιέρωσε ως Πανελλήνια Σχολική Ημέρα Φιλοζωίας την 4η Απριλίου κάθε σχολικού έτους, η οποία θα είναι αφιερωμένη στην υλοποίηση δράσεων φιλοζωίας.
Στα πλαίσια της υλοποίησης αυτών των δράσεων προσκλήθηκε στο σχολείο η κτηνίατρος κυρία Ευγενία Μανδραγού, κόρη της εκπαιδευτικού μας Βούλας Δαμιανίδου, να μιλήσει στους μαθητές του Δημοτικού και του Νηπιαγωγείου για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε σε δεσποζόμενα και αδέσποτα ζώα συντροφιάς και για την εν γένει συμπεριφορά μας ώστε να εξασφαλίζεται η ευζωία όλων των ζώων και η αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου-ζώου, τονίζοντας τη σημασία της εκτίμησης της ζωής όλων των όντων έτσι ώστε να αναγνωρίζουμε την αξία τους.
Η πολύ καλά οργανωμένη δουλειά της κυρίας Μανδραγού που με προβολή power point και διαλογική συζήτηση που κατάφερε να έχει με τα παιδιά, σε συνδυασμό με την παρουσία της Άχνης (που ζει στο Τετράγωνο) μέσα στην αίθουσα όπου γινόταν η παρουσίαση, συνέβαλε στη βιωματική εμπειρία των όσων ακούγονταν, ευχαρίστησε τα παιδιά και τους έλυσε απορίες.
Επίσης, στην τάξη της κας Ελένης Παναρέτου Γαζή, οι μαθητές έφτιαξαν μια αφίσα για την ημέρα με τις εξής θεματολογίες: Συμβουλές για όσους έχουν ένα ζωάκι. Συνθήματα σχετικά με την ημέρα. Με το ποίημα του Ιωάννη Πολέμη “Αγαπώ τα ζώα”. Εικόνες που δείχνουν πως πρέπει να φερόμαστε στα ζώα και πως όχι… και με μια ευχή για τα αδέσποτα ζώα.
Επίσης, το κάθε παιδί ζωγράφισε το σκυλάκι του, χαρούμενο μετά την υιοθεσία του.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας συγχαίρει τους εκπαιδευτικούς, και την κτηνίατρο κα. Ευγενία Μανδραγού για την πρωτοβουλία να νουθετήσουν τους μαθητές στην αγάπη τους για τα ζώα μέσω των δράσεων της φιλοζωίας.
Ο Μιχαήλ Τοσίτσας. Ελαιογραφία αγνώστου ζωγράφου τού 19ου αι. (από το Εθνολογικό και Ιστορικό Μουσείο Αθηνών)
Όταν τιμάς τους Ευεργέτες σου δεικνύεις την ευγνωμοσύνη σου προς αυτούς που σε ωφέλησαν, σε στήριξαν και υπήρξαν αρωγοί στην προκοπή σου.
Ο Καθερικός Ιερός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Αλεξάνδρεια ο μεγαλύτερος Ναός της Ορθοδοξίας σε όλη την αφρικανική ήπειρο, δεν δημιουργήθηκε εν μία νυκτί. Υπήρξαν πολλαπλές διαδικασίες, κόποι και προσπάθειες για να μπορεί ο Ελληνισμός της Νειλοχώρας να προσεύχεται στα πρώτα χρόνια της μετανάστευσής του και μετέπειτα μέχρι σήμερα.
Φέτος κλείνει το σπουδαίο αυτό αρχιτεκτονικό δημιούργημα 168 χρόνια από την ίδρυσή του και 180 χρόνια από τις υπογραφές που έπεσαν στο τραπέζι για την αδειοδότησή του. Ο εμπνευστής και ευεργέτης αυτού του κοσμήματος της Ορθόδοξης Χριστιανοσύνης ποιος άλλος;
Ο Μιχαήλ Τοσίτσας ο δημιουργός και ιδρυτής της Πρώτης Ελληνικής Κοινότητας στην Αίγυπτο!
Ας τον γνωρίσουμε με επιπλέον στοιχεία, που ενδεχομένως δεν γνωρίζουμε.
Ο Μιχαήλ Τοσίτσας ή Τοσίτζας (στο βιβλίο Ευεργετών τής ΦΕ αναφέρεται ως Δοσίτζας) γεννήθηκε στο Μέτσοβο στις 3 Ιανουαρίου 1787. Ήταν ο μεγαλύτερος γιος τού Αναστασίου Τοσίτσα που είχε κατάστημα επεξεργασίας γουναρικών στη Θεσσαλονίκη. Η μητέρα του ονομαζόταν Κάτσιω, το γένος Βάρβαρου, και ήταν και εκείνη από το Μέτσοβο. Το Μέτσοβο την εποχή εκείνη ήταν μία από τις πλουσιότερες πόλεις τής περιοχής. Ο Σουλτάνος Μουράτ Β΄ είχε παραχωρήσει στους Μετσοβίτες προνόμια για πρώτη φορά το 1430 για να φυλάσσουν την Κατάρα. Μόνο όταν ο Αλή Πασά κατήργησε τα προνόμια αυτά, οι Μετσοβίτες άρχισαν να μεταναστεύουν στην Αίγυπτο και την Ευρώπη. Ο μικρός Μιχαήλ διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα στη γενέτειρά του από ιερείς και δασκάλους της περιοχής. Στα 10 του χρόνια, το 1797, τον πήρε μαζί του ο πατέρας του στη Θεσσαλονίκη, όπου συνέχισε τις σπουδές του στο εκεί σχολείο μέχρι την ηλικία των 14 χρόνων ,το 1801. Τότε, με δική του πρωτοβουλία και παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του, εργάστηκε ως μαθητευόμενος κάτω από άθλιες συνθήκες στο εργαστήριο γουναρικών Καραστογιάννη. Μετά από σκληρή εργασία δύο χρόνων κέρδισε 40 γρόσια, τα οποία χρησιμοποίησε ως πρώτο κεφάλαιο για εμπορικές δραστηριότητες. Από το 1806 ανέλαβε ο ίδιος την οικογενειακή επιχείρηση. Η οικονομική ύφεση στο εμπόριο, λόγω τού ηπειρωτικού αποκλεισμού που είχαν επιβάλλει οι Βρετανοί, έπεισε το δεκαοκτάχρονο Μιχαήλ να επεκταθεί εμπορικά στην Αίγυπτο. Εκεί έστειλε τον αδερφό του Θεόδωρο, ο οποίος πέτυχε να δημιουργήσει μια βιώσιμη επιχείρηση. Το 1812 ο Μιχαήλ έστειλε κοντά στον Θεόδωρο και τους άλλους δύο αδερφούς τους, τον Κωνσταντίνο και τον Νικόλαο. Ο Κωνσταντίνος εγκαταστάθηκε στο Κάιρο, όπως και ο Νικόλαος, αφού για ένα σύντομο διάστημα εργάστηκε στην Αλεξάνδρεια. Πολύ γρήγορα οι επιχειρήσεις τής οικογένειας Τοσίτσα επεκτάθηκαν σε ολόκληρο τον μεσογειακό χώρο με τη λειτουργία καταστημάτων στη Μάλτα και στο Λιβόρνο, τα οποία διηύθυνε ο Νικόλαος και μετά τον αιφνίδιο θάνατό του ο Κωνσταντίνος. Η αδυναμία τού τελευταίου, ο οποίος «…δεν ήξευρε καλώς να γράψη ούτε ελληνιστί και έτι μάλλον δεν ήξευρε ποσώς την ιταλικήν γλώσσαν…», να αντεπεξέλθει στις αυξημένες ανάγκες τού υποκαταστήματος στο Λιβόρνο, υποχρέωσαν το Μιχαήλ να καλέσει τον αγαπημένο του ανιψιό Νικόλαο, γιο τής αδερφής του Στάμως Στουρνάρη, να αναλάβει τη διεύθυνση. Τέλος, και ο ίδιος αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Θεσσαλονίκη και να εγκατασταθεί στην Αλεξάνδρεια.
Η πόλη τής Αλεξάνδρειας όπως ήταν την εποχή τής εγκατάστασης τού Μιχαήλ Τοσίτσα. Χαλκογραφία τού Ουίλλιαμ Μπάρλετ, 1840.
Το 1818 ο Μιχαήλ Τοσίτσας παντρεύτηκε την Ελένη και δύο χρόνια μετά τον γάμο τους, το 1820, μετέβησαν στην Αλεξάνδρεια τής Αιγύπτου όπου και εγκαταστάθηκαν. Πολύ γρήγορα κατάλαβε ότι η βαμβακοκαλλιέργεια μπορούσε να αποτελέσει μεγάλη πηγή πλούτου. Ασχολήθηκε λοιπόν με αυτή «καταδείξας εις τους εγχωρίους την άφθονον ταύτην πηγήν πλούτου και τής ευδαιμονίας», όπως είπε στον επικήδειο λόγο του ο Κ. Κοντογόνης (εφημ. «Αθηνά»,13 Νοεμβρίου 1856).
Ο Μιχαήλ και η Ελένη Τοσίτσα. Πίνακας αγνώστου ζωγράφου από την Αλεξάνδρεια.
Ο Μιχαήλ Τοσίτσας ενδυνάμωσε τις σχέσεις του με τον ήδη γνωστό του αντιβασιλέα Μεχμέτ Αλή, ο οποίος αμέσως τον εμπιστεύθηκε και τον διόρισε διευθυντή όλης τής κτηματικής του περιουσίας. Πολύ γρήγορα η εκτίμηση τού αντιβασιλέα στο πρόσωπο τού Τοσίτσα αυξήθηκε τόσο ώστε τον διόρισε προσωπικό του σύμβουλο, επικεφαλής τής πρώτης κρατικής Τράπεζας, τής Ποταμοπλοϊκής Εταιρείας τού Νείλου και διαχειριστή των κτημάτων του. Ο Τοσίτσας ασχολήθηκε με τη βαμβακοκαλλιέργεια και εξελίχθηκε σε έναν από τους ισχυρότερους γαιοκτήμονες τής Αιγύπτου. Οι Έλληνες που ζούσαν και εργάζονταν εκεί τον σέβονταν και απολάμβαναν την προστασία του. Οι επιχειρήσεις τής οικογένειας Τοσίτσα επεκτάθηκαν σε ολόκληρο τον μεσογειακό χώρο.Έτσι ο εμπορικός οίκος «Τοσίτσα» εξελίχτηκε σε κολοσσιαία επιχείρηση και ο ίδιος έγινε ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς παράγοντες τής Αιγύπτου. Επιπλέον, οι στενές φιλικές, αλλά και οικονομικές σχέσεις με το χεδίβη Μεχμέτ Αλή, διεύρυνε την οικονομική και την κοινωνική του εμβέλεια. Το «Μέγαρο Τοσίτσα» στην Αλεξάνδρεια αποτελούσε την έδρα των επιχειρήσεών του. Ήταν ένα νεοκλασικό μεγαλοπρεπέστατο κτήριο στο κεντρικότερο σημείο τής πόλεως, που όμως κατεδαφίστηκε το 1930. Σε πηγές αναφέρεται ότι ο Τοσίτσας «πήγαινε στο γραφείο του ντυμένος άψογα, φορώντας πάντα το κοντό του φέσι, κολλαριστό πουκάμισο με τις μύτες τού γιακά γυρισμένες προς τα έξω. Στον προθάλαμο τού γραφείου του βρίσκονταν δύο γιγαντόσωμοι Αλβανοί φρουροί, ντυμένοι με χρυσοκέντητες στολές, μακριές βράκες και ένα ασημοστολισμένο σπαθί να κρέμεται από τη μέση τους.
Ο χεδίβης τής Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή, εκτιμούσε και εμπιστευόταν τον Μιχαήλ Τοσίτσα. Αυτό έδωσε στον Έλληνα έμπορο τη δυνατότητα, πέραν των δικών του επιχειρήσεων, να οργανώσει και την Ελληνική Κοινότητα τής Αλεξάνδρειας. Στη χαλκογραφία τού David Roberts, του 1839, απεικονίζεται ο Μεχμέτ Αλή να καπνίζει τον ναργιλέ του καθισμένος και να δέχεται τους ξένους πρέσβεις. Αριστερά οι αξιωματούχοι παρακολουθούν τον διάλογο και δεξιά οι υπηρέτες προσφέρουν γλυκά.
Ο Τοσίτσας δεν ήρθε σε επαφή με τη Φιλική Εταιρεία ούτε εκδήλωσε εμπράκτως τη συμπάθειά του στο ξέσπασμα τής Επανάστασης. Λόγω αυτής τής στάσης του ενισχύθηκε η εμπιστοσύνη τού Μεχμέτ Αλή προς αυτόν, όμως επικρίθηκε έντονα από τους ιστορικούς τής περιόδου και όχι μόνο. Αντίθετα ο αδερφός του Θεόδωρος «…είχε κατηχηθή παρά τινος εταιριστού και είχεν αναδειχθή είς των ενθέρμων ζηλωτών…» τού αγώνα των Ελλήνων για απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό.
To μέγαρο των αδελφών Τοσίτσα στην Αλεξάνδρεια, το οποίο κατεδαφίστηκε τη δεκαετία τού 1930, αποτελούσε την έδρα των επιχειρήσεων τού Τοσίτσα. Στην πρόσοψή του διακρίνεται η λέξη “Bourse”, διότι εκεί στεγάστηκε επί σειράν ετών το Χρηματιστήριο.
Ο επιχειρηματίας Χρήστος Μπουτάτος αναφέρει σε ένα άρθρο του για τον ευεργέτη ότι το 1821, λίγο μετά την έκρηξη τής ελληνικής επανάστασης, έφτασε στην Αλεξάνδρεια ο Αντώνιος Πελοπίδας, απεσταλμένος τής Φιλικής Εταιρείας, με σκοπό να δολοφονήσει τον Τοσίτσα. Ο Τσακάλωφ θεωρούσε ασυγχώρητο, στις κρίσιμες για τον αγώνα στιγμές, ένας Έλληνας να είναι συνεργάτης τού Μεχμέτ Αλή, ο οποίος υποστήριζε τους Τούρκους. Ο Πελοπίδας ζήτησε ακρόαση από τον Τοσίτσα αποφασισμένος να τον δολοφονήσει με ένα μαχαίρι που έκρυβε πάνω του. Ο Τοσίτσας τον δέχτηκε και τότε ο Πελοπίδας δοκίμασε μια πολύ μεγάλη έκπληξη. Άκουσε τον Τοσίτσα να του μιλά για τον σκοπό τού ερχομού του στην Αίγυπτο, την οργάνωση και την προστασία των Ελλήνων τής Αιγύπτου. Του εξήγησε πως ο Μεχμέτ Αλή δεν είναι εχθρός τής επανάστασης. Απεναντίας, ήθελε την επιτυχία της, γιατί έτσι η Πύλη θα τον άφηνε ήσυχο να επιβληθεί απόλυτα στην Αίγυπτο. Γι’ αυτό, άλλωστε, δεν πείραξε καθόλου το ελληνικό σχολείο τής Αιγύπτου, αλλά αντιθέτως έδειξε ιδιαίτερη εύνοια, παρέχοντας προνόμια που δεν είχαν άλλοι άποικοι εκεί. Ο απεσταλμένος τής Φιλικής Εταιρείας τα έχασε, σηκώθηκε όρθιος, τράβηξε από το κόκκινο ζωνάρι του το μαχαίρι και είπε δακρυσμένος «Αφέντη, αυτό εδώ το μαχαίρι μού το έδωσαν για να σε σκοτώσω». Ο Τοσίτσας ψύχραιμος του απάντησε «Αδερφέ μου, πράξε ό,τι σου προστάζει η συνείδησή σου». Ο Πελοπίδας πέταξε το μαχαίρι επάνω στο τραπέζι και έφυγε. Ο Τοσίτσας σιωπηλός το πήρε και το τοποθέτησε στο συρτάρι του.
Το 1854-57 ο Μιχαήλ Τοσίτσας προσέφερε τα χρήματα για να κτιστεί το πρώτο σχολείο τής Ελληνικής Κοινότητας τής Αλεξανδρείας. Ονομάστηκε «Τοσιτσαία Σχολή». Στη φωτογραφία το εσωτερικό αίθριο της Σχολής, στην οποία σήμερα στεγάζεται το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.
Τα πράγματα για τον Τοσίτσα έγιναν πολύ δύσκολα όταν το 1824 ο Μεχμέτ Αλή αποφάσισε να βοηθήσει τον Σουλτάνο στην καταστολή τής ελληνικής επανάστασης, στέλνοντας τον Ιμπραήμ πασά με στρατό στην Πελοπόννησο. Τότε ο Τοσίτσας βρέθηκε μπροστά σε ένα δίλημμα: να χαλάσει τις σχέσεις του με τον χεδίβη υποστηρίζοντας την ελευθερία τής πατρίδας του ή να μη βάλει σε κίνδυνο την ασφάλεια των Ελλήνων τής Αιγύπτου, στους οποίους θα ξεσπούσε ο θυμός τού Μεχμέτ Αλή.
Επέλεξε να μη διαταράξει τις σχέσεις του με τον χεδίβη τής Αιγύπτου, αλλά παράλληλα να προσπαθήσει με την περιουσία του να βοηθήσει στην απελευθέρωση των Ελλήνων αιχμαλώτων και σε ό,τι άλλο μπορούσε. Έτσι διέθεσε χρήματα για την εξαγορά Ελλήνων αιχμαλώτων, καθώς και για αποστολή πολλών «των εν νεανική ηλικία όντων…» αιχμαλώτων για σπουδές στην Ευρώπη, φροντίζοντας επιπλέον για την μετέπειτα αποκατάστασή τους.
Για τη στάση του αυτή επικρίθηκε έντονα από τους ιστορικούς τής περιόδου Ιωάννη Φιλήμονα και Νικόλαο Σπηλιάδη. Όμως δεν είναι απόλυτα αληθές αυτό. Βοήθησε κρυφά, όσο μπορούσε, εξαγοράζοντας τους χιλιάδες δούλους που έστελνε ο Ιμπραήμ από την Πελοπόννησο. Αντίθετα, οι Αναστάσιος Γούδας και Κωνσταντίνος Κοντογόνης τον υπερασπίστηκαν, ερμηνεύοντας τη συγκεκριμένη στάση του ως προϊόν «δεινοτάτης αμηχανίας» ανθρώπου που προτίμησε μια νομιμόφρονα πολιτική απέναντι στον Μεχμέτ Αλή «…ίνα διά τού πλούτου του γίνη βραδύτερον ωφελιμώτερος τη πατρίδι». Ανεξάρτητα από τους λόγους ή τις προθέσεις που τον ώθησαν στην πρόκριση της παραπάνω στάσης, αναμφισβήτητο γεγονός είναι ότι ο Μιχαήλ Τοσίτσας προσέφερε πολλά στον Ελληνισμό τής Αιγύπτου αλλά και στην πατρίδα του.
Ο ιερός ναός τού Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου στην Αλεξάνδρεια τής Αιγύπτου άρχισε να κτίζεται το 1847 σε οικόπεδο που δώρισε στην Ελληνική Κοινότητα ο Μιχαήλ Τοσίτσας.
Μετά τη δημιουργία τού ελληνικού κράτους ο Μιχαήλ Τοσίτσας υπήρξε ο πρώτος Γενικός Πρόξενος τής Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια από το 1835 έως το 1853. Συνέβαλε στην ίδρυση τής Ελληνικής Κοινότητας και, μαζί με τα αδέλφια του, τη βοήθησε να αποκτήσει σημαντικές εκπαιδευτικές και εκκλησιαστικές υποδομές. Έκτισε ένα παρθεναγωγείο, ένα αλληλοδιδακτικό και ένα ελληνικό σχολείο [Τοσιτσαία Σχολή] στην Αλεξάνδρεια, το κόστος των οποίων ξεπέρασε τα 120.000 τάλιρα. Άφησε ακόμα τα αναγκαία κεφάλαια για τη συντήρησή τους και την πρόσληψη διδακτικού προσωπικού. Αγόρασε αντί 80.000 ταλίρων οικόπεδο για την ανέγερση τού μεγαλοπρεπούς ναού τής Ευαγγελίστριας στην Αλεξάνδρεια και συμμετείχε οικονομικά στην κατασκευή του. Ανακαίνισε το ελληνικό νοσοκομείο, το οποίο είχε οικοδομηθεί νωρίτερα με δωρεά τού αδερφού του Θεόδωρου. Για τις ανάγκες τής Ελληνικής Κοινότητας τής Αλεξάνδρειας αγόρασε έκταση για τη δημιουργία ελληνικού νεκροταφείου. Τα ποσά που διέθεσε ο Τοσίτσας για κοινωφελή έργα υπέρ τής ελληνικής κοινότητας στην Αλεξάνδρεια ξεπέρασαν το 1.000.000 δραχμές, ποσό εξαιρετικά σημαντικό για την εποχή. Στη γενέτειρά του, το Μέτσοβο, έστελνε κάθε χρόνο, όσο ζούσε, σημαντικά χρηματικά ποσά για την ανακούφιση των φτωχών. Μάλιστα κατέθεσε στην Εθνική Τράπεζα πάνω από 100.000 δραχμές για να πληρώνονται από τους τόκους δύο δάσκαλοι για να διδάσκουν τα νέα παιδιά.
Ο Νικόλαος Στουρνάρης, γιος τού Δ. Στουρνάρη και τής Σταματικής (Ταμουσώ) Τοσίτσα, σπούδασε με τη φροντίδα των θείων του και ήταν πολύτιμος συνεργάτης τού θείου του Μιχαήλ Τοσίτσα. Ο πρόωρος θάνατός του αποτέλεσε μεγάλη απώλεια για τον θείο του αλλά και για την Ελλάδα. Ήταν ένας έξυπνος και δημιουργικός άνθρωπος που μπορούσε να βοηθήσει τον τόπο με τις ιδέες του.
Ο Μιχαήλ και η Ελένη Τοσίτσα δεν απέκτησαν παιδιά. Ο Μιχαήλ είχε μεγάλη αγάπη στον ανιψιό του Νικόλαο Στουρνάρη, τον ευεργέτη, ο οποίος ήρθε στην Ελλάδα για να ασχοληθεί με αναπτυξιακά έργα, αλλά πέθανε αιφνιδίως σε ηλικία 46 ετών τον Οκτώβριο τού 1852, πριν προλάβει να υλοποιήσει τα μεγάλα σχέδιά του. Ο Μιχαήλ Τοσίτσας συγκλονίστηκε από τον θάνατό του, έπαθε εγκεφαλικό και περιέπεσε σε βαθύτατη κατάθλιψη. Με βαρύτατα κλονισμένη την υγεία του, το 1854 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου και πέθανε το 1856, αφήνοντας διαχειρίστρια τής μεγάλης περιουσίας του τη σύζυγό του Ελένη. Στη διαθήκη του άφησε μεγάλα ποσά για την αρωγή των φτωχών, καθώς και για την ενίσχυση νοσοκομειακών, εκκλησιαστικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
«Ο θάνατος τού Μιχαήλ Τοσίτσα», πίνακας τού Ζακυνθινού ζωγράφου Διονυσίου Τσόκου. Η Ελένη Τοσίτσα, με τα χέρια σταυρωμένα, στέκεται πάνω από τον νεκρό σύζυγό της. Αριστερά στέκεται ο Αρχιεπίσκοπος Νεόφυτος, δεξιά ο πρωθυπουργός Δημήτρης Βούλγαρης, δίπλα του, πίσω από το κηροπήγιο, ο Γεώργιος Σταύρου. Η μορφή με το χέρι στο πηγούνι είναι ο ίδιος ο Δ. Τσόκος.
Στη Θεσσαλονίκη, που ακόμα τελούσε υπό τον τουρκικό ζυγό, κληροδότησε ένα μεγάλο ποσό για το ελληνικό σχολείο τής «… πόλης ένθα το πρώτον εμπορικόν του στάδιον μετήλθε…». Στην Αθήνα άφησε 10.000 τάλιρα για τον εξωραϊσμό των δρόμων και των πλατειών στο κέντρο τής πόλεως που ορίζονταν από τις οδούς Σταδίου, Αιόλου, και Ερμού και 100.000 γαλλικά φράγκα για το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σημαντικά ποσά προσέφερε με τη διαθήκη του στο Πανεπιστήμιο, το Αμαλίειο Ορφανοτροφείο, το Οφθαλμιατρείο, τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (Αρσάκειο), αλλά και για νοσοκομεία και άλλα εκπαιδευτικά ή φιλανθρωπικά ιδρύματα. Στην κηδεία του χοροστάτησε ο Αρχιεπίσκοπος τής Ελλάδας και παρέστησαν όλοι οι βουλευτές, οι πρέσβεις και χιλιάδες κόσμος.
Το ταφικό μνημείο τού Μιχαήλ Τοσίτσα σχεδιάστηκε από τον Λύσανδρο Καυταντζόγλου και εκτελέστηκε από τους Τήνιους γλύπτες Γεώργιο και Λάζαρο Φυτάλη. Μια ημικυκλική εξέδρα με έδρανο διακόπτεται στη μέση από μια στήλη πάνω στην οποία βρίσκεται ο αδριάντας τού Τοσίτσα. Η εξέδρα στα 2 άκρα απολήγει σε δύο μορφές σφιγγών, οι οποίες παραπέμπουν στην δράση τού ευεργέτη στην Αίγυπτο. Οι τέσσερεις γυναικείες μορφές που πλαισιώνουν την τεφροδόχο στη βάση τής στήλης συμβολίζουν τις 4 πόλεις στις οποίες δραστηριοποιήθηκε ο Τοσίτσας. Από αριστερά είναι το Μέτσοβο, η Αλεξάνδρεια, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη.
Το μνημείο του είναι ένα από τα μεγαλύτερα τής Ελλάδας και είναι ακριβώς δίπλα στην εκκλησία τού Αγίου Λαζάρου στο Α΄ Νεκροταφείο στην Αθήνα. Είναι έργο των Τηνίων γλυπτών Γεώργιου και Λάζαρου Φυτάλη. Ο αδριάντας τού ευεργέτη είναι σε φυσικό μέγεθος και βρίσκεται τοποθετημένος σε ψηλή βάση. Το κάτω τμήμα τής βάσης κοσμείται από ενα αρχαιοπρεπές ανάγλυφο το οποίο απεικονίζει 4 γυναικείες μορφές προσωποποιήσεις των πόλεων Αθήνας, Αλεξάνδρειας, Μετσόβου και ίσως Θεσσαλονίκης, οι οποίες θρηνούν γύρω από την τεφροδόχο. Τα δύο άκρα τής σύνθεσης απολήγουν σε δύο αγάλματα όμοια με τη Σφίγγα τής Αιγύπτου.
Πηγή: Παναγιώτα Αν. Ατσαβέ φιλόλογος – ιστορικός – Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία
Η σχέση Αλεξάνδρειας και Κολεγίου Αθηνών χρονολογείται από τότε που ο Εμμανουήλ Μπενάκης και ο Στέφανος Δέλτας ίδρυσαν με την ευεργεσία τους το ανωτέρω ίδρυμα στην Αθήνα.
Οι ευεργεσίες των Αλεξανδρινών Ευεργετών δεν εστιάζονται μόνο στην Νειλοχώρα όπου δραστηριοποιήθηκαν και απόκτησαν τους πόρους μέσω των επιτυχημένων επιχειρήσεών τους, αλλά απλώνονται σχεδόν σε όλη την ελλαδική επικράτεια.
Την 2α Απριλίου 2024 το ανωτέρω Κολέγιο προσκάλεσε τον αρχισυντάκτη της εφημερίδας «Αλεξανδρινός Ταχυδρόμος» να παρουσιάσει τα βιβλία του την Ημέρα Παγκόσμιου Παιδικού Βιβλίου.
Η ημερομηνία αυτή καθιερώθηκε από το Διεθνές Συμβούλιο Βιβλίων για την Νεότητα (IBBY), το 1966, την ημέρα των γενεθλίων του μεγάλου Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Άντερσεν (2 Απριλίου 1805).
Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της οργάνωσης αυτής ετοιμάζει ένα μήνυμα και μια αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο, με σκοπό να τονίσουν την αξία των βιβλίων και της ανάγνωσης και να ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την ανάπτυξη και τη διάδοση της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους.
Το 2024 υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το Τμήμα της Ιαπωνίας. Το μήνυμα γράφτηκε από τη συγγραφέα Eiko Kadono, η οποία έχει γράψει πολλά βιβλία που έχουν μεταφραστεί σε 10 γλώσσες. Το 2018 τιμήθηκε από την ΙΒΒΥ με το Βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Συμφωνήθηκε μια κατ αρχήν συμφωνία αν αυτή είναι εφικτή, το Αβερώφειο ή το Τοσιτσαίο να συνομιλήσουν διαδικτυακά με τους μαθητές του Κολεγίου Αθηνών σαν μια γνωριμία ανάμεσα σε δυο ιδρύματα που τα ενώνει η αλεξανδρινή ευεργεσία!!!
Σημείο αναφοράς στο ελληνικό Σουέζ το ξενοδοχείο Bel Air, το οποίο βλέπουμε σ΄ αυτή τη σπάνια φωτογραφία του 1920, κτίστηκε στις αρχές του περασμένου αιώνα από τον πατέρα του Gustave Jahier και ευδοκίμησε στον ξενοδοχειακό κλάδο της ευρύτερης περιοχής.
Όταν πέρασε στα χέρια του Gustave και επειδή αυτός ζούσε στη Γαλλία, το διαχειριζόταν ο Σακελλάρης Ζαχαριάδης, ένας Κυπρο-Κασιώτης Σουεζιανός, από το 1945 ως το 1960 που επαναπατρίστηκε.
Όταν επέστρεψε στο Σουέζ ο Gustave, χωρισμένος από την πρώτη του σύζυγο Christine, παντρεύτηκε τη Σοφία Στρατηγού, η οποία και κατ΄ ουσία κρατούσε τα ηνία του ξενοδοχείου ως το ΄80, οπότε πουλήθηκε σε κάποιον Αιγύπτιο που το γκρέμισε και στη θέση του σήμερα δεσπόζει μία πολυκατοικία.
Ας μείνει λοιπόν αυτή η φωτογραφία ένα θυμητάρι του Αιγυπτιώτικου χθες στις όχθες της Ερυθράς…
