Blog

Παρακολουθήσαμε από το βήμα του Συνδέσμου μας τον κ. Μανώλη Μαραγκούλη, διευθυντή του «Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού» και της « Οικίας-Μουσείου Καβάφη» στην Αλεξάνδρεια, να μας παρουσιάζει τη μελέτη του «Εισαγωγή στη διανοητική κίνηση των Ελλήνων στην Αίγυπτο 19^ος– 20^ος αι.», αφού πρώτα τον παρουσίασε στο ακροατήριο ο κος Μιχάλης Κωβαίος.

Μέσα σε  λίγη ώρα ο ομιλητής κατόρθωσε να μας ταξιδέψει σε ολόκληρη την πλούσια και εκατοντάχρονη ιστορική διαδρομή της πνευματικής ζωής του ελληνισμού στην Αίγυπτο. Ξεκίνησε από τις απαρχές της, που εντοπίζονται στο τελευταίο τέταρτο του 19^ου αι. με την κυκλοφορία περιοδικών ποικίλης ύλης και τη σύσταση φιλεκπαιδευτικών και πάσης φύσεως μορφωτικών συλλόγων. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην περίοδο άνθησης των λογοτεχνικών περιοδικών στις αρχές του 20ού αι., περίοδο όπου αναπτύχθηκε και το κίνημα του δημοτικισμού κατ’ ανάλογο τρόπο με εκείνο της Ελλάδας. Με πλούσια τεκμήρια ανέφερε ότι οι πρώτες γενιές των αιγυπτιωτών λογίων είχαν στραμμένο το βλέμμα προς τον γενέθλιο τόπο απ’ όπου αντλούσαν το υλικό της έμπνευσης στα λογοτεχνικά κείμενά τους και προσδοκούσαν να αναγνωριστούν από τους συναδέλφους τους στην Ελλάδα. Αργότερα, όμως, άρχισαν να εμφανίζονται, σποραδικά στην αρχή, ποιήματα, διηγήματα και μυθιστορήματα, το περιεχόμενο των οποίων αναφέρονταν και στην αιγυπτιακή πραγματικότητα και τη ζωή των Αιγυπτίων. Ταυτόχρονα, στα χρόνια του μεσοπολέμου, δημιουργείται η αιγυπτιώτικη ταυτότητα, διαμορφωμένη από στοιχεία των δύο πατρίδων: της Ελλάδας, ως χώρας καταγωγής, και της Αιγύπτου, ως τόπου φιλοξενίας και διαμονής. Όσο προχωράμε, τόνισε ο ομιλητής, αυτή η τάση ενδυναμώνει με αποκορύφωμα τις δεκαετίες του ’50 και ’60, όπου εμφανίζονται ακόμη και λογοτεχνικά έργα με αιγυπτιακούς τίτλους. Κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’60, όμως, οι περισσότεροι λόγιοι είχαν ήδη εγκαταλείψει την Αίγυπτο, τα τυπογραφεία κλείνουν το ένα μετά το άλλο και μειώνονται αισθητά οι εκδόσεις και κάθε είδους εντύπων.

Ωστόσο ο «χλωρός παράδεισος των παιδικών χρόνων» γίνεται ο νοσταλγικός τόπος μιας καινούριας αυτοβιογραφικής αφήγησης που εμφανίζεται στην Ελλάδα  από τους Αιγυπτιώτες που επανέκαμψαν. Το πιο σημαντικό, όμως, επισήμανε ο κος Μαραγκούλης, είναι ότι με τις δύο κορυφαίες προσωπικότητες, τον Καβάφη και τον Τσίρκα, τα ελληνικά γράμματα στην Αίγυπτο διαδόθηκαν στην οικουμένη και έδωσαν έναν αέρα κοσμοπολιτισμού στη νεοελληνική γραμματεία, εμπλουτίζοντάς την με  πλατιά αισθήματα ανθρωπιάς και κατανόησης του διαφορετικού.

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με απαγγελίες ποιημάτων και αποσπασμάτων έργων αιγυπτιωτών λογοτεχνών, που είχαν επιλεγεί από τον κο Μαραγκούλη,  από τους εξαίρετους ηθοποιούς μας Βαρβάρα Κυρίτση και Πάνο Κατέρη που συγκίνησαν όλους τους παρισταμένους.

Τα άτομα που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση του κ. Μαραγκούλη, ήταν η κα Κρυστάλλω Τρίμη Πρόεδρος Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων,  ο κος Εδμόνδος Κασιμάτης μετά της συζύγου του,  ο κος Ευθύμιος Σουλογιάννης πρώην πρόεδρος Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων, ο κος Γιώργος Οικονομίδης μετά της συζύγου του, ο κος Κώστας Μιχαηλίδης Α΄ Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων, ο κος Παναγιώτης Σαραγάς, επίσης παραβρέθηκαν πολλοί σύμβουλοι και πλήθος κόσμου.

Το Σάββατο 8 Ιουνίου 2013 οι ανά τον κόσμο μαθητές και απόφοιτοι της Αμπετείου Σχολής του Καΐρου της Αιγύπτου οργάνωσαν στην αίθουσα «Χριστίνα Ωνάση» της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος «Αλέξανδρος Ωνάσης»,ημερίδα για τον εορτασμό των 150 χρόνων από την ίδρυση της Αμπετείου Σχολής στο Κάιρο της Αιγύπτου. Στην ημερίδα είχαν προσκληθεί να μιλήσουν διακεκριμένοι απόφοιτοι της σχολής.

Η Σχολή ιδρύθηκε τον 19ο αιώνα στο Κάιρο, την εποχή της μεγαλύτερης μετανάστευσης Ελλήνων από την μητροπολιτική Ελλάδα, με το κληροδότημα των αείμνηστων αδελφών Γεωργίου, Ανανία και Ραφαήλ Αμπέτ ―Ελλήνων την καταγωγή από την Δαμασκό της Συρίας― οι οποίοι είχαν την διορατικότητα να θέσουν την Σχολή υπό την αιγίδα της παλαίφατης Μονής του Θεοβαδίστου Όρους Σινά, με την μακρά παράδοση πνευματικής ζωής και υποστήριξης της Παιδείας.

Το Σάββατο 8 Ιουνίου, απόφοιτοι της Αμπετείου, όπου γης, με ιδιαίτερη συγκίνηση, επιστρέφουν στα μαθητικά τους χρόνια, όχι μόνον αναπολώντας την ανεμελιά της παιδικής τους ηλικίας στην Αίγυπτο, που δεν υπάρχει πια, αλλά αναγνωρίζοντας τα σημαντικότατα πνευματικά και εκπαιδευτικά εφόδια που έλαβαν στην Αμπέτειο, τα οποία αποτέλεσαν στέρεο υπόβαθρο και εφαλτήριο για την μετέπειτα ζωή και σταδιοδρομία τους ανά τον κόσμο. Η πανθομολογούμενη ιδιαίτερη ταυτότητα των Αιγυπτιωτών Ελλήνων, όπου γης, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην μεγάλη αυτή εκπαιδευτική, πνευματική παράδοση των ιστορικών ελληνικών εκπαιδευτηρίων της Αιγύπτου.

Ομιλητές της ξεχωριστής αυτής βραδιάς ήταν:

Λεωνίδας Παπαδόπουλος, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: «Αμπέτειος Σχολή, Ιστορική Διαδρομή»

Ευθύμιος Σουλογιάννης,  καθηγητής-ερευνητής της Ακαδημίας Αθηνών: «Η Αμπέτειος Σχολή, το καταστατικό της και το θέμα της Ρώσικης παρέμβασης κατά τον 19^ο αιώνα – αρχές 20^ου αιώνα»

Χρήστος Ζερεφός, καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας στο Εθνικό-Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης: «Από την Αμπέτειο της οδού Φουάντ μέχρι την παγκόσμια μεταβολή: Αναμνήσεις ενός Αμπετειανού»

Χρήστος Διονυσόπουλος, καθηγητής φιλόλογος,  λυκειάρχης, σχολικός σύμβουλος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης : «Αμπέτειος Σχολή : Μια αλησμόνητη εμπειρία»

Δημήτρης Γ. Καπαϊτζής, ναυπηγός-μηχανολόγος : «Ο ΚΑΔΜΟΣ και οι μαθητικές κοινότητες»

Πέρσα Κουμούτση, συγγραφέας-μεταφράστρια λογοτεχνίας: «Ο ρόλος της Αμπετείου Σχολής στη διαμόρφωση διαπολιτισμικής συνείδησης»

Χρήστος Καβαλής, Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου και Διευθυντής C.E.O χαρτοβιομηχανίας Flora (Αίγυπτος) «Για το σήμερα και το μέλλον της σχολής»

Αρχιμανδρίτης Αρσένιος Σιναΐτης: «Αρχιεπίσκοπος Σινά Δαμιανός – 40 χρόνια αρχιεροσύνης»

Επίσης έγινε προβολή ντοκιμαντέρ του γνωστού Αμπετειανού σκηνοθέτη Κώστα Φέρρη  με στιγμιότυπα σχολικής ζωής και συνεντεύξεις αποφοίτων της Σχολής.

Η ΑΜΠΕΤΕΙΟΣ ΣΧΟΛΗ

Είναι το σχολείο με τη μεγάλη ιστορία ―πάνω από ενάμιση αιώνα ζωής―, το λαμπρό όνομα και την ανεκτίμητη προσφορά στον Αιγυπτιώτη ελληνισμό: η «γεραρά» Αμπέτειος.

Ιδρυτές της ήσαν οι Έλληνες υπήκοοι αδελφοί Ραφαήλ, Ανανίας και Γεώργιος Αμπέτ ―ο τελευταίος είναι που, αν και απεβίωσε  νωρίς, συνέλαβε πρώτος την ιδέα και κληροδότησε ένα ποσό για την υλοποίησή της. Τα εγκαίνια της Αμπετείου, ως σχολής αρρένων, έγιναν το 1860. Έχοντας ως πρόεδρο της εφορείας τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο Σινά, η σχολή εξελίχθηκε σε εκπαιδευτικό ίδρυμα υψηλού επιπέδου με δημοτικό και πλήρες εξατάξιο γυμνάσιο που διέθετε τμήματα κλασικού (1904), εμπορικού (1927) και πρακτικού (1949) προσανατολισμού. Θεατρικές παραστάσεις, αθλητισμός, το μαθητικό περιοδικό Κάδμος, η βιβλιοθήκη και οι μαθητικές κοινότητες  ολοκλήρωναν τη διαπαιδαγώγηση των μαθητών που, στα χρόνια της ακμής της παροικίας, ξεπερνούσαν τους χίλιους.

Το 1964, μετά την πώληση του Αχιλλοπούλειου Παρθεναγωγείου, η Αμπέτειος έγινε μικτή και δέχθηκε μεγάλο αριθμό μαθητριών. Από το 1988, όταν λόγω της συρρίκνωσης της παροικίας, αποφασίστηκε η συγχώνευση των ελληνικών σχολείων του Καΐρου, η Αμπέτειος λειτουργεί μόνον ως γυμνάσιο και λύκειο.

Αρχικά η σχολή στεγάστηκε στο κέντρο του Καΐρου, στην οδό Φουάντ Α΄, (σήμερα 26ης Ιουλίου) για να μεταφερθεί το 1955 σε νέο, πληρέστερο κτιριακό συγκρότημα με γήπεδα αθλητισμού και θέατρο, στη συνοικία Ντεμερντάς. Εκεί παρέμεινε, μαζί με το αραβόφωνο τμήμα (ιδρ. 1876) μέχρι το σχολικό έτος 1994-95, οπότε το ελληνικό τμήμα μεταστεγάστηκε στην Ηλιούπολη, στο Σπετσεροπούλειο Μέγαρο, αφήνοντας ολόκληρο το συγκρότημα στο αραβόφωνο και στο νεοϊδρυθέν αγγλόφωνο τμήμα (1990).

Σήμερα στην Αμπέτειο Σχολή ―η οποία λειτουργεί με την φροντίδα της Μονής Σινά και της Εφορείας Αμπετείου Σχολής της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου (ΕΚΚ)― διδάσκονται όλα τα μαθήματα που προβλέπονται από το ελληνικό υπουργείο Παιδείας, και επιπλέον τα αραβικά και τα αγγλικά. Οι εθνικές επέτειοι και οι μεγάλες ημέρες της Ορθοδοξίας και της ελληνικής παράδοσης γιορτάζονται επιμελώς κάθε χρόνο.

Στην Αμπέτειο Σχολή ―όπως και στην Αχιλλοπούλειο Δημοτική Σχολή της ΕΚΚ― η διατήρηση της ελληνόφωνης παιδείας θεωρείται ηθικό χρέος γιατί ανέκαθεν υπήρξε αναπόσπαστο χαρακτηριστικό του ελληνισμού της Αιγύπτου. Αυτή η ιστορική ευθύνη είναι που κατευθύνει τις προσπάθειες όλων να διαμορφώσουν και να διαφυλάξουν την ελληνική ταυτότητα των παιδιών της παροικίας, την ίδια ώρα που φροντίζουν να τα εφοδιάσουν με τις απαραίτητες  γνώσεις για τις περαιτέρω σπουδές και τη σταδιοδρομία τους.

Τον Μανώλη Γιαλουράκη γνωρίσαμε όλοι ως λογοτέχνη, κριτικό και δημοσιογράφο της εφημερίδας «Ταχυδρόμος». Λίγοι, όμως, γνωρίζουν πλευρές της ζωής του όπως τις έζησε με την αγαπημένη του σύζυγο Σοφία. Την κυρία Σοφία Γιαλουράκη, εκπαιδευτικό και συγγραφέα, συνάντησα στο σπίτι της στην Αθήνα πριν από μερικά χρόνια, όπου μου περιέγραψε στιγμές από την κοινή της πορεία με το Μανώλη και μου διηγήθηκε ιστορίες από την Αλεξάνδρεια της διανόησης:

«Το να μιλάω για την Αλεξάνδρεια είναι για μένα μεγάλη ευτυχία.  Γεννήθηκα στο Κάιρο όπου και τελείωσα το σχολείο. Σπούδασα αρχαιολογία στην Αίγυπτο, παιδαγωγικά στην Αθήνα και θεατρικό παιχνίδι στη Γενεύη. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκα στην Αλεξάνδρεια όπου διορίστηκα από το ελληνικό κράτος ως δασκάλα στα σχολεία της Ιμπραιμίας. Το Μανώλη το γνώρισα σε ένα πλοίο. Γύριζα από την Ιταλία με μια φίλη μου (τότε βλέπεις δεν πηγαίναμε με αεροπλάνα), η οποία μου έδειξε κάποιον από μακριά και μου είπε: «ξέρεις ποιος είναι αυτός; Ένας που διαβάζεις τα άρθρα του στην εφημερίδα. Είναι ο Μανώλης ο Γιαλουράκης, που είναι δημοσιογράφος στον Ταχυδρόμο». Τότε είχε βγάλει και τα πρώτα του βιβλία, τα ταξιδιωτικά. Εγώ εκείνη την εποχή έγραφα σε μια άλλη εφημερίδα, «το Φως», ένα μυθιστόρημα σε συνέχειες, που λεγόταν «η ξανθή Κυρά». Κατεβαίνω, λοιπόν, στην τραπεζαρία με τη φίλη μου να τον γνωρίσω, του συστήνομαι, και μου κάνει την εξής πρόταση: «θέλετε να γνωρίσετε τον Καββαδία;». «Γιατί είναι εδώ;». «Αμέ», μου απαντάει. Ανεβαίνουμε, λοιπόν, μια σκάλα και βλέπω εκεί τον Κόλια με έναν μπερέ. Με τον Μανώλη γνωρίζονταν πολύ καλά, αλλά εμένα, φυσικά, δε με ήξερε. Κάποια στιγμή ο Καββαδίας άρχισε να κουνάει μπροστά στα μάτια μου τα κλειδιά του, με κοίταξε και μου είπε, «πάρτε, κυρία μου, τα κλειδιά μου να πάτε στην καμπίνα μου με τον Μανώλη». Εγώ ξαφνιάστηκα και του λέω, «συγγνώμη, αλλά τον κύριο τώρα μόλις τον γνώρισα και μόνο ένα βιβλίο του έχω διαβάσει». «Γιατί πόσα βιβλία του πρέπει να διαβάσετε, για να πάτε στην καμπίνα μου; Ε, αφού λοιπόν δε θέλετε, καθίστε εδώ μαζί μου». Και άρχισε να μας διηγείται εκείνες τις φοβερές ιστορίες του. Ότι πήγαινε με μαύρες, με άσπρες, με ζώα, με ό,τι μπορείτε να φανταστείτε…Κατάπληκτη εγώ…Η άμοιρη, δεν ήξερα τότε…. Αργότερα, φυσικά, έμαθα ότι τα περισσότερα που έλεγε ήταν προϊόντα της φαντασίας του. Μετά έγινε φίλος του σπιτιού.

Ο Μανώλης, λοιπόν, ήταν εναντίον του γάμου και είχε βάλει στην εφημερίδα μια ανακοίνωση στην οποίο έλεγε ότι οι καλλιτέχνες δεν πρέπει να παντρεύονται, με το οποίο συμφωνούσα κι εγώ, γιατί πάντα πίστευα ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι αλλιώτικοι, δεν συμβιβάζονται εύκολα. Τελικά, ζήτησε να με παντρευτεί με έναν όρο: στο γάμο να μην έρθει κανείς και να μην το ανακοινώσουμε. Έγινε, λοιπόν, ένας υπέροχος γάμος στον Άγιο Σάββα, με κλειστές τις πόρτες, μας πάντρεψε δεσπότης και φυσικά δεν είχαμε κόσμο να κρίνει το νυφικό φουστάνι μου, όπως γίνεται συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις. Όπως καταλαβαίνεις, όταν βγήκαμε  από την εκκλησία και λέγαμε ότι παντρευτήκαμε, κανείς δε μας πίστευε. Έτσι, από την επόμενη μέρα ξεκίνησε ουσιαστικά η αληθινή μου ζωή. Με τον Μανώλη κάναμε πάρα πολλά πράγματα. Eκείνος μου άνοιξε τα φτερά. Δίπλα του, επίσης, σταμάτησα να γράφω, γιατί πίστευα ότι δύο συγγραφείς δε χωράνε στο ίδιο σπίτι. Πήρα, λοιπόν, την απόφαση και την ανακοίνωσα στην εφημερίδα. Οι συνάδελφοι ξαφνιάστηκαν. «Και τί θα τους κάνουμε τώρα τους ήρωες της ξανθής Κυράς;». Τους έβαλα, λοιπόν, όλους σε ένα πλοίο, το βύθισα και πάει, τελείωσε το μυθιστόρημα.

Τον Μανώλη το θαύμαζα πάρα πολύ. Ήταν πολύ του ταξιδιού και έτσι γνωρίσαμε σχεδόν όλον τον κόσμο. Περάσαμε υπέροχα. Και φυσικά γνώρισα την Αλεξάνδρεια των γραμμάτων. Εκείνος ήταν μέσα στα γράμματα, αφού έγραφε και ο ίδιος. Ο μόνιμος τσακωμός του ήταν με το Τσίρκα, εάν ο Καβάφης ήταν ομοφυλόφιλος ή πολιτικός. Μια φορά πήγε ο Τσίρκας στην εφημερίδα, τον άρπαξε από το πέτο και του είπε φωνάζοντας: «δεν θα μου καταστρέψεις εμένα τη θεωρία μου ότι ο Καβάφης ήταν πολιτικός». Αυτοί ήταν οι καβγάδες. Ωραίοι καβγάδες…

Ο Μανώλης, τότε, ήταν υπεύθυνος για τη φιλολογική σελίδα της εφημερίδας και πολλοί Αθηναίοι έρχονταν στην Αλεξάνδρεια να συνεργαστούν μαζί του. Έτσι γνώρισα πολλούς λογοτέχνες και ανθρώπους του πνεύματος, όπως τον Γιάννη το Μαγκλή, τον Γιώργο Σεφέρη με τη γυναίκα του και πολλούς άλλους. Όλοι αυτοί μαζεύονταν σε καφενεία, σε ζαχαροπλαστεία, και, κυρίως, στου Αθηναίου. Ήταν, βλέπεις, τόσο εύκολο να συναντήσεις κάποιον γνωστό στο κέντρο της πόλης. Στην Αλεξάνδρεια ζήσαμε μέχρι το ’64, οπότε η εφημερίδα πλέον άρχισε να χάνει πελάτες και το σχολείο όπου δούλευα ως δασκάλα άρχισε να χάνει παιδιά. Έπρεπε, λοιπόν, να παρθεί μια απόφαση. Ο Μανώλης ήταν να πεθάνει. Ήρθαμε λοιπόν στην Ελλάδα, αλλά βρήκαμε δυσκολίες. Αυτό που με σόκαρε τα πρώτα χρόνια ήταν η αγένεια των ανθρώπων. Όταν μπήκα για πρώτη φορά σε ένα ταξί και μου είπε ο οδηγός «πού πάει η μαντάμ;» δεν μπορούσα να το πιστέψω. Δεν την αντέχω την αγένεια. Ο Μανώλης ταλαιπωρήθηκε πάρα πολύ στις εφημερίδες. Έβρισκε μεν δουλειά, αλλά στην Αλεξάνδρεια είχε μάθει διαφορετικά. Εδώ όπου πήγαινε του έλεγαν «θα γράφεις για τη Βουγιουκλάκη» και τους απαντούσε ότι ήξερε να γράφει μόνο πολιτικά και λογοτεχνικά άρθρα και ότι δεν ήταν δυνατόν ν’ αρχίσει να γράφει για τη Βουγιουκλάκη. Τελικά ανέλαβε διευθυντής στην εγκυκλοπαίδεια «Δομή» και ησυχάσαμε από τις εφημερίδες. Εγώ, διορισμένη στο δημόσιο, έκανα μια βόλτα στα σχολεία, τα βρήκα βρώμικα κι έδωσα παραίτηση. Στη συνέχεια, μεταξύ πολλών άλλων, δούλεψα στου Παναγιωτόπουλου, άνοιξα δικό μου νηπιαγωγείο, και οργάνωσα τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Όταν αργότερα έχασα τον Μανώλη, άρχισα να γράφω παιδικά βιβλία και άρθρα για το περιοδικό των Αιγυπτιωτών.

Για να γυρίσω όμως στα παλιά, η Αλεξάνδρεια που εγώ αγάπησα είναι αυτή που έζησα με τον Μανώλη. Τότε που βγαίναμε τα μεσάνυχτα να πάμε σε κάτι αράπικες συνοικίες όπου πουλούσαν πάνω σε κάρα τις «μάγκες», αυτά τα περίεργα εξωτικά φρούτα. Ήταν μια άλλη ζωή αυτή που ζούσα με το Μανώλη. Το πρωί ήμουν η καθώς πρέπει δασκάλα και το βράδυ η μποέμ σύζυγος. Έζησα τελείως διαφορετικά μαζί του, έζησα την Αλεξάνδρεια του πνεύματος και των γραμμάτων».

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΚΑΙΡΟ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Ο Πρόεδρος Mohamed Morsi ενέκρινε το νόμο Sukuk (ισλαμικών ομολόγων), μετά την έγκριση, τον περασμένο μήνα Απρίλιο από το Συμβούλιο Σούρα  (Ανω Βουλή). Ο πρώην Υπουργός Οικονομικών είχε ανακοινώσει ότι η κυβέρνηση θα προσφέρει μέσω δημοπρασίας 13 νέα έργα, κυρίως στον τομέα των υποδομών, τα οποία θα χρηματοδοτηθούν μέσω της έκδοσης Sukuk κατά το πρώτο εξάμηνο του οικονομικού έτους 2013/2014.

Οκτώ από τις τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην αγορά της Αιγύπτου πρόκειται να δημιουργήσουν ταμείο επενδύσεων ειδικευμένο σε Sukuk που θα  εκδίδονται από την κυβέρνηση. Πρόκειται για τρείς κρατικές αιγυπτιακές τράπεζες (Banque Du Caire, Εθνική Τράπεζα της Αιγύπτου, και Banque Misr) καθώς και τέσσερις ισλαμικές τράπεζες (Faisal, Εθνική Τράπεζα Ανάπτυξης, Albaraka και η United Bank) καθώς και  National Société Générale, η οποία πλέον  ανήκει στην Qatar National Bank. Οι τράπεζες αυτές θα συμβάλουν σε ποσοστό 70-80% στα  κεφάλαια του ταμείου και το υπόλοιπο θα καλυφθεί με δημόσια εγγραφή.

Eυάγγελος  Δαϊρετζής

Σύμβουλος Ο.Ε.Υ. Α’

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΟ ΚΑΙΡΟ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

H Κυβέρνηση της Αιθιοπίας ανακοίνωσε ότι πρόκειται να ξεκινήσει την εκτροπή της πορείας του Κυανού Νείλου, ενός εκ των δύο σημαντικότερων παραποτάμων του Νείλου, ως μέρος του σχεδίου της για την κατασκευή του νέου φράγματος με την ονομασία «Αναγέννηση». Το έργο αναμένεται να  επηρεάσει.  αρνητικά τις ποσοστώσεις σε νερό τις χώρες του κάτω ρου δηλ. την Αίγυπτο και το Σουδάν. Ο Κυανούς Νείλος προμηθεύει το 80% του ετησίου μεριδίου νερού στην Αίγυπτο και το υπόλοιπο ο Λευκός Νείλος.

Αναλυτές εκτιμούν ότι η Αιθιοπία επισπεύδει το σχέδιό της για την εκτροπή του Κυανού Νείλου, το οποίο είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει το Σεπτέμβριο, για να προκαταλάβει έκθεση επιτροπής εμπειρογνωμόνων από την Αίγυπτο, το Σουδάν και την Αιθιοπία σχετικά με τις επιπτώσεις της κατασκευής του φράγματος στην Αίγυπτο και το Σουδάν.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Αιθιοπίας ανέφερε ότι το φράγμα θα είναι σε θέση να αποθηκεύσει 84 εκ. κυβικά μέτρα νερού του Νείλου, τα οποία θα  χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και δεν θα μειωθεί το μερίδιο της Αιγύπτου. Τοπογραφικοί παράγοντες καθιστούν τεχνικά αδύνατη την χρήση του φράγματος για αρδευτικούς σκοπούς και η Αιθιοπία ελπίζει ότι το φράγμα θα παράγει 6.000 MW  ηλεκτρικής ενέργειας, παρέχοντας της πλεόνασμα, το οποίο εν συνεχεία θα εξάγει σε γειτονικές χώρες, όπως η Αίγυπτος.

Η Αίγυπτος θα χρειαστεί επιπλέον 21 δις κυβικά μέτρα νερού ανά έτος μέχρι το 2050, επιπλέον της σημερινής  ποσόστωσης των 55 δις κ.μ. για την κάλυψη των αναγκών σε νερό του πληθυσμού της που αναμένεται να αγγίξει τα 150 εκ. σύμφωνα με  το αιγυπτιακό Εθνικό Ινστιτούτο Σχεδιασμού.

Ο πρόεδρος Μόρσυ δήλωσε ότι οι δύο χώρες κατέληξαν σε συμφωνία που κατοχυρώνει το διμερές  αμοιβαίο συμφέρον, ο δε Αιγύπτιος πρέσβυς στην Αντις Αμπέμπα ανέφερε ότι η Αιθιοπία έχει επανειλημμένα δημοσίως επιβεβαιώσει ότι τα συμφέροντα της Αιγύπτου δεν πρόκειται να ζημιωθούν από την κατασκευή του φράγματος «Αναγέννηση» και πρόσθεσε, ότι, «εν τέλει δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε τίποτα που θα βλάψει τα συμφέροντά μας»

Σύμφωνα με την βρεττανικής εμπνεύσεως συμφωνία που υπογράφηκε το 1929  μεταξύ Αιγύπτου,  Σουδάν και Μ. Βρετανίας (ως εκπρόσωπος των τότε αποικιών της και νυν κρατών – μερών της Συμφωνίας του Έντεμπε δηλ.  Αιθιοπίας, Ρουάντας, Κένυας , Ουγκάντας και Τανζανίας)  από τα 84 δις κ.μ. του Νείλου,  τα 2/3 , δηλ. 55,5 δις κ.μ. καταλήγουν στην Αίγυπτο και το υπόλοιπο το Σουδάν. Στην Αίγυπτο έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα να ελέγχει το ποτάμι σε όλη την διαδρομή των 6.700 χλμ. με δικαίωμα αρνησικυρίας σε κάθε απόπειρα μεταβολής του υδάτινου  όγκου που εισέρχεται στο έδαφός της. Η ίδια θα θεωρούσε την εν λόγω μεταβολή ως “casus belli”.

Eυάγγελος  Δαϊρετζής

Σύμβουλος Ο.Ε.Υ. Α’